Kasa Stefczyka w Bachowicach, czyli sposób na lichwę

Studium przypadku

Autor

DOI:

https://doi.org/10.12797/RSpyt04.2025.04.05

Słowa kluczowe:

Franciszek Stefczyk, Wojciech Warzecha, Stefczyk's Credit Union, Raiffeisen's Credit Union, Czernichów, Bachowice

Abstrakt

STEFCZYK'S CREDIT UNION IN BACHOWICE: A WAY TO COMBAT USURY. A CASE STUDY

Franciszek Szefczyk, also known as Stefczyk, was born in Bachowice in 1828. He graduated from university in Kraków and became secretary of the County Council. Due to his position, he had official accommodation, and every change of the County Council's seat resulted in his family moving house. In 1858, Franciszek married Ewa Marianna Wiktoria Malinowska, with whom he had eight sons. The second of these was Franciszek Jan Kazimierz, born in 1861, who later founded the banks named after him after his death, Stefczyk's Credit Union. The first credit union modelled on Raiffeisen's was established by Stefczyk in Czernichów in 1890. Several years later, in 1907, the Savings and Loan Association in Bachowice was established as a registered association with unlimited liability. Wojciech Warzecha was elected cashier and held this position until 1915, when he was called up for service in the Austro-Hungarian army. The credit union operated between 1907 and 1946. The First World War, currency changes and devaluation of money led to a loss of confidence in the credit union and a several-year hiatus in its operations. In 1924, its statutes were changed, and it was renamed Stefczyk's Credit Union. At that time, Wojciech Warzecha was re-elected as cashier, and a few years later he also became the mayor of the village of Bachowice. Administrative decisions by the authorities led to the incorporation of Stefczyk's Credit Union in Bachowice into the credit union in Spytkowice. It was then absorbed by the Cooperative Bank in Brzeźnica, which ultimately led to the liquidation of Stefczyk's Credit Union in Bachowice.

Biogramy autorów

  • Kazimierz Dębski - Independent researcher

    Absolwent Wydziału Inżynierii i Technologii Chemicznej Politechniki Krakowskiej (studia magisterskie i doktorat z technologii chemicznej) oraz Wydziału Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (studia doktoranckie). Zawodowo związany z realizacją prac badawczo-rozwojowych w przemyśle chemicznym. W latach 2001-2010 adiunkt w Instytucie Ciężkiej Syntezy Organicznej „Blachownia” w Kędzierzynie-Koźlu oraz w Instytucie Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników w Toruniu. Następnie pracownik działów badań i rozwoju w prywatnych przedsiębiorstwach realizujących prace badawczo-wdrożeniowe. Jego hobby to historia rodzinnej miejscowości i najbliższej okolicy.

  • Joanna Dębska - Independent researcher

    Absolwentka Wydziału Filologiczno-Historycznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie na kierunku historia oraz studiów podyplomowych na Wydziale Elektrycznym Politechniki Częstochowskiej i Wyższego Instytutu Teologicznego w Częstochowie. Przez 10 lat pracowała jako redaktor techniczny „Tygodnika Katolickiego Niedziela”. Od 2015 r. pracuje jako nauczyciel w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Bachowicach. Aktywnie uczestniczy w wydarzeniach lokalnych i zgłębia historię okolicy.

Bibliografia

Gołba F., Bachowice dawniej a dziś, Kraków 1939.

Nowa encyklopedia powszechna PWN, t. 3, Warszawa 1996.

Ulmer N. (red.), Statystyka Stowarzyszeń Zarobkowych i Gospodarczych w Galicyi z W. Księstwem Krakowskiem za Rok 1909, r. 36, 1909, jbc.bj.uj.edu.pl/Content/369146/PDF/NDIGCZAS016579_1909_001.pdf.

Ustawa z dnia 29 października 1920 r. o spółdzielniach, Dz.U. nr 111, poz. 733.

Warzecha J., Fabin J., Mostowik P. (red.), 800 lat Spytkowic. Księga jubileuszowa, Ząbki 2000.

Weydlich K., Franciszek Stefczyk, pionier polskiej spółdzielczości rolniczej, Warszawa 1936.

Wywiady, korespondencja e-mail, wspomnienia Gajewski Józef, rozmowa z 15 marca 2025 r.

Gnojek Mieczysław, rozmowy z 2022 r.

Gołba Janina, rozmowa z 13 marca 2013 r.

Gucwa Maria, rozmowa z 16 marca 2025 r.

Netografia

Dziennik Zmarłych 1887, old.mbc.malopolska.pl/dlibra/docmetadata?id=130650.

Księga Zmarłych Pochowanych na Cmentarzu Krakowskim 1866-1873, old.mbc.malopolska.pl/dlibra.

Pobrania

Opublikowane

2025-10-30

Numer

Dział

Miscellanea

Jak cytować

Kasa Stefczyka w Bachowicach, czyli sposób na lichwę: Studium przypadku. (2025). Rocznik Spytkowicki, 4, 131-172. https://doi.org/10.12797/RSpyt04.2025.04.05