Gerd Hentšelʹ: Regionalʹnye osobennosti ispolʹzovaniâ ukrainsko-russkoj smešannoj reči (suržika) i vliânie dialektov: pristavki i predlogi vid / ot

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12797/LV.17.2022.34.15

Słowa kluczowe:

dwujęzyczność, niwelowanie dialektów, mieszanie kodów, „fused lects”, surżyk

Abstrakt

REGIONAL PROPERTIES IN UKRAINIAN-RUSSIAN MIXED SPEECH (SURZHYK) AND THE INFLUENCE OF DIALECTS: PREFIXES AND PREPOSITIONS VID / OT

Ukrainian surzhyk is a form of mixed Ukrainian-Russian code influenced not only by standard dialects of Ukrainian and Russian, but also by Ukrainian dialects. In the analyses of the kind and intensity of the influence of Ukrainian or Russian on surzhyk, particularly problematic are the cases in which a given structural phenomenon occurs in some Ukrainian dialects and in the standard language, while in other dialects it is identical or very similar to the phenomenon occurring in Russian. Examples of such language units include the prefixes and vid / ot prepositions discussed in this article. Based on the corpus material, in this study the authors used quantitative methods to present the possibility to differentiate the basic tendencies that determine the way and scope of dialectal influences and both standard languages (Ukrainian and Russian). The main conclusion from the analyses of this linguistic phenomenon is the observation according to which a variant originating from the standard Ukrainian language is only preserved in those areas of using surzhyk in which only such variant occurs. In the regions in which both variants occur dialectally, or only the variant identical to Russian occurs, the latter is preserved. In general, it means that in Ukrainian-language areas variants of synonymical forms are reduced in the process of dialect-levelling in surzhyk as a mezolect.

Pobrania

Brak dostęþnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Auer P., 1999, From Codeswitching via Language Mixing to Fused Lects: Towards a Dynamic Typology of Bilingual Speech, „International Journal of Bilingualism” 3/4, s. 309–332. DOI: https://doi.org/10.1177/13670069990030040101

AUM: Atlas ukraïnsʹkoï movi, t. 1: Polìssâ, Naddnìprânŝina ì sumìžnì zemlì, Kiïv 1984, t. 2: Volinʹ, Naddnìstrânŝina, Zakarpattâ ì sumìžnì zemlì, Kiïv 1988, t. 3: Slobožanŝina,

Doneččina, Nižnâ Naddnìprânŝina, Pričornomor`â ì sumìžnì zemlì, Kiïv 2001. Bevzenko S.P., 1980, Ukraïnsʹka dìalektologìâ, Kiïv.

Bilaniuk L., 2005, Contested Tongues: Language Politics and Cultural Correction in Ukraine, Ithaca – New York.

Bilaniuk L., 2018, Purism and Pluralism: Language Use Trends in Popular Culture in Ukraine since Independence, „Harvard Ukrainian Studies” 35, no 1–4, s. 293–309.

Bracki A., 2009, Surżyk. Historia i teraźniejszość, Gdańsk.

Brìcin V., Saplìn Û., Trub V., 2011, [rec.] S. Del Gaudio, On the Nature of Surzyk: a Double Perspective, „Movoznavstvo” 3, s. 91–92.

Bühl A., 2019, SPSS. Einführung in die moderne Datenanalyse ab SPSS 25, vyp. 16, Hallbergmoos. Del Gaudio S., 2010a, On the Nature of Suržyk: a Double Perspective, München.

Delʹ Gaudio S., 2010b, Vzaêmodìâ mìž suržikom ta dìalektami, „Mova ì kulʹtura” 13/8 (144), s. 136–147.

GRAK: M. Švedova, R. fon Valʹdenfelʹs, S. Ârigìn, A. Risìn, V. Starko, T. Nikolaênko et al., Generalʹnij regìonalʹno anotovanij korpus ukraïnsʹkoï movi (GRAK), Kiïv – Lʹvìv – Êna 2017–2022, [on-line:] uacorpus.org.

Grečko D., Palinska O., 2019, Slovoobrazovanie v belorussko-russkoj i ukrainsko-russkoj smešannoj reči, „Linguistica Copernicana” 16, s. 311–335. DOI: https://doi.org/10.12775/LinCop.2019.013

Hentschel G., 2018, Die weißrussische „Trasjanka” und der ukrainische „Suržyk”: grundlegende quantitativ-qualitative soziolinguistische Ähnlichkeiten und Unterschiede, [w:] S. Kempgen, M. Wingender, L. Udolph (red.), Deutsche Beiträge zum 16. Internationalen Slavistenkongress Belgrad 2018, „Die Welt der Slaven. Sammelbände. Sborniki”, t. 63, Belgrad, s. 127–138 (russ. versiâ: Belorusskaâ „trasânka” i ukrainskij „suržik”: ob osnovnyh različiâh v stepeni vliâniâ russkogo âzyka, „Przegląd Rusycystyczny” 2018, no 2 (162), s. 189–206). DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv11sn3zx.14

Hentschel G., Palinska O., 2022a, Restructuring in a Mesolect: A Case Study on the Basis of the Formal Variation of the Infinitive in Ukrainian-Russian „Suržyk”, „Cognitive Studies | Études cognitives”, 22, article 2770. https://doi.org/10.11649/cs.2770. DOI: https://doi.org/10.11649/cs.2770

Hentschel G., Palinska O., 2022b, The Linguistic Situation on the Ukrainian Black Sea Coast – Ukrainian, Russian and Suržyk as „Native Language”, „Primary Code”, Frequently Used Codes and Codes of Linguistic Socialization During Childhood, „Russian Linguistics”, https://doi.org/10.1007/s11185-022-09259-4. DOI: https://doi.org/10.1007/s11185-022-09259-4

Hentschel G., Reuther T., 2020, Ukrainisch-russisches und russisch-ukrainisches Code-Mixing. Untersuchungen in drei Regionen im Süden der Ukraine, „Colloquium: New Philologies” 2 (5), s. 105–132. DOI: https://doi.org/10.23963/cnp.2020.5.2.5

Hentschel G., Taranenko O., 2015, Die Sprachenlandschaft der zentralen Ukraine: Ukrainisch, Russisch, ‘Suržyk’. Verwendung – Kompetenz – nationale Positionierung, „Die Welt der Slaven” LX, s. 248–275 (ukr. versiâ: Movnij landšaft Centralʹnoï Ukraïni: ukraïnsʹka mova, rosìjsʹka mova, „suržik” (uživannâ – movna kompetencìâ – nacìonalʹne pozicìonuvannâ), „Movoznavstvo” 4, s. 3–25).

Hentschel G., Taranenko O., 2021, Bilingualism or Tricodalism: Ukrainian, Russian and „Suržyk” in Ukraine. Analysis and Linguistic-Geographical Mapping, „Die Welt der Slaven” LXVI, s. 268–299. DOI: https://doi.org/10.13173/WS.66.2.268

Hentschel G., Zeller J.P., 2017, Aspekte der Sprachverwendung in zentralen Regionen der Ukraine, „Wiener Slavistischer Almanach” 79, s. 37–60 (ukr. versiâ: Movi ì kodi v centralʹnih reg̀ìonah Ukraïni: dumki ta atitûdi, „Socìologìâ: teorìâ, metodi, marketing” 1, s. 103–127).

Horbatsch O., 1988, Das ukrainisch-russische Sprachgemisch (‘suržyk’) und seine stilistische Funktion im Werk von Volodymyr Vynnyčenko und Oleksander Kornijčuk, [w:] Slavistische Studien zum X. Internationalen Slavistenkongress in Sofia, Köln – Wien, s. 25–41.

Hybrid.: Hybridisierung von zwei Seiten: ukrainisch-russisches und russisch-ukrainisches Code mixing im Kontext der (sozio)linguistischen Situation in der südlichen Ukraine entlang der Küste des Schwarzen Meers (Projektbeschreibung), [on-line:] https://uol.de/slavistik/forschung/sprachwissenschaft/hybridisierung-von-zwei-seiten/publikationenzum-projekt-hybridisierung-von-zwei-seiten.

Kuznêcova T.V., 1999, Mova bìlìngvalʹnoï sìm`ï u funkcìonalʹnomu aspektì, dissertaciâ kandidata filologičeskih nauk.

Masenko L., 2011, Suržik: mìž movoû ì âzikom, Kiïv.

Menzel T., Hentschel G., 2015, Zum Einfluss des Russischen auf die Flexionsmorphologie der weißrussisch-russischen und ukrainisch-russischen gemischten Rede, „Wiener Slawistischer Almanach” 75, s. 123–158.

Menzel T., Hentschel G. (red.), 2017, Flexionsmorphologische Irregularität im innerslavischen Sprachkontakt. Sprachinhärente Präferenzen oder politisch-soziale Dominanz: Russisch vs. Weißrussisch/Ukrainisch – Polnisch vs. Kaschubisch/Lemkisch, Frankfurt am Main.

Mozer M., 2016, „Suržik” či „suržiki”?, „Ukraïnsʹka mova” 1, s. 27–54.

RStudio Team, 2020, RStudio: Integrated Development for R. RStudio, PBC, Boston, MA, [on-line:] http://www.rstudio.com/.

Sìmovič V., 1918, Praktična gramatika ukraïnsʹkoï movi: dlâ samonavčannâ ta v dopomogu škìlʹnìj naucì, 2 vidannja z odmìnami j dodatkami, Kiïv – Lâjpcìg̀.

Stavycka L., 2014, Ein Blutschandekind der Postmoderne, [w:] G. Hentschel, O. Taranenko, S. Zaprudski (red.), Trasjanka und Suržyk – gemischte weißrussisch-russische und ukrainisch-russische Rede. Sprachlicher Inzest in Weißrussland und der Ukraine?, Frankfurt am Main, s. 343–370.

Variab.: Variabilität und Stabilität im gemischten Substandard im extensiven und zeitstabilen Sprachkontakt: der ukrainische Suržyk zwischen Ukrainisch und Russisch (im Vergleich mit der weißrussischen Trasjanka) (Projektbeschreibung), [on-line:] https://uol.de/slavistik/forschung/sprachwissenschaft/drittmittelprojekte/variabilitaet-und-stabilitaet-im-gemischten-substandard-surzyk/surzyk.

Žilko F.T., 1955, Narisi z dìalektologìï ukraïnsʹkoï movi, Kiïv.

Žovtobrûh M.A., Kulik B.M., 1965, Kurs sučasnoï ukraïnsʹkoï lìteraturnoï movi, Kiïv.

Žovtobrûh M.A., Rusanìvsʹkij V.M., Sklârenko V.G., 1979, Ìstorìâ ukraïnsʹkoï movi. Fonetika, Kiïv.

Pobrania

Opublikowane

2022-11-21

Jak cytować

Palinska, O. i Hentschel, G. (2022) „Gerd Hentšelʹ: Regionalʹnye osobennosti ispolʹzovaniâ ukrainsko-russkoj smešannoj reči (suržika) i vliânie dialektov: pristavki i predlogi vid / ot ”, LingVaria, 17(2(34), s. 229–253. doi: 10.12797/LV.17.2022.34.15.

Numer

Dział

Słowiańszczyzna