Wobec problemu tożsamości kulturowej – Aleksander Hercen

Authors

  • Lidia Liburska Uniwersytet Jagielloński

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.10.2013.26.21

Keywords:

Александр Герцен, дилемма Россия-Запад, культурный плюрализм и идентичность, религиозная традиция, мир ценностей

Abstract

В отношении вопроса культурной идентичности – Александр Герцен

Статья рассматривает куртрологический аспект понимания Герценом религии и народности в качестае личностного и собирательного опыта в поисках идентичности. Потребность в обяснении интелектуальной биографии мыслителя приводит нас к наиболее интересным сторонам культурного самосознания в первой половине XIX века в России. Мыслитеь яавляется представителем эпохи, которая под влиянием мистико‑ рационалистических систем Шеллинга, Гегеля и религии человекобожия у Фейербаха, пыталась заместить традиционное восприятие и понимание религиозной культуры – атеизмом. Герцен, подверг переоценке роль христианства в истории европейского общества, обрывая связь человека с Богом. Для писателя, индивидуальная свобода есть метафизический Абсолют, в котором каждый человек признает своё тождество с другими. В размышлениях о национальности, Герцен исходит из того, что многообразные особенности жизни русской нации, состовляющие суть ее отличия от других, имеют основу во внутренней связи с православием и церковной традицей. Это в явном виде выражает его русский социализм, который можно считать духовным возвращением Герцена к народу, самораскрытием его национального существа.

Downloads

Download data is not yet available.

PlumX Metrics of this article

Author Biography

Lidia Liburska, Uniwersytet Jagielloński

Kierownik Katedry Rosjoznawstwa w Instytucie Rosji i Europy Wschodniej UJ, historyk literatury, kulturoznawca. Autorka monografii: Mroczny świat Suchowo-Kobylina (1990), Kultura i inteligencja rosyjska. O pisarstwie Lidii Czukowskiej (2003); redaktor tomu Kultura rosyjska w ojczyźnie i diasporze (2007); współautorka Studiów z dziejów rusycystyki historycznoliterackiej w Polsce (1976), opracowań literatury emigracyjnej i dysydenckiej: Emigracja i tamizdat (1993), Dać świadectwo prawdzie. Portrety współczesnych pisarzy rosyjskich (1996), Realiści i postmoderniści. Sylwetki współczesnych rosyjskich pisarzy emigracyjnych (1997); współautorka podręcznika akademickiego Rosjoznawstwo. Wprowadzenie do studiów nad Rosją (2004). Przedmiotem jej zainteresowań naukowych jest rosyjska kultura i literatura wieku XIX i XX, rosyjska myśl filozoficzno-społeczna i religijna, problematyka moralno-etyczna i estetyczna, dramat i teatr rosyjski, co znalazło wyraz w licznych artykułach.

References

Baumeister R., Identity. Cultural Change and the Struggle for Self, New York 1986.
Google Scholar

Bocheński J. M., Między logiką a wiarą. Z Józefem M. Bocheńskim rozmawia Jan Parys, Warszawa 1998.
Google Scholar

Bokszański Z., Tożsamości zbiorowe, Warszawa 2005.
Google Scholar

Bukowski J., Zarys filozofii spotkania, Kraków 1987.
Google Scholar

Gałdowa A., Wprowadzenie, [w:] Tożsamość człowieka, red. taż, Kraków 2000, Psychologia Osobowości, t. 4.
Google Scholar

Gercen A. I., Sobranie sočinenij v tridcati tomah, t. 1: Proizvedeniâ 1829-1841 godov, Moskva 1954.
Google Scholar

Gercen A. I., Sobranie sočinenij v tridcati tomah, t. 5: Pisʹma iz Francii i Italii, 1847‑1852, red. V. P. Volgina, Moskva 1955.
Google Scholar

Hercen A., Eseje filozoficzne; Rosja i stary świat, przeł. W. Bieńkowska, wstęp i przyp. A. Walicki, Warszawa 1966, Pisma Filozoficzne – Aleksander Hercen, t. 2.
Google Scholar

Hercen A., Eseje filozoficzne; Z tamtego brzegu, przeł. J. Walicka, wstęp i przyp. A. Walicki, Warszawa 1965, Pisma Filozoficzne – Aleksander Hercen, t. 1.
Google Scholar

Hercen A., Rzeczy minione i rozmyślania, t. 1, przeł. E i W. Słobodnikowie, Warszawa 1951; t. 2, przeł. E. i W. Słobodnikowie, Warszawa 1952; t. 3, przeł. K. A. Jaworski, Warszawa 1952.
Google Scholar

evlampiev I. I., Istoriâ russkoj metafiziki v ‑veka poiskah Absolûta, cz. 1, Sankt‑Peterburg 2000.
Google Scholar

Kłoskowska A., Kultury narodowe u korzeni, Warszawa 1996, s. 103.
Google Scholar

Liburska L., Rosjoznawstwo. Kultura rosyjska 1800‑1861, [w:] Rosjoznawstwo. Wprowadzenie do studiów nad Rosją, red. L. Suchanek, Kraków 2004, s. 173‑188, Prace Katedry Rosjoznawstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, 7.
Google Scholar

Malia M., Alexander Herzen and the Birth of Russian Socialism, New York 1971, Universal Library. Russian Research Center Studies, 39.
Google Scholar

Przebinda G., Od Czaadajewa do Bierdiajewa. Spór o Boga i człowieka w myśli rosyjskiej (1832‑1922), Kraków 1998, Prace Komisji Wschodnioeuropejskiej PAU, t. 6.
Google Scholar

Śliwowscy W. i R., Aleksander Hercen, Warszawa 1973, Ludzie Żywi, 27.
Google Scholar

Tożsamości religijne w społeczeństwie polskim. Socjologiczne studium przypadków, red. M. Libiszowska‑Żółtkowska, Warszawa 2009, s. 7, Engram.
Google Scholar

Walicki A., Rosja, katolicyzm i sprawa polska, Warszawa 2002.
Google Scholar

Walicki A., W kręgu konserwatywnej utopii. Struktury i przemiany rosyjskiego słowianofilstwa, Warszawa 2002.
Google Scholar

Walicki A., Zarys myśli rosyjskiej. Od oświecenia do renesansu religijno‑filozoficznego, Kraków 2005, Jagiellońskie Studia z Filozofii Rosyjskiej, 10.
Google Scholar

Wprowadzenie do andragogiki, red. T. Wujek, Warszawa–Radom 1996.
Google Scholar

Wyka K., Pokolenia literackie, przedm. H. Markiewicz, Kraków 1977, Biblioteka Studiów Literackich.
Google Scholar

Downloads

Published

2013-10-10

How to Cite

Liburska, Lidia. 2013. “Wobec Problemu tożsamości Kulturowej – Aleksander Hercen”. Politeja 10 (4(26):421-38. https://doi.org/10.12797/Politeja.10.2013.26.21.

Issue

Vol. 10 No. 4(26) (2013)

Section

Articles

License

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.