Szanse i perspektywy Polski w latach 1989-1990 widziane przez pryzmat opinii „polskiego Londynu”

Authors

  • Joanna Pyłat Polski Uniwersytet Na Obczyźnie w Londynie

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.10.2013.23.05

Abstract

Hopes, Opportunities and Perspectives. Poland 1989‑1990 seen through the Prism of “Polish London”

The article discusses the approach of the Polish émigré community in London to the transformation of Poland towards democracy throughout 1989‑1990. The article focuses on journalists and activists who debated the issues in: “Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, “Rzeczpospolita Polska” and “Orzeł Biały”. Research focuses on the topics surrounding the events, observations, predictions and very often fears towards the character of the political transformation as well as the direction which new elites would take. Important for contemporary commentators was also the role of the Polish Diaspora in the processes and its future place within the new structures of the new Polish Republic. Research was conducted through the analysis of majority of the sources discussing the situation in Poland as well as ongoing transition which occurred during 1989‑1990, supported by historical evidence and opinions and thoughts of émigré community leaders including: last remaining Presidents in Exile Kazimierz Sabbat and Ryszard Kaczorowski as well as the prime minister of the Government of the Republic of Poland in exile prof. Edward Szczepanik.

Downloads

Download data is not yet available.

PlumX Metrics of this article

Author Biography

Joanna Pyłat, Polski Uniwersytet Na Obczyźnie w Londynie

Od 1995 r. pedagog i historyk. W latach 2007‑2012 wicedyrektor Instytutu Kultury Europejskiej PUNO w Londynie. Obecnie prodziekan Wydziału Humanistycznego PUNO i kierownik Zakładu Badań nad Emigracją PUNO. Członek Światowej Rady Badań nad Polonią, Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie i Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie. W latach 2005‑2010 wolontariusz Instytutu i Muzeum gen. W. Sikorskiego w Londynie. Autorka książek: Friends of Poland. A Short History 1982‑2009; Polski Uniwersytet na Obczyźnie (PUNO), a także współredaktorka i współautorka (z Janem Ciechanowskim i Andrzejem Suchcitzem) książki General Władysław Anders Soldier and Leader of the Free Poles in Exile. Ponadto autorka wielu artykułów naukowych i map historyczno‑dydaktycznych. Publikowała m.in. w „Przeglądzie Zachodniopomorskim”, „Pamiętniku Literackim”, „Roczniku Bibliologiczno‑Prasoznawczym”, „Gazecie Niedzielnej” (Londyn), „Dzienniku Polskim i Dzienniku Żołnierza” (Londyn), Roczniku PTNO (Londyn). Poetka, debiut literacki w „Pamiętniku Literackim” (Londyn) 2009, t. 38 (wiersze: Dzisiaj, Wariacje Polityczne, Dotknięcie innego świata – Wyzwanie I, Dotknięcie innego świata – Wyzwanie II). Członek redakcji „Przeglądu Polsko‑Polonijnego”. Sekretarz „Zeszytów Naukowych PUNO”.

References

Opracowania
Google Scholar

Danilewicz‑Zielińska M., Szkice o literaturze emigracyjnej, Wrocław 1992.
Google Scholar

Dobroński A. Cz., Ryszard Kaczorowski. Dziewięć wieczorów z prezydentem, Białystok 2005.
Google Scholar

Dudek A., Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988‑1990, Kraków 2005, Arkana Historii.
Google Scholar

Legutko R., Esej o duszy polskiej, Kraków 2008, Biblioteka Myśli Politycznej, 58.
Google Scholar

Materiały do dziejów polskiego uchodźstwa niepodległościowego 1939‑1990, red. Z. Błażyński, Londyn 1996, Materiały do Dziejów Polskiego Uchodźstwa Niepodległościowego, t. 8.
Google Scholar

Mieczkowski Z., Horyzonty wspomnień, Warszawa–Londyn 2001.
Google Scholar

Paczkowski A., Polska 1986‑1989.
Google Scholar

Od kooptacji do negocjacji. Kilka uwag o wchodzeniu w proces zmiany systemowej, Warszawa 1997.
Google Scholar

Remuszko S., „Gazeta Wyborcza”. Początki i okolice (kalejdoskop), Warszawa 2006.
Google Scholar

Roszkowski W., Historia Polski 1914‑1991, Warszawa 1992.
Google Scholar

Roszkowski W., Historia Polski 1914‑1993, Warszawa 1994.
Google Scholar

Sabbat K., Polska na drodze do wolności i niepodległości. Pisma polityczne, wybór i oprac. W.K. Roman, Toruń 2009.
Google Scholar

Skórzyński J., Rewolucja Okrągłego Stołu, Kraków 2009.
Google Scholar

Sudoł A., Edward Franciszek Szczepanik. Ostatni premier rządu RP na Uchodźstwie, Bydgoszcz 2009.
Google Scholar

W Służbie emigracji. 25 lat posługi pasterskiej księdza arcybiskupa Szczepana Wesołego delegata prymasa Polski dla duszpasterstwa emigracji, red. K. Mochlińska, Z.E. Wałaszewski, Londyn 1994.
Google Scholar

Artykuły i czasopisma
Google Scholar

„Abyśmy przybliżyli upragniony dzień wolności”. Życzenia noworoczne dla Polski, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 14 I.
Google Scholar

Bartoszewski W., Mój Sabbat, [w:] K. Sabbat, Polska na drodze do wolności i niepodległości. Pisma polityczne, wybór i oprac. W.K. Roman, Toruń 2009.
Google Scholar

Bogusławski A., Refleksje po wizycie Wałęsy, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 4 I.
Google Scholar

Bukowski J., Likwidacja Uchodźstwa?, „Niedziela” 1990, 11 XI.
Google Scholar

Chodzi nam o przyszłość Polski”. Początek rozmów „Okrągłego stołu”. Byli więźniowie i ich oprawcy rozpoczęli dialog, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 7 II.
Google Scholar

Czy powstanie rząd „Solidarności”? Warunki poparcia komunistycznego prezydenta, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 4 VII.
Google Scholar

Dobroński A.Cz., Edward Szczepanik – ostatni premier Rządu RP na Uchodźstwie, referat wygłoszony podczas konferencji kwietniowej PUNO, w 2011 r. (w druku).
Google Scholar

Drugi tydzień „okrągłego stołu”. Pierwsze uzgodnienia i rozbieżności, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 14 II.
Google Scholar

„Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 24 II.
Google Scholar

„Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1990, 27 XI.
Google Scholar

Dziś zmiany w rządzie. Czy dojdzie do spotkania Mazowiecki – Wałęsa?, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1990, 6 VII.
Google Scholar

„Gazeta” 20 X 1990 – Oświadczenie „Kultury”, „Orzeł Biały” 1990, nr 1459/L.
Google Scholar

Giełżyński W., Który z dwóch spośród sześciu?, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1990, 24 XI.
Google Scholar

Gruszki na wierzbie…, „Orzeł Biały” 1990, nr 1459/L.
Google Scholar

Kazimierz Sabbat, „The Daily Telegraph” 1989, 28 VII.
Google Scholar

Kazimierz Sabbat, „The Independent” 1989, 28 VII.
Google Scholar

Kazimierz Sabbat, „The Times” 1989, 28 VII.
Google Scholar

Kowalski J., Skazani na dylemat, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 18 II.
Google Scholar

Kronika K. Dłubka, „Orzeł Biały” 1990, nr 1459/L.
Google Scholar

Nie ma prawdziwej demokracji bez pluralizmu. Przemówienie wygłoszone w dniu 10 czerwca 1989 r. na pierwszym posiedzeniu RN, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 17 VI.
Google Scholar

Obok programu „reformistycznego” konieczny jest program „niepodległościowy”, [w:] K. Sabbat, Polska na drodze do wolności i niepodległości. Pisma polityczne, wybór i oprac. W.K. Roman, Toruń 2009.
Google Scholar

O sytuacji w Kraju – bez złudzeń. Z Janem Olszewskim rozmawia Antoni Macierewicz, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 23 I.
Google Scholar

O wolne wybory do sejmu. Petycja rzecznika praw obywatelskich, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 4 I.
Google Scholar

Oświadczenie Rządu RP na Uchodźstwie w sprawie łączności z Krajem, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 18 I.
Google Scholar

Oświadczenie Rządu RP na Uchodźstwie w sprawie uchwały sejmu w Warszawie w dniu 29 grudnia 1989 r., „Rzeczpospolita Polska” 1990, nr 1.
Google Scholar

Pokłosie roku 1988. Odżyła nasza obecność w Kraju, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 6 I.
Google Scholar

Polityczne Tour D’Horizon. Rozmowa z Panią Lidią Ciołkoszową 15 listopada 1990 r., „Orzeł Biały” 1990, nr 1459/L.
Google Scholar

Polska bez prezydenta i rządu, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 7 VII.
Google Scholar

Polski sukces, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 2 I.
Google Scholar

Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie, „Orzeł Biały” 1994, nr 1496/LIII.
Google Scholar

Prezydent Kazimierz Sabbat nie żyje, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 21 VII.
Google Scholar

Próba znalezienia kompromisu. Premier Mazowiecki chce rozmów z Wałęsą, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1990, 3 VII.
Google Scholar

Prywatyzacja staje się faktem, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1990, 6 XI.
Google Scholar

Przemówienie Lecha Wałęsy inaugurujące „Okrągły stół”, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 9 II.
Google Scholar

Przemówienie noworoczne prezydenta RP na Uchodźstwie K. Sabbata – „Rok 1988 – rok zmian”, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 7 I.
Google Scholar

„Przeszłość odkreślamy grubą kreską”. Przemówienie Tadeusza Mazowieckiego w Sejmie, „Gazeta Wyborcza” 1989, 25‑27 VIII.
Google Scholar

Przetargi i nadzieje, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 12 IX.
Google Scholar

Reporter niezłomny. Z Tadeuszem Nowakowskim rozmawia Anna Witek, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 9 I.
Google Scholar

Rezygnacja Mazowieckiego i jego rządu. Wynik wyborów zaskoczył społeczeństwo, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1990, 28 XI.
Google Scholar

Rudnicki K., List otwarty do narodu polskiego, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1990, 30 XI.
Google Scholar

„Rzeczpospolita Polska” 1989, nr 6(417).
Google Scholar

Rzegocki A., Polskie władze na uchodźstwie: symbol czy realna siła?, konferencja kwietniowa PUNO, kwiecień 2011 r. (w druku).
Google Scholar

Skąd spadł Tymiński? Poparcie dla Wałęsy nakazem chwili, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1990, 30 XI.
Google Scholar

Some Polish Exits and Entrances, „The Guardian” 1989, 21 VII.
Google Scholar

„Solidarność” nie wejdzie do komunistycznego rządu. Spór wokół wyboru Jaruzelskiego, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 24 VII.
Google Scholar

„Solidarność” w obliczu rozłamu. Czy Wałęsa ulega władzom, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 9 I.
Google Scholar

Sympozjum o sytuacji w Polsce, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 2 I.
Google Scholar

Szkopiak Z., Zjednoczenie Polaków w Wielkiej Brytanii, organizacja łącząca i reprezentująca wszystkich Polaków zamieszkałych w Wielkiej Brytanii, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1991, 10 I.
Google Scholar

Trudna pozycja Wałęsy. Kiedy rozpoczną się rozmowy z władzami?, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 11 I.
Google Scholar

Trzciński S., Czy Polacy wybiją się na niepodległość?, „Orzeł Biały” 1991, nr 1470/LI.
Google Scholar

Wasiutyński W., Wałęsa ante portas?, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1990, 6 VII.
Google Scholar

Wojciechowski A.F., Obrady „Okrągłego stołu”, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 11 II.
Google Scholar

Wolin A., Prywaty(zacje) Polskie, „Orzeł Biały” 1994, nr 1496/LIII.
Google Scholar

Wybory, „Solidarność” i najbliższa przyszłość. Refleksje prof. Bronisława Geremka, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 8 VII.
Google Scholar

Za tydzień rozmowy „okrągłego stołu”. Jak rozmontować partyjny monopol w Polsce?, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 30 I.
Google Scholar

Zakrzewski T., Nowe oblicze starego ustroju, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 16 IX.
Google Scholar

Zmarł prezydent Sabbat, „Gazeta Wyborcza” 1989, 21 VII.
Google Scholar

Zmiana stanowiska Wałęsy. „Sytuacja wymaga rozmów i porozumienia”, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 17 VIII.
Google Scholar

Zmiany w Polsce (przemówienie noworoczne dyrektora RWE Marka Łopatyńskiego), „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1989, 11 I.
Google Scholar

Żenczykowski T., Refleksje przedwyborcze, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” 1990, 17 XI.
Google Scholar

Published

2013-02-16

How to Cite

Pyłat, Joanna. 2013. “Szanse I Perspektywy Polski W Latach 1989-1990 Widziane Przez Pryzmat Opinii „polskiego Londynu””. Politeja 10 (1 (23):67-93. https://doi.org/10.12797/Politeja.10.2013.23.05.

Issue

Section

Articles