Perspectives on Art in the Reflections of Polish Émigré Writers
DOI:
https://doi.org/10.12797/AdAmericam.26.2025.26.01Keywords:
Polish émigré writing, art, visual perception, visual thinkingAbstract
The article presents an overview of the perspectives on art taken by Polish émigré writers who either settled in the United States or Canada, or who lived on the North American continent for a period of time. The author juxtaposes the reflections on art of Polish émigré poets such as Anna Frajlich, Andrzej Busza and Wacław Iwaniuk, as expressed in their poetry, with the understanding of art as presented in the American essays written by Julia Hartwig and Wojciech Karpiński. Though their texts belong to separate literary genres, together they create a more complex overview of reflections on the special relationship between a piece of art and a writer contemplating it. In this study the author examines the correlation between visual perception and visual thinking of each writer and focuses also on the idea of visual imagination.
References
Arnheim, Rudolf. Myślenie wzrokowe. Gdańsk: Słowo/obraz Terytoria, 2011, Podręcznik Humanisty.
Barańczak, Stanisław. Wiersze zebrane. Kraków: Wydawnictwo a5, 2007.
Bilman, Emilie. Modern Ekphrasis. Bern: Peter Lang, 2013.
Budzik, Justyna. “Liryka Andrzeja Buszy wobec myśli nadrzeczywistej.” The article will be published in 2025 in Tematy i Konteksty.
Budzik, Justyna. “Malarskie pogranicza Andrzeja Buszy.” Perspektywy kultury, vol. 4, no. 39, 2022, pp. 331-347, https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/pk/article/view/2316/2184. Accessed: May 14, 2025.
Budzik, Justyna. “Refleksje artystyczne w polskiej liryce emigracyjnej. Przypadek Anny Frajlich.” Er(r)go. Teoria–Literatura–Kultura, vol. 1, no. 50, 2025, pp.185-204, https://journals.us.edu.pl/index.php/ERRGO/article/view/17174/14750. Accessed: July 7, 2025.
Busza, Andrzej. Conrad’s European Context. Leiden: Brill, 2024, Conrad Studies.
Busza, Andrzej. Ekfrazy. Toronto: Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, 2020.
Cheeke, Stephen. Writing for Art: Aesthetics of Ekphrasis. Manchester: Manchester University Press, 2010.
Dryglas-Komorowska, Ewa. “Czesław Miłosz wobec malarstwa Edgara Degasa.”
Archiwum Emigracji, vol. 1, no. 18, 2013, pp. 7-21, https://doi.org/10.12775/AE.2013.001.
Dryglas-Komorowska, Ewa. Miłosz a malarstwo. Toruń: Jagiellońskie Wydawnictwo Naukowe, 2019, Monografie Kolegium Jagiellońskiego.
Dziadek, Adam. Obrazy i wiersze. Z zagadnień interferencji sztuk w polskiej poezji współczesnej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2011.
Fischer, Barbara K. Museum Meditations. Reframing Ekphrasis in Contemporary American Poetry. New York-London: Routledge, 2006.
Fiut, Aleksander. “Męczeństwo i ziemskie rozkosze. W poetyckiej galerii Miłosza i Herberta.” Zmysł wzroku, zmysł sztuki. Prywatna historia sztuki Zbigniewa Herberta, vol. 2, edited by Józef M. Ruszar, Lublin: Gaudium, 2006.
Frajlich, Anna, Felicja Bromberg, and Władysław Zając. Po Marcu. Wiedeń, Rzym, Nowy Jork. Warszawa: Biblioteka Midrasza, 2008.
Frajlich, Anna. Łodzią jest i jest przystanią. Szczecin–Bezrzecze: Wydawnictwo FORMA, 2013.
Frajlich, Anna. Przeszczep. Wiersze zebrane. Vol. 1, Toronto–Szczecin–Bezrzecze: Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, Wydawnictwo FORMA, Fundacja Literatury imienia Henryka Berezy, 2022.
Frajlich, Anna. Przeszczep. Wiersze zebrane. Vol. 2, Toronto–Szczecin–Bezrzecze: Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, Wydawnictwo FORMA, Fundacja Literatury imienia Henryka Berezy, 2022.
Grodecka, Aneta. Wiersze o obrazach. Studium z dziejów ekfrazy. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2009.
Hartwig, Julia. Dziennik amerykański. Warszawa: Zeszyty Literackie, 2015.
Hartwig, Julia. Wiersze amerykańskie. Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2002.
Hartwig, Julia. Zobaczone. Kraków: Wydawnictwo a5, 1999, Biblioteka Poetycka Wydawnictwa a5, vol. 32.
Heffernan, James A.W. Museum of Words: The Poetics of Ekphrasis from Homer to Ashbery. Chicago: University of Chicago Press, 2004.
Iwaniuk, Wacław. Ciemny czas. Poezje. Paryż: Instytut Literacki, 1968.
Iwaniuk, Wacław. Wybór wierszy. Paryż: Instytut Literacki, 1965.
Karpiński, Wojciech. Amerykańskie cienie. Warszawa: Zeszyty Literackie, 2013.
Karpiński, Wojciech. W Central Parku. Warszawa: Zeszyty Literackie, 2010.
Ligęza, Wojciech. “Kanada polskich poetów. Szkice z natury.” Polska poezja na obczyźnie. Studia i szkice, edited by Zbigniew Anders, and Jan Wolski, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2005.
Ligęza, Wojciech. “W samym oku cyklonu jest źrenica ciszy. O liryce Anny Frajlich.”
Drugi nurt. O poetach polskiej dwudziestowiecznej emigracji, edited by Wojciech Ligęza, Szczecin-Bezrzecze-Toronto: Wydawnictwo FORMA, Fundacja Literatury imienia Henryka Berezy, Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, 2024.
Milosz, Czeslaw. Visions from San Francisco Bay. Translated by by Richard Lourie. New York: Farrar Straus and Giroux, 1975.
Miłosz, Czesław. Wiersze wszystkie. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2011.
Mitchell, William J.T. Picture Theory. Chicago & London: The University of Chicago Press, 1994.
Porębski, Mieczysław. Ikonosfera. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1972.
Wolski, Jan. Wacław Iwaniuk. Szkice do portretu emigracyjnego poety. Toronto‑Rzeszów: Polski Fundusz Wydawniczy w Kanadzie, 2002.
Wunenburger, Jean-Jacques. Filozofia obrazów. Translated by Tomasz Stróżyński. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 2011.
Wysłouch, Seweryna. “Ekfraza czy przekład intersemiotyczny?” Od tematu do rematu.
Przechadzki z Balcerzanem, edited by Tomasz Mizerkiewicz, and Agata Stankowska-Kozera, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2007.
Wysłouch, Seweryna. Literatura a sztuki wizualne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
