"Żydy" i "psy" w stadionowym języku nienawiści

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12797/LV.14.2019.27.05

Słowa kluczowe:

agresja językowa, języki subkultur, socjolekt piłkarski

Abstrakt

Żydy ‘Jews’ and Psy ‘Dogs’ in Stadium Hate Speech
The paper discusses selected problems of the language of football fanatics who constitute the so- -called szalikowcy subculture (‘hooligans; lit. scarfers’). The author pays most attention to two (pejorative) personal expressions: żyd ‘Jew’ and pies ‘dog’ which, in the hate-saturated conflict between the fans of two clubs from Cracow, Cracovia and Wisła, are used as heavy insults and invectives serving to humiliate and depreciate the opponent. The paper analyses the sphere of negative semantic connotations of both words, their origin and fluctuations.

Pobrania

Brak dostęþnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Cała A., 1992, Wizerunek Żyda w polskiej kulturze ludowej, Warszawa.

Faron D., 2018, My chcemy gola! Język środowiska piłkarskiego i miłośników piłki nożnej, Kraków.

Grzegorczykowa R., 1991, Obelga jako akt mowy, „Poradnik Językowy” nr 5–6, s. 193–200.

Janus T., 2013, Przemiany w środowisku kibiców sportowych, Warszawa.

Kamińska-Szmaj I., 2001, Słowa na wolności. Język polityki po 1989 roku. Wypowiedzi, dowcip polityczny, słownik inwektyw, Wrocław.

Kamińska-Szmaj I., 2007, Agresja językowa w życiu publicznym. Leksykon inwektyw politycznych 1918–2000, Wrocław.

Kołodziejek E., 2005, Człowiek i świat w języku subkultur, Szczecin.

Kołodziejek E., 2006, „My chcemy gola!” O komunikacji językowej w subkulturze kibiców piłkarskich, [w:] M. Marcjanik (red.), Retoryka codzienności. Zwyczaje językowe współczesnych Polaków, Warszawa, s. 332–351.

Lewiński H.P., 1994, Elementy etosu rycerskiego w języku młodzieży szkolnej, [w:] J. Anusiewicz, B. Siciński (red.), Języki subkultur, „Język a Kultura”, t. 10, Wrocław, s. 93–109.

Micarz T., 2006, Rycerze w szalikach. Subkultura chuliganów piłkarskich w świetle koncepcji Ericha Fromma, Warszawa.

Niewiara A., 2010, Polskie stereotypy narodowe w świetle badań diachronicznych, „LingVaria” nr 2 (10), s. 171–183.

Nowowiejski B., 2002, Wpływ słownictwa sportowego na język polityki, [w:] G. Szpila (red.), Język trzeciego tysiąclecia II. Zbiór referatów z konferencji, Kraków, 28 lutego – 2 marca 2002, t. I: Nowe oblicza komunikacji we współczesnej polszczyźnie, „Język a Komunikacja”, t. 4, Kraków, s. 259–272.

Nowowiejski B., 2008, Refleksje nad współczesną polską leksyką sportową, [w:] M. Rutkowski, K. Zawilska (red.), Nowe zjawiska w języku, tekście i komunikacji II, Olsztyn, s. 23–35.

Nowowiejski B., 2014, Zróżnicowanie polskiej leksyki sportowej (między specjalistyczną terminologią a słownictwem potocznym i środowiskowym), [w:] A. Piotrowicz, M. Witaszek-Samborska, K. Skibski (red.), Kultura języka w komunikacji zawodowej, „Poznańskie Spotkania Językoznawcze”, t. 28, „Kultura Komunikacji Językowej”, 3, Poznań, s. 109–124. DOI: https://doi.org/10.14746/psj.2014.28.9

Pacuła J., 2012, Polskie i rosyjskie egzoetnonimy i przezwiska Żyda w kontekście stereotypu językowego, [w:] B. Mitrenga (red.), Opozycja – przeciwieństwo – kontrast w języku i w tekście, „Linguarum Silva”, t. 1, Katowice, s. 135–148.

Pawłowski T., 2000, Ludzie honoru. Liga chuliganów: bije, niszczy, znieważa, „Polityka” nr 47, s. 98–101.

Peisert M., 1992, Nazwy narodowości i ras we współczesnej polszczyźnie potocznej, [w:] J. Anusiewicz, F. Nieckula (red.), Potoczność w języku i kulturze, „Język a Kultura”, t. 5, Wrocław, s. 209–223.

Peisert M., 2004, Formy i funkcje agresji werbalnej. Próba typologii, Wrocław.

Piekot T., 2008, Język w grupie społecznej. Wprowadzenie do analizy socjolektu, Wałbrzych.

Piotrowski P., 2000, Szalikowcy. O zachowaniach dewiacyjnych kibiców sportowych, Toruń.

Piotrowski P., 2012, Chuligani a kultura futbolu w Polsce, Warszawa.

Przybylska R., 1986, Co się komu „ciśnie na usta”, czyli o pewnym typie wyrażeń ekspresywnych, „Język Polski” LXI, z. 5, s. 347–351.

Przybylska R., 2010, Formuły performatywne prowokujące do agresji, [w:] J. Gruchała, H. Kurek (red.), Silva rerum philologicarum. Studia ofiarowane Profesor Marii Strycharskiej-Brzezinie z okazji Jej jubileuszu, „Biblioteka LingVariów”, t. 10, Kraków, s. 295–311.

Rak M., 2007, Językowo-kulturowy obraz zwierząt utrwalony w animalistycznej frazeologii gwar Gór Świętokrzyskich i Podtatrza (na tle porównawczym), Kraków.

Soliński M., 2006, Piknicy, ultrasi i chuligani – wewnętrzne zróżnicowanie grupy subkulturowej kibiców piłkarskich w Polsce, „Studia Humanistyczne AGH” 4, s. 89–105, [on-line:] http://journals.bg.agh.edu.pl/STUDIA/2006/SH_2006_05.pdf (dostęp: 3 XI 2017).

SWJP: B. Dunaj (red.), Słownik współczesnego języka polskiego, Warszawa 1996.

Taras B., 2013, Agresja. Studium semantyczno-pragmatyczne, Rzeszów.

Ułaszyn H., 1951, Język złodziejski, „Łódzkie Towarzystwo Naukowe. Prace Wydziału I”, nr 11, Łódź.

Wierzbicka A., 2015, Żyd, Żydzi, Żydy, Żydki – Stereotypes and Judgments Ingrained in the Polish Language, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” t. 49, s. 57–67, [on-line:] http://dx.doi.org/10.18778/0208-6077.49.05. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6077.49.05

Wilczyńska B., 2015, Żydzi i Polacy na boiskach międzywojennego Krakowa, czyli co piłka nożna może powiedzieć o społeczeństwie, „Studia Judaica” 18, nr 2 (36), s. 293–319, [on-line:] http://dx.doi.org/10.4467/24500100STJ.15.013.4604.

Zieliński L., 2002, Wpływ słownictwa sportowego na język polityki, [w:] G. Szpila (red.), Język trzeciego tysiąclecia II. Zbiór referatów z konferencji, Kraków, 28 lutego – 2 marca 2002, t. I: Nowe oblicza komunikacji we współczesnej polszczyźnie, „Język a Komunikacja”, t. 4, Kraków, s. 259–272.

Pobrania

Opublikowane

2019-05-31

Jak cytować

Sikora, K. (2019) „"Żydy" i «psy» w stadionowym języku nienawiści”, LingVaria, 14(27), s. 79–89. doi: 10.12797/LV.14.2019.27.05.

Numer

Dział

Polszczyzna współczesna