Słowackie elity polityczne wobec Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w latach 1993-2004
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.11.2014.28.11Keywords:
Slovakia, politics, neutrality, NATO, RussiaAbstract
The Slovakian political elite’s attitude towards the North Atlantic Treaty Organization in the years 1993‑2004
The article elaborates on Slovakia’s entry into the North Atlantic Treaty Organization (NATO). It analyses both internal and external factors which impacted on the process and introduces the main political actors in the “NATO or neutrality” debate. Particular attention was paid to the domestic factors, mainly political rivalries between the People’s Party – Movement for a Democratic Slovakia (HZDS) and the rest of the political scene. The author argues that the quest for NATO membership was sacrificed for the sake of current political struggle, which resulted in Bratislava’s exclusion from the first group of Eastern European invitees. Therefore, the concept of neutrality and the idea of balancing between East and West were created for ad hoc reasons, rather than being a genuine geopolitical alternative formed by Slovakia’s political elite.
Downloads
References
Materiały źródłowe
Slovakia 5 years after the accession to the EU and NATO, Brussels 2009.
Stenografická správa o 4. schôdzi Národnej rady Slovenskej republiky konanej 19., 20., 25. a 26. januára 1995, [online] http://www.nrsr.sk/dk/Documents.aspx?MasterID=65805.
Ústavní zákon ze dne 20. dubna 1990 o změně názvu Československé federativní republiki, Sbírka zákonů č. 101/1990.
Ústavnĺ zákon ze dne 29. března 1990 o změně názvu Československé socialistické republiky, Sbírka zákonů ČR 81/1990 Sb.
Zákon Slovenskej národnej rady z 25. augusta 1992, ktorým sa mení a dopĺňa zákon Slovenskej národnej rady č. 347/1990 Zb. o organizácii ministerstiev a ostatných ústredných orgánov štátnej správy Slovenskej republiky v znení zákona Slovenskej národnej rady č. 197/1991 Zb., zákona Slovenskej národnej rady č. 298/1991 Zb., zákona Slovenskej národnej rady č. 494/1991 Zb., zákona Slovenskej národnej rady č. 294/1992 Zb. a zákona Slovenskej národnej rady č. 322/1992 Zb., Zbierka zákonov č. 453/1992.
Zákon Slovenskej národnej rady z 28. augusta 1990 o organizácii ministerstiev a ostatných ústredných orgánov štátnej správy Slovenskej republiky, Zbierka zákonov č. 347/1990.
Opracowania
Alterman M., Kogo wpuszczamy, „Gazeta Wyborcza” 1997, 17 VII.
American Jewish Year Book, 1996, t. 96, red. D. Singer, R. R. Seldin, New York 1996.
Bajda P., Elity polityczne na Słowacji w latach 1989‑2010.
Kręta droga do nowoczesnego państwa, Warszawa 2010.
Bankowicz B., Systemy władzy państwowej Czechosłowacji i Czech. Studium instytucjonalno‑polityczne, Kraków 1998.
Barany Z., The Future of NATO Expansion. Four Case Studies, Cambridge 2003. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511509957
Cabada L., Waisová Š., Czechoslovakia and the Czech Republic in World Politics, Lanham 2011.
Carpenter M., Slovakia and the Triumph of Nationalist Populism, „Communist and Post‑Communist Studies” 1997, Vol. 30, nr 2, [online] http://dx.doi.org/10.1016/S0967‑067X(97)00005‑6. DOI: https://doi.org/10.1016/S0967-067X(97)00005-6
CBOS, Komunikat z badań BS/79/2005: Stosunek Polaków, Węgrów, Czechów i Słowaków do członkostwa w NATO i UE, oprac. M. Strzeszewski, Warszawa, IV 2005.
Central and Eastern Europe in Transition, t. 4, red. F. H. Columbus, Commack 2001.
Chwalba A., Europa Środkowa w drodze do NATO i Unii Europejskiej, „Przegląd Polsko‑Polonijny” 2011, nr 1.
Cziomer E., Zyblikiewicz L., Zarys współczesnych stosunków międzynarodowych, Warszawa 2006.
Daily News Summary: News Wednesday, FEBRUARY 17th, 1999, 17 II 1999, Radio Prague, [online] http://www.radio.cz/en/section/news/news‑wednesday‑february‑17th‑1999.
Deszczyński P., Szczepaniak M., Grupa Wyszehradzka. Współpraca polityczna i gospodarcza, Toruń 1995.
Documents from Second SDL Congress, „Pravda” 1993, 3 VI.
Duleba A., Security Dilemmas of the Slovak Republic, [w:] Security in Central and Eastern Europe. Problems, Perceptions, Policies, red. P. Luif, Wien 2001, Laxenburg Papers, 12.
Duleba A., Slovakia’s Relations with Russia and Eastern Neighbours, [w:] EU‑Russian Relations and the Eastern Partnership. Central‑East European Member‑State Interests and Positions, red. G. Fóti, Z. Ludvig, Budapest 2009, East European Studies / Institute for World Economics, Hungarian Academy of Sciences, 1.
Duleba A., Lukáč P., Wlachovský M., Zahraničná politika Slovenskej republiky. Východiská, stav a perspektív, Bratislava 1998.
Election Could Affect Slovakia’s Emergence from Isolation, „New York Times” 1999, 13 V.
Fedorowicz K., Stosunki polsko‑rosyjskie w polskiej polityce wschodniej, „Sprawy Wschodnie” 2004, nr 1.
„Gazeta Wyborcza” 1997, 6 IX.
Goldman M. F., Slovakia since Independence. A Struggle for Democracy, Westport 1999.
Górka‑Winter B., Praski szczyt NATO (21‑22 listopada 2002 r.), „Biuletyn” (PISM) 2002, nr 102.
Grajewski A., Polityka Rosji wobec Czech i Słowacji 1992‑1996.
Wybrane zagadnienia, [w:] Polska i Rosja. Strategiczne sprzeczności i możliwości dialogu, red. A. Magdziak‑Miszewska, Warszawa 1998.
Grajewski A., Uwarunkowania słowackiej polityki wschodniej, „Więź” 1994, nr 5.
Green P. S., Prime Minister Asked To Stay, „New York Times” 2002, 27 IX.
Grobler A., Metodologia nauk, Kraków 2006, Kompendia Filozoficzne.
Gruszczak A., Czecho‑Słowacja: aksamitny rozwód, [w:] Historia polityczna świata XX wieku 1945‑2000, red. M. Bankowicz, Kraków 2004.
Gruszczak A., Problemy rządzenia w krajach Europy Środkowowschodniej, Kraków 2000.
Henderson K., Transformation in the Czech and Slovak Republics: Elite Receptions and Responses, [w:] Good Governance in Central and Eastern Europe. The Puzzle of Capitalism by Design, red. H. W. Hoen, Cheltenham 2001, Economies and Societies in Transition. Hyde‑Price
A. G. V., The International Politics of East Central Europe, Manchester 1996, Regional International Politics Series.
Kaczorowski A., Fantomowe państwo Czechów, „Rzeczpospolita” 2013, 26 I.
Kaczorowski A., Tu nie będzie dyktatury, rozmowa z I. Čičmancem, „Gazeta Wyborcza” 1998, 3 IV. Krauz‑Mozer
B., Teorie polityki. Założenia metodologiczne, Warszawa 2005, Seria Politologiczna. Kuźniar R., Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej, Warszawa 2012.
Łoś R., Polityka zagraniczna Słowacji, Łódź 2007.
Madera A. J., Na drodze do niepodległości. Słowacki system polityczny w okresie transformacji, Rzeszów 2001.
Majkowska G., Najnowsza warstwa frazeologii stylu publicystycznego, „Annales Universitatis Mariae Curie‑Skłodowska.
Sectio FF: Philologiae” 2000, nr 18.
Mason J. W., Slovakia’s Long Road to Democracy, „History Today” 1998, Vol. 48, nr 9.
Mecziar niewiarygodny dla NATO?, „Rzeczpospolita” 2004, 13 IV.
Ministerstvo zahraničných vecí mení svoj názov. Ministerstvo sa má po novom volať Ministerstvoz ahraničných vecí a európskych záležitostí, 31 V 2012, SME.sk, [online] http://www.sme.sk/c/6399225/ministerstvo‑zahranicnych‑veci‑zmeni‑svoj‑nazov.html.
Mojžita M., Kňažko – Demeš – Kňažko. Formovanie slovenskej diplomacie v rokoch 1990 až 1993, Bratislava 2004, Edícia Pamäť / Reflexie, svedectvá, 1.
Multan W., Wizje bezpieczeństwa europejskiego, Warszawa 1997.
NATO uważnie obserwuje Bratysławę, „Rzeczpospolita” 2003, 27 IX.
New Slovak Coalition to Form Government, BBC World News, 27 IX 2002, [online] http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/2284976.stm.
Nyzio A., Instrumenty demokracji bezpośredniej na przykładzie Republiki Słowackiej i Republiki Czeskiej, „Nauki Polityczne. Zeszyty naukowe Koła Nauk Politycznych UJ” 2013, nr 9.
Obraz miesiąca – Słowacja, „Gazeta Wyborcza” 1995, 19 VIII.
Obraz miesiąca – Słowacja, „Gazeta Wyborcza” 1995, 25 XI.
On the Edge. Ukrainian‑Central European‑Russian Security Triangle, red. M. M. Balmaceda, Budapest 2000.
Państwa europejskie na drodze do niepodległości (w drugiej połowie XIX i XX wieku), red. I. Stawowy‑Kawka, W. Rojek, Kraków 2003.
Pawlikowska I., Koncepcje bezpieczeństwa państw Europy Środkowej po 1989 roku, Warszawa 2006.
Pączkowski M., Mecziar grozi głodówką, „Dziennik Polski” 1999, 29 IX.
Perlez J., A New Slovak Government Pledges Moderation, „New York Times” 1994, 17 III.
Podraza A., Central Europe in the Process of European Integration. A Comparative Study of the Strategies of the Czech Republic, Hungary, Poland and Slovakia towards Deepening and Widening of the European Union, Praha 2000.
Polska Agencja Prasowa, Słowacja: komuniści inicjują referendum ws. członkostwa w NATO, 1 VII 2003, [online] http://www.wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Slowacja‑komunisci‑inicjuja‑referendum‑ws‑czlonkostwa‑w‑NATO, wid,379234,wiadomosc.html?ticaid=110da1&_ticrsn=5.
Pridham G., The European Union’s Democratic Conditionality and Domestic Politics in Slovakia the Mečiar and Dzurinda Governments Compared, „Europe‑Asia Studies” 2002, Vol. 54, nr 2, [online] http://dx.doi.org/10.1080/09668130120116583. DOI: https://doi.org/10.1080/09668130120116583
Reiter D., Why NATO Enlargement Does Not Spread Democracy, „International Security” 2001, Vol. 54, nr 4. DOI: https://doi.org/10.1162/01622880151091899
Rhodes M., Slovakia after Mečiar: A Midterm Report, „Problems of Post‑Communism” 2001, Vol. 48, nr 4. DOI: https://doi.org/10.1080/10758216.2001.11655938
Rosyjski kontrwywiad w akcji, „Rzeczpospolita” 2004, 18 VIII.
Rybář M., Deegan‑Krause K., Slovakia’s Communist Successor Parties in Comparative Perspective, „Communist and Post‑Communist Studies” 2008, Vol. 41, nr 4, [online] http://dx.doi.org/10.1016/j.postcomstud.2008.09.008. DOI: https://doi.org/10.1016/j.postcomstud.2008.09.008
Rychlík J., Rozdělení Česko‑Slovenska 1989‑1992, Praha 2012.
Sierszuła B., Wspólne drogi i rozdroża, „Polska Zbrojna” 2011, nr 6.
Simon J., NATO and the Czech and Slovak Republics. A Comparative Study in Civil‑Military Relations, Lanham 2004.
Simon J., NATO Enlargement and Central Europe. A Study in Civil‑Military Relations, Washington 1996.
Slovakia in the transatlantic context. Findings of the survey Transatlantic Trends 2004 with a special focus on Slovakia, Institute of Public Affairs, Bratislava 2004.
Slovensko v šedej zóne? Rozširovanie NATO, zlyhania a perspektívy Slovenska, red. M. Bútora, F. Šebej, Bratislava 1998, Edícia Štúdie a Názory.
Słowacja: Szef jest bezpartyjny, „Rzeczpospolita” 1995, 18 I.
Smoke R., Perceptions of Security. Public Opinion and Expert Assessments in Europe’s New Democracies, Manchester 1996.
Spitkova T., Meciar Snubs World’s Demand for Democracy, „The Prague Post” 1995, 1 XI, [online] http://www.praguepost.com/archivescontent/21416‑meciar‑snubs‑world‑s‑demand‑for‑democracy.html.
Sprawy ważniejsze od rubli, „Rzeczpospolita” 1998, 29 V.
Strzelczyk J., Lech, Borys i NATO, „Polityka” 2002, 11 IX.
Sugar S., Citizens’ President, „Slobodny Piatok” 1993, 26 II.
Svora P., President’s Misstep, „Cesky Denik” 1993, 15 VI.
Szuster prezydentem, „Rzeczpospolita” 1999, 31 V.
Ślubowski G., Szansa Słowacji, rozmowa z J. Čarnogurskim, „Wprost” 1998, nr 46.
TED Case Studies, Mochovce Nuclear Plant, [online] http://www1.american.edu/ted/mocho.htm.
Ukielski P., Aksamitny rozwód. Rola elit politycznych w procesie podziału Czechosłowacji, Kraków 2007, Monografie / Instytut Jagielloński w Warszawie.
W regionie siła? Stan i perspektywy współpracy wojskowej wybranych państw obszaru od Morza Bałtyckiego do Morza Czarnego, red. J. Gotkowska, O. Osica, Warszawa 2012, Raport OSW.
Walenciak R., Rotfeld A. D., Na światowej szachownicy, „Przegląd” 2003, nr 3.
Za bramą Zachodu, „Gazeta Wyborcza” 1997, 12 VII.
Zelenayova E., For Now I Am Not a Candidate, rozmowa z J. Čarnogurskim, „Smena” 1993 15 II.
Zenderowski R., Nad Tatrami błyska się… Słowacka tożsamość narodowa w dyskursie politycznym w Republice Słowackiej (1989‑2004), Warszawa 2007.
Zenderowski R., Przyczyny rozpadu Czecho‑Słowacji, „Sprawy Międzynarodowe” 2005, t. 58, nr 3/4.
Żarna K., Między Wschodem a Zachodem. Słowacja a Sojusz Północnoatlantycki (1993‑2004), „Polityka i Społeczeństwo” 2010, nr 7.
Żarna K., Środkowoeuropejski pat? Węgry w polityce zagranicznej Republiki Słowackiej (1998‑2006), „Polityka i Społeczeństwo” 2011, nr 8.
Żukiewicz P., Przywództwo labilne. Mechanizm powrotu do władzy w świetle teorii przywództwa politycznego, Wrocław–Poznań 2012.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
