Interes i zainteresowanie jako kategorie analizy politologicznej

Authors

  • Mirosław Karwat University of Warsaw

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.19.2022.77.02

Keywords:

interest, attention, motive, intention, calculation, benefit, participation

Abstract

INTEREST AND ATTENTION AS CATEGORIES OF POLITICAL SCIENCE ANALYSIS

The concept of interest is used in describing and explaining political activities in various aspects: in terms of motive, intention, calculation. An individual participating in political activity represents a tangle of interests requiring coordination and selection: self-interest (personal and separate), self-interest as its share in the interest of the community, common interest with partners, allies, superior interest of society, group, party, church requiring sacrifices at one’s own expense. Thus, following an interest is a choice in a situation of tension, conflict of interests, not only external, but also internal. Interest materializes in the decisions and actions of the subject on the basis of the fact that at a given moment and in a given case, he is interested in something. The willingness of individuals to participate in the community, to identify with it, to be active and to make sacrifices for the common good, and to perform common tasks, depends on whether it has a sense of influence, a satisfying share of the benefits. An individual takes action if there is a correspondence between what is expected of him and what he himself is interested in.

Downloads

Download data is not yet available.

PlumX Metrics of this article

Author Biography

Mirosław Karwat, University of Warsaw

Profesor nauk humanistycznych, politolog, kierownik Katedry Teorii Polityki i Myśli Politycznej Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Autor blisko 200 artykułów naukowych w czasopismach i pracach zbiorowych, przeszło 300 artykułów popularnonaukowych i publicystycznych oraz kilkunastu książek z zakresu teorii polityki i socjotechniki.

References

Bauman Z., Prawodawcy i tłumacze, przeł. A. Ceynowa, J. Giebułtowski, Warszawa 1998.
Google Scholar

Bentham J., Wprowadzenie do zasad moralności i prawodawstwa, przeł. B. Nawroczyński, Warszawa 1958.
Google Scholar

Cetwiński O., Zjawisko polityczne i proces polityczny, [w:] Metodologiczne i teoretyczne problemy nauk politycznych, red. K. Opałek, Warszawa 1975.
Google Scholar

Cooley Ch.H., Partykularyzm a pogląd organiczny, [w:] J. Mucha, Cooley, Warszawa 1992.
Google Scholar

Człowiek w sytuacji. Nie tylko z perspektywy psychologa. Studia inspirowane teorią Tadeusza Tomaszewskiego, red. B. Bokus, E. Kosowska, Warszawa 2018, https://doi.org/10.31338/uw.9788323534464. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323534464
Google Scholar

Dahl A.R., Stinebrickner B., Współczesna analiza polityczna, przeł. P.M. Kazimierczak, Warszawa 2007.
Google Scholar

Drążkiewicz J., Interesy a struktura społeczna. Pojęcie interesu w marksistowskiej teorii struktury społecznej, Warszawa 1982.
Google Scholar

Dymkowski M., Wprowadzenie do psychologii historycznej, Gdańsk 2003.
Google Scholar

Ehrlich S., Wiążące wzory zachowania. Rzecz o wielości systemów norm, Warszawa 1995.
Google Scholar

Elementy marksistowskiej metodologii humanistyki, red. J. Kmita, Poznań 1973.
Google Scholar

Faliński A.M., Klementewicz T., Analiza sytuacyjna życia politycznego społeczeństwa, Warszawa 1991.
Google Scholar

Filipkowski J., Interesy i wartości polityczne, [w:] Podstawowe kategorie polityki, red. S. Opara, D. Radziszewska-Szczepaniak, A. Żukowski, Olsztyn 2005.
Google Scholar

Giddens A., Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przeł. A. Szulżycka, Warszawa 2001.
Google Scholar

Gieorgica J.P., Pojęcie interesu w marksistowskiej nauce o polityce, [w:] Z zagadnień teorii polityki.
Google Scholar

System polityczny, interesy, wartości, normy polityczne, decyzje polityczne, red. K. Opałek, Warszawa 1978.
Google Scholar

Goffman E., Analiza ramowa. Esej z organizacji doświadczenia, przeł. S. Burdziej, Kraków 2010.
Google Scholar

Gramsci A., Pisma wybrane, t. 1, przeł. B. Sieroszewska, Warszawa 1961.
Google Scholar

Grzelak J., Konflikt interesów. Analiza psychologiczna, Warszawa 1978.
Google Scholar

Habermas J., Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego, przeł. A. Romaniuk, R. Marszałek, Warszawa 2005.
Google Scholar

Hegel G.W.F., Wykłady z filozofii dziejów, t. 1-2, przeł. J. Grabowski, A. Landman, Warszawa 1958.
Google Scholar

Herbut R., Interes polityczny, [hasło w:] Leksykon politologii, red. A. Antoszewski, R. Herbut, Wrocław 2004.
Google Scholar

Kaczmarek B., Polityka jako artykulacja interesów, [w:] Metafory polityki, red. B. Kaczmarek, Warszawa 2001.
Google Scholar

Karwat M., Człowiek polityczny. Próba interpretacji marksistowskiej, Warszawa 1989.
Google Scholar

Karwat M., Interesowna selektywność zainteresowań, „Dialog Edukacyjny. Kwartalnik pedagogiczno-społeczny” 2015, nr 3-4 (30-31).
Google Scholar

Karwat M., Interesowność poglądów, „Dialog Edukacyjny. Kwartalnik pedagogiczno-społeczny” 2017, nr 1-2 (36-37).
Google Scholar

Karwat M., Stereotypowa personifikacja polityki, „Studia Polityczne” 1996, nr 5.
Google Scholar

Klimowicz E., Utylitaryzm w etyce. Współczesne kontrowersje wokół etyki Johna Stuarta Milla, Warszawa 1974.
Google Scholar

Kojder A., Godność i siła prawa. Szkice socjologiczno-prawne, Warszawa 2001.
Google Scholar

Kozielecki J., Psychologiczna teoria decyzji, Warszawa 1975.
Google Scholar

Kozłowski S., Swoboda działania polityka, Warszawa 2006.
Google Scholar

Kula W., Wokół historii, Warszawa 1988.
Google Scholar

Łukowski W., Polityka jako wiązki transakcyjne, [w:] Metafory polityki (3), red. B. Kaczmarek, Warszawa 2005.
Google Scholar

Madsen K.B., Współczesne teorie motywacji. Naukoznawcza analiza porównawcza, przeł. A. Jakubczyk, M. Łapiński, T. Szustrowa, Warszawa 1980.
Google Scholar

Makarczyk W., Wspólnota uczuć i działań, przedmowa A. Kojder, Warszawa 1993.
Google Scholar

Mannheim K., Ideologia i utopia, przeł. J. Miziński, wstęp J. Mizińska, Lublin 1992.
Google Scholar

Marks K., Osiemnasty brumaire’a Ludwika Bonaparte, [w:] K. Marks, F. Engels, Dzieła, t. 8, Warszawa 1964.
Google Scholar

Marks K., Walki klasowe we Francji 1848-1852, [w:] K. Marks, F. Engels, Dzieła, t. 7, Warszawa 1963.
Google Scholar

Maslow A., Motywacja i osobowość, przeł. P. Sawicka, Warszawa 1990.
Google Scholar

Merton K.R., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, przeł. E. Morawska, J. Wertenstein‑Żuławski, wstęp i red. nauk. J.J. Wiatr, Warszawa 1982.
Google Scholar

Mill S.J., Utylitaryzm. O wolności, przeł. M. Ossowska, A. Kurlandzka, wstęp T. Kotarbiński, Warszawa 1959.
Google Scholar

Morawski L., Główne problemy współczesnej filozofii prawa. Prawo w toku przemian, Warszawa 1999.
Google Scholar

Nemezjusz, O naturze ludzkiej, przekł., wstęp i przypisy A. Kempfi, Warszawa 1982.
Google Scholar

Obuchowski K., Galaktyka potrzeb. Psychologia dążeń ludzkich, Poznań 2000.
Google Scholar

Opałek K., Z teorii dyrektyw i norm, Warszawa 1974.
Google Scholar

Ossowska M., Moralność mieszczańska, Wrocław 1985.
Google Scholar

Ossowska M., Motywy postępowania. Z zagadnień psychologii moralności, Warszawa 2002.
Google Scholar

Ossowski S., Dzieła, t. 3, Z zagadnień psychologii społecznej, Warszawa 1967.
Google Scholar

Przesławski T., Psychika, czyn, wina. Wpływ czynnika psychicznego na zachowanie człowieka i jego winę jako podstawę odpowiedzialności karnej, Warszawa 2008.
Google Scholar

Pszczołowski T., Zasady sprawnego działania, Warszawa 1967.
Google Scholar

Reykowski J., Rozczarowanie demokracją. Perspektywa psychologiczna, fragm. przeł. A. Nowak-Młynikowska, Sopot 2019.
Google Scholar

Sadurski W., Liberał po przejściach. Publicystyka i eseje 2003-2006, Poznań 2007.
Google Scholar

Szacki J., Uwagi o Marksowskim pojęciu „świadomości fałszywej”, „Studia Socjologiczne” 1966, nr 2.
Google Scholar

Szczegóła L., Między mistyfikacją a nieświadomością. O pojęciu świadomości fałszywej, Poznań 1999.
Google Scholar

Szczepański J., Sprawy ludzkie, Warszawa 1980.
Google Scholar

Szczurkiewicz T., Studia socjologiczne, Warszawa 1970.
Google Scholar

Sztompka P., Teoria i wyjaśnienie. Z metodologicznych problemów socjologii, Warszawa 1973.
Google Scholar

Tugarinow W.P., O wartościach życia i kultury, przeł. B. Janiec, Warszawa 1964.
Google Scholar

Wendt A., Społeczna teoria stosunków międzynarodowych, przeł. W. Derczyński, Warszawa 2008.
Google Scholar

Wiatr J.J., Polski interes narodowy. Refleksje o historii i współczesności, Warszawa 2012.
Google Scholar

Wiatr J.J., Socjologia polityki, Warszawa 1999.
Google Scholar

Wiliński K., Moralność i polityka. Społeczna etyka Helwecjusza, Warszawa 1971.
Google Scholar

Włodarek J., Tadeusza Szczurkiewicza krytyka psychologizmu w socjologii, [w:] Krytyka rozumu socjologicznego. Praca zbiorowa wydana z okazji 100-lecia urodzin Tadeusza Szczurkiewicza, red. S. Kozyr-Kowalski, A. Przestalski, J. Włodarek, Poznań 1997.
Google Scholar

Zabdyr-Jamróz M., Wszechstronniczość. O deliberacji w polityce zdrowotnej z uwzględnieniem emocji, interesów własnych i wiedzy eksperckiej, Kraków 2020.
Google Scholar

Zieleniewski J., Organizacja zespołów ludzkich. Wstęp do teorii organizacji i kierowania, Warszawa 1976.
Google Scholar

Znaniecki F., Relacje społeczne i role społeczne. Niedokończona socjologia systematyczna, przeł. E. Hałas, Warszawa 2011.
Google Scholar

Downloads

Published

2022-07-14

How to Cite

Karwat, Mirosław. 2022. “Interes I Zainteresowanie Jako Kategorie Analizy Politologicznej”. Politeja 19 (2(77):35-72. https://doi.org/10.12797/Politeja.19.2022.77.02.