„Mówienie za kimś” jako język bez komunikacji

Autor

  • Andrzej Kominek Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce

DOI:

https://doi.org/10.12797/LV.15.2020.30.11

Słowa kluczowe:

funkcje języka, autyzm, echolalia, funkcja autostymulacyjna

Abstrakt

“Talking after somebody”. A Language Without Communication

The paper examines “talking after somebody”, i.e. the phenomenon of echolalia which is especially characteristic for low-functioning people with autism. The paper shows that such speech is unintentional and uncommunicative. The language of autistic persons also does not fulfill the causative or persuasive role. It does, however, perform the function of uncoscious self-stimulation for those people. According to therapists, this type of behaviour should be eliminated at all cost.

Pobrania

Brak dostęþnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Aitchison J., 2002, Ziarna mowy. Początki i rozwój języka, przeł. M. Sykurska-Derwojed, Warszawa.

Austin J.L., 1974, Performatywy i konstatacje, [w:] M. Hempoliński (red.), Brytyjska filozofia analityczna, Warszawa, s. 235–244.

Austin J.L., 1993, Jak działać słowami. Rozprawy i wykłady filozoficzne, [w:] idem (red.), Mówienie i poznawanie. Rozprawy i wykłady filozoficzne, przeł. B. Chwedeńczuk, Warszawa, s. 311–335.

Bartmiński J., Grzegorczykowa R. (red.), 1991, Język a kultura, t. 4: Funkcje języka i wypowiedzi, Wrocław.

Bergen B.K., 2018, Latające świnie. Jak umysł tworzy znaczenie, przeł. Z. Lamża, Kraków.

Binet L., 2018, Siódma funkcja języka, przeł. W. Dłuski, Kraków.

Bobkowicz-Lewartowska L., 2014, Autyzm dziecięcy. Zagadnienia diagnozy i terapii, wyd. 7, Kraków.Budziszewska W., 1991, Z problematyki obcości w języku magii, [w:] J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa (red.), Język a kultura, t. 4: Funkcje języka i wypowiedzi, Wrocław, s. 87–92.

Burszta W., 1991, Mowa magiczna jako przejaw synkretyzmu kultury, [w:] J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa (red.), Język a kultura, t. 4: Funkcje języka i wypowiedzi, Wrocław, s. 93–104.

Bühler K., 1934, Sprachtheorie. Die Darstellungsfunktion der Sprache, Jena.

Donvan J., Zucker C., 2017, Według innego klucza. Opowieść o autyzmie, przeł. A. Homańczyk, Kraków.

Dunbar R., 2014, Nowa historia ewolucji człowieka, przeł. B. Kucharzyk, Kraków.

Dunbar R., 2017, Pchły, plotki a ewolucja języka. Dlaczego człowiek zaczął mówić?, przeł. T. Pańkowski, Kraków.

Engelking A., 1991, Rytuały słowne w kulturze ludowej. Próba klasyfikacji, [w:] J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa (red.), Język a kultura, t. 4: Funkcje języka i wypowiedzi, Wrocław, s. 75–85.

Everett D.L., 2019, Jak powstał język. Historia największego wynalazku ludzkości, przeł. A. Tuz, Warszawa.

Frith U., 2008, Autyzm. Wyjaśnienie tajemnicy, przeł. M. Hernik, G. Krajewski, Gdańsk.

Grün A., 2016, Waga słów – siła milczenia, czyli nowa kultura rozmowy, przeł. B. Grunwald-Hajdasz, Poznań.

Grzegorczykowa R., 1991, Problem funkcji języka i tekstu w świetle teorii aktów mowy, [w:] J. Bartmiński, R. Grzegorczykowa (red.), Język a kultura, t. 4: Funkcje języka i wypowiedzi, Wrocław, s. 11–28.

Grzegorczykowa R., 2008, Wstęp do językoznawstwa, Warszawa.

Jakobson R., 1989a, W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism, wybór, red. i wstęp M.R. Mayenowa, t. 1–2, Warszawa.

Jakobson R., 1989b, Poetyka w świetle językoznawstwa, [w:] idem, W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism, wybór, red. i wstęp M.R. Mayenowa, t. 2, Warszawa, s. 77–124.

Kominek A., 2014a, Mówi się trudno… O rodzajach kompetencji językowej (i komunikacyjnej) osób z autyzmem, „Studia Filologiczne UJK”, t. 27, s. 161–171.

Kominek A., 2014b, Zakłócenia w dziedzinie podobieństwa w komunikacji językowej osób z autyzmem – i co z tego wynika, „LingVaria” nr 2 (18), s. 55–68, https://doi.org.10.12797/LV.09.2014.18.05.

Konstantareas M.M., 1992, Autyzm jako deficyt języka i komunikowania się, [w:] M.M. Konstantareas, E.B. Blackstock, Ch.D. Webster, Autyzm, przeł. K. Hipp, Warszawa, s. 68–81.

Korendo M., 2013, Językowa interpretacja świata w wypowiedziach osób z zespołem Aspergera, Kraków.

Malinowski B., 1987, Ogrody koralowe i ich magia. Studium metod uprawy ziemi oraz obrzędów towarzyszących rolnictwu na Wyspach Trobrianda. Język magii i ogrodnictwa, Warszawa.

Markiewicz K., 2004, Możliwości komunikacyjne dzieci autystycznych, Lublin.

Minczakiewicz E., 1994, Z badań nad rozwojem mowy dzieci autystycznych, [w:] W. Dykcik (red.), Autyzm, kontrowersje i wyzwania, Poznań, s. 91–106.

Pisula E., 2012, Autyzm. Od badań mózgu do praktyki psychologicznej, Sopot.

Sadowska E., 2011, Zaburzenia komunikacji w autyzmie – podstawowe trudności diagnozy i terapii logopedycznej, „Poradnik Językowy” nr 9, s. 36–51.

Searle J., 1980, Czym jest akt mowy?, przeł. H. Buczyńska-Garewicz, „Pamiętnik Literacki” LXXI, s. 241–248.

Searle J., 1987, Czynności mowy. Rozważania z filozofii języka, przeł. B. Chwedeńczuk, Warszawa.

Silberman S., 2017, Neuroplemiona. Dziedzictwo autyzmu i przyszłość neuroróżnorodności, przeł. B. Kotarski, Białystok.

Tomasello M., 2016, Dlaczego współpracujemy. Na podstawie serii wykładów Tannera o wartościach ludzkich, wygłoszonych przez autora w Stanfordzie w 2008 r., przeł. Ł. Kwiatek, Kraków.

Winczura B., 2008, Dziecko z autyzmem. Terapia deficytów poznawczych a teoria umysłu, Kraków.

Pobrania

Opublikowane

2020-08-23

Jak cytować

Kominek, A. . (2020) „«Mówienie za kimś» jako język bez komunikacji”, LingVaria, 15(2(30), s. 135–148. doi: 10.12797/LV.15.2020.30.11.

Numer

Dział

Socjolingwistyka