Antoni Walewski: historiozofia wyklętego lojalisty

Authors

  • Mikołaj Rysiewicz Uniwersytet Jagielloński

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.11.2014.32.09

Keywords:

philosophy of history, conservatism, monarchism, insurrectionism, loyalism, political realism

Abstract

The historiosophy of the cursed loyalist. The case of Antoni Walewski

The aim of this article is the reconstruction and analysis of the historical and political beliefs of Antoni Walewski, Polish monarchist and conservative historian of the 19th century. In his youth, Walewski participated in the November Uprising and along with other Polish statesmen and soldiers went on exile to France, where he backed up Prince Adam J. Czartoryski and supported the controversial concept of “the kingship de facto”. According to this idea, all Poles should submit to Czartoryski (who himself was the king de facto; despite the lack of any legal arguments) in order to spread the new insurrection (far more powerful and well organized than the previous one) against the Commonwealth’s invaders. Later on, in 1848 Walewski totally changed his political orientation. He resigned from his insurrectionism, became a loyalist and started to support the governments of Austria and Russia. This sudden turn in his political beliefs may be understood on the ground of historiosophy. It appears that Walewski’s political statements had deeper roots in a very interesting perspective on the nature of the history, especially the Polish one.

Downloads

Download data is not yet available.

PlumX Metrics of this article

Author Biography

Mikołaj Rysiewicz, Uniwersytet Jagielloński

Absolwent politologii UJ, doktorant w Katedrze Filozofii Polityki Instytutu Nauk Politycznych i Stosunków Międzynarodowych (Wydział Studiów Międzynarodowych i Politycznych) UJ, studiuje również filozofię na UJ. Członek redakcji krakowskiego dwumiesięcznika „Arcana”. Zajmuje się historią idei, w szczególności polską i niemiecką myślą polityczną. Przygotowuje rozprawę doktorską poświęconą konserwatywnej myśli politycznej dziewiętnastowiecznych środowisk emigracyjnych z kręgu Hotelu Lambert.

References

Biblioteka Książąt Czartoryskich w Krakowie, rkps 6563 IV, [„Kraj i Emigracja”. Brulion artykułu wstępnego M. Mochnackiego].
Google Scholar

„Feniks” 1833.
Google Scholar

„Kraj i Emigracja” 1835‑1839.
Google Scholar

„Trzeci Maj” 1839‑1848.
Google Scholar

Adamus J., Monarchizm i republikanizm w syntezie dziejów Polski, Łódź 1961, Łódzkie Towarzystwo Naukowe. Wydział II, 37.
Google Scholar

Baszkiewicz J., Myśl polityczna wieków średnich, Poznań 2009, Czas i Myśl.
Google Scholar

Chudzio H., Polityk Hotelu Lambert. Generał Ludwik Bystrzonowski (1797‑1878), Kraków 2008, Prace Monograficzne Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, 500.
Google Scholar

Copleston F., Historia filozofii, t. 6: Od Wolffa do Kanta, przeł. J. Łoziński, Warszawa 1996.
Google Scholar

Garbacik J., Rozwój mediewistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim, [w:] Studia z dziejów Wydziału Filozoficzno‑Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, red. S. Mikucki, Kraków 1967, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, 139. Prace Historyczne, 16.
Google Scholar

Hoffman K.B., Obraz rządu i prawodawstwa dawnej Polski. List III. Forma rządu – król, „Przegląd Poznański” 1847, t. 5.
Google Scholar

Jabłoński Z., Historia nowożytna i najnowsza w Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 1805‑1909, [w:] Studia z dziejów Wydziału Filozoficzno‑Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, red. S. Mikucki, Kraków 1967, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego, 139. Prace Historyczne, 16.
Google Scholar

Konarska B., W kręgu Hotelu Lambert. Władysław Zamoyski w latach 1832‑1847, Wrocław 1971.
Google Scholar

Kozanecki T., Maurycy Mochnacki i obóz Czartoryskiego. Inedita z września‑listopada 1834 r., „Przegląd Historyczny” 1957, t. 47, nr 4.
Google Scholar

Löwith K., Historia powszechna i dzieje zbawienia. Teologiczne przesłanki filozofii dziejów, przeł. J. Marzęcki, Kęty 2002, Daimonion. Fundamenta, 32.
Google Scholar

Mochnacki M., Listy Maurycego Mochnackiego i brata jego Kamila […] pisane z Paryża, Metz i Avignon do rodziców swoich w Galicyi, Poznań 1863, Dzieła Maurycego Mochnackiego, t. 1.
Google Scholar

Mochnacki M., Maurycego Mochnackiego pisma rozmaite. Oddział porewolucyjny, Paryż 1836.
Google Scholar

Mochnacki M., Powstanie narodu polskiego, w r. 1830 i 1831, oprac. S. Kieniewicz, t. 1‑2, Warszawa 1984.
Google Scholar

Schmitt H., Rozbiór krytyczny pomysłów historiozoficznych i odkryć dziejowych Pana Antoniego Walewskiego, Lwów 1875.
Google Scholar

Sienkiewicz K., O zbawieniu Polski przez okrzyknienie króla. Projekt podany Marszałkowi Sejmowemu 20 sierpnia 1831 r., [w:] tenże, Prace historyczne i polityczne, Paryż 1862.
Google Scholar

Szostakowski S., Z kart Wielkiej Emigracji. Prasa obozu arystokratyczno‑konserwatywnego w latach 1832‑1848, Olsztyn 1974.
Google Scholar

Szujski J., Antoniego Walewskiego, Członka Akademii Umiejętności, Filozofia Dziejów Polskich, Kraków 1875.
Google Scholar

Szujski J., O młodszości naszego cywilizacyjnego rozwoju, [w:] tenże, Opowiadania i roztrząsania historyczne (pisane w latach 1875‑1880), Warszawa 1882.
Google Scholar

Walewski A., Filozofia dziejów Polski i metoda ich badania, Kraków 1875.
Google Scholar

Walewski A., Pogląd na sprawę Polski ze stanowiska monarchii i historyi, t. 1, Lwów 1849.
Google Scholar

Woronicz J., Rzecz o monarchii i dynastyi w Polsce, Paryż 1839.
Google Scholar

Vico G., Nauka nowa, przeł. J. Jakubowicz, oprac. S. Krzemień‑Ojak, Warszawa 1966, Biblioteka Klasyków Filozofii.
Google Scholar

Vico J.B., Nowa nauka, t. 1, przeł. A. Lange, Warszawa 1916, Biblioteka Filozoficzna.
Google Scholar

Żaliński H., Powstanie zbrojne w doktrynie Hotelu Lambert, [w:] tenże, Kraj, emigracja, niepodległość. Studia i szkice, Kraków 2006, Prace Monograficzne Akademii Pedagogicznej im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, 454.
Google Scholar

Published

2014-11-04

How to Cite

Rysiewicz, Mikołaj. 2014. “Antoni Walewski: Historiozofia wyklętego Lojalisty”. Politeja 11 (6 (32):143-60. https://doi.org/10.12797/Politeja.11.2014.32.09.

Issue

Section

Articles