Neighborhood Relations between the Romany and Lemkos in the Biography of Michal Olesnovich

Authors

  • Monika Szewczyk Jagiellonian University, Kraków

DOI:

https://doi.org/10.12797/RRB.18.2022.18.04

Keywords:

Romany, Lemkos, resettlement, neighborhood, social bonds

Abstract

The paper draws on the author’s doctoral dissertation “Dynamics of the Migration of Carpathian Romany to the Western and Northern Territories”. Based on the collected research material, in the article the Roma‑Lemko relations from the perspective of the Romany and Lemkos before the deportation from the Lemko region and after their settlement in the Western Territories is presented.

Author Biography

Monika Szewczyk, Jagiellonian University, Kraków

Doktorantka Szkoły Doktorskiej Nauk Społecznych Uniwersytetu Jagiellońskiego. W ramach programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” UJ realizuje projekt „Dynamika migracji Romów Karpackich na Ziemie Zachodnie i Północne. Badania pilotażowe”. Współpracowniczka Ośrodka Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego w projekcie badawczym NCN: „Transnarodowe życie polskich Romów – migracje, rodzina i granice etniczne w zmieniającej się Unii Europejskiej”. Członkini Polskiego Towarzystwa Historii Mówionej. Jej zainteresowania badawcze dotyczą migracji Romów, zajmuje się zagadnieniami mniejszości narodowych i etnicznych, rolą historii mówionej w polityce tożsamości. Działa na rzecz zachowania kultury, tradycji, przekazów ustnych, w tym języka romskiego jako nośnika niematerialnego dziedzictwa kulturowego Romów. Autorka publikacji, artykułów, projektów i filmu dotyczących polskich Romów.

References

Assmann, Jan. 2008. Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Przeł. Anna Kryczyńska‑Pham.

Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

Barth, Fredrik. 2004. „Grupy i granice etniczne: społeczna organizacja różnic kulturowych”. Przeł. Małgorzata Głowacka‑Grajper. W: Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej.

Kontynuacje. Red. Marian Kempny, Ewa Nowicka, 348–377. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bartosz, Adam. 2002. „O Cyganach w Karpatach”. Małopolska. Regiony – regionalizmy – małe ojczyzny, t. 4: 165–175.

Bogardus, Emory S. 1925. „Measuring Social Distances”. Journal of Applied Sociology, t. 9: 299–308. https://brocku.ca/MeadProject/Bogardus/Bogardus_1925b.html.

Borkowska, Grażyna. 2010. „Perspektywa postkolonialna na gruncie polskim – pytania sceptyka”. Teksty Drugie, nr 5: 40–52. http://rcin.org.pl/Content/49166/PDF/WA248_66690_P‑I‑2524_borkowska‑perspektywa.pdf.

Courthiade, Marcel. 1991. „Romani versus Para‑Romani”. W: The margin of Romani: Gypsy languages in contact. Red. Peter Bakker, Marcel Courthiade, 1–15. Amsterdam: Instituut voor Algemene Taalwetenschap.

Doliński, Wojciech. 2020. „Współczynnik humanistyczny Floriana Znanieckiego w nowych kontekstach doświadczeń autobiograficznych”. Przegląd Socjologiczny, t. 69 (2): 95–111.

Drzeżdżon, Wojciech. 2015. „Praca jako fundamentalna czynność człowieka. Studium interpretacyjne”.

Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość, t. 12: 99–117.

Engelking, Anna. 2017. „«Poleszuk nieoswojony». Wokół funkcji chłopskości w konstruowaniu polskości”. Teksty Drugie, nr 6: 68–94, https://doi.org/10.18318/td.2017.6.5.

Ficowski, Jerzy. 1985. Cyganie na polskich drogach. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Filipkowski, Piotr. 2006. „Historia mówiona i wojna”. W: Wojna. Doświadczenie i zapis.

Nowe źródła, problemy, metody badawcze. Red. Sławomir Burzyła, Paweł Rodak, 13–35. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.

Gocz, Teodor. 2011. Życie Łemka. Zyndranowa–Krosno: Pracownia Wydawniczo‑Fotograficzna Apla.

Jemielniak, Dariusz. 2012. Badania jakościowe. Metody i narzędzia, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Jóźwiak, Ignacy, Mirga‑Wójtowicz, Elżbieta, Styrkacz, Sonia, Szewczyk, Monika. 2020.

„Keep calm and beshen khere. Internet i transnarodowa intensyfikacja życia polskich Romów w czasie pandemii COVID‑19”. Lud, t. 104: 235–257, https://doi.org/10.12775/lud104.2020.10.

Kaczorowski, Karol, Paweł. 2016. „Badania innych kultur a różnorodność metod biograficznych.

Szanse i wyzwania w praktyce badawczej na przykładzie badań kurdyjskich migrantów w Stambule”. W: Badania biograficzne i narracyjne w perspektywie interdyscyplinarnej.

Aplikacje – Egzemplifikacje – Dylematy metodologiczne, Red. Magdalena Piorunek, 59–84. Poznań: Wydawnictwo UAM.

Klich, Edward. 1931. „Cygańszczyzna w Chacie za wsią Kraszewskiego”. Prace Filologiczne, t. 15, cz. 2: 171–220. https://www.wbc.poznan.pl/dlibra/publication/460381/edition/369675/content.

Kluzowicz, Julia. 2020. „Sąsiedzkość jako typ więzi społecznej i przestrzeń animacyjna”.

Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses, nr 21: 287–301.

Koper, Tomasz. 2020. „Romanipen. O dwóch strategiach bycia Romem we współczesnym świecie”. Studia Romologica, nr 13: 87–120.

Leoński, Jacek. 1995. „Historia wykorzystywania dokumentów osobistych w socjologii”. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, z. 2: 123–128.

Obrębski, Józef. 1936. „Problem grup etnicznych w etnologii i jego socjologiczne ujęcie”. Przegląd Socjologiczny, t. 4, z. 1–2: 177–195.

Oleśniewicz, Michał. 2008. Dola Łemka. Legnica [b.w.].

Oleśniewicz, Michał. 2009. Dola Łemka. Wspomnienia. Legnica: Łemkowski Zespół Pieśni i Tańca „Kyczera”.

Pazik, Aneta. 2013. „Migracje przymusowe jako instrument konsolidacji państwa narodowego w XX wieku. Przypadek wysiedleń Niemców z Polski po II wojnie światowej”. Kultura i Polityka, nr 13: 131–152.

Rusenko, Iwan J. 1990. „Łemkowyna”. Przeł. Piotr Trochanowski. W: Magury’90. Informator krajoznawczy, 57–58. Warszawa: Towarzystwo Karpackie.

Saryusz‑Wolska, Magdalena. 2014a. „Pamięć komunikacyjna”. W: Modi memorandi.

Leksykon kultury pamięci. Red. Magdalena Saryusz‑Wolska, Robert Traba, 335–336. https://www.academia.edu/32204863/_Pamiec_komunikacyjna_and_Pami%C4%99%C4%87_kulturowa_w_Modi_memorandi_Leksykon_kultury_pami%C4%99ci_pdf.

Saryusz‑Wolska, Magdalena. 2014b. „Pamięć kulturowa”. W: Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. Red. Magdalena Saryusz‑Wolska, Robert Traba, 337–338. https://www.academia.edu/32204863/_Pamiec_komunikacyjna_and_Pami%C4%99%C4%87_kulturowa_w_Modi_memorandi_Leksykon_kultury_pami%C4%99ci_pdf.

Simmel, Georg. 1975. Socjologia. Przeł. Małgorzata Łukasiewicz, 32–44. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Skarbek, Władysław. 2013. Wybrane zagadnienia metodologii nauk społecznych. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie.

Starzyński, Jerzy. 2018. Zapomniane obrazy. Łemkowszczyzna w fotografiach Johna Masleya z lat 1923 i 1938. Legnica: Zespół Pieśni i Tańca „Kyczera”.

Sztompka, Piotr. 2012. Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.

Tischner, Józef. 2006. Filozofia dramatu. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.

Trzeszczyńska, Patrycja. 2013. Łemkowszczyzna zapamiętana. Opowieści o przeszłości i przestrzeni. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Thomas, William I., Znaniecki, Florian. 1976. Chłop polski w Europie i Ameryce. t. I–V. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.

Znaniecki, Florian. 1990. Współczesne narody. Przeł. Zygmunt Dulczewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Strony internetowe

The Golden Collection of Good Practices European Heritage Strategy for the 21st Century. Dostęp: https://rm.coe.int/european‑heritage‑strategy‑for‑the‑21st‑century‑the‑golden‑collection‑/1680966dda.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Mniejszości narodowe i etniczne. Dostęp: http://mniejszosci.narodowe.mswia.gov.pl/mne/mniejszosci/charakterystyka‑mniejs/6480,Charakterystyka‑mniejszosci‑narodowych‑i‑etnicznych‑w‑Polsce.html#romowie.

Downloads

Published

2022-12-18

How to Cite

Szewczyk, M. (2022). Neighborhood Relations between the Romany and Lemkos in the Biography of Michal Olesnovich. Rocznik Ruskiej Bursy, 18, 119–135. https://doi.org/10.12797/RRB.18.2022.18.04