The Populist Identity of the Promoters of Alternative Medicine
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.17.2020.68.07Keywords:
populism, identity, alternative medicine, anti-elitismAbstract
In this paper, the author compares phenomena of political populism and alternative medicine on the ground of – similar in structure and content – narrations (and identities created on their basis) of propagators and followers of these ideas/ social praxis. The main thesis of the paper is the assumption that the narrative and identity mechanisms of alternative medicine are analogous to those of political populism. The author tries to prove it in the context of their relation to their counterparts in the mainstream of power/knowledge, with the assumption that these are dialectical relations understood in a specific manner. The oppositions of populism–liberal democracy and alternative medicine–conventional medicine are real, but in the broader sense, they complement and need each other to preserve the cores of the system, which implicates ineffectiveness of those alternative discourses. This article presents examples of anti-elitism and conspiratorial thinking both in political populism and in alternative medicine. It turns out that populism and unconventional medicine are so closely connected that alternative medicine, in its attitudes, refers not only to medical statements, but also to political ones.
Downloads
References
Andrade G., “Medical Conspiracy Theories: Cognitive Science and Implications for Ethics”, Medicine, Health Care and Philosophy, no. 23 (2020), https://doi.org/10.1007/s11019-020-09951-6.
Artykuł Wakefielda wiążący szczepionkę MMR z autyzmem był oszustwem, 14 April 2011, at <https://www.mp.pl/pacjent/szczepienia/sytuacje-szczegolne/59132,artykul-wakefielda-wiazacyszczepionke-mmr-zautyzmem-byl-oszustwem>.
Badowski R., Twierdzi, że woda ma pamięć i święci triumfy w Empiku. Oto, czym zaczytują się Polacy, at <https://innpoland.pl/134111,ta-ksiazka-znanego-uzdrowiciela-robi-furore-wsrod-polakow-trafila-na-liste-bestsellerow-empiku>.
Baszczak B., “Tożsamość człowieka a pojęcie narracji”, Analiza i Egzystencja, no. 14 (2011).
Blaskiewicz R., “The Big Pharma Conspiracy Theory”, Medical Writing, vol. 22, no. 4 (2013), https://doi.org/10.1179/2047480613Z.000000000142.
Blaxter M., Zdrowie, Warszawa 2009.
Bochyńska N., Radio Katowice zdjęło z anteny audycję ‘Alfabet Jerzego Zięby’ o niekonwencjonalnych metodach leczenia, at <https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/radio-katowice-zdjelo-z-anteny-audycje-alfabet-jerzego-zieby-o-niekonwencjonalnych-metodach-leczenia>.
Bogusz A., “Relacje między pacjentem a lekarzem”, in B. Płonka-Syroka (ed.), Człowiek natura, kultura – studia z historii i antropologii medycyny i farmacji społecznej, Wrocław 2009.
Bourdieu P., “Homo academicus”, Praktyka Teoretyczna, vol. 7, no. 1 (2013), at <https://www.praktykateoretyczna.pl/PT_nr7_2013_NOU/03.Bourdieu.pdf>.
Branicki W., Tożsamość a wirtualność, Kraków 2009.
Brzeziński T., “Naturalne i niekonwencjonalne metody leczenia”, in Idem (ed.), Historia medycyny, Warszawa 1995.
Burke P., Społeczna historia wiedzy, Warszawa 2016.
Castanho Silva B., Vegetti F., Littvay L., “The Elite Is Up to Something: Exploring the Relation Between Populism and Belief in Conspiracy Theories”, Swiss Political Science Review, vol. 23, no. 4 (2017), https://doi.org/10.1111/spsr.12270.
Cendal I., Od Hahnemanna do Zięby. Wpływ autorytetu na postrzeganie medycyny – homeopatia, efekt placebo, propaganda antyszczepionkowa, at <https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/13487/Wp%C5%82yw_autorytetu%20_na%20_postrzeganie%20_medycyny.pdf?sequence=1&isAllowed=y>.
Cleen B. de, “The Party of the People Versus the Cultural Elite: Populism and Nationalism in Flemish Radical Right Rhetoric about Artists”, JOMEC Journal, no. 9.
Constitution of The World Health Organisation, October 2006, at <https://www.who.int/governance/eb/who_constitution_en.pdf>.
Ćwiek J., “Projekt ustawy stowarzyszenia STOP NOP dot. szczepień trafił do Sejmu”, Rzeczpospolita, 1 August 2018, at <https://www.rp.pl/Zdrowie/308019957-Projekt-ustawy-stowarzyszenia-STOP-NOP-dot-szczepien-trafil-do-Sejmu.html>.
Duffy T.P., “The Flexner Report – 100 Years Later”, Yale Journal of Biology and Medicine, vol. 84, no. 3 (2011), at <https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3178858/>.
Eatwell R., Goodwin M., Narodowy populizm. Zamach na liberalną demokrację, Katowice 2020.
Engel G., “The Need for a New Medical Model: A Challenge for Biomedicine”, Science, vol. 196, no. 4286 (1977), https://doi.org/10.1126/science.847460.
Etyczne aspekty upowszechniania poglądów nienaukowych, Komitet Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk, Stanowisko 1/2020 z dnia 24 lutego 2020 r., 18 May 2020.
Feuilletons of Justyna Socha, at <https://www.warszawskagazeta.pl/justyna-socha>.
Foster A., Ukip leader Nigel Farage’s most memorable speeches including his FAREWELL today, 16 September 2016, at <https://www.express.co.uk/news/politics/686024/Ukip-leader-Nigel-Farage-speeches-resignation-European-Parliament-Brexit-victory>.
Galliford N., Furnham A., “Individual Difference Factors and Beliefs in Medical and Political Conspiracy Theories”, Scandinavian Journal of Psychology, vol. 58, no. 5 (2017), https://doi.org/10.1111/sjop.12382.
Gdula M., Nowy autorytaryzm, Warszawa 2018.
Giddens A., Nowoczesność i tożsamość, Warszawa 2006.
Griffin E., Podstawy komunikacji społecznej, Gdańsk 2003.
Grzegorz Braun, Hubert Czerniak i Arkadiusz Tetela na proteście STOP NOP, at <https://www.youtube.com/watch?v=jaPEPNSaSpw>.
Grzelak K., Porównał szczepienia do ludobójstwa. Surowy wyrok dla lekarza z Łodzi, 25 May 2020, at <https://www.focus.pl/artykul/porownal-szczepienia-do-ludobojstwa-surowywyrok-dla-lekarza-z-lodzi>.
Grzesiak-Feldman M., Psychologia myślenia spiskowego, Warszawa 2016, https://doi.org/10.31338/uw.9788323522157.
Hendrickson D., Zollinger B., McCleary R., “Determinants of the Use of Four Categories of Complementary and Alternative Medicine”, Complementary health practice review, vol. 11, no. 1 (2006), pp. 3-26, https://doi.org/10.1177/1533210106288080.
Hofstadter R., The Paranoid Style in American Politics and Other Essays, New York 1965.
Jak Rockefellerowie założyli big pharmę i zniszczyli medycynę naturalną, at <https://www.odkrywamyzakryte.com/rockefellerowie-zniszczyli-medycyne-naturalna/>.
Jarosz P., Ukryte terapie czy ukryte ściemy – czyli jak szarlatani zarabiają miliony, 9 January 2017, at <https://www.niezdrowybiznes.pl/ukryte-terapie-ukryte-sciemy-czyli-szarlatani-zarabiaja-miliony>.
Jaśkowski J., ”Medycyna Rockefllerowska, czyli medycyna sądownie udowodniona”, Polish Club, at <https://www.polishclub.org/2018/09/27/medycyna-rockefellerowska-czylimedycyna-sadownie-udowodniona/>.
Jerzy Zięba i jego ukryte terapie. Kulisy sławy, at <https://www.uwaga.tvn.pl/reportaze,2671,n/jerzy-zieba-ijego-ukryte-terapie-kulisy-slawy,218161.html>.
Jerzy Zięba o marce VISANTO, at <https://www.youtube.com/watch?v=VMYvqfnhq80>.
“Kaczyński: W Polsce obok elity postkomunizmu jest już nowa elita, która jest w stanie zmieniać Polskę”, Gazeta Prawna, 14 September 2019, at <https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1430132,kaczynski-w-polsce-obok-elity-postkomunizmu-jest-juz-nowa-elita-ktora-jest-w-stanie-zmieniac-polske.html>.
Kańska A., “Teorie spiskowe jako populistyczne narzędzie w represji grup marginalizowanych”, Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne, vol. 31 (2020), pp. 67-92, https://doi.org/10.19195/1733-5779.31.5.
Kowalik J., Kiszona kapusta za 95 zł, leczenie raka witaminą B17, naenergetyzowana woda.
Poczet polskich znachorów, 30 March 2019, at <https://www.newsweek.pl/polska/hubert-czerniak-jerzy-jaskowski-zbigniew-nowak-tadeusz-ceglinski-jerzy-zieba/kmrztbp>.
Kruse M., Trump Reclaims the Word ‘Elite’ With Vengeful Pride, 11 December 2018, at <https://www.politico.com/magazine/story/2018/11/01donald-trump-elite-trumpology-221953>.
Kunce A., Tożsamość i postmodernizm, Warszawa 2003.
Kwapis K., Brygoła E., “Tożsamość osobista w ujęciu emotywno-refleksyjnym: zawartość, funkcje i procesy kształtowania tożsamości”, Opuscula Sociologica, vol. 4, no. 6 (2013).
Lilla M., Koniec liberalizmu, jaki znamy, s. l. s. a.
Marchlewska M. et al., “Populism as Identity Politics: Perceived Ingroup Disadvantage, Collective Narcissism and Support for Populism”, Social Psychological and Personality Science, vol. 9, no. 2 (2017), https://doi.org/10.1177/1948550617732393.
Matyja H., “Medycyna niekonwencjonalna na granicy prawa na przykładzie ‘badania żywej kropli krwi’”, Medyczna Wokanda, no. 10 (2018).
“Medycyna niekonwencjonalna”, in Internetowa encyklopedia PWN, at .
Miller W.L., Crabtree B.F., “Badania kliniczne”, in N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (eds.), Metody badań jakościowych, vol. 1, Warszawa 2014.
Minkner K., “Polityczność teorii spiskowych”, in M. Mikołajczyk, M. Karwat (eds.), Politologii model krytyczny, Kraków 2017.
Mouffe C., W obronie lewicowego populizmu, Warszawa 2020.
Müller J.-W., Co to jest populizm?, Warszawa 2017.
Naturoterapia. Znachorstwo czy alternatywna metoda leczenia?, at <https://dziendobry.tvn.pl/a/naturoterapia--znachorstwo-czy-alternatywna-metoda-leczenia>.
Nigel Farage: People Have Had Enough of Out of Touch Elites, 12 September 2016, at <https://www.foxbusiness.com/politics/nigel-farage-people-have-had-enough-of-out-of-touch-elites>.
Norris P., Inglehart R., Cultural Backlash. Trump, Brexit and Authoritarian Populism, New York 2018, https://doi.org/10.1017/9781108595841.
Nowakowska L., “W stronę socjologii lecznictwa niemedycznego – zarys przedmiotu badań”, Hygeia Public Health, vol. 47, no. 3 (2012).
Oliver J.E., Wood T., “Medical Conspiracy Theories and Health Behaviors in the United States”, JAMA Internal Medicine, vol. 174, no. 5 (2014), https://doi.org/10.1001/jamainternmed.2014.190.
Pakulski J., “Ruchy populistyczne i degeneracja elit przywódczych – analiza weberowska”, Zoon Politikon, no. 7 (2016).
Paleczny T., Kontestacja: formy buntu we współczesnym społeczeństwie, Kraków 1997, at <https://www.uj.edu.pl/documents/3337228/86fad7e3-4a88-44a5-b1d9-f669630c9084>.
Pilarska A., Ja i tożsamość a dobrostan psychiczny, Poznań 2012.
Ptaszek G., “Wróżba (telewizyjna) jako narracja. Prolegomena”, in J. Wasilewski (ed.), Narracje w życiu. O grupie i jednostce, Warszawa 2016.
Reportage “Uwaga TVN” about Jerzy Zięba, at .
QAnon: Trump lauds bizarre conspiracy theory, 20 August 2020, at <https://www.bbc.com/news/av/world-us-canada-53844108>.
Sakowski Ł., ‘Ten człowiek szkodzi ludziom’. Mówią ofiary Jerzego Zięby, at <https://www.newsweek.pl/polska/spoleczenstwo/ofiary-jerzego-zieby-opowiadaja-pod-nazwiskami-o-jego-terapiach/hzb8y62>.
Sathyanarayana Rao T.S., Andrade C., The MMR Vaccine and Autism: Sensation, Refutation, Retraction, and Fraud, at <https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3136032/>.
Scott M., QAnon, wielka amerykańska teoria spiskowa, zyskuje setki tysięcy zwolenników w Europie, 26 October 2020, at <https://wiadomosci.onet.pl/politico/teorie-spiskowe-qanonzyskuje-setki-tysiecy-zwolennikow-w-europie/kcwdxj7>.
Skandaliści – Jerzy Zięba, at <https://www.polsatnews.pl/wideo-program/skandalisci-jerzy-zieba_6677102/>.
Słonecki J., Zdrowie na własne życzenie, Katowice 2004.
Speeches delivered during parliamentary sessions, Session 4 on 22 January 2020 (day 1), G. Braun, at <http://search.sejm.gov.pl/SejmSearch/ADDL.aspx?SelectResult>.
Stachowski R., “Karl Popper i Frank Cioffi. Dwa spojrzenia na pseudonaukę”, in K. Korab (ed.), Pseudonauka. Choroba, magia czy biznes?, Warszawa 2011.
“Stosunek do szczepień ochronnych dzieci. Komunikat z badań”, Centrum Badania Opinii Społecznej, no. 9 (2019), at <https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_009_19.PDF>.
Ten Threats to Global Health in 2019, at <https://www.who.int/emergencies/ten-threats-to-globalhealth-in-2019>.
Thorwald J., Dawna medycyna. Jej tajemnice i potęga, Warszawa 2017.
Tokarz M., Argumentacja. Perswazja. Manipulacja. Wykłady z teorii komunikacji, Gdańsk 2006.
Tombak M., Uleczyć nieuleczalne, part 1, Łódź 2000.
Vaccine Skeptic Robert Kennedy Jr. Asked to Head Trump ’Vaccination Safety’ Committee, at <https://www.medicinenet.com/script/main/art.asp?articlekey=200826>.
Waszczyńska K., “Wokół problematyki tożsamości”, Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego, no. 6 (2014).
Wojciechowska R., “Jarosław Kaczyński w Gdańsku. ‘W Polsce musi nastąpić wymiana elit’”, Dziennik Bałtycki, 26 August 2014, at <https://dziennikbaltycki.pl/jaroslawkaczynski-w-gdansku-w-polsce-musi-nastapic-wymiana-elit-zdjecia-wideo/ar/3552847>.
Wołek A., “Jak polskie elity oswoiły populizm”, Ośrodek Myśli Politycznej, at <https://omp.org.pl/artykul.php?artykul=281#_ftn11>.
Wolf R., Paleo dieta, Poznań 2010.
Woźniak-Holecka J., Zborowska K., Holecki T., “Medycyna alternatywna jako uzupełniająca forma leczenia chorób nowotworowych w opinii pacjentów onkologicznych”, Psychoonkologia, no. 1 (2010).
Zdybel L., Idea spisku i teorie spiskowe w świetle analiz krytycznych i badań historycznych, Lublin 2002.
Zięba J., Ukryte terapie. Czego ci lekarz nie powie, part 1, Rzeszów 2015.
Zięba J., Ukryte terapie. Czego ci lekarz nie powie, part 2, Rzeszów 2016.
Internet sources
Compilation of all episodes “Alfabet Jerzego Zięby”, at <https://www.youtube.com/watch?v=AoWWqp5NGiQ>.
Jerzy Zięba’s website, at <https://www.jerzyzieba.com>.
Profile “Ogólnopolskie Stowarzyszenie Wiedzy o Szczepieniach STOP NOP”, at <https://www.facebook.com/stowarzyszeniestopnop/>.
Profile “Ukryte terapie – Jerzy Zięba”, at <https://www.facebook.com/ukryteterapie/>.
Videos: JAK POZBYĆ SIĘ MIAŻDŻYCY Jerzy Zięba, at <https://www.youtube.com/watch?v=3CA8pJ11rxQ>; Ukryte terapie, cz. 1 – Jerzy Zięba – 15 July 2014, at <https://www.youtube.com/watch?v=4fhezw-8_pM>; Ukryte Terapie, cz. 5 – Cukier – Jerzy Zięba – 30 September 2014, at <https://www.youtube.com/watch?v=leVEDIvjLUo>; JERZY ZIĘBA – ZAKWASZENIE ŻOŁĄDKA, at <https://www.youtube.com/watch?v=1hunhblv9HA>; Ukryte terapie, cz. 2 – Jerzy Zięba – 22 July 2014, at .
Downloads
Published
Issue
Section
License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.