Myśl polityczna młodych polskich nacjonalistów w procesie przemian
Pomiędzy „dziedzictwem” Narodowej Demokracji a potrzebą uwspółcześnienia
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.17.2020.64.14Keywords:
nationalism, political thought, heritage, National Democracy, traditionAbstract
The Political Thought of Young Polish Nationalists in the Process of Change. Between the “Heritage” of National Democracy and the Necessity for Modernizing
The article aims to answer the question: what is the degree of advancement of the political thought of Polish nationalists? It refers to activists who admit to being ideologically related to the National Democracy (Narodowa Demokracja), i.e., a broad political movement that originated in 1893, and which has freely developed since the outbreak of the Second World War. Polish nationalists – continuing the historical national movement (Narodowa Demokracja) – must decide to what extent they wish to remain faithful to the more-than-a century‑old “heritage” of their predecessors, and to what extent they should eliminate the anachronisms incomprehensible to contemporary Poles and introduce new elements. To answer this question, the author examines the political writings of two leading centres of the political thought of Polish nationalists in the form of the periodicals Myśl.pl and Polityka Narodowa.
Downloads
References
ABC programu narodowego, „Tygodnik Narodowy Ojczyzna” 1991, nr 3.
Berezowski Z., Polityka zagraniczna, Warszawa 1927, Wskazania Programowe – Obóz Wielkiej Polski, 6.
Bielecki T., W szkole Dmowskiego. Szkice i wspomnienia, Londyn 1968.
Chodakiewicz M.J., Mysiakowska-Muszyńska J., Muszyński W.J., Polska dla Polaków! Kim byli i są polscy narodowcy, Poznań 2015.
Cugowski P., Myśl polityczna Jędrzeja Giertycha, Szczecin 2012.
Deklaracja ideowo-polityczna Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego, druk luźny.
Dmowski R., Kościół, naród i państwo, Warszawa 1990.
Dmowski R., Myśli nowoczesnego Polaka, Wrocław 1994.
Dmowski R., Niemcy, Rosja i kwestia polska, Wrocław 2000.
Dmowski R., Pisma, t. 7: Świat powojenny i Polska, Częstochowa 1937.
Dobrowolski R., Środowisko kwartalnika „Myśl.pl” i recepcja myśli narodowej na łamach pisma, [w:] Prasa Narodowej Demokracji, t. 2: Od roku 1939 do początku XXI wieku, red. A. Dawidowicz, E. Maj, Lublin 2011.
Engelgard J., Testament Dmowskiego. Niemcy – Rosja – Polska, Warszawa 1996.
Giertych J., Nacjonalizm chrześcijański, Stuttgart 1948.
Giertych J., O wyjście z kryzysu, Warszawa 1938.
Giertych J., Polski obóz narodowy, Wrocław 1996.
Giertych M., Dmowski czy Piłsudski?, Wrocław 1995.
Giertych M., Nie przemogą! Antykościół, antypolonizm, masoneria, Wrocław 1995.
Giertych R., Lot orła, Szczecinek 2000.
Gluziński T., Odrodzenie idealizmu politycznego, Warszawa 1935.
Grabski S., Uwagi o bieżącej historycznej chwili Polski, Warszawa 1922.
Graczyk R., Chrzanowski, Warszawa 2013, Autorytety.
Grott B., Nacjonalizm chrześcijański. Narodowo-katolicka formacja ideowa w II Rzeczypospolitej na tle porównawczym, Krzeszowice 1999.
Grott B., Światopoglądowe aspekty polskiego nacjonalizmu, [w:] Różne oblicza nacjonalizmów. Polityka – religia – etos, red. B. Grott, Kraków 2010.
Hall A., Dziedzictwo Narodowej Demokracji, Warszawa 1984.
Hrabyk K., Ideologia „Przeglądu Wszechpolskiego” (1895-1905), Poznań 1937.
Jajecznik K., Próba integracji młodego pokolenia nacjonalistów wokół pisma „Polityka Narodowa” w latach 2008-2012, [w:] Prasa Narodowej Demokracji, t. 4: Lokalna, regionalna, środowiskowa, red. A. Dawidowicz, E. Maj, Lublin 2013.
Jajecznik K., The Nationalist Movement in Poland: Third Evolution Phase of Polish Nationalism after 1989?, [w:] The Transformation of Nationalism in Central and Eastern Europe. Idea and Structure, red. K. Cordell, K. Jajecznik, Warszawa 2015, Etnopolityka, 2.
Kawalec K., Narodowa Demokracja wobec faszyzmu 1922-1939. Ze studiów nad dziejami myśli politycznej obozu narodowego, Warszawa 1989, Historia Najnowsza – Państwowy Instytut Wydawniczy.
Kenar T., Wątki tradycji narodowodemokratycznej w programie działalności Komitetu Samoobrony Polskiej, [w:] Marzyciele i realiści. O roli tradycji w polskiej myśli politycznej od upadku powstania styczniowego do XXI wieku, red. T. Sikorski, A. Wątor, Szczecin 2009.
Kozicki S., Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964.
Kulak T., Jan Ludwik Popławski. Biografia polityczna, Wrocław 1994.
Maj C., Maj E., Narodowe ugrupowania polityczne w Polsce. 1989-2001, Lublin 2007.
Maj E., Rosja w publicystyce tygodnika „Myśl Polska” i „Nowa Myśl Polska” 2001-2010, [w:] Obrazy Rosji i Rosjan w Polsce od końca XIX wieku do początku XXI stulecia. Myśl polityczna, media, opinia publiczna, red. E. Kirwiel, E. Maj, E. Podgajna, Lublin 2011.
Maj E., Związek Ludowo-Narodowy 1919-1928. Studium z dziejów myśli politycznej, Lublin 2000.
Nieć M., Niemcy w publicystyce Narodowej Demokracji w okresie międzywojennym 1918-1939. Kwestie polityki międzynarodowej, Wrocław 1998.
Niezbędnik narodowca. ABC nowoczesnego nacjonalizmu, Warszawa 2014, Biblioteczka Polityki Narodowej.
Piesiewicz P., Myśl ideowo-polityczna Jędrzeja Giertycha, Krzeszowice 2006.
Płoński M., Socjologiczny portret upadku aktora politycznego na przykładzie Ligi Polskich Rodzin, „Przegląd Politologiczny” 2016, Vol. 16, nr 1, https://doi.org/10.14746/pp.2016.21.1.4. DOI: https://doi.org/10.14746/pp.2016.21.1.4
Poradowski M., Katolickie państwo narodu polskiego, Lublin 1997, Biblioteka „Szczerbca”.
Polska Jutra. Deklaracja Ideowa Obozu Narodowo-Radykalnego, [online] https://www.onr.com.pl/deklaracja-ideowa/.
Program Polityczny Ruchu Narodowego „Suwerenny Naród w XXI wieku”, Warszawa, 10 XII 2016.
Program Stronnictwa Narodowego „Szczerbiec”, „Głos Narodu” 1991, nr 6.
Program wyborczy Stronnictwa Narodowego. Uwierzmy w siłę polskiego narodu, druk luźny.
Radomski G., Antymodernizacyjne koncepcje prawicy narodowej w XX wieku, [w:] Koncepcje modernizacji we współczesnej myśli politycznej, red. A. Wojtas, R. Bäcker, M. Lisiecki, Toruń 2008.
Rybarski R., Naród, jednostka i klasa, Warszawa 1926.
Sawicki D., Roman Dmowski a Kościół, Warszawa 1996.
Sikorski T., „Między Polską naszych pragnień a rzeczywistością PRL-u”. Ideowe imponderabilia Ruchu Młodej Polski przed sierpniem 1980 roku, [w:] Marzyciele i realiści. O roli tradycji w polskiej myśli politycznej od upadku powstania styczniowego do XXI wieku, red. T. Sikorski, A. Wątor, Szczecin 2009.
Sikorski T., O kształt polityki polskiej. Oblicze ideowo-polityczne i działalność Ruchu Młodej Polski (1979-1989), Toruń 2011.
Słownik współczesnego języka polskiego, t. 1, red. E. Wierzbicka [i in.], Warszawa 1998.
Smolik B., Naród w polskiej myśli nacjonalistycznej. Problematyka narodu w ujęciu głównych nurtów polskiego nacjonalizmu w latach 1989-2004, Kraków 2017.
Smolik B., Współczesne nurty polskiej myśli nacjonalistycznej – próba podziału w aspekcie kategorii „tradycji”, „Wrocławskie Studia Politologiczne” 2016, Vol. 15, nr 21, https://doi.org/10.19195/1643-0328.21.4. DOI: https://doi.org/10.19195/1643-0328.21.4
Śliwiński A., Na przełomie dwóch epok, Warszawa 1931.
Terej J.J., Rzeczywistość i polityka. Ze studiów nad dziejami najnowszymi Narodowej Demokracji, Warszawa 1971.
Tokarz G., Ruch Narodowy w Polsce w latach 1989-1997, Wrocław 2002, Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 2350.
Tomasiewicz J., Ugrupowania neoendeckie w III Rzeczypospolitej, Toruń 2003.
Tożsamość – Suwerenność – Wolność. Deklaracja Ideowa Ruchu Narodowego, 11 XI 2012, [online] https://ruchnarodowy.net/deklaracja/.
Turek W., Arka przymierza. Wojciech Wasiutyński 1910-1994. Biografia polityczna, Kraków 2008, Arkana Historii.
Wapiński R., Narodowa Demokracja 1893-1939. Ze studiów nad dziejami myśli nacjonalistycznej, Wrocław 1980.
Wapiński R., Roman Dmowski, Lublin 1988.
Wasiutyński W., Rozważania o nacjonalizmie, Gdańsk 1981.
Wasiutyński W., Źródła niepodległości, Londyn 1977.
Węgierski E., Fragmenty z dziejów ruchu narodowego i nie tylko. Stulecie pracy i walki (1886-1986), Warszawa 1988.
Witczak A.T., ONR – powrót na scenę? Rekonstrukcja radykalnego skrzydła formacji narodowo-katolickiej, [w:] Nacjonalizmy różnych narodów. Perspektywa politologiczno-religioznawcza, red. B. Grott, O. Grott, Kraków 2012, Societas – Księgarnia Akademicka, 30.
Wolański M.S., Europa Środkowo-Wschodnia w myśli politycznej emigracji polskiej. 1945-1975,
Wrocław 1996, Acta Universitatis Wratislaviensis, no. 1858.
„Zgorszenie rozlało się szeroko” – list otwarty Roberta Winnickiego do kardynała Kazimierza Nycza, 27 XI 2018, [online] http://narodowcy.net/zgorszenie-rozalalo-sie-szerokolist-otwarty-winnickiego-do-kard-nycza/.
„Myśl.pl” 2006-2018.
„Polityka Narodowa” 2008-2018.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
