„Kultura” w programie Kreatywna Europa 2014-2020. Implikacje dla pogłębionej integracji europejskiej
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.22.2025.98.08Keywords:
Creative Europe 2014-2020, cultural policy of the EU, culture and creative sectorAbstract
„CULTURE” IN THE CREATIVE EUROPE 2014-2020 PROGRAMME: IMPLICATIONS FOR DEEPER EUROPEAN INTEGRATION
The article aims to review and summarize the effectiveness of the “Creative Europe 2014-2020” EU framework program in culture, which is the sole instrument supporting the cultural/creative sector and audiovisual area across the Union. The program offers grants and loans, with over 40 countries participating to date. The author analyses financial and statistical data for the Culture component for several selected countries, including Poland, highlighting key findings and implications of the program. A detailed analysis of artistic and literary projects revealed trends and areas of dominant support, leading to the following conclusions: 1) While the funding remains at a relatively low level, the EU is a significant partner for the cultural/creative sector’s development in the Member States; 2) Western European countries participate more in the EU funding and loans system than Central and Eastern ones; 3) EU funds enhance partnerships and inter-institutional cooperation, especially within well established and prestigious consortia; 4) There is a growing interest in the program from metropolitan art institutions and European publishers; 5) Future EU financial support will most likely focus on the performing arts and various forms of European music. The author’s analysis is conducted in the context of the functional and neo-functional theories of European integration, based on the role of culture in deepening integration and the methodology of political science.
Downloads
References
Cebul K., Krycki M., Zenderowski R., Międzynarodowe stosunki kulturalne, Warszawa 2010.
Chyc A., Kogut B., Malec N., Tyburska A., Obecna polityka kulturalna Unii Europejskiej i jej wpływ na bezpieczeństwo kulturowe w regionie, „Polityka i Społeczeństwo” 2023, t. 21, nr 2, s. 5-19, https://doi.org/10.15584/polispol.2023.2.1. DOI: https://doi.org/10.15584/polispol.2023.2.1
Creative Europe 2014-2020: Music Projects, Luxembourg 2021.
Creative Europe 2020, Monitoring Report, Luxembourg 2021.
Creative Europe Networks: 28 Pan-European Organizations Connecting and Strengthening Europe’s Cultural Sectors, Luxembourg 2019.
Creative Europe: Programme Analysis and Recommendations, Culture Action Europe, Brussels 2017.
Creative Europe Programme: Programme Statements, European Commission, DG: EAC, DB 2021, [online] https://commission.europa.eu/system/files/2020-06/db_2021_programme_statement_creative_europe_programme.pdf.
Creative Economy Report, UNCTAD, Geneva 2008.
Cultural Governance and the European Union: Protecting and Promoting Cultural Diversity in Europe, red. E. Psychogiopoulou, Basingstoke 2015.
Culture and Creativity, European Commission [online] https://culture.ec.europa.eu/creativeeurope/projects/search/?page=1&sort=&domain=ce2021&view=list&map=false.
Culture Statistics – International Trade in Cultural Goods, Eurostat, [online] https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Culture_statistics_-_international_trade_in_cultural_goods.
Czachór Z., Kryzys i zaburzona dynamika Unii Europejskiej, Warszawa 2013.
Czaputowicz J., Teorie stosunków międzynarodowych, Warszawa 2008.
Decyzja 1041/2009/WE Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1041/2009/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca program w zakresie współpracy audiowizualnej ze specjalistami z krajów trzecich (MEDIA Mundus).
Decyzja nr 1718/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 listopada 2006 r.
w sprawie wprowadzenia w życie programu wspierającego europejski sektor audiowizualny (MEDIA 2007), Dz.U. L 327, 24 XI 2006.
Decyzja Rady z dnia 20 grudnia 2000 r. w sprawie realizacji programu wspierającego rozwój, rozpowszechnianie i promocję europejskich utworów audiowizualnych (MEDIA Plus – Rozwój, Rozpowszechnianie i Promocja) (2001-2005), Dz. Urz. WE, L 336, 30 XII 2000.
European Commission, Green Paper: Unlocking the Potential of Cultural and Creative Industries, Brussels, 27 IV 2010, COM(2010) 183 final.
European Commission of 20 December 2000 on the implementation of a programme to encourage the development, distribution and promotion of European audiovisual works (MEDIA Plus – Development, Distribution and Promotion) (2001-2005), O.J. L 336, 30 XII 2000.
European Parliament, Research for Cult Committee – European Cultural Institutes Abroad: Study, Brussels 2016.
Eurostat, Culture Statistics: 2019 Edition, European Union 2019.
Gajda J., Antropologia kulturowa. Wprowadzenie do wiedzy o kulturze, Warszawa 2009.
Garnham N., From Cultural to Creative Industries: An Analysis of the Implications of the ‘Creative Industries’ Approach to Arts and Media Policy Making in the United Kingdom, „International Journal of Cultural Policy” 2005, vol. 11, no. 1, s. 15-19, https://doi.org/10.1080/10286630500067606. DOI: https://doi.org/10.1080/10286630500067606
Garlińska-Bielawska J., Model integracji europejskiej i jego przydatność dla integracji krajów mniej zaawansowanych w rozwoju, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2010, nr 150, s. 82-93.
Gierat-Bieroń B., Instrumenty unijnego wsparcia sektora kultury i sektora kreatywnego w okresie kryzysu migracyjnego (2015-2018) i pandemicznego (2020-2021), „Politeja” 2024, t. 21, nr 1(88), s. 291-307, https://doi.org/10.12797/Politeja.20.2024.88.1.17. DOI: https://doi.org/10.12797/Politeja.20.2024.88.1.17
Gierat-Bieroń B., Polityka kulturalna Unii Europejskiej, Kraków 2018.
Guide to Eurostat Culture Statistics, Publications Office of the European Union, Luxembourg 2018.
Haas E.B., Beyond the Nation-State: Functionalism and International Organization, Stanford 1964.
Habermas J., Czy Europie potrzebna jest konstytucja?, przeł. M. Łukasiewicz, „Nowa Europa. Przegląd Natoliński” 2005, nr 1, s. 40-65.
Hooghe L., Marks G., Multi-level Governance and European Integration, Lanham 2001. DOI: https://doi.org/10.2139/ssrn.302786
The Impact of Culture on Creativity: A Study Prepared for the European Commission (Directorate-General for Education and Culture), KEA European Affairs, June 2009, [online] https://keanet.eu/wp-content/uploads/2019/09/impactculturecreativityfull.pdf.
Kern Ph., For a Cultural European Union: From a Policy to Build an Internal Market to a Policy to Build a Union, KEA, 2020, [online] https://keanet.eu/wp-content/uploads/For-a-Cultural-European-Union-15012020-KEA.pdf.
Komisja Europejska, Komunikat Komisji: Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, KOM(2010) 2020 wersja ostateczna, Bruksela, 3 III 2010.
Konopacki S., Neofunkcjonalistyczna teoria integracji europejskiej Ernsta Haasa i Leona Lindberga, „Studia Europejskie” 1998, nr 1, s. 105-115.
Lähdesmäki T., Mäkinen K., Čeginskas V.L.A., Kaasik-Krogerus S., Europe from Below: Notions of Europe and the European among Participants in EU Cultural Initiatives, Leiden–Boston 2021. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004449800
Madej S., Madej M., Finansowanie dziedzictwa kulturowego z funduszy UE, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Ekonomia – Wroclaw Economic Review” 2015, t. 21, nr 4(3713), s. 43-59.
Mapa Projektów, Kreatywna Europa, Biuro Polska 2021.
Mitrany D., A Working Peace, [w:] The European Union: Reading on the Theory and Practice of European Integration, red. B.F. Nelsen, A. Stubb, Basingstoke 2003, s. 77-99. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-349-23984-9_12
Pleśniarska A., Integracja europejska w obliczu eurosceptycyzmu, „Zeszyty Naukowe. Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie” 2017, nr 6, s. 29-43. DOI: https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2017.0966.0602
Position Paper on the Mid-term Evaluation of Creative Europe and Recommendations Regarding its Post-2020 Successor, European Dancehouse Network, Brussels, July 2017.
Proposal for a Decision of the European Parliament and the Council Concerning the implementation of a programme of support for the European audiovisual sector (MEDIA 2007), Brussels, 14 VII 2004, COM(2004) 470 final, 2004/0151 (COD).
Raport: ponad 2 mld euro dla sektora kultury i kreatywnego w ramach programu „Kreatywna Europa”, EuroPap News, 28 VI 2022, [online] https://europapnews.pap.pl/raport-ponad-2-mld-euro-dla-sektora-kultury-i-kreatywnego-w-ramach-programu-kreatywna-europa.
Rosamond B., Theories of European Integration, London 2000. DOI: https://doi.org/10.5040/9781350389199
Rosińska Z., W poszukiwaniu europejskości, [w:] Symbole Europy. Integracja jako proces psychologiczny i kulturowy, red. A. Motycka, K. Maurin, Warszawa 2004, s. 105-115.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1295/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r.
ustanawiające program „Kreatywna Europa” (2014-2020) i uchylające decyzje nr 1718/2006/WE, nr 1855/2006/WE i nr 1041/2009/WE (Tekst mający znaczenie dla EOG).
Ruszkowski J., Wstęp do studiów europejskich, Warszawa 2007.
Ryniejska-Kiełdanowicz M., Dyplomacja publiczna Unii Europejskiej, Warszawa 2019.
Schlesinger Ph., From Cultural Defence to Political Culture: Media, Politics and Collective Identity in the European Union, „Media, Culture and Society” 1997, vol. 19, no. 3, s. 369-391, https://doi.org/10.1177/016344397019003005. DOI: https://doi.org/10.1177/016344397019003005
Schlesinger Ph., Some Reflections on “Creative Europe”, Working Paper, September 2015, https://doi.org/10.13140/RG.2.1.4498.1849.
Shore C., Building Europe: The Cultural Politics of European Integration, London 2000.
Shore C., ‘In Uno Plures’ (?) EU Cultural Policy and the Governance of Europe, „Cultural Analysis” 2006, no. 5, s. 7-26.
Shore C., Black A., Citizens’ Europe and the Construction of European Identity, [w:] The Anthropology of Europe: Identities and Boundaries in Conflict, red. V.A. Goddard, J.R. Llobera, C. Shore, Oxford–Washington, DC 1996, s. 275-298, https://doi.org/10.4324/9781003135197-13. DOI: https://doi.org/10.4324/9781003135197-13
Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 10 stycznia 2011 – Sprawozdanie z okresowej oceny realizacji programu Kultura [COM(2010) 810 wersja ostateczna – nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym].
Srakar A., Čopič V., Verbič M., European Cultural Statistics in a Comparative Perspective: Index of Economic and Social Condition of Culture for the EU Countries, „Journal of Cultural Economics” 2018, vol. 42, no. 2, s. 163-199, https://doi.org/10.1007/s10824-017-9312-2. DOI: https://doi.org/10.1007/s10824-017-9312-2
Stosunki międzynarodowe. Geneza, struktura, dynamika, red. E. Haliżak, R. Kuźniar, Warszawa 2001.
Study “The Situation of Theatres in the EU Members States”: Final Report. Study Report Prepared by PPMI and KEA European Affairs, Luxembourg 2021.
Szulborska-Łukaszewicz J., Instytucje kultury w Polsce. Specyfika ich organizacji i finansowania, „Zarządzanie w kulturze” 2012, t. 13, nr 4, s. 305-328, https://doi.org/10.4467/20843976ZK.12.021.0799.
Zielonka J., Koniec Unii Europejskiej?, Warszawa 2014.
Znojek M., Konkurencyjność sektora kultury i przemysłów kreatywnych na rynku Unii Europejskiej, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2016, nr 3, s. 279-309, https://doi.org/10.18276/frfu.2016.81-26. DOI: https://doi.org/10.18276/frfu.2016.81-26
Zygierewicz A., Creative Europe Programme (2014-2020): European Implementation Assessment (Update), European Parliamentary Research Service, 2018.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
