Polscy pionierzy chirurgii wątroby. Nowe odkrycia
DOI:
https://doi.org/10.12797/AHiFM.84.2021.84.12Słowa kluczowe:
Historia chirurgii wątroby, Julian Pęski, szew Pęski- Kuzniecow, Rewoliński, Hipolit Oderfeldt, Roman Jasiński, Jakób Rosenthal, polscy pionierzy chirurgii wątroby, pionierska operacja nowotworu wątroby, Szpital Starozakonnych w WarszawieAbstrakt
Temat polskich pionierów chirurgii wątroby był już analizowany przez historyków medycyny. Wśród nazwisk polskich lekarzy zdecydowanie najczęściej pojawia się Julian Pęski, ze względu na zastosowaną przez niego nową technikę szycia, która zrewolucjonizowała zabiegi operacyjne w zakresie tego narządu. Szew Pęski-Kuzniecow (Pensky-Kuznetsoff) jest do tej pory stosowany we współczesnej chirurgii. Wspomina się też nazwisko Rewolińskiego, który w 1895 r. zaopatrzył pourazowe uszkodzenie wątroby. Nieznane są zasługi innych XIX wiecznych lekarzy: Hipolita Oderfelda, Romana Jasińskiego i Jakóba Rosenthala. Celem artykułu jest przedstawienie nieznanych polskich pionierów chirurgii wątroby, w szczególności Jakóba Rosenthala, chirurga, który jako pierwszy w Polsce i jeden z pierwszych w Europie wykonał resekcję guza nowotworowego wątroby.
Bibliografia
Anschütz W., Beiträge zur Leberresection. Habilitation als Privatdocent für Chirurgie, Breslau 1902 [on-line:] http://dlibra.umed.wroc.pl/Content/99/Anschultz.pdf.
Bismuth H., Eshkenazy R., Arish A.. Milestones in the Evolution of Hepatic Surgery, Rambam Maimonides Medical Journal, 2011,t. 2, nr 1, [on-line:] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3678786/. DOI: https://doi.org/10.5041/RMMJ.10021
Ergebnisse der allgemeinen Pathologie und pathologischen Anatomie, frst edit. Springer 1901, t. 6, W. Braumüller.
Felekouras E., Kaparelos D., The History of Liver Surgery, Hepatectomy and Haemostasis, Hellenic Journal of Surgery 2010, t. 82, nr 5, s. 280-296 [on-line:] https://www.researchgate.net/publication/227306103_The_history_of_liver_surgery_hepatectomy_and_haemostasis. DOI: https://doi.org/10.1007/s13126-010-0046-2
Fisher G., Centralblatt für die Grenzgebiete der Medizin und Chirurgie, t. 1, Jena 1898.
Frankfurter Zeitschrift für Pathologie, t. 10, J. F. Bergmann, 1912. DOI: https://doi.org/10.1007/BF02630470
https://www.youtube.com/watch?v=4pKGF2kkB9g.
Jasiński R., Ropnie prawdopodobnie gruźlicze w wątrobie. Operacya. Wyzdrowienie, Gaz. Lek. 1897, R. 32, nr 8, s. 1270-1275.
Journal suisse de médecine, t. 30, B. Schwabe & Company, 1900.
Komorowski A., Lukashenko A., Yu-Chung Chang, The Past and Present of Liver Suture, World Journal of Surgery 2014, t. 38, s. 512–518. DOI: https://doi.org/10.1007/s00268-013-2280-6
Lipiński J., Lasek J., Urbański A., et al., Rys historyczny chirurgicznego leczenia obrażeń wątroby, Nowiny Lekarskie 2006, t. 72, nr 2, s. 211-215.
Oderfeld H., Laparotomia. Usuniecie kamieni z pęcherzyka żółciowego i resekcja płata wątroby, Pamiętnik Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego 1900, z. 2, t. 96, s. 356-357.
Rosenthal J., Exstirpation einer Lebergeschwulst, Deutsche Medicinische Wochenschrift 1897, R. 23, nr 4, s. 54-56. DOI: https://doi.org/10.1055/s-0029-1204846
Rosenthal J., Wycięcie nowotworu wątroby, Gazeta Lekarska 1893, t. 13, nr 45.
Rost F., Pathologische Physiologie des Chirurgen (Experimentelle Chirurgie): Ein Ein Lehrbuch für Studierende und Ärzte, Leipsig 1925, s. 153-163. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-99097-7
Sawicki B., List otwarty do redakcyi Gazety Lekarskiej w związku z artykułem dra Rosenthala „Wycięcie nowotworu wątroby”, Gazeta Lekarska 1893, R. 28, nr 49.
Śródka A., Andziak P., Sosnowska I., Julian Pęski (1859-1920) – prekursor chirurgii wątroby, Polski Przegląd Chirurgiczny 1992, t. 64, s. 851–855.
Zamachowska M., Zasługi naukowe XIX wiecznych polskich lekarzy ginekologów z ośrodków pozaakademickich, Kraków 2018, s. 33-64.
Zeitschrift für Heilkunde 1903, t. 24, s. 50. Current Topics in Pathology: Ergebnisse Der Pathologie, Springer-Verlag., 1901, t. 6.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
