Remake jako forma dialogu z klasyką (inspiracje „Szynelem” Mikołaja Gogola w wybranej literaturze rosyjskiej XX i XXI w.)

Authors

  • Martyna Kowalska Uniwersytet Jagielloński

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.16.2019.59.19

Keywords:

remake, The Overcoat by N. Gogol, ‘little men’, postmodernism, literary theme, anthropology of things

Abstract

Remake as a Form of the Dialogue with the Classics (Nikolai Gogol’s ‘The Overcoat' as an Inspiration in Russian Literature in the End of the 20th Century and the Beginning of the 21st Century)

The article is devoted to the very recent phenomenon in contemporary Russian literature – to a remake. The subject of this research is the literary ‘dialogue’ between classical short story (The Overcoat by Nikolay Gogol) and Russian literary works in the end of the 20th century and the beginning of the 21st century. In scope, there is a micro-novel of Vladimir Voinovich The Fur Hat, then Dmitry Gorchev’s novel The Phone and Vladimir Shinkariev’s work The Flat, as well as Bashmachkin – a drama written by Oleg Bogaev. The interest that contemporary authors demonstrate in Gogol’s work is a result of the problems described which still appear to be current. This is also an attempt to make Russian classics contemporary and reinterpret the 20th century novel simultaneously. The methods of bringing ‘Gogol’s text’ up to date in the above-mentioned works present the wide range of possibilities that remake gives. Voinovich put social and political principles of Soviet state in the first place. The Table of Ranks together with its submission of an individual towards the state has been deeply analyzed. In Gorchev’s and Shinkariev’s stories contemporary Bashmachkins – ‘little men’, eager to fulfill their dreams about better life – are presented. What is more, those texts show a very interesting picture of Russian reality in the beginning of 21st century ruled by lawlessness, corruption and money. The most original approach to Gogol’s work was presented by Bogaev in Bashmachkin’s story continuation. However, the main character is the overcoat who is administering justice on behalf of a dying hero. The remake-sequel is not only a modernized version of Gogol’s plot but also a new text growing up from a postmodern game. A proposed analysis of the above-mentioned Russian remakes presents many different ways a classic literature text can be modernized thanks to this kind of adaptation. However, on the ground of Russian literature, a remake is above all a pursuit of a dialogue with the classics, an attempt to modernize the problematic aspects and emphasize timeless contents.

Downloads

Download data is not yet available.

PlumX Metrics of this article

Author Biography

Martyna Kowalska, Uniwersytet Jagielloński

doktor nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa, kulturoznawca, rosjoznawca; adiunkt w Instytucie Rosji i Europy Wschodniej UJ; członek Komisji Kultury Słowian PAU. Zajmuje się rosyjską kulturą i literaturą XX-XXI wieku, zjawiskiem dysydentyzmu i „inakomyslija”, pisarstwem kobiet w Rosji, a także kulturowymi ruchami młodzieżowymi w Federacji Rosyjskiej. Autorka monografii Aleksander Sołżenicyn. Homo sovieticus i człowiek sprawiedliwy (Toruń 2011) i kilkudziesięciu artykułów naukowych o tematyce rosjoznawczej.

References

Amal’rik A., Prosuŝestvuet li Sovetskij Soûz do 1984?, [online] http://www.vehi.net/politika/amalrik.html.
Google Scholar

Amal’rik A., Zapiski dissidenta, Moskva 1991.
Google Scholar

Bahtin M., Voprosy literatury i estetiki. Issledovaniâ raznyh let, Moskva 1975.
Google Scholar

Balbus S., Między stylami, Kraków 1996.
Google Scholar

Barański J., Świat rzeczy. Zarys antropologiczny, Kraków 2007.
Google Scholar

Bogaev O., Bašmačkin. Čudo šineli v odnom dejstvii, [w:] tenże, Russkaâ narodnaâ počta: 13 komedij, Ekaterinburg 2012.
Google Scholar

Brążkiewicz B., Choroba psychiczna w literaturze i kulturze rosyjskiej, Kraków 2011.
Google Scholar

Černâk M., S Gogolem na družeskoj noge: ûbilejnye zametki, „Znamâ” 2009, nr 6, [online] http://magazines.russ.ru/znamia/2009/6/ch14.html.
Google Scholar

Culler J., Presupozycje i intertekstualność, przeł. K. Rosner, Warszawa–Wrocław 1980.
Google Scholar

Dudek A., Władimira Wojnowicza odkrywanie zamysłu, czyli „życie jakie jest”, [w:] Realiści i postmoderniści. Sylwetki współczesnych rosyjskich pisarzy emigracyjnych, red. L. Suchanek, Kraków 1997.
Google Scholar

Eco U., Dopiski na marginesie „Imienia róży”, [w:] tenże, Imię róży, przeł. A. Szymanowski, Warszawa 1987.
Google Scholar

Eco U., Innowacja i powtórzenie: pomiędzy modernistyczną i postmodernistyczną estetyką, przeł. T. Rutkowska, „Przekazy i Opinie” 1990, nr 1-2.
Google Scholar

Elzenberg H., Wartość i człowiek. Rozprawy z humanistyki i filozofii, Toruń 2005.
Google Scholar

Federal’nyj zakon ot 7 fevralâ 2011 g. N 3-FZ „O policii”, „Rossijskaâ gazeta. Federal’nyj vypusk” 2011, nr 5401 (25), [online] https://rg.ru/2011/02/07/police-dok.html.
Google Scholar

Galster B., Wstęp, [w:] M. Gogol, Opowieści, oprac. B. Galster, przeł. J. Wyszomirski, J. Tuwim, J. Brzęczkowski, Wrocław 1972.
Google Scholar

Genette G., Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia, przeł. T. Stróżyński, A. Milecki, Gdańsk 2014.
Google Scholar

Głowiński M., Intertekstualność, groteska, parabola. Szkice ogólne i interpretacje, Kraków 2000.
Google Scholar

Gogol M., Szynel, przeł. J. Wyszomirski, [w:] tenże, Opowieści, oprac. B. Galster, przeł. J. Wyszomirski, J. Tuwim, J. Brzęczkowski, Wrocław 1972.
Google Scholar

Gorčev D., Telefon, [w:] tenże, Dikaâ žizn’ Gondvany, [online] http://e-libra.ru/books/198560-dikaya-zhizn-gondvany.html.
Google Scholar

Gubin I., Rimejk kak tendenciâ (slučaj Olega Bogaeva), [online] http://litbook.ru/article/4164/.
Google Scholar

Hlopin A., Fenomen dvoemysliâ: Zapad i Rossiâ (osobennosti rolevogo povedeniâ), [online] http://ecsocman.hse.ru/data/157/463/1217/005Hlopin.pdf.
Google Scholar

Indeks doveriâ policii, [online] http://www.levada.ru/2013/03/04/indeks-doveriya-politsii.
Google Scholar

Kowalska M., „Genius loci” Petersburga w świetle „Opowieści petersburskich” Mikołaja Gogola, [w:] W kręgu problemów antropologii literatury. W stronę antropologii niezwykłości, red. W. Supa, Białystok 2013.
Google Scholar

Krajewski M., Przedmiot, który uczłowiecza…, „Kultura Współczesna” 2008, nr 3.
Google Scholar

Łotman J., Ludzie i stopnie, [w:] tenże, Rosja i znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na początku XIX, przeł. B. Żyłko, Gdańsk 2009.
Google Scholar

Markiewicz H., Odmiany intertekstualności, [w:] tenże, Literaturoznawstwo i jego sąsiedztwa, Warszawa 1989.
Google Scholar

Maroń A., Ремейк как форма создания авторского мира в пъесах Николая Коляды (к вопросу о пушкинском и гоголевском интертексте), „Slavia Orientalis” 2012, nr 2.
Google Scholar

Mazurek H., Dramaturdzy z Jekaterynburga. „Szkoła” Nikołaja Kolady, Katowice 2007.
Google Scholar

Nefagina G., Rimejk v sovremennoj russkoj proze, [w:] Vzaimodejstvie literatur v mirovom slavânskom processe, Grodno 1996.
Google Scholar

Nefagina G., Russkaâ proza konca HH veka, Moskva 2003.
Google Scholar

Nycz R., Parodia i pastisz. Z dziejów pojęć artystycznych w świadomości literackiej XX wieku, [w:] tenże, Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1993.
Google Scholar

O reforme milicii, [online] http://www.levada.ru/2011/02/23/o-reforme-militsii.
Google Scholar

Pańkowska E., Twórczość Władimira Wojnowicza, Białystok 2009.
Google Scholar

Pietrzycka-Bohosiewicz K., Historia zapisana w człowieku… Wybrane problemy wolnej literatury rosyjskiej, Kraków 2008.
Google Scholar

Problema bezopasnosti, kačestvo raboty policii (milicii) i otnošenie k smertnoj kazni v Bolgarii, Čehii, Bengrii, Litve, Pol’še i Rossii, [online] http://www.levada.ru/2002/08/04/problema-bezopasnosti-kachestvo-raboty-politsii-militsii-i-otnoshenie-k-smertnoj-kazni-v-bolgariichehii-vengrii-litve-polshe-i-rossii.
Google Scholar

Radziwinowicz W., Pan Policjant, „Gazeta Wyborcza” 2011, 11 II, [online] http://wyborcza.pl/1,76842,9086812,Pan_Policjant.html.
Google Scholar

Rakowski T., Antropologia rzeczy. Wprowadzenie, „Kultura Współczesna” 2008, nr 3.
Google Scholar

Remake, [w:] Słownik języka polskiego, [online] http://sjp.pwn.pl/szukaj/remake.html.
Google Scholar

Remake, [w:] W. Kopaliński, Słownik wyrazów obcojęzycznych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, cz. 2, Warszawa 2007.
Google Scholar

Rimejk, [w:] L. Krysin, Tolkovyj slovar’ inostrannyh slov, Moskva 2007.
Google Scholar

Rybal’čenko T., Žizn’ kanona v raznyh formah apellâcii k russkoj klassike sovremennyh russkih pisatelej (stilizaciâ, metateksty, dekonstrukciâ, rimejk i pr.), „Toronto Slavic Quarterly” 2013, nr 44, [online] http://sites.utoronto.ca/tsq/44/tsq44_rybalchenko.pdf.
Google Scholar

Ŝerbino K., Polâkovskij V., Recenziâ na knigu: Gorčev D. „Dikaâ žizn’ Gondvany”, „Novoe Literaturnoe Obozrenie” 2009, nr 95, [online] http://magazines.russ.ru/nlo/2009/95/po20.html.
Google Scholar

Šinkarev V., Kvartira, [w:] Novye peterburgskie povesti, sost. P. Krusanov, Sankt Peterburg 2006.
Google Scholar

Smaga J., Rosja w 20 stuleciu, Kraków 2002.
Google Scholar

Smirnov C., Rimejk (parafraza) v „novoj russkoj” drame, [online] http://mion.isu.ru/filearchive/mion_publcations/sbornik_Sib/6_2.html.
Google Scholar

Suchanek L., Świadkowie, oskarżyciele, sprzymierzeńcy i obrońcy. O postawach pisarzy rosyjskich, [w:] Dać świadectwo prawdzie. Portrety współczesnych pisarzy rosyjskich, red. tenże, Kraków 1996.
Google Scholar

Tarazevič E., Rimejk v sovremennoj russkoj dramaturgii, [w:] Sovremennaâ russkaâ literatura: problemy izučeniâ i prepodavaniâ. Materialy Meždunarodnoj naučno-praktičeskoj konferencii, Perm’ 2006.
Google Scholar

Trošinskaâ O., Strategiâ dopisyvaniâ povesti N.V. Gogolâ „Šinel’” v p’ese O. Bogaeva „Bašmačkin”, „Vestnik Samarskogo gosudarstvennogo universiteta” 2011, nr 1-2.
Google Scholar

Urickij A., Dubl’ vtoroj, „Družba narodov” 2002, nr 3, [online] http://magazines.russ.ru/druzhba/2002/3/ur.html.
Google Scholar

Wojnowicz W., Czapka, przeł. E. Desperak, Warszawa 1990.
Google Scholar

Zagidullina M., Remejki, ili Èkspansiâ klassiki, „Novoe Literaturnoe Obozrenie” 2004, nr 69, [online] http://magazines.russ.ru/nlo/2004/69/za13.html.
Google Scholar

Downloads

Published

2019-04-29

How to Cite

Kowalska, Martyna. 2019. “Remake Jako Forma Dialogu Z Klasyką (inspiracje „Szynelem” Mikołaja Gogola W Wybranej Literaturze Rosyjskiej XX I XXI w.)”. Politeja 16 (2(59):327-51. https://doi.org/10.12797/Politeja.16.2019.59.19.