Pozamilitarna działalność Korpusu Ochrony Pogranicza w perspektywie raportów i twórczości literackiej żołnierzy tej formacji (1924-1939)
DOI:
https://doi.org/10.12797/Sowiniec.24.2013.42.03Słowa kluczowe:
Second Republic of Poland, Polish history, Polish Army, the Border Defence Corps, civilizing mission, eastern borderlans of Poland, literature, poetry, songs, military reports, Polish culture, sportsAbstrakt
The article attempts to describe the operations of the Border Defence Corps. These operations can be seen as a civilizing mission led by the army in the eastern borderlands. After presenting an overview of the state of research and the origin of the formation, the author elaborates upon the activity of BDC dividing it into two types. Indirect actions were connected with the military presence in the border zone. Direct actions were the initiatives of the soldiers deliberately directed at the local population. These actions concerned such spheres as: education, culture, sports or charity. The value of this text lies in the fact that the non-military activity of the BDC is shown through the eyes of the officers of this formation. The latter usually evaluated their work highly in official reports, poems and songs. This, however, is a more complex issue, which, due to methodological and source problems, could not be resolved in this article.
Bibliografia
[Osiemdziesiąta piąta] 85 rocznica powołania KOP. 70 rocznica wybuchu II wojny światowej, red. M. J. Rubas, Warszawa 2009, Ślady Pamięci. Jednodniówka / Stowarzyszenie Weteranów Polskich Formacji Granicznych, nr 3.
Dominiczak H., Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919-1939, Warszawa 1992.
Dominiczak H., Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966-1996, Warszawa 1997.
Eberhardt P., Polska ludność kresowa. Rodowód, liczebność, rozmieszczenie, Warszawa 1998.
Głowiński T., Zapomniany garnizon. Oddziały Korpusu Ochrony Pogranicza w Iwieńcu w latach 1924-1939, Wrocław 2009.
Instrukcja Służby Korpusu Ochrony Pogranicza, wstęp i oprac. P. Skubisz, Warszawa [2010].
Jotemski K., Nasz wschodni mur, „Przewodnik Katolicki” R. 37, 1931, nr 50.
K. O. P. w pieśni i wierszu, Warszawa 1935.
Kalendarzyk żołnierza K.O.P. na rok 1939, Warszawa 1939.
Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów, oprac., wybór i przygot. do dr. M. Jabłonowski, Warszawa–Pułtusk 2001, O Niepodległą i Granice, t. 4.
Korpus Ochrony Pogranicza w 70. rocznicę powołania. Materiały z konferencji popularnonaukowej Centrum Szkolenia Straży Granicznej, Kętrzyn 15-16.11.1994 r., red. L. Grochowski, Kętrzyn 1995.
Korpus Ochrony Pogranicza. Materiały z konferencji naukowej, red. J. R. Prochwicz, Kętrzyn 2005.
Korpus Ochrony Pogranicza. W piątą rocznicę objęcia służby na granicach Rzeczypospolitej 1924-1929, Warszawa 1929.
Korpus Ochrony Pogranicza. W pierwszą rocznicę objęcia służby na wschodniej granicy Rzeczypospolitej 1924-1925, Warszawa 1925.
Kowalski W., U polskich stoim granic… Opowieść o żołnierzach baonu KOP „Sejny”, Suwałki 1999.
Kralisz A., Na straży wschodnich rubieży. Biografia ostatniego dowódcy KOP gen. bryg. Wilhelma Orlik-Rückemanna, Warszawa 1999, Żołnierze II Rzeczypospolitej, t. 1.
Kresy w oczach oficerów KOP, wstęp i oprac. J. Widacki, Katowice 2005.
Łach H., Działalność oświatowo-wychowawcza i kulturalna Korpusu Ochrony Pogranicza w latach 1924-1939, Olsztyn 2011.
Maciejewski J. K., 2 317 kilometrów ochrony pogranicza polskiego, „Przewodnik Katolicki” R. 41, 1935, nr 4.
Ochał A., Batalion Korpusu Ochrony Pogranicza „Suwałki” 1927-1939, Suwałki 2009.
Odziemkowski J., Armia i społeczeństwo II Rzeczypospolitej, Warszawa 1996.
Oni strzegli granic Rzeczypospolitej. Relacje i wspomnienia żołnierzy K.O.P. i funkcjonariuszy S.G., wybór i oprac. M. J. Rubas, Warszawa 2002.
Pomorski J., Korpus Ochrony Pogranicza w obronie Rzeczypospolitej 1924-1939, Pruszków 1998.
Prochwicz J. R., Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku, Warszawa 2003.
Prochwicz J. R., Konstankiewicz A., Rutkiewicz J., Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939, Warszawa 2003, Barwa i Broń, 18.
Stobniak-Smogorzewska J., Kresowe osadnictwo wojskowe 1920-1945, Warszawa 2003, Seria Wschodnia / Instytut Studiów Politycznych PAN.
Z Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej. Wspomnienia z osad wojskowych 1921-1940, red. H. Łappo [et al.], Londyn 1992.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2013 Mateusz Werner
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
