Neutralność Szwajcarii
Wymiary bezpieczeństwa neutralnego państwa
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.20.2023.82.03Słowa kluczowe:
bezpieczeństwo, jedność w różnorodności, zmiana, zagrożenia, neutralność, państwo neutralne, obrona totalna, SzwajcariaAbstrakt
SWITZERLAND’S NEUTRALITY: DIMENSIONS OF THE SECURITY OF A NEUTRAL STATE
The aim of the article is to present the unique concept of Switzerland’s security as a neutral state and the most important points in the process of its evolution. For this purpose, the most important stages of shaping the concept of security and defense policy of the state, legal bases and an attempt to define what are currently the pillars of Switzerland’s defense and security will be presented. One of the important points to deal with this topic are the current international events related to the pandemic and the armed conflict in Ukraine and the position of Switzerland as a neutral state, which is an interpretation of the shaping of the contemporary concept of Swiss security in the changing balance of power. In the preparation of this article, the analysis of reports, studies, publications and existing documents was used, as well as the historical, institutional and legal approach as well as elements of system analysis.
Pobrania
Bibliografia
|2023 Switzerland Military Strength, Global Firepower, [online] https://www.globalfirepower.com/country-military-strength-detail.php?country_id=Switzerland.
Armee unter Druck. Auf der Suche nach einem neuen Rollenverständnis, red. B. Lenzi, Zürich 2009.
Baur A., Szwajcarski fenomen, Warszawa 1992.
Bindschedler R., Der Begriff der Neutralität, Report „Bindschedler Doktrin”, 26 XI 1954, [online] https://www.legalanthology.ch/bindschedler_doktrin_1954/.
Bonard C., Kamień węgielny szwajcarskiej polityki bezpieczeństwa, Obrona Narodowa, [online] https://obronanarodowa.pl/artykuly/display/kamien-wgielny-szwajcarskiej-politykibezpieczenstwa/.
Bonjour E., Geschichte der schweizerischen Neutralität, t. 1-6, wyd. 5, Bazylea 1970.
Braun P., Von der Reduitstrategie zur Abwehr – die militärische Landesverteidigung der Schweiz im Kalten Krieg 1945-1966, Zürich 2006.
Bundesgesetz über die Armee und die Militärverwaltung (Militärgesetz, MG), Fedlex, 3 II 1995, [online] https://www.fedlex.admin.ch/eli/cc/1995/4093_4093_4093/de.
Burszta W., Dystans i konwersacja. O dekonstrukcji teorii kultury, [w:] Przestrzenie kultury – dyskursy teorii, red. A. Gwóźdź, A. Zeidler-Janiszewska, Warszawa 2008.
Burszta W., Kotwice pewności. Wojny kulturowe z popnacjonalizmem w tle, Warszawa 2013.
Burszta W., Preteksty, Gdańsk 2015.
Burszta W., Świat jako więzienie kultury. Pomyślenia, Warszawa 2008.
Chabasiński R., To historyczny moment. Neutralna Szwajcaria nakłada sankcje na Rosję, takie same jak Unia Europejska, Bezprawnik, 28 II 2022, [online] https://bezprawnik.pl/szwajcaria-naklada-sankcje/.
Clausewitz C., On war, New York 2006.
Czeszejko-Sochacki Z., System konstytucyjny Szwajcarii, Warszawa 2002.
Die Schweizergarde in Rom 1506-2006, red. P.M. Krieg, R. Stämpfli, Zürich 2006.
Durkheim É., O podziale pracy społecznej, przeł. K. Wakar, Warszawa 1999.
Eichenberger K., Föderalismus und Regionalismus in der Schweiz, [w:] Föderalismus und Regionalismus in Europa, red. F. Ossenbühl, Baden Baden 1990.
Fenomen Szwajcarii wobec Unii Europejskiej. Przyczyny i skutki szczególnej pozycji Konfederacji Helweckiej w Europie, red. B. Wiśniewska-Paź, Warszawa 2009.
Gautsch W., General Henri Guisan: Commander-in-Chief of the Swiss Army in World War II, Rockville Centre, NY 2003.
Guardia Svizzera Pontificia, [online] https://web.archive.org/web/20170822175324/http://www.guardiasvizzera.va/content/guardiasvizzera/it/guardia/organizzazione.html.
Halbrook S.P., Target Switzerland. Swiss Armed Neutrality in World War II, Boston 1998.
Jenni P., Basis for modern and flexible militaria army, „Military Technology” 2014, no. 10.
Karsh E., Neutrality and small states, London–New York 1988.
Karta Narodów Zjednoczonych, Statut Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości i Porozumienie, ustanawiające Komisję Przygotowawczą Narodów Zjednoczonych, San Francisco 26 VI 1945, Dz.U. 1947, nr 23, poz. 90.
Konfederacja Szwajcarii, red. M. Gołoś, T. Branicki, K. Krzywińska, Toruń 2014.
Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej z 18 kwietnia 1999 r., [online] http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/szwajcaria.html.
Konwencja dotycząca praw i obowiązków mocarstw i osób neutralnych w razie wojny lądowej, Dz. U. 1927, nr 21, poz. 163.
Krajewski M., Szwajcaria w krzywym zwierciadle, [w:] Fenomen Szwajcarii wobec Unii Europejskiej.
Przyczyny i skutki szczególnej pozycji Konfederacji Helweckiej w Europie, red. B. Wiśniewska-Paź, Warszawa 2009.
Kukułka J., Bezpieczeństwo a współpraca obywatelska. Współzależność i sprzeczność interesów, „Sprawy Międzynarodowe” 1982, nr 7.
Landesverteidigung im Wandel, red. B. Ecoffey, P. Krüger, W. Wittmann, Frauenfeld 2000.
Lewicki B., Szwajcaria odrzuciła wniosek Niemiec o reeksport amunicji na Ukrainę, Dziennik.pl, 24 IV 2022, [online] https://gospodarka.dziennik.pl/news/artykuly/8406348,niemcyukraina-szwajcaria-marder-amunicja-uzbrojenie.html.
Linder W., Demokracja Szwajcarska. Rozwiązywanie konfliktów w społeczeństwie wielokulturowym, Rzeszów 1996.
Marczuk K., Od obrony totalnej do obrony elastycznej – reforma organizacji obrony w Szwajcarii, „Studia Politica Germanica” 2015, nr 4(1).
Matyja M., Obrona terytorialna Szwajcarii, „Wiedza Obronna” 2021, nr 277/4.
Müller Ph., Der Rückgrat der Armee – die Unteroffiziere der Schweizer Armee und ihr Wirken von 1798 bis heute, Bern 2017.
Partnership for Peace Programme, NATO, 17 XI 222, [online] https://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_50349.htm.
Personalbestand der Schweizer Armee nach Dienstgrad von 2015 bis 2021, [online] https://de.statista.com/statistik/daten/studie/295518/umfrage/personalbestand-der-schweizerarmee/.
Popławski D., Szwajcarska polityka bezpieczeństwa, Warszawa 2007.
Porębski A., Wielokulturowość Szwajcarii na rozdrożu, Kraków 2010.
Porębski Cz., Na przykład Szwajcarzy… Eseje i rozmowy, Kraków 1994.
Roberts A., Nations Arms: The Theory and Practice of Territorial Defense, Hampshire 1986. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-349-08017-5
Rzymkowski T., Szwajcaria nie ma armii, Szwajcaria jest armią, E-civitas.pl, 29 X 2014, [online] https://e-civitas.pl/pl/opinie/szwajcaria-nie-ma-armii-szwajcaria-jest-armia.
Sajniak M., Szwajcaria nie ma armii, Szwajcaria jest armią, Bellum, [online] http://bellum.com.pl/szwajcaria-nie-ma-armii-szwajcaria-jest-armia/.
Saladin G.M., Der verfassungsrechtliche Grundsatz des Milizprinzips der Schweizer Armee, Zürich 2012.
Schweizerische Militärpolitik der Zukunft. Sicherheitsgewinn durch stärkeres internationals Engagement, red. H. Eberhart, A. Stahel, Zürich 2000.
Sporek T., Skutki prowadzenia przez Szwajcarię polityki izolacji w Europie, [w:] Fenomen Szwajcarii wobec Unii Europejskiej, czyli dlaczego Szwajcaria nie należy do UE. Przyczyny i skutki. Korzyści i straty, red. B. Wiśniewska-Paź, Warszawa 2009.
Starzewski M., Ustrój Szwajcarii, Kraków 1936.
Stein G.J., Total Defense: A Comparative Overview of the Security Polices of Switzerland and Austria, „Defense Analysis” 1990, vol. 6, no. 1. DOI: https://doi.org/10.1080/07430179008405428
Traktat Północnoatlantycki, Waszyngton 4 IV 1949, Dz.U. 2000, nr 87, poz. 970.
Walpen R., Die päpstliche Schweizergarde, Paderborn 2005.
Weck H. de, La Suisse peut-elle se défendre seule?, Cabédita 2011.
What is Total Defence, Singapore Civil Defence Force, [online] https://www.scdf.gov.sg/home/community-volunteers/community-preparedness/total-defence.
Wiśniewska-Paź B., Współczesne wymiary wielokulturowości w Szwajcarii. Między wielokulturowością radykalną a stowarzyszeniową z perspektywy zróżnicowań językowych, [w:] Społeczeństwo a wojna: wyzwania wielokulturowości XXI wieku, red. nauk. M. Bodziany, zesp. red. Z. Abou Saleh, A. Kotasińska, R. Wielki, Wrocław 2016.
Wiśniewska-Paź B., Konserwatywny federalizm vs liberalny unitaryzm a kwestia autonomii wobec struktur ustrojowych państw ościennych, [w:] Współczesna demokracja bezpośrednia. Dialog polsko-szwajcarski, red. B. Wiśniewska-Paź, Kraków 2013.
Wiśniewska-Paź B., Szwajcaria jako fenomen państw Europy ukształtowanych w cywilizacji zachodniej. W perspektywie koncepcji cywilizacji Feliksa Konecznego, [w:] Bezpieczeństwo personalne a bezpieczeństwo strukturalne. Kulturowe uwarunkowania bezpieczeństwa personalnego i społecznego, t. 5, red. T. Grabińska, Z. Kuźniar, Wrocław 2017.
Współczesna demokracja bezpośrednia. Dialog polsko-szwajcarski, red. B. Wiśniewska-Paź, Kraków 2013.
Żurawski vel Grajewski P., Armie poborowe – model szwajcarski i izraelski, Niezależna, 3 VII 2015, [online] https://niezalezna.pl/68597-armie-poborowe-model-szwajcarski-i-izraelski.
Pobrania
Opublikowane
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
