Motywy memoratywne dokumentów Kazimierza Konradowica, księcia kujawsko-łęczyckiego
DOI:
https://doi.org/10.12797/Poliarchia.06.2018.11.01Keywords:
ideology, memorative motives, memory, history, PolandAbstract
Memorative Motives of Documents of Kazimierz Konradowic, Duke of Kujawy and Łęczyca
The dissertation focuses on the ideological content presented in documents originated in the chancellery of Kazimierz Konradowic who was the duke of Łęczyca and Kujawy, regions of Poland, in the years 1230–1267. The subject of the analysis are memorative motives, i. e. motives concerning on time, memory, oblivion, doubt as well as fragility of the terrestrial matters and the chance to stop the time lapse by asking the divinity for help and intercession. To this day, 71 documents issued in years 1233–1267 by duke Kazimierz have survived. Most of them abound in erudite philosophical and theological reflections about various aspects. This article represents the main part of them that are above‑explained memorative motives.
References
Literatura źródłowa:
• Dokumenty kujawskie i mazowieckie, wyd. i zebr. B. Ulanowski, Kraków 1887.
• Kodeks dyplomatyczny katedry krakowskiej ś. Wacława, wyd. F. Piekosiński, cz. 1, Kraków 1874.
• Kodeks dyplomatyczny Małopolski, wyd. F. Piekosiński, t. 1, Kraków 1876.
• Kodeks dyplomatyczny Polski, wyd. L. Rzyszczewski, A. Muczkowski, przypisami opatrzył A. Helcel, t. 1, Warszawa 1847.
• Kodeks dyplomatyczny Polski, wyd. L. Rzyszczewski i A. Muczkowski, t. 2, cz. 1, Warszawa 1848.
• Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. 1, Poznań 1877.
• Maleczyński K., Dwa nieznane dokumenty jędrzejowskie z XIII w., „Kwartalnik Historyczny” 1924, t. 38.
• Maleczyński K., Kilka nieznanych dokumentów, „Kwartalnik Historyczny” 1926, t. 40.
• Pommerellisches Urkundenbuch, hrsg. von M. Perlbach, Danzig 1882.
• Preussisches Urkundenbuch, Bd. 1: Die Bildung des Ordensstaats, Erste Hälfte, hrsg. von R. Philippi, in Verbindung mit C. P. Wölky, Königsberg 1882.
• Szacherska S. M., Z dziejów kancelarii książąt kujawskich, „Studia Źródłoznawcze” 1960, t. 5.
• Urkundenbuch des Bisthums Culm, brb. von C. P. Wölky, Th. I.: Das Bisthum Culm unter dem Deutschen Orden. 1243–1466, Danzig 1885.
• Urkundenbuch zur Landes‑und Rechtsgeschichte des Herzogthums Westfalen, von J. S. Seibertz, Bd. I: 799‑1300, Arnsberg 1839.
Literatura pomocnicza:
– monografie i opracowania:
• Adamska A., Arengi w dokumentach Władysława Łokietka. Formy i funkcje, Kraków 1999.
• Balzer O., Genealogia Piastów, Kraków 1895.
• Dworzaczek W., Genealogia, Warszawa 1959.
• Barret S., Grévin B., Regalis excellentia. Les préambules des actes des rois de France au XIVe siècle (1300–1380), Paris 2014.
• Fichtenau H., Arenga. Spätantike und Mittelalter im Spiegel von Urkundenformeln, Graz–Köln 1957.
• Fichtenau H., Beiträge zur Mediävistik. A. Ausgewählte Aufsätze. Allgemeine Geschichte, Bd. II, Stuttgart 1977.
• Kantorowicz E., Dwa ciała króla. Studium ze średniowiecznej teologii politycznej, tłum. M. Michalski, A. Krawiec, Warszawa 2007.
• Książę Kazimierz Konradowic i Kujawy jego czasów, red. D. Karczewski, Kraków 2017, http://dx.doi.org/10.12775/KLIO.2018.023. DOI: https://doi.org/10.12775/KLIO.2018.023
• Kuraś S., Przywileje prawa niemieckiego miast i wsi małopolskich XIV–XV wieku, Wrocław–Warszawa 1971.
• Maleczyński K., Zarys dyplomatyki polskiej wieków średnich, Wrocław 1951.
• Michałowski R., Princeps fundator. Studium z dziejów kultury politycznej w Polsce X–XIII wieku, Warszawa 1993.
• Mitkowski J., Kancelaria Kazimierza Konradowica księcia kujawsko‑łęczyckiego (1233–1267), Wrocław 1968.
• Murphy J., Rhetoric in the Middle Ages, Berkeley–Los Angeles–London 1974.
– prace zbiorowe:
• Dyplomatyka staropolska, red. T. Jurek, Warszawa 2015.
• Guyotjeannin O., Pycke J., Tock B.‑M., Diplomatique médiévale, Paris 1993.
– rozdziały w pracach zbiorowych:
• Grabowski J., Kancelarie książęce na Mazowszu (XIII–XVI w.). Stan badań i perspektywy badawcze, [w:] Belliculum diplomaticum II Thorunense. Kancelarie władców na ziemiach polskich w średniowieczu i czasach nowożytnych na tle porównawczym, red. W. Chorążyczewski, J. Tandecki, Toruń 2007, s. 153–169.
• Korolko M., Z badań nad retorycznością polskich kronik średniowiecznych (ethopoiia–sermocinatio–fikcyjna mowa), [w:] Literatura i kultura późnego średniowiecza w Polsce, red. T. Michałowska, Warszawa 1993, s. 125–139.
• Korta W., Rola kulturalna średniowiecznej kancelarii, [w:] Studia z dziejów kultury i ideologii. Ofiarowane Ewie Maleczyńskiej w 50. rocznicę pracy dydaktycznej i naukowej, Wrocław–Warszawa–Kraków 1968, s. 63–78.
• Perzanowski Z., Ze studiów nad arengą dokumentów Kazimierza Wielkiego, [w:] Historia i archiwistyka. Księga pamiątkowa ku czci prof. Andrzeja Tomczaka, Toruń–Warszawa 1992, s. 16–17.
• Tock B.‑M., Les textes diplomatixes, des médias au Moyen Âge?, [w:] Le rôle des médias à travers l’histoire, textes réunis et publiés par M. Serwański, Poznań 1995, s. 62–84.
• Vulliez C., L’ apprentissage de la rédaction des documents diplomatiques à travers l’ ars dictaminis français (et spécialement ligérien) du XIIe siècle, [w:] Cancelleria e cultura nel Medio Evo. Comunicazioni presentate nelle sedute della Commission internazional de diplomatique, Città del Vaticano 1990, s. 76–95.
• Worstbrock J., Die Antikenrezeption in der mittelalterlichen und der humanistischen Ars Dictandi, [w:] Die Rezeption der Antike. Zum Problem de Kontinuität zwischen Mittelalter und Renaissance, hrsg. von A. Buck, Hamburg 1981, s. 15–24.
– artykuły w czasopismach naukowych:
• Jurek T., Stanowisko dokumentu w średniowiecznej Polsce, „Studia Źródłoznawcze” 2002, t. 40.
• Powierski J., Wydzielenie Kujaw Kazimierzowi Konradowicowi (połowa 1230 r.), „Rocznik Łódzki” 1993, t. 40.
• Sikora F., Janusz, kanclerz arcybiskupa Pełki i księcia Kazimierza Konradowica (1232–1252 i 1252/53–1258), „Nasza Przeszłość” 1966, t. 24.
• Szacherska S. M., Z dziejów kancelarii książąt kujawskich w XIII wieku. Dwa nieznane dokumenty szpetalskie, „Studia Źródłoznawcze” 1960, t. 5.
• Zimmermann M., Protocoles et Préambules dans les documents Catalans du Xe au XIIe siècle. Évolution diplomatique et signification spirituelle. Les Protocoles, „Mélanges de la Casa de Velázquez” 1974, t. 10. DOI: https://doi.org/10.3406/casa.1974.895
