Konkordat polski z 1925. Geneza – postanowienia – wykonanie
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.11.2014.29.23Keywords:
Polish concordat, state-Church relations, land reform, Stanisław GrabskiAbstract
Concordat of Poland of 1925
The author reconstructs the historical events and circumstances that had eventually led to the establishment of the Polish concordat of 1925. The article presents the outline of the situation of the Polish Catholic Church after Poland’s reappearance among the independent European nations against the backdrop of the most pressing political and social issues, such as the controversy surrounding the projected land reform. One can also find the analysis of the major political, ecclesiastical and scholarly figures involved in drafting and enacting into law of the concordat, as well as its fate until its abolishment by the communist government in 1945.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Źródła archiwalne:
Google Scholar
Archiwum Akt Nowych
Google Scholar
Krajowa Rada Narodowa, 34; 547.
Google Scholar
Ministerstwo Administracji Publicznej, 960; 990.
Google Scholar
Ministerstwo Informacji i Propagandy, 764.
Google Scholar
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, 910.
Google Scholar
Ministerstwo Spraw Zagranicznych, 2839; 2840.
Google Scholar
Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego, 367; 411; 423.
Google Scholar
Prezydium Rady Ministrów, 23155.
Google Scholar
Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie
Google Scholar
Acta Hlondiana, IV/12; VI/16; VI/25.
Google Scholar
Zespół: Archiwum Prymasa Polski, 104; 100; 112; 135.
Google Scholar
Archiwum Instytutu Hoovera na Uniwersytecie Stanforda w Kalifornii Zespół akt Ambasady RP przy Watykanie, mikrofilmy nr 19 i 23.
Google Scholar
Instytut Polski i Muzeum im. generała Sikorskiego w Londynie Zespół akt Ambasady RP przy Watykanie, A.44.122/1; A.44.122/33, l. dz. 122/SA/5; l. dz. 122/SA/110.
Google Scholar
Literatura:
Google Scholar
Czy obowiązuje konkordat między Rzecząpospolitą Polską a Stolicą Apostolską, ,,Demokratyczny Przegląd Prawniczy” 1945, nr 1.
Google Scholar
Grabski S., Pamiętniki, wstęp. W. Stankiewicz, t. 2, Warszawa 1989.
Google Scholar
Krasowski K., Biskupi katoliccy II Rzeczypospolitej. Słownik biograficzny, Poznań 1996.
Google Scholar
Krasowski K., Episkopat katolicki w II Rzeczypospolitej. Myśl o ustroju państwa – postulaty – realizacja, Warszawa–Poznań 1992.
Google Scholar
Krasowski K., Jak Stanisław Grabski zawierał konkordat ze Stolicą Apostolską, [w:] Studia z historii ustroju i prawa. Księga dedykowana Profesorowi Jerzemu Walachowiczowi, red. H. Olszewski, Poznań 2002, Prace Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, t. 7.
Google Scholar
Krasowski K., Między Warszawą a Watykanem. Episkopat Polski wobec rządu i Stolicy Apostolskiej
Google Scholar
‑1939, [w:] Szkice z dziejów papiestwa, t. 1, red. nauk. I. Koberdowa, J. Tazbir, Warszawa 1989.
Google Scholar
Krasowski K., Państwo a Kościół katolicki w Polsce 1945‑1955, Poznań 1997, Studia i Monografie / Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Poznaniu, nr 1.
Google Scholar
Krasowski K., Stosunki polsko‑watykańskie po II wojnie światowej (1945‑1989), „Znaki Czasu.
Google Scholar
Kwartalnik Polskiego Ośrodka Myśli Soborowej w Rzymie” 1990, nr 20.
Google Scholar
Krasowski K., Związki wyznaniowe w II Rzeczypospolitej. Studium historycznoprawne, Warszawa–Poznań 1988.
Google Scholar
,,Kronika Diecezji Włocławskiej” 1946, nr 7/8.
Google Scholar
Kumor B., Granice metropolii i diecezji polskich (968‑1939), „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 1968‑1973, t. 18‑24.
DOI: https://doi.org/10.31743/abmk.6967
Google Scholar
Projekty konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, cz. 1, Warszawa 1920.
Google Scholar
Raina P., Stefan Kardynał Wyszyński Prymas Polski, Londyn 1988.
Google Scholar
Rataj M., Pamiętniki, oprac. red. J. Dębski, Warszawa 1965.
Google Scholar
Sawicki J., Studia nad położeniem prawnym mniejszości religijnych w państwie polskim, Warszawa 1937.
Google Scholar
Skubiszewski K., Konkordat z 10 lutego 1925 r. Zagadnienia prawnomiędzynarodowe, [w:] Kościół w II Rzeczypospolitej, red. Z. Zieliński, S. Wilk, Lublin 1981, Rozprawy Wydziału Teologiczno‑Kanonicznego / Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 48. Szwarcenberg‑Czerny
Google Scholar
K., Problem polskiego konkordatu, Warszawa 1948, Rozprawy „Przeglądu Powszechnego”, nr 1.
Google Scholar
Urban J., Konkordat czy rozdział?, „Przegląd Powszechny” 1918, R. 35, t. 139/140.
Google Scholar
Urban J., Wytyczne ustroju Polski, „Przegląd Powszechny” 1919, R. 36, t. 141/142.
Google Scholar
Waszkiewicz Z., Przyczyny zerwania konkordatu między Polską a Watykanem w 1945 r. (w świetle współczesnej literatury polskiej), „Zeszyty Naukowe UMK. Nauki Humanistyczno‑Społeczne.
Google Scholar
Nauki Polityczne” 1969, t. 3, z. 36.
Google Scholar
Wilk S., Episkopat Kościoła katolickiego w Polsce w latach 1918‑1939, Warszawa 1992.
Google Scholar
Wisłocki J., Konkordat polski z 1925 r., Poznań 1977, Seria Prawo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, nr 87.
Google Scholar
Wisłocki J., Uposażenie Kościoła i duchowieństwa katolickiego w Polsce 1918‑1939, Poznań 1981, Seria Prawo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, nr 103.
Google Scholar
Żongołłowicz B., Dzienniki 1930‑1936, oprac. D. Zamojska, Warszawa 2004, Bibliotheca Europae Orientalis. Fontes.
Google Scholar