Przejście na ty jako demokratyzacja w języku polskim. Analiza danych ankietowych

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12797/LV.17.2022.34.08

Słowa kluczowe:

demokratyzacja w języku,, grzeczność językowa, przejście na ty, kolokacja

Abstrakt

TRANSITION TO FIRST-NAME BASIS AS DEMOCRATIZATION IN POLISH LANGUAGE: ANALYSIS OF QUESTIONNAIRE SURVEY RESPONSES

The topic of this paper is transition to first-name basis (przejście na ty) in Polish, which one of the most important research topics in the field of Polish linguistic politeness. The transition to first-name basis can be seen as a phenomenon of democratization in language, because, as some of the Polish linguists describe, it creates a sense of equality, which is one of the basic elements of democracy. The results of a multi-stage survey proved that, in general, Polish people positively evaluate the contemporary tendency of faster transition to first-name basis. The analysis of the comments from the questionnaire survey showed that many people consider this tendency as a positive phenomenon in linguistic communication and treat it as an effective way of reducing the unnecessary distance which exists between interlocutors. However, it is worth keeping in mind that there are also negative effects of an inconsiderate decision to move to first-name basis, as mentioned by some of the survey respondents. This study has shown that the combination of several methods allows researchers to take a fresh perspective on the dynamic process of democratization in language and its perception among the users of a given language.

Pobrania

Brak dostęþnych danych do wyświetlenia.

Bibliografia

Hadryan M., 2015, Demokratyzacja języka urzędowego. Współczesne tendencje polityki językowej w Szwecji i w Polsce, Poznań.

Huszcza R., 1980, O gramatyce grzeczności, „Pamiętnik Literacki” LXXI, s. 175–186.

Huszcza R., 1996, Honoryfikatywność. Gramatyka. Pragmatyka. Typologia, Warszawa.

Huszcza R., 2000, Jeszcze o honoryfikatywności polskich zaimków osobowych, „Poradnik Językowy” nr 6, s. 21–30.

Łaziński M., 2006, O panach i paniach. Polskie rzeczowniki tytularne i ich asymetria rodzajowo-płciowa, Warszawa.

Kawamoto Y., 2021, Relacja na ty w świetle tekstów z Narodowego Korpusu Języka Polskiego, „Socjoligwistyka” XXXV, s. 303–317, https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.35.17. DOI: https://doi.org/10.17651/SOCJOLING.35.17

Kieraś W., Kobyliński Ł., 2021, Korpusomat – stan obecny i przyszłość projektu, „Język Polski” CI, s. 49–58. DOI: https://doi.org/10.31286/JP.101.2.4

Kotikowa W., 2002, Formy adresatywne we współczesnym języku rosyjskim, polskim i w amerykańskim wariancie języka angielskiego. Charakterystyka socjolingwistyczna, „Poradnik Językowy” nr 1, s. 43–51.

Kudra B., Kudra A., 2006, Demokratyzacja języka – demokratyzacja w języku (na przykładzie języka w mediach), „Media – Kultura – Komunikacja społeczna” nr 2, s. 342–346.

Marcjanik M., 1997, Polska grzeczność językowa, Kielce.

Marcjanik M., 2001, Etykieta językowa, [w:] J. Bartmiński (red.), Współczesny język polski, Lublin, s. 281–291.

Marcjanik M., 2007, Grzeczność w komunikacji językowej, Warszawa.

Marcjanik M., 2014, Słownik językowego savoir-vivre’u, Warszawa. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323515128

Marcjanik M., 2015, Współczesna etykieta językowa – zmierzch wartości?, „Studia Medioznawcze” nr 4 (63), s. 115–119, https://doi.org/10.33077/uw.24511617.ms.2015.63.513. DOI: https://doi.org/10.33077/uw.24511617.ms.2015.63.513

Marcjanik M., 2020, ABC grzeczności językowej, [w:] M. Bańko (red.), Polszczyzna na co dzień, Warszawa, wyd. 2, s. 231–310.

Nowakowska M., 2011, Podstawy etykiety językowej w wybranych podręcznikach do nauki języka polskiego jako obcego, „Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców” nr 18, s. 201–209.

Ożóg K., 2005, Współczesny model polskiej grzeczności językowej, [w:] A. Dąbrowska, A. Nowakowska (red.), Życzliwość i agresja w języku i kulturze, „Język a Kultura”, t. 17, s. 9–15.

Ożóg K., 2007, Polszczyzna przełomu XX i XXI wieku. Wybrane zagadnienia, wyd. 3 popr. i uzup., Rzeszów.

Pisarkowa K., 1979, Jak się tytułujemy i zwracamy do drugich, „Język Polski” LIX, s. 5–17.

Przybylska R., 2020, Kolokacje a analiza semantyczna wyrazu, „LingVaria” nr 2 (30), s. 43–51, https://doi.org/10.12797/LV.15.2020.30.04. DOI: https://doi.org/10.12797/LV.15.2020.30.04

Sikora K., 2011, „Z panem i kmieciem po świecie” – o tradycji i współczesności w zwracaniu się do drugich, „LingVaria” nr 2 (12), s. 79–88.

Szostkiewicz A., 2005, Hello, how are you? Angielska grzeczność nieodświętna, [w:] M. Marcjanik (red.), Grzeczność nasza i obca, Warszawa, s. 87–102.

Tomaszkiewicz T., 2005, Grzeczność francuska na tle koncepcji grzeczności językowej, [w:] M. Marcjanik (red.), Grzeczność nasza i obca, Warszawa, s. 11–24.

Tomiczek E., 2005, Grzeczność nasza i niemiecka, [w:] M. Marcjanik (red.), Grzeczność nasza i obca, Warszawa, s. 43–68.

Warakomska D., 2005, Grzeczność w Stanach Zjednoczonych, [w:] M. Marcjanik (red.), Grzeczność nasza i obca, Warszawa, s. 263–282.

Wielki słownik języka polskiego PAN. Geneza, koncepcja, zasady opracowania, praca zbiorowa, red. P. Żmigrodzki, M. Bańko, B. Batko-Tokarz, J. Bobrowski, A. Czelakowska, M. Grochowski, R. Przybylska, J. Waniakowa, K. Węgrzynek, Kraków 2018.

WSJP PAN: P. Żmigrodzki (red.), Wielki słownik języka polskiego PAN, [on-line:] www.wsjp.pl.

Pobrania

Opublikowane

2022-11-21

Jak cytować

Kawamoto, Y. (2022) „Przejście na ty jako demokratyzacja w języku polskim. Analiza danych ankietowych”, LingVaria, 17(2(34), s. 111–128. doi: 10.12797/LV.17.2022.34.08.

Numer

Dział

Polszczyzna współczesna