Źródła archiwalne do dziejów Kościoła ormiańskokatolickiego we współczesnych zbiorach lwowskich archiwów, bibliotek i muzeów

Authors

  • Tomasz Krzyżowski Kraków

Keywords:

Polish Armenians, the Armenian Church

Abstract

Archival sources to the church history of Polish Armenians in the archives, libraries and museums of contemporary Lwów (Lviv, Lvov)

The article discusses the rich collection of unique documents of various origins which have to do with Armenian issues and which were produced in the course of a few centuries in Poland. Some of the sources that are discussed were destroyed or were lost in unexplained circumstances. Other sources found their way in various collections and became a part of the collections of European scholarly institutions. The archive materials kept in the contemporary Lvov institutions were produced in various offices by ecclesiastical and secular institutions. They were written in the Armeno-Qypchak, Old Armenian (grabar), West Armenian, Latin, Polish, Italian and German languages. This linguistic variety is a result of inter alia a number of waves of Armenian settlers in the territories of Poland and the changing administrative authorities of the areas inhabited by the Polish Armenians in the 19th and 20th centuries. The archive materials that are presented constitute a good source material for researchers representing various fields of expertise of the humanities: historians, art historians, cultural studies experts, linguists, religious studies experts, sociologists, theologians, liturgists etc.

Author Biography

Tomasz Krzyżowski, Kraków

Historyk, doktorant w Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie, specjalizuje się w zakresie historii Kościoła katolickiego, zwłaszcza na dawnych Kresach Wschodnich w wieku XX.

References

Abgarowicz E., Zbiory artystyczne Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich, w: Ars Armeniaca. Sztuka ormiańska ze zbiorów polskich i ukraińskich. Katalog wystawy Muzeum Zamojskie, red. W. Deluga, Zamość 2010.

Archiwa rodzinno-majątkowe w zbiorach państwowych we Lwowie. Informator, oprac. S. Pijaj, Warszawa 1995. Barącz S., O rękopismach Kapituły Ormiańskiej lwowskiej, „Dziennik Literacki”, 1853, nr 34, s. 265-267; nr 35, s. 274-275; nr 36, s. 283-284; nr 37, s. 290; nr 39, s. 306-307; nr 40, s. 314-315.

Buczek K., Archiwa Polskie, „Nauka Polska”, 1927, nr 7.

Centralne Państwowe Archiwum Historyczne Ukrainy we Lwowie: przewodnik po zasobie archiwalnym, oprac. A. Krochmal, Warszawa 2005.

[Centralnyj] Centralʹnij Deržavnij Istoričnij Arhiv Ukraїni, m. Lʹvіv. Putіvnik, red. D. Pelʹc, Lʹvіv–Peremišlʹ 2003.

Chwalewik E., Zbiory polskie. Archiwa, biblioteki, gabinety, galerie, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie w porządku alfabetycznym według miejscowości ułożone, Warszawa–Kraków 1926.

[Daszkewycz J.] Â. Daškevič, Lіkvіdacіâ vіrmeno-katolicʹkoї Cerkvi v Galičinі 1945 r., w: Vіrmeni v Ukraїnі dorogami tisâčolіtʹ. Zbіrnik naukovih pracʹ, red. Â. Daškevič, Lʹvіv 2012, s. 1072-1074.

Donigiewicz S., Biblioteka Kapituły ormiańskiej, „Posłaniec św. Grzegorza”, 1933, nr 1-2.

[Hajuk I.] Gaûk I., Іlûstrovana єnciklopedіâ Vіrmenʹskoї kulʹturi v Ukraїnі s katalogіzovanim dodatkom perelіku pam’âtok vіrmenʹskoї kulʹturi v muzeâh ta zapovіdnikah, 1, Lʹvіv 2012.

[Halićke] Galicʹke Namіsnictvo (1772–1921). Arhіvno-bіblіografіčnij fondovij pokažčik, red. V. S. Šandra, Kiїv 1990.

Hynca Z., Kościół św. Piotra i Pawła w Gdańsku, Pelplin 2010, s. 203.

Informator o polonikach w zbiorach rękopiśmiennych Lwowskiej Narodowej Naukowej Biblioteki Ukrainy im. Wasyla Stefanyka, 1, Zbiory Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich zinwentaryzowane przed 1945 r., oprac. M. Matwijów, E. Ostromęcka, Wrocław 2010.

Inwentarz archiwalny spuścizny arcybiskupa Józefa Teodorowicza (1864–1938), oprac. K. Kubik, Warszawa 2009.

Krochmal J., Metodyka opracowania materiałów archiwalnych tworzących wspólne dziedzictwo archiwalne w doświadczeniach archiwistów polskich, w: Dziedzictwo archiwalne we współpracy Polski i Ukrainy, red. W. Stępniak, Warszawa 2009, s. 193-200.

Krzyżowski T., Ormiańskie świątynie i cmentarze na Pokuciu. Okres sowiecki i postsowiecki, „Biuletyn Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego”, 2014, nr 78-79.

[Lwiwśka] Lʹvіvsʹka nacіonalʹna naukova bіblіoteka Ukraїni іmenі V. Stefanika: peremіŝennâ і vtrati fondіv, 1, 1939-1945. Zbіrnik dokumentіv і materіalіv, nauk. red. G. Svarnik, Lʹvіv 2010.

Mańkowski T., Archiwum Lwowskiej Katedry Ormiańskiej, „Archeion”, 1932, nr 10.

Matwijów M. Walka o lwowskie dobra kultury w latach 1945-1948, Wrocław 1996.

Matwijów M., Zakład Narodowy imienia Ossolińskich w latach 1939-1946, Wrocław 2003.

Mnacakanian P., Sprawozdanie z poszukiwań polono-armeniców w Wiedniu. Krótki zarys historii Kongregacji Mechitarzystów, „Biuletyn Ormiańskiego Towarzystwa Kulturalnego”, 2011, 66-67.

[Naukowa] Naukova bіblіoteka Lʹvіvsʹkogo unіversitetu іm. Іvana Franka, Іnventarna kniga rukopisіv, Lʹvіv 1971.

[Pyrożenko P. Ch.] Piroženko P. H., Materialy CGIA Ukrainskoj SSR vo Lʹvove po istorii armânskih poselenij na Ukraine, w: Istoričeskie svâzi i družba ukrainskogo i armânskogo narodov. Cbornik materialov naučnoj sessii, Erevan 1961, s. 249-250.

Radziszewski F., Wiadomość historyczno-statystyczna o znakomitszych bibliotekach i archiwach publicznych i prywatnych, tak niegdyś byłych jako i obecnie istniejących w krajach dawną Polskę składających, a mianowicie: w Królestwie Polskim, Galicji, W. Ks. Poznańskim i Zachodnich guberniach Państwa Rosyjskiego, Kraków 1875.

Roman O., Kolekcja sztuki ormiańskiej w Muzeum Historycznym we Lwowie, w: Ars Armeniaca. Sztuka ormiańska ze zbiorów polskich i ukraińskich. Katalog wystawy Muzeum Zamojskie, red. W. Deluga, Zamość 2010.

Rosowska E., Losy polskich archiwaliów na ziemiach wschodnich II Rzeczypospolitej (1939–1945), „Archeion”, 106, 2003.

Smirnow J., Katedra ormiańska we Lwowie. Dzieje archidiecezji ormiańskiej lwowskiej, Lwów 2002.

Stopka K., Ormianie w Polsce dawnej i dzisiejszej, Kraków 2000.

Trybuś L., Działalność kulturalna i charytatywna Archidiecezjalnego Związku Ormian we Lwowie 1930–1939, w: Oboedientia et Pax. Księga Jubileuszowa dedykowana Biskupowi Marianowi Błażejowi Kruszyłowiczowi OFMConv, red. Z. Gogola, A. Maćkowski, J. Wołczański, Szczecin 2014, s. 615-616.

Wasyl F., „Armeniaca Leopoliensia”. Dziedzictwo Ormian polskich w zasobie dawnego Archiwum Bernardyńskiego we Lwowie, w: Ars Armeniaca. Sztuka ormiańska ze zbiorów polskich i ukraińskich. Katalog wystawy Muzeum Zamojskie, red. W. Deluga, Zamość 2010.

Wasyl F., Przeszłość Kościoła ormiańskiego w zbiorach Centralnego Państwowego Historycznego Archiwum Ukrainy we Lwowie, „Prace Historyczno-Archiwalne”, 16, 2005.

Wołczański J., Inwentarz archiwum Kurii archidiecezji ormiańskokatolickiej we Lwowie za lata 1616–1939, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 90, 2008.

Wołczański J., Martyrologium księży ormiańskokatolickich w archidiecezji lwowskiej po II wojnie światowej w świetle źródeł sowieckich, w: Polacy w Armenii, red. E. Walewander, Lublin 2000, s. 193-219.

Downloads

Published

2015-12-31

How to Cite

Krzyżowski, T. (2015). Źródła archiwalne do dziejów Kościoła ormiańskokatolickiego we współczesnych zbiorach lwowskich archiwów, bibliotek i muzeów. Lehahayer, 3, 95–114. Retrieved from https://journals.akademicka.pl/lehahayer/article/view/2459

Issue

Section

Articles