Pogrzeb Rokitniańczyków w Krakowie w 1923 r.

Autor

  • Jan Tadeusz Nowak

DOI:

https://doi.org/10.32030/

Abstrakt

Brak abstraktu dla tego artykułu.

Bibliografia

1. W latach następnych legenda Rokitny była bardzo żywa. W słynnej pieśni „Czerwone maki na Monte Casino” autorstwa Feliksa Konarskiego początek drugiej zwrotki brzmi:

„Runęli przez ogień straceńcy,

Niejeden z nich dostał i padł,

Jak ci z Samosierry szaleńcy,

Jak ci spod Rokitny sprzed lat.”

Po październiku 1956 r., kiedy już można było w PRL-u oficjalnie śpiewać tę pieśń, jakiś domorosły „poprawiacz” historii wymienił w tym fragmencie Rokitnę na… Racławice, co pokutuje bardzo często i do tej pory.

2. Skład personalny uczestników szarży autor zaczerpnął z legitymacji do Krzyża Rokitniańskiego z 1917 r., gdzie wydrukowana jest ich lista.

3. Bertold Merwin, Legiony w boju 1915. II Brygada na Bukowinę i pograniczu Besarabii, Kraków 1915, T. II, str. 105.

4. Stanisław Rostworowski, Szablą i piórem, Kraków 1916, str. 72.

5. Roman Senowski ur. 10.X.1891 r. we Lwowie. Jako student Akademii Handlowej w Krakowie wstąpił do 2 szwadronu ułanów II Brygady Legionów Polskich. Brał udział w szarży pod Rokitną. W wolnej Polsce jako chorąży w 2 Pułku Szwoleżerów uczestniczył w obronie Śląska Cieszyńskiego. Walczył w wojnie polsko-radzieckiej. Poległ 26.IV.1920 r. prowadząc atak szwoleżerów na dworzec w Koziatynie pod Kijowem. Awans na rotmistrza nie zastał go już przy życiu. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w grobowcu rodzinnym. Wykorzystane w tym artykule pamiątki po Romanie Senowskim zostały mi życzliwie udostępnione przez jego brata, mieszkającego w Krakowie, p. Jerzego Senowskiego.

6. „Ilustrowany Kurier Codzienny” nr 158 z 15 czerwca 1922 r.

7. „Czas” nr 209 z 16 września 1922 r., wydanie poranne.

8. „Czas” nr 218 z 27 września 1922 r., wydanie poranne.

9. Klemens Вąkowski, Diariusz krakowski, Biblioteka Jagiellońska, rękopis, sygn. 7288 IV. Tam oryginał odezwy wraz ze składem osobowym Komitetu.

10. „Czas” nr 225 z 5 października 1922 r., wydanie poranne.

11. Archiwum Państwowe w Krakowie (dalej APKr), teczka „Pomnik Rokitniańczyków”, sygn. IT 1034.

12. Archiwum Urzędu Miasta Krakowa. Teka nr 1923 I. A. 1–2 000.

13. j.w.

14. j.w.

15. Dziennik Rozporządzeń dla stoł. król, miasta Krakowa, nr 2 z 28 lutego 1923 r., str. 35.

16. Tadeusz Łękawski, Dwa pogrzeby w: Przegląd Kawalerii i Broni Pancernej, Londyn, T. V, nr 39 (lipiec–wrzesień 1965), str. 495–496.

17. „Polska Zbrojna” nr 57 z 27 lutego 1923 r. Obecnie Rokitna i Rarańcza znajdują się w granicach Związku Radzieckiego.

18. „Czas” nr 44 z 25 lutego 1923 r., wydanie poranne.

19. „Czas” nr 46 z 28 lutego 1923 r., wydanie poranne. „Ilustrowany Kurier Codzienny” nr 33 z 27 lutego 1923 r.

20. „Polska Zbrojna” nr 57 z 27 lutego 1923 r.

21. „Ilustrowany Kurier Codzienny” nr 33 z 27 lutego 1923 r.

22. j.w.

23. Scena ta została utrwalona na taśmie filmowej.

24. „Ilustrowany Kurier Codzienny” nr 33 z 27 lutego 1923 r. Piłsudski tego dnia odwiedził ok. godz. 18 siedzibę Związku Strzeleckiego przy ul. Floriańskiej witany przez Włodzimierza Tetmajera. Licznie zebrani mieszkańcy zgotowali Marszałkowi owacje. Wieczorem wyjechał do Lwowa.

25. „Ilustrowany Kurier Codzienny” nr 33 z 27 lutego 1923 r. „Polska Zbrojna” nr 57 z 27 lutego 1923 r.

26. K. Вąkowski, Diariusz krakowski, Bibl. Jagiell., rkps, sygn. 7288 III, str. 96.

27. j.w.

28. APKr., sygn. IT 1034.

29. j.w.

30. j.w.

31. j.w.

32. j.w.

33. j.w. Rachunki zachowały się tylko fragmentarycznie, brak sumy całościowej.

34. Napisy cytowane w „Polska Zbrojna” nr 164 z 16 czerwca 1925 r. Na pomniku, wśród czterech ułanów, którzy zmarli w niewoli widnieje nazwisko: Emil Garbarczyk. Jest to zapewne błąd, gdyż na legitymacji Krzyża Rokitniańskiego podane jest: Emil Garbaczewski.

35. „Ilustrowany Kurier Codzienny” nr 163 z :15 czerwca 1925 r.

36. j.w.

37. Obchód w 50-tą rocznicę szarży pod Rokitną w Krakowie w: Przegląd Kawalerii i Broni Pancernej, Londyn, T. V, nr 39, str. 499.

Pobrania

Wersja elektroniczna opublikowana

22.12.2025

Numer

Dział

Artykuły

Jak cytować

Pogrzeb Rokitniańczyków w Krakowie w 1923 r. (2025). Krzysztofory. Zeszyty Naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, 14, 7-17. https://doi.org/10.32030/