O (meta)retorycznej świadomości w przestrzeni medialnej
DOI:
https://doi.org/10.12797/LV.20.2025.39.02Słowa kluczowe:
retoryka w mediach, etos, patos, logosAbstrakt
(META)RHETORICAL AWARENESS IN MEDIA SPACE
Even a cursory analysis of press articles or media statements oscillating around social and political topics brings up a number of examples of invoking the art of rhetoric: “this is the rhetoric of a civil war”; “this is reaching for an ad personam argumentum”; “RPP can change its rhetoric” or “What about this rhetoric?”. Garavelli (2023) notes that the concept of rhetoric functions in two different contexts: as a practice and technique of communication and as a discipline, i. e. a complex of doctrines: the science of discourse. The statements of journalists and politicians indicate that they are familiar with the ars bene dicendi and they refer to concepts related to it many times, both directly and indirectly. My goal is to show how this meta-awareness is fulfilled at the levels of lógos, éthos and páthos described by Aristotle: in the type of discourse and argumentation, the exposure of the speaker’s character and the knowledge of the characteristics of the audience.
Pobrania
Bibliografia
Arystoteles, 2004, Retoryka. Retoryka dla Aleksandra. Poetyka, tłum., wstęp i komentarz H. Podbielski, Warszawa.
Bogołębska B., Worsowicz M., 2016, Retoryka i jej zastosowania. Podręcznik dla studentów dziennikarstwa i innych kierunków humanistycznych, Łódź.
Burke K., 1977, Tradycyjne zasady retoryki, tłum. K. Biskupski, „Pamiętnik Literacki” XLVIII, nr 2, s. 219–250.
Ducrot O., 1989, Zarys polifoniczny teorii wypowiadania, tłum. A. Dutka, „Pamiętnik Literacki” LXXX, nr 3, s. 257–303.
Garavelli B.M., 2023, Podręcznik retoryki, tłum. M. Ryszka-Kurczab, Kraków.
Gorgiasz, 1984, Pochwała Heleny, tłum. H. Tuszyńska, „Przegląd Humanistyczny” XXVIII, nr 3, s. 109–113.
Hermann M., 2021, Prawdopodobieństwo w retoryce antycznej, Toruń. DOI: https://doi.org/10.12775/978-83-231-4766-4
Jaśtal J., 2012, Retoryka jako etyka praktyczna. O pewnej interpretacji Retoryki Arystotelesa, „Ethos” 25, nr 1–2 (97–98): Ethos słowa, s. 73–89.
Korolko M., 1990, Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa.
Kucharska A., 2019, Między klasyczną retoryką a współczesną edukacją akademicką. Rozprawka w kontekście nauczania/uczenia się języka francuskiego jako obcego, Lublin.
Kuś R., 2016, Retoryka polityczna Richarda Nixona, Kraków.
Lewiński P.H., 2015, Retoryczno-dialektyczny rodowód współczesnej pragmatyki, [w:] P. Stalmaszczyk (red.), Metodologie językoznawstwa. Od dialektologii do dialektyki, „Łódzkie Studia z Językoznawstwa Angielskiego i Ogólnego”, nr 4, Łódź, s. 17–34.
Łotman J., 2008, Uniwersum umysłu. Semiotyczna teoria kultury, tłum. B. Żyłko, Gdańsk.
Meyer M., Carrilho M.M., Timmermans B., 2010, Historia retoryki od Greków do dziś, tłum. Z. Baran, Warszawa.
Modrzejewska E., 2012, Lógos, éthos, pathos w praktyce medialno-politycznej. Środki przekonywania w cytowanych wypowiedziach opozycji, „Forum Artis Rhetoricae” 2, s. 55–78.
Olmsted W., 2006, Rhetoric: An Historical Introduction, Oxford. DOI: https://doi.org/10.1002/9780470776469
Plantin Ch., 2018, Dictionary of Argumentation: An Introduction to Argumentation Studies, Milton Keynes.
Ryczek W., 2019, O kategorii charakteru lirycznego w poetyce Macieja Kazimierza Sarbiewskiego, „Teksty Drugie” 2, s. 65–81, https://doi.org/10.18318/td.2019.2.6. DOI: https://doi.org/10.18318/td.2019.2.6
SJPD: W. Doroszewski (red.), Słownik języka polskiego, t. I–XI, Warszawa 1958–1969.
Załęska M., 2015, Wiedza, społeczeństwo, dyskurs i retoryka, [w:] eadem (red.), Retoryka w komunikacji specjalistycznej, Warszawa, s. 5–28.
Ziomek J., 1990, Retoryka opisowa, Wrocław.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Jakub Pstrąg
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
