Utwory o matkach i córkach

Kobiece narracje postmemorialne

Authors

  • Sylwia Karolak Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.35.13

Keywords:

Shoah, postmemory, second generation, women’s stories

Abstract

Stories about Mothers and Daughters: The Feminine Post-Memorial Literary Texts

From a large group of Polish postmemory literary texts, the author distinguishes a group that is considered to be significant and separate: Rodzinna historia lęku by Agata Tuszyńska, Utwór o Matce i Ojczyźnie by Bożena Keff, Włoskie szpilki by Magdalena Tulli oraz Frascati by Ewa Kuryluk. All these works were written by women. There are stories about complicated, often difficult and painful relations between mothers and daughters. It is important that these mothers are Polish Jewesses and Holocaust survivors. Their daughters represent the “second generation”. Fathers are absent in the lives of their daughters for many reasons (divorce, death, journey). This absence enables dialogue between the mother and her adult child, which helps shape the identity of the daughter and create the story about the Holocaust experience – the most important caesura and trauma in the mother’s life.

Downloads

Download data is not yet available.

PlumX Metrics of this article

Author Biography

Sylwia Karolak, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

Literaturoznawczyni, adiunkt w Zakładzie Antropologii Literatury Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Interesuje się kulturą Żydów polskich, a także literaturą poświęconą Zagładzie. Ostatnio zajmuje się obecnością wątków postpamięciowych w literaturze polskiej, a także kreślonymi ręką kobiet utworami dotyczącymi II wojny światowej. Autorka książki Doświadczenie Zagłady w literaturze polskiej 1947‑1991. Kanon, który nie powstał (2014).

References

Bielas K., Nielegalny plik, rozmowa z Bożeną Umińską‑Keff, „Gazeta Wyborcza” 2008, 27 V, [online] http://wyborcza.pl/duzyformat/1,127291,5250183,Nielegalny_plik.html.
Google Scholar

Brzóstowicz M., Wizerunek rodziny w polskiej prozie współczesnej, Poznań 1998, Biblioteka Literacka „Poznańskich Studiów Polonistycznych”, t. 8.
Google Scholar

Choduń A., Córka o matce, czyli „potwór” Bożeny Keff, „Tygiel Kultury” 2011, nr 7‑9, [online] http://www.tygielkultury.eu/7_9_2011/aktual/30.htm.
Google Scholar

Cuber M., Metonimie Zagłady. O polskiej prozie lat 1987‑2012, Katowice 2012, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, nr 3027.
Google Scholar

Czapliński P., Mausoleum, „Tygodnik Powszechny” 2008, nr 37, [online] http://tygodnik.onet.pl/kultura/mausoleum/8fsvl.
Google Scholar

Czapliński P., Wypowiadanie wojny. Literatura najnowsza wobec okresu 1939‑1945, [w:] Wojna i postpamięć, red. Z. Majchrowski, W. Owczarski, Gdańsk 2011.
Google Scholar

Czapliński P., Zagłada i profanacje, „Teksty Drugie” 2009, nr 4.
Google Scholar

Czerska T., Historia rodziny – rodzina w historii, [w:] Prywatne/publiczne. Gatunki pisarstwa kobiecego, red. I. Iwasiów, Szczecin 2008, Rozprawy i Studia – Uniwersytet Szczeciński, t. 723.
Google Scholar

Dąbrowska D., Udomowiony świat. O kobiecym doświadczaniu historii, Szczecin 2004, Rozprawy i Studia – Uniwersytet Szczeciński, t. 512.
Google Scholar

Galant A., Zakochane bez pamięci. Szkic do współczesnych kobiecych „narracji rodzinnych”, [w:] Poetologie pamięci, red. D. Śnieżka, Szczecin 2011, Rozprawy i Studia – Uniwersytet Szczeciński, t. 806.
Google Scholar

Halbwachs M., Zbiorowa pamięć rodziny, [w:] tenże, Społeczne ramy pamięci, przeł. i wstęp M. Król, Warszawa 1969, Biblioteka Socjologiczna.
Google Scholar

Hirsch M., The Generation of Postmemory. Writing and Visual Culture After the Holocaust, New York 2012, Gender and Culture.
Google Scholar

Hirsch M., Żałoba i postpamięć, przeł. K. Bojarska, [w:] Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki, red. E. Domańska, Poznań 2010.
Google Scholar

Janion M., Filipiak I., Zmagania z Matką i Ojczyzną, [w:] B. Keff, Utwór o Matce i Ojczyźnie, Kraków 2008.
Google Scholar

Jarecka D., Ewa Kuryluk: każdy jest dla kogoś dobry, „Gazeta Wyborcza” 2010, 6 X, [online] http://wyborcza.pl/1,75475,7112897,Ewa_Kuryluk__Ktos_jest_dla_kogos_dobry.html.
Google Scholar

Karolak S., Zabójstwo dziecka w literaturze polskiej o Zagładzie, [w:] Zabójstwo dziecka w literaturze i kulturze europejskiej, red. nauk. K. Ilski i in., Poznań 2014, Badania Interdyscyplinarne – Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, nr 36.
Google Scholar

Karwowska B., Ciało. Seksualność. Obozy zagłady, Kraków 2009, Modernizm w Polsce, t. 28.
Google Scholar

Keff B., Utwór o Matce i Ojczyźnie, Kraków 2008.
Google Scholar

Kubisiowska K., Magdalena Tulli: Ludzik mi padł, więc gram następnym, „Gazeta Wyborcza” 2011, 30 X, [online] http://wyborcza.pl/duzyformat/1,127291,10548289,Magdalena_Tulli__Ludzik_mi_padl__wiec_gram_nastepnym.html.
Google Scholar

Kuryluk E., Frascati. Apoteoza topografii, Kraków 2009.
Google Scholar

Langer L., Scena pamięci. Rodzice i dzieci w tekstach i świadectwach Holokaustu, przeł. J. Mikos, „Literatura na Świecie” 2004, nr 1/2.
Google Scholar

Łysak T., Meandry ujawniania – późne odkrycie tożsamości w „Rodzinnej historii lęku” Agaty Tuszyńskiej, [w:] Zagłada. Współczesne problemy rozumienia i przedstawiania, red. E. Domańska, P. Czapliński, Poznań 2009, Biblioteka Literacka „Poznańskich Studiów Polonistycznych”, t. 56.
Google Scholar

Nikliborc A., Uwięzione w KL Auschwitz‑Birkenau. Traumatyczne doświadczenia kobiet odzwierciedlone w dokumentach osobistych, Kraków 2010.
Google Scholar

Ostrowska J., Obca ofiara – figura prostytutki obozowej i jej wyparcie w dyskursie poholokaustowym, „uniGENDER” 2010, nr 1, [online] www.unigender.org/?page=biezacy&issue=04&article=02.
Google Scholar

Prot‑Klinger K., Wpływ traumy na relacje w rodzinie, [w:] taż, Życie po Zagładzie. Skutki traumy u ocalałych z Holocaustu. Świadectwa z Polski i Rumunii, Warszawa 2009, Monografie Psychiatryczne, 9.
Google Scholar

Ronen S., Od zmagań z bestią nazistowską w piwnicy do zmagań z tą bestią w nas samych, przeł. z ang. S. Obirek, przeł. z hebr. Michał Sobelman, [w:] Porzucić etyczną arogancję. Ku reinterpretacji podstawowych pojęć humanistyki w świetle wydarzenia Szoa, red. B.A. Polak, T. Polak, Poznań 2011.
Google Scholar

Sobolewski T., Nike 2012. Magdalena Tulli: nie ma zmyślonych opowieści, „Gazeta Wyborcza” 2012, 15 IX, [online] http://wyborcza.pl/1,75475,12487543,Nike_2012__Magdalena_Tulli__Nie_ma_zmyslonych_opowiesci.html.
Google Scholar

Spiegelman A., Maus. Opowieść ocalałego, t. 1: Mój ojciec krwawi historią, przeł. P. Bikont. Kraków 2010.
Google Scholar

Strzałka J., Sekrety rodzinne. Recenzja książki: Ewa Kuryluk, „Frascati”, „Polityka” 2009, 13 X, [online] http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/ksiazki/304410,1,recenzja‑ksiazki‑ewa‑kuryluk‑frascati.read.
Google Scholar

Stӧcker‑Sobelman J., Kobiety Holokaustu. Feministyczna perspektywa w badaniach nad Shoah. Kazus KL Auschwitz‑Birkenau, Warszawa 2012.
Google Scholar

Tulli M., Włoskie szpilki, Warszawa 2011.
Google Scholar

Tuszyńska A., Rodzinna historia lęku, Kraków 2005.
Google Scholar

Ubertowska A., Archeologie pamięci. Współczesne kobiece narracje o wojnie, [w:] Wojna i postpamięć, red. Z. Majchrowski, W. Owczarski, Gdańsk 2011.
Google Scholar

Ubertowska A., „Niewidzialne świadectwa”. Perspektywa feministyczna w badaniach nad literaturą Holokaustu, „Teksty Drugie” 2009, nr 4.
Google Scholar

Wilk M., Życie jako dzieło sztuki, „Polityka” 2009, 13 X, [online] http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/304502,1,zycie‑jako‑dzielo‑sztuki.read.
Google Scholar

Winnicka E., Kangur w skórze słonia. Rozmowa z Ewą Kuryluk. O powojennym dzieciństwie, traumach, chorobie i wytchnieniu, które daje sztuka, „Polityka” 2010, 27 III, [online] http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1504420,1,rozmowa‑z‑ewa‑kuryluk.read.
Google Scholar

Wszystko o Matce‑Żydówce. Wokół książki Bożeny Keff „Utwór o Matce i Ojczyźnie”, [online] http://genderstudies.pl/index.php/aktualnosci/feminaria/wszystko‑o‑matce‑zydowce‑wokol‑ksiazki‑bozeny‑keff‑utwor‑o‑matce‑i‑ojczyznie‑relacja.
Google Scholar

Wysocki G., Magdalena Tulli, „Włoskie szpilki”, dwutygodnik.com, [online] http://www.dwutygodnik.com/artykul/2862‑magdalena‑tulli‑wloskie‑szpilki.html.
Google Scholar

Zaleski M., „Włoskie szpilki” Magdalena Tulli, [online] http://www.instytutksiazki.pl/ksiazki‑detal,literatura‑polska,3169,wloskie‑szpilki.html.
Google Scholar

Published

2015-07-20

How to Cite

Karolak, Sylwia. 2015. “Utwory O Matkach I córkach: Kobiece Narracje Postmemorialne”. Politeja 12 (3 (35):171-87. https://doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.35.13.

Issue

Section

Articles