Kampania wyborcza 1989 roku jako przykład kampanii premodernizacyjnej
DOI:
https://doi.org/10.12797/Poliarchia.04.2016.06.06Keywords:
Polish parliamentary election campaign, pre-modern campaigning, evolution of political campaign communication, campaign organizationAbstract
The 1989 Parliamentary Election Campaign in Poland as an Example of Pre-Modern Campaigning
The significant change in the characteristics of political campaign communication has been acknowledged and examined by a plethora of scholars from various disciplines. A great deal of a scholarly community members have tried to coin their own theory, which would convincingly interpret this new reality. The aim of this article is to present specific features of pre-modern campaigning. The nature of this phenomenon is shown by analysing the 1989 parliamentary election campaign in Poland, which perfectly fits into the model described by Bogusława Dobek-Ostrowska, Mariusz Kolczyński and Janusz Sztumski. The author focuses primarily on campaign coordination and dominant channels for political campaigning. The campaign’s financial resources and role of external professional consultants are also examined.
References
I. Materiały drukowane:
Literatura źródłowa:
– monografie i opracowania:
Ash T. G., Wiosna obywateli. Rewolucja 1989 widziana w Warszawie, Budapeszcie, Berlinie i Pradze, przeł. A. Husarska, Londyn 1990.
Geremek B., Żakowski J., Rok 1989. Bronisław Geremek opowiada, Jacek Żakowski pyta, Warszawa 1990.
Miller L., Anatomia siły, rozm. R. Krasowski, Warszawa 2013.
Rokita J., Anatomia przypadku, rozm. R. Krasowski, Warszawa 2013.
Kuroń J., Żakowski J., PRL dla początkujących, Wrocław 1995.
Wałęsa L., Droga do wolności. Decydujące lata 1985 -1990, Warszawa 1991.
– rozdziały w pracach zbiorowych:
Ash T. G., Polskie problemy, [w:] Polska wybory ’89, red. R. Kałuża, Warszawa 1989.
Bratkowski S., Gramy o swój los, [w:] Polska wybory ’89, red. R. Kałuża, Warszawa 1989.
Finanse Ogólnopolskiego Biura Wyborczego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, [w:] Wybory 1989. Dokumenty strony solidarnościowo -opozycyjnej, t. 1: Kwatera Główna, red. I. Słodkowska, Warszawa 2009.
Henzler M., Konwencja, [w:] Polska wybory ’89, red. R. Kałuża, Warszawa 1989.
Janicki A., Beczka radości i kilka łyżek dziegciu, [w:] Wybory ’89 w Krakowie. Wspomnienia, relacje i dokumenty z kampanii wyborczej Małopolskiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, red. T. Gąsowski, Kraków 1999.
Jerzy Urban, [w:] Koniec epoki. Wywiady Maksymiliana Berezowskiego, red. M. Berezowski, Warszawa 1991.
Kowalski P., Proponowano nadzieję, [w:] Nasze 53 dni i dwa tygodnie. 4 czerwca ’89, red. I. Śledzińska -Katarasińska, M. Sondej, Łódź 2009.
Kowalski P., To miasto Łódź się nazywa, [w:] Nasze 53 dni i dwa tygodnie. 4 czerwca ’89, red. I. Śledzińska -Katarasińska, M. Sondej, Łódź 2009.
Król J., Ku demokracji – 20 lat temu, [w:] U progu demokracji. Komitety Obywatelskie „Solidarność” Regionu Słupskiego w wyborach 4(18) czerwca 1989 roku. Materiały z konferencji, Słupsk 5 VI 2009 r., red. M. Hejger, Słupsk 2010.
Łobodziński W., Byłem szefem zespołu promocyjnego na Mokotowie, [w:] Polska wybory ’89, red. R. Kałuża, Warszawa 1989.
Makiełło -Jarża G., „Solidarność” dom twój zmieni, [w:] Wybory ’89 w Krakowie. Wspomnienia, relacje i dokumenty z kampanii wyborczej Małopolskiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, red. T. Gąsowski, Kraków 1999.
Marian Orzechowski, [w:] Koniec epoki. Wywiady Maksymiliana Berezowskiego, red. M. Berezowski, Warszawa 1991.
Osterwa -Czekaj M., Wspominki propagandzistki, [w:] Wybory ’89 w Krakowie. Wspomnienia, relacje i dokumenty z kampanii wyborczej Małopolskiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, red. T. Gąsowski, Kraków 1999.
Pawłowski W., Czytanie murów, [w:] Polska wybory ’89, red. R. Kałuża, Warszawa 1989.
Wojciech Jaruzelski, [w:] Koniec epoki. Wywiady Maksymiliana Berezowskiego, red. M. Berezowski, Warszawa 1991.
Literatura pomocnicza:
– monografie i opracowania:
Andrusiewicz A., Polska 1980 -1990. Kalendarz dekady przełomu, Rzeszów 1995.
Borowiec P., Czas polityczny po rewolucji. Czas w polskim dyskursie politycznym po 1989 roku, Kraków 2013.
Chruściak R., System wyborczy i wybory w Polsce 1989 -1998. Parlamentarne spory i dyskusje, Warszawa 1999.
Codogni P., Wybory czerwcowe 1989 roku. U progu przemiany ustrojowej, Warszawa 2012.
Dobek -Ostrowska B., Porozumienie czy konflikt. Politycy, media i obywatele w komunikowaniu politycznym. Propaganda i PR w polityce, kampanie wyborcze, marketing i reklama polityczna, Warszawa 2009.
Dudek A., Historia polityczna Polski 1989 -2012, Kraków 2013.
Dudek A., Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988 -1990, Kraków 2004.
Ignaczewski G., Specyfika marketingu politycznego w Polsce, Toruń 2005.
Iwaneczko D., Opór społeczny a władza w Polsce południowo -wschodniej 1980 -1989, Warszawa 2005.
Kolczyński M., Sztumski J., Marketing polityczny. Kształtowanie indywidualnych i zbiorowych opinii, postaw i zachowań, Katowice 2003.
Kowalski S., Narodziny III Rzeczypospolitej, Warszawa 1996.
Lipiński A., Plebiscyt i odmowa. Studium terenowe reakcji wyborczej 1989 roku, Warszawa 1990.
Małkiewicz A., Wybory czerwcowe 1989, Warszawa 1994.
Marciniak E., Personalizacja zachowań wyborczych w Polsce w kontekście Modelu Zgodności Preferencji Politycznych, Warszawa 2013.
Mateja A., Co zdążysz zrobić, to zostanie. Portret Jerzego Turowicza, Kraków 2012.
Nieć M., Komunikowanie polityczne w nowoczesnym państwie, Warszawa 2013.
Norris P., A virtuous circle. Political communications in postindustrial societies, Cambridge 2000.
Norris P., Electoral change in Britain since 1945, Oxford 1997.
Paczkowski A., Od sfałszowanego zwycięstwa do prawdziwej klęski. Szkice do portretu PRL, Kraków 1999.
Piasecki A., Wybory w Polsce 1989 -2011, Kraków 2012.
Raciborski J., Polskie wybory. Zachowania wyborcze społeczeństwa polskiego 1989 -1995, Warszawa 1997.
Wiszniowski R., Marketing wyborczy. Studium kampanii wyborczych w systemach prezydenckich i semiprezydenckich (Finlandia, Francja, Polska, Stany Zjednoczone), Warszawa–Wrocław 2000.
– rozdziały w pracach zbiorowych:
Astramowicz -Leyk T., Kampania wyborcza 1989 roku, [w:] Polska – 25 lat transformacji systemowej. Polityka, gospodarka, bezpieczeństwo, red. taż, W. Tomaszewski, Olsztyn 2014.
Bukała M., Wybory parlamentarne w 1989 r. w województwie tarnobrzeskim, [w:] Wybory parlamentarne w 1989 r. w Polsce południowo -wschodniej, red. M. Gliwa, M. Krzysztofiński, Rzeszów 2011.
Dobek -Ostrowska B., Profesjonalizacja kampanii wyborczych, [w:] Kampania wyborcza.
Marketingowe aspekty komunikowania politycznego, red. taż, Wrocław 2005.
Dudek A., Decydujące miesiące. Polska, kwiecień -sierpień 1989, [w:] Polska 1986 -1989: koniec systemu. Materiały międzynarodowej konferencji, Miedzeszyn 21 -23 października 1999, t. 1: Referaty, red. P. Machcewicz, Warszawa 2002.
Dziuba A., Kampania wyborcza i wybory w województwie katowickim, [w:] Upadek systemu komunistycznego na Górnym Śląsku. Wokół przemian 1989 roku w województwach katowickim i opolskim, red. tenże, S. Rosenbaum, Katowice 2010.
Farrell D. M., Campaign strategies and tactics, [w:] Comparing democracies. Elections and voting in global perspective, red. L. LeDuc, R. Niemi, P. Norris, Thousand Oaks 1996.
Farrell D. M., Webb P., Political parties as campaign organizations, [w:] Parties without partisans.
Political change in advanced industrial democracies, red. R. Dalton, M. Wattenberg, Oxford 2000.
Gliwa M., Na drodze do „końca historii”. Wybory parlamentarne w 1989 r. w województwie rzeszowskim, [w:] Wybory parlamentarne w 1989 r. w Polsce południowo -wschodniej, red. tenże, M. Krzysztofiński, Rzeszów 2011.
Kolasa W., „Tygodnik Powszechny” w nowej rzeczywistości (1989 -1999), [w:] Kraków – Lwów.
Książki, czasopisma, biblioteki XIX i XX wieku, t. 5, red. J. Jarowiecki, Kraków 2001.
Koseła K., Rola Kościoła katolickiego w kampanii przed wyborami czerwcowymi, [w:] Wyniki badań – wyniki wyborów, 4 czerwca 1989, red. L. Kolarska -Bobińska, P. Łukasiewicz, Z. W. Rykowski, Warszawa 1990.
McAllister I., Personalizacja polityki, [w:] Zachowania polityczne, t. 2, red. R. J. Dalton, H.-D. Klingemann, red. nauk. wyd. pol. R. Markowski, przeł. A. Brzóska i in., Warszawa 2010.
Mikołajczyk M., Państwa zachodnie wobec rozmów Okrągłego Stołu i wyborów czerwcowych w Polsce w 1989 roku, [w:] Krok ku wolności. Wybory czerwcowe 1989 i ich konsekwencje, red. K. Białecki, S. Jankowiak, R. Reczek, Poznań 2015.
Pleskot P., „Nie wyrzucać socjalizmu za okno”. Francja wobec wyborów czerwcowych 1989 r., [w:] Wybory i referenda w PRL, red. S. Ligarski, M. Siedziako, Szczecin 2014.
Reczek R., Reakcja lokalnych władz i społeczeństwa Wielkopolski na rozwój wydarzeń w 1989 roku, [w:] Krok ku wolności. Wybory czerwcowe 1989 i ich konsekwencje, red. K. Białecki, S. Jankowiak, R. Reczek, Poznań 2015.
Rosenbaum S., Miejskie struktury PZPR województwa katowickiego wobec wyborów czerwcowych 1989 r., [w:] Wybory i referenda w PRL, red. S. Ligarski, M. Siedziako, Szczecin 2014.
Rymar D., Wybory z czerwca 1989 r. na Ziemi Lubuskiej – węzłowe problemy w zarysie, [w:] „Ale nam się wydarzyło”. Wybory 4 czerwca 1989 roku na Ziemi Lubuskiej we wspomnieniach parlamentarzystów i opracowaniach, red. M. Rusakiewicz, D. Rymar, Gorzów Wielkopolski 2014.
Słodkowska I., Organizacja strony solidarnościowo -opozycyjnej w kampanii wyborczej 1989 roku, [w:] Wybory 1989. Dokumenty strony solidarnościowo -opozycyjnej, t. 1: Kwatera Główna, taż, Warszawa 2009.
Tyszkiewicz J., Stany Zjednoczone wobec wyborów w Polsce (1947 -1957 -1989), [w:] Wybory i referenda w PRL, red. S. Ligarski, M. Siedziako, Szczecin 2014.
Wiszniowski R., Modernizacja kampanii politycznej na przykładzie parlamentarnych kampanii wyborczych w Polsce z lat dziewięćdziesiątych, ze szczególnym uwzględnieniem PSL, [w:] W kręgu historii i politologii. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Dąbrowskiemu, red. K. Dziubka i in., Wrocław 2002.
– artykuły w czasopismach naukowych:
Dudek A., Kryzys systemu komunistycznego w Polsce lat osiemdziesiątych, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2007, nr 1 (11).
Garlicki J., Komunikowanie polityczne – od kampanii wyborczej do kampanii permanentnej, „Studia Politologiczne” 2010, vol. 16.
Piontek D., Personalizacja jako efekt mediatyzacji polityki, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2015, nr 3, [online] DOI: 10.14746/ssp.2015.3.5.
Piontek D., Personalizacja rywalizacji wyborczej w kampanii parlamentarnej, „Roczniki Nauk Społecznych” 2012, vol. 4 (40), nr 3.
Potocki P., Zjawisko personalizacji postrzegania rządu w Polsce w latach 1997 -2007: wybrane aspekty, „Zeszyty Naukowe” (AlmaMer Wyższa Szkoła Ekonomiczna) 2011, z. 2 (64).
Sokala A., Wybory parlamentarne – czerwiec 1989 r., „Przegląd Sejmowy” 2009, nr 3 (92).
– artykuły prasowe:
Stola D., Finanse PZPR w jej ostatnich latach, „Więź” 2000, nr 3.
II. Materiały elektroniczne:
Literatura źródłowa:
Biblioteka Cyfrowa Ośrodka Karta, Spis haseł wyborczych 1989 r., [online] http://dlibra.karta.org.pl/dlibra/docmetadata?id=8080&from=publication.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2016 Poliarchia
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
