Lemkovina v Centralʹnym Laґrі Pracy v Âvožnі
DOI:
https://doi.org/10.12797/RRB.13.2017.13.04Keywords:
Operation ‘Vistula', Central Labor Camp in Jaworzno, Lemkos, ethnic cleansing, ethnic persecutionAbstract
THE LEMKO REGION AT THE CENTRAL LABOUR CAMP IN JAWORZNO
On April 28, 1947 Polish communist authorities began Operation ‘Vistula’ which they argued was to eliminate the activity of the Ukrainian Insurgent Army (UPA). One way to support this goal, according to them, was to resettle civil Ukrainian and Lemko population to the western and northern territories of Poland. Suspected UPA collaborators were to be imprisoned at the Central Labor Camp in the city of Jaworzno (formerly a part of the Auschwitz Concentration Camp). The first prisoners were brought in the early May of 1947. At least 543 people from the Lemko Region were eventually held there. The majority of them were Lemkos, but some Poles living among Lemkos were also arrested. Most had no ties to UPA and were victims of ethnic persecution. They were brought from local prisons and railway stations where the resettled population was loaded on the trains or were later pulled from transports during a stop-over in the city of Oświęcim. Due to brutal interrogations, torture, poor food and hygiene, all suffered loss of health while 18 Lemkos died. Prisoners were gradually released beginning in late December 1947, while some were moved to be imprisoned elsewhere. The Ukrainian part of the camp was closed in January 1949.
References
Akcja „Wisła”. Dokumenty, oprac. E. Misiło, Warszawa 1993.
Hałagida I., Ukraińscy duchowni greckokatoliccy i prawosławni w COP w Jaworznie (1947‑1949), v: Obóz dwóch totalitaryzmów – Jaworzno 1943-1956. Materiały z konferencji naukowej „Historia martyrologii i obozów odosobnienia w Jaworznie w latach 1939‑1956”, red. K. Miroszewski, Z. Woźniczka, Jaworzno 2007, с. 80-117.
Kamiński Ł., Ukraińcy w COP Jaworzno w oczach prokuratury wojskowej, „Wrocławskie Studia z Historii Najnowszej” 2001, т. 8, с. 155-161.
Koprowski M.A., Akcja „Wisła”. Ostateczna rozprawa z OUN-UPA, Zakrzewo 2017.
Miroszewski K., Centralny Obóz Pracy Jaworzno. Podobóz ukraiński 1947-1949, Katowice 2001.
Miroszewski K., Ukraińcy i Łemkowie w Centralnym Obozie Pracy Jaworzno, v: Pamiętny rok 1947, red. M. E. Ożóg, Rzeszów 2001, с. 209-219.
Moklak J., Kształtowanie się struktury kościoła prawosławnego na Łemkowszczyźnie w Drugiej Rzeczpospolitej, «Magury» 1997, с. 12-36.
Motyka G., Polityka powojennych władz polskich wobec Ukraińców na przykładzie Jaworzna, v: Obóz dwóch totalitaryzmów. Jaworzno 1943-1956, т. 2, red. K. Miroszewski, Z. Woźniczka, R. Terlecki, Jaworzno 2007, с. 70-79.
Pawlikowski G., Między komunistyczną a demokratyczną praworządnością. Problem byłych ukraińskich więźniów Centralnego Obozu Pracy w Jaworznie, „Wschodni Rocznik Humanistyczny” 2015, ч. 12, с. 269-276.
Rocznik Diecezji Tarnowskiej na rok 1939, Tarnów 1939.
Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1938, Premisliae.
Smoleński P., Syrop z piołunu. Wygnani w akcji „Wisła”, Wołowiec 2017.
Kačmarek B., Âvožno – ce zamalo, v: Âvožno. Âvožno. Spogadi v’âznіv polʹsʹkogo koncentracіjnogo taboru, red. B. Guk, M. Іvanik, Peremyšlʹ-Toronto-Lʹvіv 2007, s. 61-62, biblіoteka Zakepzonnâ. Seriâ „Cpogadi”, t. 1.
Mіsilo Є., Ukraїncі v koncentracijnomu taborі v Âvožnі, v: Âvožno. Spogadi v’âznіv polʹsʹkogo koncentracіjnogo taboru, red. B. Guk, M. Іvanik, Peremyšlʹ-Toronto-Lʹvіv 2007, s. 283-307, biblіoteka Zakepzonnâ. Seriâ «Cpogadi», t. 1.
UPA v svіtlі polʹsʹkih dokumnetіv, Kn. 1: Vіjsʹkovij sud Operativnoї grupi «Vіsla», red. Є. Mіsilo, Toronto 1992, s. 9-11, Lіtopis UPA, 22.
Šematizm Greko-Katolickoґo Duhovenʹstva Apostolʹskoї Admіnіstracії Lemkivŝini 1936, vid. 2, Ctemfopd 1970.
Šematizm greko-katolicʹkogo duhovenstva zlučenih eparhіj peremisʹkoї, cambіrsʹkoї і cânіcʹkoї na rіk Božij 1938-39, Peremyšlʹ 1938.
