Baudouin de Courtenay – prekursor nie tylko strukturalizmu
DOI:
https://doi.org/10.12797/LV.15.2020.30.03Słowa kluczowe:
Jan Baudouin de Courtenay, językoznawstwo strukturalistyczne, socjolingwistyka, psycholingwistyka, etnolingwistyka, lingwistyka płciAbstrakt
Baudouin de Courtenay: A Precursor of More than Structural Linguistics
The paper contrasts Jan Baudouin de Courtenay’s approach to language with Neogrammarian views on the one hand, and Ferdinand de Saussure’s approach on the other. Similarly to the Swiss linguist, de Courtenay understood language as a system, but his views on the langue–parole and synchrony– diachrony relationships were more complex. He can also be considered a precursor of sociolinguistics, psycholinguistics, ethnolinguistics, and even gender linguistics.
Pobrania
Bibliografia
Baudouin de Courtenay J.N., 1869, Einige Beobachtungen an Kindern, „Beiträge zur vergleichenden Sprachforschung”, t. 6, s. 215–222.
Baudouin de Courtenay J.N., 1885–1886, Z patologii i embriologii języka, „Prace Filologiczne” I, z. 1, s. 14–58; z. 2–3, s. 318–344.
Baudouin de Courtenay J.N., 1891, O ogólnych przyczynach zmian językowych, „Prace Filologiczne” III, s. 447–488.
Baudouin de Courtenay J.N., 1899, O pewnym stałym kierunku zmian językowych w związku z antropologią, „Kosmos” z. 4–5, s. 155–173.
Baudouin de Courtenay J.N., 1901, O smešannom charaktere vsech jazykov, „Žurnal Ministerstva Narodnogo Prosveščenija” nr 337, s. 12–24.
Baudouin de Courtenay J.N., 1909, Ewolucjonizm a językoznawstwo, „Myśl Niepodległa” nr 89, s. 222–232.
Baudouin de Courtenay J.N., 1974, Spostrzeżenia nad językiem dziecka, wybór i oprac. M. Chmura-Klekotowa, Wrocław.
Baudouin de Courtenay J.N., 1984, O języku polskim. Wybór prac, red. J. Basara, M. Szymczak, Warszawa.Baudouin de Courtenay J.N., 2011a, Listy Jana Niecisława Baudouina de Courtenay do Kazimierza Nitscha (1905–1928), [w:] A. Czelakowska, M. Skarżyński (red.), Materiały do dziejów polskiego językoznawstwa. Listy Jana Niecisława Baudouina de Courtenay, Jana Łosia, Kazimierza Nitscha, Jana Michała Rozwadowskiego, Henryka Ułaszyna, „Biblioteka LingVariów”, t. 8, Kraków, s. 29–74.
Baudouin de Courtenay J.N., 2011b, Listy Jana Niecisława Baudouina de Courtenay do Jana Michała Rozwadowskiego (1908–1919), [w:] A. Czelakowska, M. Skarżyński (red.), Materiały do dziejów polskiego językoznawstwa. Listy Jana Niecisława Baudouina de Courtenay, Jana Łosia, Kazimierza Nitscha, Jana Michała Rozwadowskiego, Henryka Ułaszyna, „Biblioteka LingVariów”, t. 8, Kraków, s. 75–99.
Davies N., 1992, Boże igrzysko. Historia Polski, przeł. E. Tabakowska, t. 2: Od roku 1795, wyd. 2, Kraków.
Doroszewski W., 1974, Jan Baudouin de Courtenay – językoznawca i myśliciel, [w:] J.N. Baudouin de Courtenay, Dzieła wybrane, t. 1, Warszawa, s. 9–97.
Godel R., 1957, Les sources manuscrites du „Cours de linguistique générale” de F. de Saussure, Genève – Paris.
Saussure F. de, 1916, Cours de linguistique générale. Publié par Charles Bally et Albert Sechehaye avec la collaboration de Albert Riedlinger, Lausanne – Paris.
Saussure F. de, 1967–1974, Cours de linguistique générale, wyd. krytyczne, red. R. Engler, Wiesbaden.
Saussure F. de, 2004, Szkice z językoznawstwa ogólnego, przeł., wstęp i red. M. Danielewiczowa, Warszawa.
Skarżyński M., 2007a, Nieznane listy Jana Baudouina de Courtenay do Kazimierza Nitscha z lat 1905–1928. Cz. I: 1905–1910, „LingVaria” nr 1 (3), s. 167–190.
Skarżyński M., 2007b, Nieznane listy Jana Baudouina de Courtenay do Kazimierza Nitscha z lat 1905–1928. Cz. II: 1911–1928, „LingVaria” nr 2 (4), s. 149–174.
Skarżyński M., 2008, Nieznane listy Jana Baudouina de Courtenay do Jana M. Rozwadowskiego, „LingVaria” nr 1 (5), s. 205–232.
Skarżyński M. (oprac.), 2016, Materiały do dziejów polskiego językoznawstwa. II: Jan Baudouin de Courtenay. Teksty mniej znane, „Biblioteka LingVariów”, t. 21, Kraków.
Skarżyński M., 2019, Geneza i początki Studium Słowiańskiego UJ, „LingVaria” nr 1 (27), s. 11–33, https://doi.org/10.12797/LV.14.2019.27.01.
Skarżyński M., Smoczyńska M. (red.), 2007, Listy Jana Baudouina de Courtenay do Henryka Ułaszyna z lat 1898–1929, „Biblioteka LingVariów”, t. 1, Kraków.
Stankiewicz E., 1986, Baudouin de Courtenay a podstawy współczesnego językoznawstwa, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk – Łódź.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
