Jan Baudouin de Courtenay i Aleksander Brückner
DOI:
https://doi.org/10.12797/LV.12.2017.23.18Słowa kluczowe:
historia nauki, filologia, lingwistyka, Baudouin de Courtenay, BrücknerAbstrakt
Jan Baudouin de Courtenay and Aleksander Brückner
The article presents the lives and mutual relations between two outstanding Polish scholars, professors of lingusistics and philology at universities in Russia and Germany at the end of the Partitions of Poland. Brückner in Berlin and Baudouin de Courtenay in Petersburg (earlier Kazan and Dorpat) can be considered amabssadors of Polish culture and research. The relations between them were a mixture of reverence and contempt, involving Baudouin’s students, Kruszewski and Ułaszyn who remained in conflict with Brückner. Their fate and the decisions made by both leading figures of Polish linguistics before, during and after the Great War of 1914–1918, show the difference in their approach to linguistic research and contemporary political issues.
Pobrania
Bibliografia
Baudouin de Courtenay J.N., 1898, Jeden z objawów moralności oportunistyczno-prawomyślnej, Kraków.
Baudouin de Courtenay J.N., 1904/1974, Mikołaj Kruszewski, jego życie i prace naukowe, [w:] idem, Dzieła wybrane, s. 248–327, Warszawa.
Baudouin de Courtenay J., 1908, rec.: Brückner, Dzieje języka polskiego, „Rocznik Slawistyczny” I, s. 90–120.
Baudouin de Courtenay J.N., 1913, Nacionalnyj i tierritorialʹnyj priznak v av tonomii, S.-Peterburg.
Baudouin de Courtenay J.N. 1920/2007, Obłęd komunistyczny, „Kurier Polski” nr 196, [przedr. w:] idem, Miejcie odwagę myślenia, Wybór pism publicystycznych z lat 1898–1927, oprac., wstępem i przypisami opatrzył M. Skarżyński, Kraków, s. 518–523.
Baudouin de Courtenay J.N., 1924, W kwestii narodowościowej, Warszawa.
Berbelicki W., 1971, Powiązania Aleksandra Brücknera z krakowskim środowiskiem naukowym, [w:] W trzydziestolecie śmierci Aleksandra Brücknera, „Zeszyty Naukowe UJ” CCLXX „Prace Historycznoliterackie” z. 20, s. 107–138.
Berbelicki W. (oprac.), 1989, Aleksander Brückner 1856–1939, Warszawa.
Brückner A., 1906, Dzieje języka polskiego, Lwów.
Brückner A., 1908, Zur Entgegung, „Archiv für slavische Philologie” XXIX, s. 637–638.
Brückner A., 1909, Filologja i lingwistyka. Szkic polemiczny, Lwów.
Brückner A., 1917, Walka o język, Warszawa.
Brückner A., 1934, Polska i Niemcy: uwagi ogólne, „Nauka polska”, t. 18, s. 7–20.
Czelakowska A., Skarżyński M., 2011, Materiały do dziejów polskiego językoznawstwa.
Listy Jana Niecisława Baudouina de Courtenay, Jana Łosia, Kazimierza Nitscha, Jana
Michała Rozwadowskiego, Henryka Ułaszyna, „Biblioteka LingVariów”, t. 8, Kraków.
Madajczyk C., 1999, Klerk czy intelektualista zaangażowany, Poznań.
Nagórko A., 2012, Aleksander Brückner – ein polnischer Slawist in Berlin – oder die Einsamkeit der Grenzgängers, „LingVaria” nr 1 (13), s. 169–181.
NES 1912: Novyj ènciklopedičeskij slovarʹ Brokgauza i Efrona, t. 8, S.-Peterburg 1912; [hasło: Briknerʺ (Brückner) Aleksandrʺ], szp. 101–104.
Otrębski J., 1949, Aleksander Brückner. W dziesiątą rocznicę śmierci, „Slavia Occidentalis” 20, s. 1–46.
Pigoń S., 1939/1989, U trumny Aleksandra Brücknera, „Kurier Poznański” nr 246, s. 6, [przedr. w:] W. Berbelicki (oprac.), Aleksander Brückner…, s. 98–102.
Rabus A., 2015, Brückners Werk revisited. Zensierte Plonität, [w:] Y. Kleinmann, A. Rabus, Alexander Brückner revisited. Debatten um Polen und Polentum in Geschichte und Gegenwart, Göttingen, s. 60–76.
Rhode M., 2006, Aleksander Brückner und Jan Baudouin de Courtenay: Wissenschaft, Nation und Loyalitäten polnischer Gelehrter in Berlin und St. Petersburg, [w:] T. Maurer (red.), Kollegen, Kommilitonen, Kämpfer: Europäische Universitäten im ersten Weltkrieg, Stuttgart.
Rothe H., 2001, Aleksander Brückner als Historiker der russischen Literatur, [w:] A. Nagórko (red.), Alexander Brückner – zum 60. Todestag, Frankfurt am Main.
Skarżyński M. (oprac.), 2006, Ze wspomnień Henryka Ułaszyna: Brückneriada, „LingVaria” nr 2 (2), s. 75–83.
Skarżyński M., Smoczyńska M. (oprac.), 2007, Listy Jana Baudouina de Courtenay do Henryka Ułaszyna z lat 1898–1927, „Biblioteka LingVariów”, t. 1, Kraków.
Starnawski J., 1971, Czterdzieści listów Aleksandra Brücknera do Hieronima Łopacińskiego, „Slavia Occidentalis” 28/29, s. 273–297.
Ułaszyn H., 1907, rec.: Brückner, Geschichte der poln. Sprache, „Archiv für slavische Philologie” XXIX, s. 440–444
Ułaszyn H., 1908, rec.: Brückner, Dzieje języka polskiego, „Rocznik Slawistyczny” I, s. 66–89.
Ułaszyn H., 1910, Filologja i lingwistyka prof. A. Brücknera. Szkic polemiczny przez…, Kraków.
Urbańczyk S., 1971, Brückner jako językoznawca – slawista i badacz starożytności słowiańskich, [w:] W trzydziestolecie śmierci Aleksandra Brücknera, „Zeszyty Naukowe UJ” CCLXX, „Prace Historycznoliterackie” z. 20, s. 83–100.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 Marek Łaziński
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
