Związki biskupa krakowskiego Marcina Szyszkowskiego ze Spytkowicami
DOI:
https://doi.org/10.12797/RSpyt03.2024.03.02Słowa kluczowe:
Spytkowice, Marcin Szyszkowski, Szyszkowscy, biskup krakowski, XVII w.Abstrakt
Spytkowice to niewielka miejscowość położona na historycznym pograniczu Małopolski i Śląska, co w dużej mierze stanowiło o jej burzliwych, ale zarazem niezwykle ciekawych dziejach. Wśród wielu wątków, jakie się na nie składały, szczególne miejsce zajmowali właściciele Spytkowic, a co za tym idzie – położenie miejscowości w strukturze szlacheckich i magnackich dóbr ziemskich. Myszkowscy, Lubomirscy i Szyszkowscy to tylko trzy z wielu rodzin, które ze Spytkowic uczyniły swoją własność. Niniejszy artykuł poświęcony jest ostatniej z wyżej wymienionych, a właściwie konkretnemu jej przedstawicielowi – biskupowi krakowskiemu Marcinowi Szyszkowskiemu, który – jak pokazują źródła – był związany z miejscowością w latach 20. XVII w.
Bibliografia
Biedrzycka A., Kawecki R., Szyszkowski Marcin h. Ostoja, w: Polski słownik biograficzny, t. 50, red. A. Romanowski, Warszawa–Kraków 2014-2015.
Gątkowski J.N., Rys dziejów księstwa oświęcimskiego i zatorskiego, Lwów 1867.
Graff T., Szyszkowski Marcin, w: Encyklopedia katolicka, t. 19, red. E. Gigilewicz, Lublin 2013.
Grodecki R., Dzieje polityczne Śląska do roku 1290, w: Historia Śląska od najdawniejszych czasów do roku 1400, t. 1, red. S. Kutrzeba, Kraków 1933.
Janik K., Perła Spytkowic – kompleks pałacowo-parkowy, „Rocznik Spytkowicki” 2023, nr 2.
Kopiczko A., Szyszkowski Marcin, w: Słownik biograficzny kapituły warmińskiej, red. J. Guzowski, Olsztyn 1996.
Kornecki A., Zamki i dwory obronne ziemi krakowskiej, Kraków 1966.
Leksykon zamków w Polsce, red. L. Kajzer, Warszawa 2003.
Łepkowski J., Przegląd zabytków przeszłości okolic Krakowa, Warszawa 1863.
Marczewski B., Powiat wadowicki pod względem geograficznym, statystycznym i historycznym, Kraków 1897.
Marszałek J., Katalog grodzisk i zamczysk w Karpatach, Warszawa 1993.
Mostowik P., Dawne Spytkowice (do 1513 r.), w: 800 lat Spytkowic. Księga Jubileuszowa, red. J. Warzecha, J. Fabin, P. Mostowik, Ząbki 2000.
Mostowik P., Właściciele Spytkowic, w: 800 lat Spytkowic. Księga Jubileuszowa, red. J. Warzecha, J. Fabin, P. Mostowik, Ząbki 2000.
Mostowik P., Z dziejów Księstwa Oświęcimskiego i Zatorskiego XII-XVI w., Toruń 2005.
Nestorow R., Pro domo et nomine suo. Fundacje i inicjatywy artystyczne Adama Mikołaja i Elżbiety Sieniawskich, Warszawa 2016.
Nowak J., Dobra i zamek w Spytkowicach za czasów Sieniawskich i Czartoryskich (1704-1782), „Krakowski Rocznik Archiwalny” 2009, nr 15.
Nowakowski A., Dzieje ustroju i prawa księstw Oświęcimskiego i Zatorskiego, seria: „Rozprawy Uniwersytetu Warszawskiego”, t. 363, Białystok 1988.
lat Spytkowic. Księga Jubileuszowa, red. J. Warzecha, J. Fabin, P. Mostowik, Ząbki 2000.
Ozorowski E., Szyszkowski Marcin, w: Słownik polskich teologów katolickich, t. 4, red. H.E. Wyczawski, Warszawa 1983.
Paprocki B., Herby rycerstwa polskiego, seria: „Biblioteka Polska”, Kraków 1858.
Polaczkówna H., Szlachta na Siewierzu biskupim w latach 1442-1790, seria: „Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie”, t. 4/2, Lwów 1913.
Porębski M., Budownictwo obronne i rezydencjonalne powiatu wadowickiego. Katalog, Kalwaria Zebrzydowska 2009.
Prokop K.R., Księstwa oświęcimskie i zatorskie wobec Korony Polskiej w latach 1438-1513. Dzieje polityczne, seria: „Rozprawy Wydziału Historyczno-Filozoficznego / Polska Akademia Umiejętności”, t. 97, Kraków 2002.
Putek J., O zbójnickich zamkach, heretyckich zborach i oświęcimskiej Jerozolimie. Szkice z dziejów pogranicza śląsko-polskiego, seria: „Biblioteka Kresów Śląskich”, t. 1, Kraków 1938.
Rychlik I., Księstwo oświęcimskie i zatorskie, w: Sprawozdanie dyrekcji c.k. gimnazjum w Tarnowie za rok szkolny 1889, Tarnów 1889.
Saferna K., Spytkowice w rejestrach podatkowych z drugiej połowy XVI i początku XVII wieku, „Rocznik Spytkowicki” 2023, nr 2.
Siemionow A., Ziemia wadowicka. Monografia turystyczno-krajoznawcza, Wadowice 1984.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 11, red. B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1890.
Słownik historyczno-geograficzny województwa krakowskiego w średniowieczu, cz. 3, z. 3, oprac. W. Bukowski et al., Kraków 2000.
Stanek J., Z dziejów ziemi oświęcimskiej, Kraków 1959.
Stanko P., Dzieje wsi i parafii Spytkowice koło Zatora do końca XVI wieku, „Krakowski Rocznik Archiwalny” 2007, nr 13.
Województwo krakowskie, z. 14: Powiat wadowicki, seria: „Katalog Zabytków Sztuki w Polsce”, t. 1, red. J. Szablowski, Warszawa 1953.
Wołyniec B.M., Marcin Szyszkowski jako biskup krakowski. Biskup – senator – fundator, Kraków 2024, https://doi.org/10.12797/9788383680286.
Żaki A., Prace archeologiczne na terenie dworu obronnego w Spytkowicach (pow. wadowicki), „Sprawozdania Archeologiczne” 1961, nr 12.
