The Populist Identity of the Promoters of Alternative Medicine
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.17.2020.68.07Keywords:
populism, identity, alternative medicine, anti-elitismAbstract
In this paper, the author compares phenomena of political populism and alternative medicine on the ground of – similar in structure and content – narrations (and identities created on their basis) of propagators and followers of these ideas/ social praxis. The main thesis of the paper is the assumption that the narrative and identity mechanisms of alternative medicine are analogous to those of political populism. The author tries to prove it in the context of their relation to their counterparts in the mainstream of power/knowledge, with the assumption that these are dialectical relations understood in a specific manner. The oppositions of populism–liberal democracy and alternative medicine–conventional medicine are real, but in the broader sense, they complement and need each other to preserve the cores of the system, which implicates ineffectiveness of those alternative discourses. This article presents examples of anti-elitism and conspiratorial thinking both in political populism and in alternative medicine. It turns out that populism and unconventional medicine are so closely connected that alternative medicine, in its attitudes, refers not only to medical statements, but also to political ones.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Andrade G., “Medical Conspiracy Theories: Cognitive Science and Implications for Ethics”, Medicine, Health Care and Philosophy, no. 23 (2020), https://doi.org/10.1007/s11019-020-09951-6.
Google Scholar
Artykuł Wakefielda wiążący szczepionkę MMR z autyzmem był oszustwem, 14 April 2011, at <https://www.mp.pl/pacjent/szczepienia/sytuacje-szczegolne/59132,artykul-wakefielda-wiazacyszczepionke-mmr-zautyzmem-byl-oszustwem>.
Google Scholar
Badowski R., Twierdzi, że woda ma pamięć i święci triumfy w Empiku. Oto, czym zaczytują się Polacy, at <https://innpoland.pl/134111,ta-ksiazka-znanego-uzdrowiciela-robi-furore-wsrod-polakow-trafila-na-liste-bestsellerow-empiku>.
Google Scholar
Baszczak B., “Tożsamość człowieka a pojęcie narracji”, Analiza i Egzystencja, no. 14 (2011).
Google Scholar
Blaskiewicz R., “The Big Pharma Conspiracy Theory”, Medical Writing, vol. 22, no. 4 (2013), https://doi.org/10.1179/2047480613Z.000000000142.
Google Scholar
Blaxter M., Zdrowie, Warszawa 2009.
Google Scholar
Bochyńska N., Radio Katowice zdjęło z anteny audycję ‘Alfabet Jerzego Zięby’ o niekonwencjonalnych metodach leczenia, at <https://www.wirtualnemedia.pl/artykul/radio-katowice-zdjelo-z-anteny-audycje-alfabet-jerzego-zieby-o-niekonwencjonalnych-metodach-leczenia>.
Google Scholar
Bogusz A., “Relacje między pacjentem a lekarzem”, in B. Płonka-Syroka (ed.), Człowiek natura, kultura – studia z historii i antropologii medycyny i farmacji społecznej, Wrocław 2009.
Google Scholar
Bourdieu P., “Homo academicus”, Praktyka Teoretyczna, vol. 7, no. 1 (2013), at <https://www.praktykateoretyczna.pl/PT_nr7_2013_NOU/03.Bourdieu.pdf>.
Google Scholar
Branicki W., Tożsamość a wirtualność, Kraków 2009.
Google Scholar
Brzeziński T., “Naturalne i niekonwencjonalne metody leczenia”, in Idem (ed.), Historia medycyny, Warszawa 1995.
Google Scholar
Burke P., Społeczna historia wiedzy, Warszawa 2016.
Google Scholar
Castanho Silva B., Vegetti F., Littvay L., “The Elite Is Up to Something: Exploring the Relation Between Populism and Belief in Conspiracy Theories”, Swiss Political Science Review, vol. 23, no. 4 (2017), https://doi.org/10.1111/spsr.12270.
Google Scholar
Cendal I., Od Hahnemanna do Zięby. Wpływ autorytetu na postrzeganie medycyny – homeopatia, efekt placebo, propaganda antyszczepionkowa, at <https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/13487/Wp%C5%82yw_autorytetu%20_na%20_postrzeganie%20_medycyny.pdf?sequence=1&isAllowed=y>.
Google Scholar
Cleen B. de, “The Party of the People Versus the Cultural Elite: Populism and Nationalism in Flemish Radical Right Rhetoric about Artists”, JOMEC Journal, no. 9.
Google Scholar
Constitution of The World Health Organisation, October 2006, at <https://www.who.int/governance/eb/who_constitution_en.pdf>.
Google Scholar
Ćwiek J., “Projekt ustawy stowarzyszenia STOP NOP dot. szczepień trafił do Sejmu”, Rzeczpospolita, 1 August 2018, at <https://www.rp.pl/Zdrowie/308019957-Projekt-ustawy-stowarzyszenia-STOP-NOP-dot-szczepien-trafil-do-Sejmu.html>.
Google Scholar
Duffy T.P., “The Flexner Report – 100 Years Later”, Yale Journal of Biology and Medicine, vol. 84, no. 3 (2011), at <https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3178858/>.
Google Scholar
Eatwell R., Goodwin M., Narodowy populizm. Zamach na liberalną demokrację, Katowice 2020.
Google Scholar
Engel G., “The Need for a New Medical Model: A Challenge for Biomedicine”, Science, vol. 196, no. 4286 (1977), https://doi.org/10.1126/science.847460.
Google Scholar
Etyczne aspekty upowszechniania poglądów nienaukowych, Komitet Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk, Stanowisko 1/2020 z dnia 24 lutego 2020 r., 18 May 2020.
Google Scholar
Feuilletons of Justyna Socha, at <https://www.warszawskagazeta.pl/justyna-socha>.
Google Scholar
Foster A., Ukip leader Nigel Farage’s most memorable speeches including his FAREWELL today, 16 September 2016, at <https://www.express.co.uk/news/politics/686024/Ukip-leader-Nigel-Farage-speeches-resignation-European-Parliament-Brexit-victory>.
Google Scholar
Galliford N., Furnham A., “Individual Difference Factors and Beliefs in Medical and Political Conspiracy Theories”, Scandinavian Journal of Psychology, vol. 58, no. 5 (2017), https://doi.org/10.1111/sjop.12382.
Google Scholar
Gdula M., Nowy autorytaryzm, Warszawa 2018.
Google Scholar
Giddens A., Nowoczesność i tożsamość, Warszawa 2006.
Google Scholar
Griffin E., Podstawy komunikacji społecznej, Gdańsk 2003.
Google Scholar
Grzegorz Braun, Hubert Czerniak i Arkadiusz Tetela na proteście STOP NOP, at <https://www.youtube.com/watch?v=jaPEPNSaSpw>.
Google Scholar
Grzelak K., Porównał szczepienia do ludobójstwa. Surowy wyrok dla lekarza z Łodzi, 25 May 2020, at <https://www.focus.pl/artykul/porownal-szczepienia-do-ludobojstwa-surowywyrok-dla-lekarza-z-lodzi>.
Google Scholar
Grzesiak-Feldman M., Psychologia myślenia spiskowego, Warszawa 2016, https://doi.org/10.31338/uw.9788323522157.
Google Scholar
Hendrickson D., Zollinger B., McCleary R., “Determinants of the Use of Four Categories of Complementary and Alternative Medicine”, Complementary health practice review, vol. 11, no. 1 (2006), pp. 3-26, https://doi.org/10.1177/1533210106288080.
Google Scholar
Hofstadter R., The Paranoid Style in American Politics and Other Essays, New York 1965.
Google Scholar
Jak Rockefellerowie założyli big pharmę i zniszczyli medycynę naturalną, at <https://www.odkrywamyzakryte.com/rockefellerowie-zniszczyli-medycyne-naturalna/>.
Google Scholar
Jarosz P., Ukryte terapie czy ukryte ściemy – czyli jak szarlatani zarabiają miliony, 9 January 2017, at <https://www.niezdrowybiznes.pl/ukryte-terapie-ukryte-sciemy-czyli-szarlatani-zarabiaja-miliony>.
Google Scholar
Jaśkowski J., ”Medycyna Rockefllerowska, czyli medycyna sądownie udowodniona”, Polish Club, at <https://www.polishclub.org/2018/09/27/medycyna-rockefellerowska-czylimedycyna-sadownie-udowodniona/>.
Google Scholar
Jerzy Zięba i jego ukryte terapie. Kulisy sławy, at <https://www.uwaga.tvn.pl/reportaze,2671,n/jerzy-zieba-ijego-ukryte-terapie-kulisy-slawy,218161.html>.
Google Scholar
Jerzy Zięba o marce VISANTO, at <https://www.youtube.com/watch?v=VMYvqfnhq80>.
Google Scholar
“Kaczyński: W Polsce obok elity postkomunizmu jest już nowa elita, która jest w stanie zmieniać Polskę”, Gazeta Prawna, 14 September 2019, at <https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1430132,kaczynski-w-polsce-obok-elity-postkomunizmu-jest-juz-nowa-elita-ktora-jest-w-stanie-zmieniac-polske.html>.
Google Scholar
Kańska A., “Teorie spiskowe jako populistyczne narzędzie w represji grup marginalizowanych”, Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne, vol. 31 (2020), pp. 67-92, https://doi.org/10.19195/1733-5779.31.5.
Google Scholar
Kowalik J., Kiszona kapusta za 95 zł, leczenie raka witaminą B17, naenergetyzowana woda.
Google Scholar
Poczet polskich znachorów, 30 March 2019, at <https://www.newsweek.pl/polska/hubert-czerniak-jerzy-jaskowski-zbigniew-nowak-tadeusz-ceglinski-jerzy-zieba/kmrztbp>.
Google Scholar
Kruse M., Trump Reclaims the Word ‘Elite’ With Vengeful Pride, 11 December 2018, at <https://www.politico.com/magazine/story/2018/11/01donald-trump-elite-trumpology-221953>.
Google Scholar
Kunce A., Tożsamość i postmodernizm, Warszawa 2003.
Google Scholar
Kwapis K., Brygoła E., “Tożsamość osobista w ujęciu emotywno-refleksyjnym: zawartość, funkcje i procesy kształtowania tożsamości”, Opuscula Sociologica, vol. 4, no. 6 (2013).
Google Scholar
Lilla M., Koniec liberalizmu, jaki znamy, s. l. s. a.
Google Scholar
Marchlewska M. et al., “Populism as Identity Politics: Perceived Ingroup Disadvantage, Collective Narcissism and Support for Populism”, Social Psychological and Personality Science, vol. 9, no. 2 (2017), https://doi.org/10.1177/1948550617732393.
Google Scholar
Matyja H., “Medycyna niekonwencjonalna na granicy prawa na przykładzie ‘badania żywej kropli krwi’”, Medyczna Wokanda, no. 10 (2018).
Google Scholar
“Medycyna niekonwencjonalna”, in Internetowa encyklopedia PWN, at .
Google Scholar
Miller W.L., Crabtree B.F., “Badania kliniczne”, in N.K. Denzin, Y.S. Lincoln (eds.), Metody badań jakościowych, vol. 1, Warszawa 2014.
Google Scholar
Minkner K., “Polityczność teorii spiskowych”, in M. Mikołajczyk, M. Karwat (eds.), Politologii model krytyczny, Kraków 2017.
Google Scholar
Mouffe C., W obronie lewicowego populizmu, Warszawa 2020.
Google Scholar
Müller J.-W., Co to jest populizm?, Warszawa 2017.
Google Scholar
Naturoterapia. Znachorstwo czy alternatywna metoda leczenia?, at <https://dziendobry.tvn.pl/a/naturoterapia--znachorstwo-czy-alternatywna-metoda-leczenia>.
Google Scholar
Nigel Farage: People Have Had Enough of Out of Touch Elites, 12 September 2016, at <https://www.foxbusiness.com/politics/nigel-farage-people-have-had-enough-of-out-of-touch-elites>.
Google Scholar
Norris P., Inglehart R., Cultural Backlash. Trump, Brexit and Authoritarian Populism, New York 2018, https://doi.org/10.1017/9781108595841.
Google Scholar
Nowakowska L., “W stronę socjologii lecznictwa niemedycznego – zarys przedmiotu badań”, Hygeia Public Health, vol. 47, no. 3 (2012).
Google Scholar
Oliver J.E., Wood T., “Medical Conspiracy Theories and Health Behaviors in the United States”, JAMA Internal Medicine, vol. 174, no. 5 (2014), https://doi.org/10.1001/jamainternmed.2014.190.
Google Scholar
Pakulski J., “Ruchy populistyczne i degeneracja elit przywódczych – analiza weberowska”, Zoon Politikon, no. 7 (2016).
Google Scholar
Paleczny T., Kontestacja: formy buntu we współczesnym społeczeństwie, Kraków 1997, at <https://www.uj.edu.pl/documents/3337228/86fad7e3-4a88-44a5-b1d9-f669630c9084>.
Google Scholar
Pilarska A., Ja i tożsamość a dobrostan psychiczny, Poznań 2012.
Google Scholar
Ptaszek G., “Wróżba (telewizyjna) jako narracja. Prolegomena”, in J. Wasilewski (ed.), Narracje w życiu. O grupie i jednostce, Warszawa 2016.
Google Scholar
Reportage “Uwaga TVN” about Jerzy Zięba, at .
Google Scholar
QAnon: Trump lauds bizarre conspiracy theory, 20 August 2020, at <https://www.bbc.com/news/av/world-us-canada-53844108>.
Google Scholar
Sakowski Ł., ‘Ten człowiek szkodzi ludziom’. Mówią ofiary Jerzego Zięby, at <https://www.newsweek.pl/polska/spoleczenstwo/ofiary-jerzego-zieby-opowiadaja-pod-nazwiskami-o-jego-terapiach/hzb8y62>.
Google Scholar
Sathyanarayana Rao T.S., Andrade C., The MMR Vaccine and Autism: Sensation, Refutation, Retraction, and Fraud, at <https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3136032/>.
Google Scholar
Scott M., QAnon, wielka amerykańska teoria spiskowa, zyskuje setki tysięcy zwolenników w Europie, 26 October 2020, at <https://wiadomosci.onet.pl/politico/teorie-spiskowe-qanonzyskuje-setki-tysiecy-zwolennikow-w-europie/kcwdxj7>.
Google Scholar
Skandaliści – Jerzy Zięba, at <https://www.polsatnews.pl/wideo-program/skandalisci-jerzy-zieba_6677102/>.
Google Scholar
Słonecki J., Zdrowie na własne życzenie, Katowice 2004.
Google Scholar
Speeches delivered during parliamentary sessions, Session 4 on 22 January 2020 (day 1), G. Braun, at <http://search.sejm.gov.pl/SejmSearch/ADDL.aspx?SelectResult>.
Google Scholar
Stachowski R., “Karl Popper i Frank Cioffi. Dwa spojrzenia na pseudonaukę”, in K. Korab (ed.), Pseudonauka. Choroba, magia czy biznes?, Warszawa 2011.
Google Scholar
“Stosunek do szczepień ochronnych dzieci. Komunikat z badań”, Centrum Badania Opinii Społecznej, no. 9 (2019), at <https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_009_19.PDF>.
Google Scholar
Ten Threats to Global Health in 2019, at <https://www.who.int/emergencies/ten-threats-to-globalhealth-in-2019>.
Google Scholar
Thorwald J., Dawna medycyna. Jej tajemnice i potęga, Warszawa 2017.
Google Scholar
Tokarz M., Argumentacja. Perswazja. Manipulacja. Wykłady z teorii komunikacji, Gdańsk 2006.
Google Scholar
Tombak M., Uleczyć nieuleczalne, part 1, Łódź 2000.
Google Scholar
Vaccine Skeptic Robert Kennedy Jr. Asked to Head Trump ’Vaccination Safety’ Committee, at <https://www.medicinenet.com/script/main/art.asp?articlekey=200826>.
Google Scholar
Waszczyńska K., “Wokół problematyki tożsamości”, Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego, no. 6 (2014).
Google Scholar
Wojciechowska R., “Jarosław Kaczyński w Gdańsku. ‘W Polsce musi nastąpić wymiana elit’”, Dziennik Bałtycki, 26 August 2014, at <https://dziennikbaltycki.pl/jaroslawkaczynski-w-gdansku-w-polsce-musi-nastapic-wymiana-elit-zdjecia-wideo/ar/3552847>.
Google Scholar
Wołek A., “Jak polskie elity oswoiły populizm”, Ośrodek Myśli Politycznej, at <https://omp.org.pl/artykul.php?artykul=281#_ftn11>.
Google Scholar
Wolf R., Paleo dieta, Poznań 2010.
Google Scholar
Woźniak-Holecka J., Zborowska K., Holecki T., “Medycyna alternatywna jako uzupełniająca forma leczenia chorób nowotworowych w opinii pacjentów onkologicznych”, Psychoonkologia, no. 1 (2010).
Google Scholar
Zdybel L., Idea spisku i teorie spiskowe w świetle analiz krytycznych i badań historycznych, Lublin 2002.
Google Scholar
Zięba J., Ukryte terapie. Czego ci lekarz nie powie, part 1, Rzeszów 2015.
Google Scholar
Zięba J., Ukryte terapie. Czego ci lekarz nie powie, part 2, Rzeszów 2016.
Google Scholar
Internet sources
Google Scholar
Compilation of all episodes “Alfabet Jerzego Zięby”, at <https://www.youtube.com/watch?v=AoWWqp5NGiQ>.
Google Scholar
Jerzy Zięba’s website, at <https://www.jerzyzieba.com>.
Google Scholar
Profile “Ogólnopolskie Stowarzyszenie Wiedzy o Szczepieniach STOP NOP”, at <https://www.facebook.com/stowarzyszeniestopnop/>.
Google Scholar
Profile “Ukryte terapie – Jerzy Zięba”, at <https://www.facebook.com/ukryteterapie/>.
Google Scholar
Videos: JAK POZBYĆ SIĘ MIAŻDŻYCY Jerzy Zięba, at <https://www.youtube.com/watch?v=3CA8pJ11rxQ>; Ukryte terapie, cz. 1 – Jerzy Zięba – 15 July 2014, at <https://www.youtube.com/watch?v=4fhezw-8_pM>; Ukryte Terapie, cz. 5 – Cukier – Jerzy Zięba – 30 September 2014, at <https://www.youtube.com/watch?v=leVEDIvjLUo>; JERZY ZIĘBA – ZAKWASZENIE ŻOŁĄDKA, at <https://www.youtube.com/watch?v=1hunhblv9HA>; Ukryte terapie, cz. 2 – Jerzy Zięba – 22 July 2014, at .
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.