Zwój Estery a Szoa
Biblijne, sensacyjne i atrakcyjne oblicze postpamięci
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.35.05Keywords:
Book of Esther, Code of Esther, Bible, Shoah, postmemoryAbstract
The Book of Esther and Shoah: Biblical, Exciting and Attractive Face of Postmemory
The article contains an analysis of the construction of the narrative of the Shoah, using motifs from the Book of Esther. Non‑fiction book: Code of Esther, 2013 (Le Code d’Esther, 2012), written by French journalists: Bernard Benyamin and Yohan Perez is a record of investigative journalism. During the investigation various interpretations of the “enigmatic” words of Julius Streicher – a Nazi war criminal in the context of the biblical text are recalled. The title of the book and its cover’s design predicts sensation while the attractiveness of the communication is achieved by using of multimedia elements (online videos illustrating the described events, accessible through QR codes placed in the book), and an invitation to interact through thematic websites, social networking sites like Facebook and Twitter. The authors, belonging to the “second generation”, derive knowledge and experiences through mediation, which is the reason of the treatment of the book in terms of post‑memory.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Adorno T.W., Prismen. Kulturkritik und Gesellschaft, Berlin–Frankfurt am Main 1955.
Google Scholar
Bar‑Hillel M. i in., Solving the Bible Code Puzzle, „Statistical Science” 1999, Vol. 14, nr 2.
DOI: https://doi.org/10.1214/ss/1009212243
Google Scholar
Benhamou R., French Bestseller Unravels Nazi Propagandist’s Cryptic Last Words About Purim, „The Times of Israel” 2012, 28 XII, [online] http://www.timesofisrael.com/french‑best‑seller‑unravels‑nazis‑cryptic‑last‑words‑about‑purim.
Google Scholar
Benyamin B., Perez Y., Kod Estery, przeł. A. Labisko, Kraków 2013.
Google Scholar
Benyamin B., Perez Y., La profezia dell’Olocausto. Il codice segreto di Ester, przeł. A. Mulas, Roma 2014.
Google Scholar
Benyamin B., Perez Y., Le Code d’Esther, Paris 2012.
Google Scholar
Brandstaetter R., Krąg biblijny, Warszawa 1986.
Google Scholar
Brown D., Kod Leonarda da Vinci, przeł. K. Mazurek, Warszawa 2004.
Google Scholar
Buchaniec‑Bartczak A., recenzja Kodu Estery, Forum Żydów Polskich, [online] http://www.fzp.net.pl/ksiazki/kod‑estery.
Google Scholar
Carruthers J., Esther and Hitler. A Second Triumphant Purim, [w:] The Oxford Handbook of the Reception History of the Bible, red. M. Lieb, E. Mason, J. Roberts, Oxford 2013.
Google Scholar
Case J., Kod Genesis, przeł. P. Roman, Warszawa 2005.
Google Scholar
Cohen P., פורים חג A Messianic Perspective on the Feast of Purim, [online] http://messianicradio.podbean.com/mf/web/p6gmqt/PURIM2010.pdf.
Google Scholar
Cygański M., Ormianie – pierwsza ofiara ludobójstwa w XX w. Zbrodnie dokonane przez Turków w latach 1915‑1916, [w:] Polacy w Armenii, red. E. Walewander, Lublin 2000, Biblioteka Polonii. Seria A, t. 21.
Google Scholar
Derovan D., Bible Codes, [w:] Encyclopaedia Judaica, t. 3: Ba‑Blo, red. F. Skolnik, M. Berenbaum, Detroit 2007.
Google Scholar
Dorosz K., Pamięć życia, pamięć śmierci, „Przegląd Polityczny” 2001, nr 52/53.
Google Scholar
Doukhan J.B., Kod Apokalipsy, przeł. J. Kauc, Warszawa 2007.
Google Scholar
Drosnin M., Kod Biblii, przeł. J. Jannasz, Warszawa 2003.
Google Scholar
Drosnin M., Kod Biblii 2. Odliczanie, przeł. M. Czekański, Warszawa 2003.
Google Scholar
Drosnin M., Kod Biblii 3. Uratować świat, przeł. M. Czekański, Warszawa 2011.
Google Scholar
Fox N.S., The Hidden Hand of God, „Jewish Bible Quarterly” 1990, Vol. 18, nr 3.
Google Scholar
Frye N., Wielki Kod. Biblia i literatura, przeł. A. Fulińska, wstęp M.P. Markowski, Bydgoszcz 1999.
Google Scholar
Goodman P., The Purim Anthology, Philadelphia 1949.
Google Scholar
Heller Á., Pamięć i zapomnienie. O sensie i braku sensu, przeł. A. Kopacki, „Przegląd Polityczny” 2001, nr 52/53.
Google Scholar
Hirsch M., Mourning and Postmemory, [w:] taż, Family Frames. Photography, Narrative and Postmemory, Cambridge 1997.
Google Scholar
Hirsch M., Pokolenie postpamięci, przeł. M. Borowski, M. Sugiera, „Didaskalia” 2011, nr 105.
Google Scholar
Hirsch M., Projected Memory. Holocaust Photographs in Personal and Public Fantasy, [w:] Acts of Memory. Cultural Recall in the Present, red. M. Bal, J. Crewe, L. Spitzer, Hanover 1999.
Google Scholar
Hirsch M., Surviving Images. Holocaust Photographs and Work of Postmemory, „The Yale Journal of Criticism” 2001, Vol. 14, nr 1.
DOI: https://doi.org/10.1353/yale.2001.0008
Google Scholar
Hirsch M., Żałoba i postpamięć, przeł. K. Bojarska, [w:] Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Antologia, red. E. Domańska, Poznań 2010.
Google Scholar
History of QR Code, QR Code, [online] http://www.qrcode.com/en/history.
Google Scholar
Jonas H., Idea Boga po Auschwitz, przeł. G. Sowiński, wstęp J.A. Kłoczowski, Kraków 2003, Filozofia i Religia.
Google Scholar
Kaczmarek W.J., Czy Bóg przemówił z komputera? Rewelacje Kodu Biblijnego w świetle nauki oraz dawnych i obecnych wizji, proroctw i przepowiedni, Wrocław 1999.
Google Scholar
Kaniowska K., „Memoria” i „postpamięć” a antropologiczne badanie wspólnoty, „Łódzkie Studia Etnograficzne” 2004, Vol. 43.
Google Scholar
Katz M., Computorah. On Hidden Codes in the Torah, Jerusalem 1996.
Google Scholar
„Kod Estery” – Bernard Benyamin, Yohan Perez, blog „Pisany inaczej”, [online] http://pisanyinaczej.blogspot.com/2013/07/kod‑estery‑bernard‑benyamin‑yohan‑perez.html.
Google Scholar
Korzeniewski B., Pamięć o Holocauście a granice interpretacji w postpolitycznym świecie, „Nowa Krytyka” 2008, nr 22/23.
Google Scholar
Kraszewski A., Kod Estery. Uniwersalna przestroga dla wszystkich zbrodniarzy, naTemat.pl, [online] http://recenzjeksiazek.natemat.pl/69875,kod‑estery‑uniwersalna‑przestroga‑dla‑wszystkich‑zbrodniarzy.
Google Scholar
Księga Estery, z komentarzem Rabina Meira Lejbusza Ben Jechiela Michaela (Malbima), przeł. S. Pecaric, il. K. Kostic‑Pecaric, Kraków 2006.
Google Scholar
Księgi pięciu megilot, przeł. Cz. Miłosz, Lublin 1984.
Google Scholar
Kucharczyk G., Pierwszy holocaust XX wieku, Warszawa 2004, Biblioteka Frondy.
Google Scholar
Lewy H.E.M., On Memory and Justified Paranoia, wykład z 24 I 2014, Embassy of Israel to the Holy See, [online] http://embassies.gov.il/holysee‑en/Relations/Pages/memory.aspx#p.
Google Scholar
Lisicki P., Poza solidarnością, „Przegląd Polityczny” 2001, nr 52/53.
Google Scholar
Nic nie jest oczywiste, czyli „Kod Estery”, blog „Na przekór”, [online] http://naprzekor.blogspot.com/2013/10/nic‑nie‑jest‑oczywiste‑czyli‑kod‑estery.html.
Google Scholar
Nora P., Między pamięcią a historią. Les lieux de memoire, przeł. P. Mościcki, „Tytuł roboczy: Archiwum” 2009, nr 2.
Google Scholar
Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Kraków 2009, Horyzonty Nowoczesności, t. 80.
Google Scholar
Pirkei awot, przeł. M. Friedman, „Almanach Żydowski” 1985‑1986.
Google Scholar
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. zespół biblistów polskich z inicjatywy benedyktynów tynieckich, red. A. Jankowski, L. Stachowiak, K. Romaniuk, przeł. W. Borowski i in., Poznań 2003.
Google Scholar
Quinzio S., Hebrajskie korzenie nowożytności, przeł. M. Bielawski, Kraków 2005.
Google Scholar
Ronen S., Czy Bóg umarł w Auschwitz? Reakcja teologii żydowskiej na Holocaust, przeł. S. Obirek, „Przegląd Orientalistyczny” 2009, nr 3/4.
Google Scholar
Rubin E., Purim 1946? Not Exactly, Talk Reason, [online] http://www.talkreason.org/articles/Purim.cfm.
Google Scholar
Rüsen J., Pamięć o Holokauście a tożsamość niemiecka, przeł. P. Przybyła, M. Saryusz‑Wolska, [w:] Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz‑Wolska, Kraków 2009, Horyzonty Nowoczesności, t. 80.
Google Scholar
Rzepkowska A., Zastosowanie kategorii postpamięci w badaniach literackich na przykładzie „Lali” Jacka Dehnela, „Kwartalnik Polonistyczny. Konteksty Kulturowe” 2008, nr 2.
Google Scholar
Sacks J., Cienista dolina. Holocaust w kontekście judaizmu, przeł. P. Śpiewak, oprac. Ł. Tischner, „Znak” 1997, nr 8.
Google Scholar
Satinover J., Kod Biblii. Ukryta prawda, przeł. D. Konieczka. Bydgoszcz 1999.
Google Scholar
פרקי אבות Pirke awot. Sentencje ojców, przeł. E. Gordon, S. Pecaric, Kraków 2009.
Google Scholar
Sierbińska A., Konstrukcje pamięci. „Postpamięć” Marianne Hirsch, postpamięć Christiana Boltanskiego, „Konteksty” 2010, nr 1.
Google Scholar
Synowiec J.S., Gatunki literackie w Starym Testamencie, Kraków 2003.
Google Scholar
Szczęśniak K., Okładka i obwoluta książki jako przedmiot badań interdyscyplinarnych, „Toruńskie Studia Bibliologiczne” 2011, nr 2.
DOI: https://doi.org/10.12775/TSB.2011.015
Google Scholar
Szymkiewicz‑Borowska S., Przypadki nie istnieją („Kod Estery” Bernard Benyamin, Yohan Perez), Słowa duże i małe, [online] http://slowaduzeimale.blogspot.com/2013/09/przypadki‑nie‑istnieja‑kod‑estery.html.
Google Scholar
Świderski B., Holocaust. Pusty grób, „Przegląd Polityczny” 2001, nr 52/53.
Google Scholar
Ternon Y., Ormianie. Historia zapomnianego ludobójstwa, przeł. W. Brzozowski, Kraków 2005, Historiai.
Google Scholar
Trzopek P., Kod Biblii, „List” 2006, nr 9.
Google Scholar
Vaux R. de, Instytucje Starego Testamentu, t. 1‑2, przeł. i oprac. T. Brzegowy, Poznań 2004.
Google Scholar
Vitkine A., „Mein Kampf ”. Biografia książki, przeł. G. Przewłocki, Warszawa 2013.
Google Scholar
Witherington III B., Kod Ewangelii, przeł. J.J. Franczak, Kraków 2006.
Google Scholar
Witkowski S., „Wielki Babilon” w Janowej Apokalipsie jako kryptonim imperialnego Rzymu oraz wrogiego Bogu świata, Kraków 2012.
Google Scholar
Witztum D., Rips E., Rosenberg Y., Equidistant Letter Sequences in the Book of Genesis, „Statistical Science” 1994, nr 3 [przekład polski: Ciągi równoodległych liter w Księdze Genesis, [w:] M. Drosnin, Kod Biblii, przeł. J. Jannasz, Warszawa 2003].
DOI: https://doi.org/10.1214/ss/1177010393
Google Scholar
Marianne Hirsch, Department of English and Comparative Literature, Columbia University, [online] http://www.columbia.edu/~mh2349/publications.html.
Google Scholar
http://ksiazki.wp.pl/bid,71859,tytul,Kod‑Estery,ksiazka.html?ticaid=112c52.
Google Scholar
http://www.granice.pl/ksiazka,kod‑estery,284860#opinie.
Google Scholar
http://www.znak.com.pl/kartoteka,ksiazka,3785,Kod‑Estery#reviews.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.