Praktyka komunikacyjna krytykowanie i jej potencjał analityczny
DOI:
https://doi.org/10.12797/RMedio.03.2024.03.02Słowa kluczowe:
krytykowanie, wiedza, kompleksowe działanie językowe, praktyka komunikacyjna, dyskurs polityczny, dyskurs prasowy, lingwistyczna analiza dyskursuAbstrakt
The aim of this article is to outline the concept of criticizing as a complex linguistic action and communicative practice, and to demonstrate its potential for operationalization as an analytical tool in discourse studies. In this framework, criticizing functions as a means of accessing knowledge constructed within press discourses, including insights into the representation of discourse actors. The proposed approach, which extends and refines prior German-language research on discourse, is illustrated through the analysis of Polish press discourse concerning the rule of law in Poland.
Bibliografia
Adamzik K., Sprache. Wege zum Verstehen, Tübingen–Basel 2001.
Antos G., Teksty jako formy konstytuowania wiedzy. Ewolucyjne fundamenty lingwistyki tekstu – tezy, [w:] Lingwistyka tekstu w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy, red. Z. Bilut-Homplewicz, W. Czachur, M. Smykała, Wrocław–Dresden 2009, s. 171-195.
Assmann A., Der lange Schatten der Vergangenheit. Erinnerungskultur und Geschichtspolitik, Bonn 2007. DOI: https://doi.org/10.17104/9783406622625
Bańkowski A., Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1, Warszawa 2000.
Busse D., Teubert W., Ist Diskurs ein sprachwissenschaftliches Objekt? Zur Methodenfrage der historischen Semantik, [w:] Begriffsgeschichte und Diskursgeschichte.
Methodenfragen und Forschungsergebnisse der historischen Semantik, red. D. Busse, F. Hermanns, W. Teubert, Opladen 1997.
Czachur W., Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy, Wrocław 2020.
Deppermann A., Feilke H., Linke A., Sprachliche und kommunikative Praktiken.
Eine Annäherung aus linguistischer Sicht, [w:] Sprachliche und kommunikative Praktiken, red. A. Deppermann, H. Feilke, A. Linke, Berlin–Boston 2016, s. 1-23, https://doi.org/10.1515/9783110451542-002. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110451542-002
Długosz-Kurczabowa K., Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa 2009.
[Duden] Der kleine Duden. Deutsches Wörterbuch, Herausgegeben von der Dudenredaktion, Mannheim 1982.
[Duden] Das große Wörterbuch der deutschen Sprache, 10 Bde. Herausgegeben von der Dudenredaktion, Mannheim 1999.
[Duden] Deutsches Universalwörterbuch, Herausgegeben von der Dudenredaktion, Mannheim 2001.
Felder E., Semantische Kämpfe in Wissensdomänen. Eine Einführung in Benennungs-, Bedeutungs- und Sachverhaltsfixierungs-Konkurrenzen, [w:] Semantische Kämpfe. Macht und Sprache in den Wissenschaften, red. E. Felder, Berlin 2006, s. 13- 46, Linguistik – Impulse und Tendenzen, 19. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110193282.13
Hamlet. The State of Play, red. S. Massai, L. Munro, London 2021.
Hanus A., Krytykowanie i jego operacjonalizacja w kontrastywnej analizie dyskursu, Wrocław–Dresden 2018.
Hanus A., Linguistic structure of memory images in Polish and German language obituaries for Marcel Reich-Ranicki, as a media tool for the profiling of collective memory, „Humanities and Social Sciences” 2019, t. 24, nr 26 (2), s. 27-45. DOI: https://doi.org/10.7862/rz.2019.hss.12
Hanus A., Medial konstruiertes Wissen. Analyse des Kritisierens als Zugriffsobjekt auf diskursive Wissenskomplexe, „Prace Językoznawcze” 2020, vol. 22, no. 3, s. 115-130, https://doi.org/10.31648/pj.5708. DOI: https://doi.org/10.31648/pj.5708
Hanus A., Dąbrowska-Burkhardt J., „Kritisieren“ als Zugriffsobjekt auf mediale Diskurse. Eine Analyse des deutschen und polnischen politischen Diskurses über die polnische Rechtsstaatlichkeit, „Die Welt der Slaven” 2023, Bd. 68, s. 262-290, https://doi.org/10.13173/WS.68.2.262. DOI: https://doi.org/10.13173/WS.68.2.262
Heinemann W., Heinemann M., Grundlagen der Textlinguistik. Interaktion – Text – Diskurs, Tübingen 2002. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110940770
Herbig A., Sandig B., Das kann doch wohl nur ein Witz sein! Argumentieren, Bewerten und Emotionalisieren im Rahmen persuasiver Strategien, [w:] Überredung in der Presse. Texte, Strategien, Analysen, red. M. Moilanen, Berlin–New York 1994, s. 59-98, https://doi.org/10.1515/9783110887914.59. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110887914.59
Jäger S., Kritische Diskursanalyse: Eine Einführung, Münster 1999.
Karwat M., O złośliwej dyskredytacji. Manipulowanie wizerunkiem przeciwnika, Warszawa 2006.
Kępa-Figura D., (Multimodaler) Text als Gegenstand linguistischer Forschung, „tekst i dyskurs – text und diskurs” 2021, nr 15, s. 137-155, https://doi.org./10.7311/tid.15.2021.05. DOI: https://doi.org/10.7311/tid.15.2021.05
Krauz M., Kritik, Kritisieren vs. Rezensieren aus der Perspektive eines Sprachwissenschaftlers, „tekst i dyskurs – text und diskurs” 2018, nr 11, s. 103-116. DOI: https://doi.org/10.7311/tid.11.2018.04
Liedtke F., Grammatik der Illokution. Über Sprechhandlungen und ihre Realisierungsformen im Deutschen, Tübingen 1998.
Motsch W., Handlungsstrukturen von Texten, [w:] Text- und Gesprächslinguistik. Ein internationales Handbuch zeitgenössischer Forschung. t. 1, red. G. Antos, K. Brinker, W. Heinemann, S.F. Sager, Berlin–New York 2000, s. 414-421. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110194067-042
Oberhauser S., Stürmer A., Herbig A., Spannung bis zum Schluß. Syntaktische Muster von Bewertungshandlungen, [w:] Linguistische Arbeiten. Satz – Text – Diskurs, red. P.-P. König, H. Wiegers, Tübingen 1994, s. 93-99, https://doi.org/10.1515/9783111701868.93. DOI: https://doi.org/10.1515/9783111701868.93
Sandig B., Ausdrucksmöglichkeiten des Bewertens. Ein beschreibungsrahmen im Zusammenhang eines fiktionalen Textes, „Deutsche Sprache” 1979, Bd. 7, s. 137-159.
Sandig B., Formen des Bewertens, [w:] Anabasis. Prace ofiarowane Profesor Krystynie Pisarkowej, red. I. Bobrowski, Kraków 2003, s. 279-287.
Sosnowska M., Z czaszką mu do twarzy. Refleksje nad posthumanistyczną tożsamością Hamleta, „Didaskalia. Gazeta Teatralna” 2022, nr 171, https://doi.org/10.34762/3kw3-bp66.
Spitzmüller J., Warnke I., Diskurslinguistik. Eine Einführung in Theorien und Methoden der transtextuellen Sprachanalyse, Berlin 2011. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110229967
Stürmer A., Oberhauser S., Herbig A.F., Sandig B., Bewerten und Bewertungsinventar. Modellierung und computergestützte Rekonstruktionsmöglichkeiten, „Deutsche Sprache” 1997, Bd. 25, s. 272-288.
Szczepaniak J., Wartościowanie jako praktyka komunikacyjna (na przykładzie tekstów prasowych z dziedziny gospodarki i ekonomii), „LingVaria” 2017, t. 2, nr 24, s. 57-69, https://doi.org/10.12797/LV.12.2017.24.04. DOI: https://doi.org/10.12797/LV.12.2017.24.04
Uniwersalny słownik języka polskiego PWN, red. S. Dubisz, Warszawa 2008.
[Wahrig] Der kleine Wahrig. Wörterbuch der deutschen Sprache, München 1997.
[Wahrig] Wahrig. Deutsches Wörterbuch, Gütersloh–München 2000.
Warnke I., Żegnaj tekście – witaj dyskursie? O sensie i celu poststrukturalistycznego uwolnienia pojęcia tekstu, [w:] Lingwistyka tekstu w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy, red. Z. Bilut-Homplewicz, W. Czachur, M. Smykała, Wrocław 2009, s. 343-360.
Wielki słownik języka polskiego PAN, red. P. Żmigrodzki, Kraków 2007.
Wielki słownik języka polskiego, red. P. Żmigrodzki, www.wsjp.pl.
Zhong L., Bewerten in literarischen Rezensionen. Linguistische Untersuchungen zu Bewertungshandlungstypen, Buchframe, Bewertungsmaßstäben und bewertenden Textstrukturen, Frankfurt a. M.–Berlin–Bern–New York–Paris–Wien 1995, s. 43-44.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Anna Hanus (Autor)
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
