Ocena współczesnej kultury Zachodu w nauczaniu Benedykta XVI (Josepha Ratzingera)
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.39.14Keywords:
Christianity, Enlightenment, culture, Benedict XVI, human dignityAbstract
The Assessment of the Contemporary Western Culture in the Teaching of Benedict XVI (Joseph Ratzinger)
The article consists of two parts. In the first one, the authors pointed out an argument in the social sciences concerning ability to reasonably use the „culture” concept in scientific discourse. In the second one, they analyzed opinions Benedict XVI ( Joseph Ratzinger) expressed about present condition of the Western culture. Views of this figure were selected to study due to recognizing significant influential role the Pope plays in the public sphere. In the opinion of Benedict XVI, today there are two cultures of the West that coexist: rational Christian culture and Enlightenment (neo‑Enlightenment) culture. There is a deep contradiction between them due to acknowledgment or rejection of God as Logos, hence as the source of human intellect and rules shaping interpersonal behaviour. The fundamental danger connected with domination of Enlightenment attitude Benedict XVI sees in relativism and glorification of total freedom which in the Pope’s opinion ultimately leads to treating man solely as an object. In Ratzinger’s opinion, Christian and Enlightenment cultures are in conflict, with the latter playing the role of aggressor from the beginning. However, Benedict XVI hopes that the argument can be appeased by agreement on a set of basic values which, irrespective of attitude towards Logos, could be acknowledged as fundamental for existence of modern civilization. The ground for the agreement should be the acknowledgement of the inviolability of human dignity.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Benedykt XVI, Caritas in veritate, [online] http://www.vatican.va/holy_father/benedict_xvi.
Google Scholar
Benedykt XVI, Myśli na każdy dzień, Poznań 2009.
Google Scholar
Benedykt XVI, Spe salvi, Warszawa 2008.
Google Scholar
Benedykt XVI, Światłość świata. Papież, Kościół i znaki czasu, rozmowa z Peterem Seewaldem, przeł. P. Napiwodzki, Kraków 2011.
Google Scholar
Benedykt XVI, Deus caritas est, [online] http://www.vatican.va/holy_father/benedict_xvi/encyclicals/documents/hf_ben‑xvi_enc_20051225_deus‑caritas‑est_pl.html.
Google Scholar
Berti G., La guerra santa dei cattoliberali alla statolatria. Decentramento, federalismo, moderazione. Il contributo di Sturzo e altri pensatori, [online] http://www.rosmini.it/Resource/CentroStudi/Rass.%20Stampa/2011%2001%2002%20Il%20Giornale.pdf.
Google Scholar
Cameron R., Neal L., Historia gospodarcza świata. Od paleolitu do czasów najnowszych, przeł. M. Kluźniak, H. Lisicka‑Michalska, Warszawa 2004.
Google Scholar
Chafuen A.A., Chrześcijanie za wolnością. Ekonomia późnoscholastyczna, przeł. K. i K. Koehlerowie, wstęp M. Novak, Kraków 2002, Mała Seria – Arcana.
Google Scholar
Compagnoni F., Prawa człowieka. Geneza, historia i zaangażowanie chrześcijańskie, przeł. S. Bielański, Kraków 2000, Wokół Współczesności (Kraków).
Google Scholar
Galot J., Wybrane zagadnienia z teologii współczesnej, przeł. J.D. Szczurek, Kraków 1994.
Google Scholar
Guerriero E., Wprowadzenie. Papież chrześcijańskiego orędzia, [w:] Benedykt XVI ( Joseph Ratzinger), Paweł Apostoł Narodów, Częstochowa 2008.
Google Scholar
Kantorowicz E.H., Dwa ciała króla. Studium ze średniowiecznej teologii politycznej, przeł. M. Michalski, A. Krawiec, red. nauk. wyd. pol. J. Strzelczyk, Warszawa 2007.
Google Scholar
Katolicka Agencja Prasowa, Papieska encyklika w rekordowym tempie, [online] http://ekai.pl/wydarzenia/ostatnia_chwila/x68525/papieska‑encyklika‑w‑rekordowym‑tempie.
Google Scholar
Konstytucja dogmatyczna o wierze katolickiej (Dei Filius), kanon II, 1, [w:] Dokumenty soborów powszechnych, Vol. IV/2 (1511‑1870): Lateran V, Trydent, Watykan I, układ i oprac. ks. A. Baron, ks. H. Pietras SJ, Kraków 2007.
Google Scholar
Kozerska E., Scheffler T., Etyczne państwo prawa w ujęciu Benedykta XVI, „Roczniki Nauk Prawnych KUL. Prawo, Prawo Kanoniczne, Administracja” 2012, Vol. 22, nr 4.
Google Scholar
Kozerska E., Scheffler T., Kryzys cywilizacji i rasizm w nauczaniu Piusa XI oraz w projekcie encykliki „Humani genesis unitas” z 1939 r., „Studia nad Faszyzmem i Zbrodniami Hitlerowskimi” 2009, Vol. 31.
Google Scholar
Kozerska E., Scheffler T., Projekty integracji europejskiej do 1952 r., [w:] Prawo i gospodarka Polski po Traktacie Lizbońskim, red. E. Kozerska, P. Malinowski, T. Scheffler, Opole 2011.
Google Scholar
Kozerska E., Scheffler T., Wokół Traktatu i poza Traktat z Lizbony, [w:] Wokół Traktatu Lizbońskiego. Propozycje i postulaty dotyczące prawa i ekonomii Unii Europejskiej, red. E. Kozerska, T. Scheffler, Kraków 2013.
Google Scholar
Kuksewicz Z., Zarys filozofii średniowiecznej. Filozofia łacińskiego obszaru kulturowego, Warszawa 1973.
Google Scholar
Kuper A., Kultura. Model antropologiczny, Kraków 2005, Seria Kultura.
Google Scholar
La Mettrie J.O. de, L’Homme Machine, Wyd. Luzac 1748.
Google Scholar
Legowicz J., Historia filozofii średniowiecznej Europy Zachodniej, Warszawa 1986.
Google Scholar
Majka J., Katolicka nauka społeczna. Studium historyczno‑doktrynalne, Rzym 1986.
Google Scholar
Miś A., Filozofia współczesna. Główne nurty, Warszawa 2000.
Google Scholar
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Poznań 2012.
Google Scholar
Pizzorni R.M., Diritto, etica e religione. Il fondamento metafisico del diritto secondo Tommaso d’Aquino, Bologna 2006, Civis, 19.
Google Scholar
Possenti V., Katolicka nauka wobec dziedzictwa oświecenia, przeł. Ł. Skuza, S. Pyszka, T. Żeleźnik, Kraków 2000, Wokół Współczesności (Kraków).
Google Scholar
Radcliffe‑Brown A.R., O strukturze społecznej, [w:] M. Flis, Antropologia społeczna Radcliffe’a‑Browna, Kraków 2000.
Google Scholar
Ratzinger J., Europa Benedykta w kryzysie kultur, wstęp i wprow. L. Knabit, M. Pera, przeł. W. Dzieża, Częstochowa 2005.
Google Scholar
Ratzinger J., Europa. Jej podwaliny dzisiaj i jutro, Kielce 2005.
Google Scholar
Ratzinger J., Prawda, wartości, władza. Kiedy społeczeństwo można uznać za pluralistyczne, przeł. G. Sowiński, Kraków 1999.
Google Scholar
Ratzinger J., Regensburger Rede, [w:] tenże, Glaube, Vernunft und Universität. Erinnerungen und Reflexionen, Ansprache von Benedikt XVI, Aula Magna der Univerität Regensburg, Dienstag, 12 IX 2006, [online] http://www.vatican.va/holy_father/benedict_xvi/speeches/2006/september/documents/hf_ben‑xvi_spe_20060912_university‑regensburg_ge.html.
Google Scholar
Ratzinger J., Wykłady bawarskie z lat 1963‑2004, przeł. A. Czarnocki, Warszawa 2009.
Google Scholar
Rauchhaupt von U., Der Vater des Urknalls. Revolution unseres Weltbides, [online] http://www.faz.net/aktuell/wissen/weltraum/george‑lemaitre‑revolutionierte‑unser‑weltbild‑13054736.html.
Google Scholar
Rowland T., Wiara Ratzingera. Teologia Benedykta XVI, przeł. A. Gomola, Kraków 2010.
Google Scholar
Ryszka F., Państwo stanu wyjątkowego. Rzecz o systemie państwa i prawa Trzeciej Rzeszy, Wrocław–Warszawa–Kraków 1985.
Google Scholar
Saranyana J.I., Illianes J.L., Historia teologii, przeł. P. Rak, red. nauk. T. Dzidek, Kraków 1997.
Google Scholar
Scheffler T., Ład międzynarodowy w koncepcjach konserwatywnej opozycji w Trzeciej Rzeszy, Wrocław 2006, Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 2886.
Google Scholar
Szacki J., Historia myśli socjologicznej, Warszawa 2002.
Google Scholar
Szyszkowska M., Filozofia prawa i filozofia człowieka, Warszawa 1989.
Google Scholar
Tulejski T., Konserwatyzm bez Boga. Dawida Hume’a wizja społeczeństwa, państwa i prawa, Warszawa 2009.
Google Scholar
Veca S., Etica e politica, Milano 1989, Saggi Blu.
Google Scholar
Zmierczak M., Spory o istotę faszyzmu. Dzieje i krytyka, Poznań 1988, Seria Prawo (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), nr 130.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.