Wiara a sympatie polityczne Albrychta Stanisława Radziwiłła

Authors

  • Andrzej Stroynowski Uniwersytet im. Jana Długosza w Częstochowie

DOI:

https://doi.org/10.12797/SH.62.2019.02.03

Keywords:

Albrycht (Albert) Stanisław Radziwiłł, seventeenth century Polish-Lithuanian Commonwealth, religious problems, Sigismundus III Vasa, Ladislaus IV Vasa

Abstract

Faith and Political Sympathies of Abrycht (Albert) Stanisław Radziwiłł

In his distinctly private opinions, Albrycht Stanisław Radziwiłł evaluated people according to their religious preferences. He took a similar approach when looking at distant international policy. This attitude changed when his close relatives or political issues of interest were at hand. In such a situation, pride for relatives’ achievements and successes took precedence regardless of religious affiliation. The same criteria were applied to foreign policy of the Polish-Lithuanian Commonwealth, always prioritizing the state and its security. Religious considerations vanished. He also applied this approach to personal matters, supporting the advance of Protestants when the interests of the state were at stake. However, at the same time he did not ignore the Catholic Church and its commandments.

Author Biography

Andrzej Stroynowski, Uniwersytet im. Jana Długosza w Częstochowie

Prof. dr hab., absolwent Uniwersytetu Łódzkiego (1971), gdzie też się doktoryzował i habilitował. Obecnie jest profesorem zwyczajnym Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie. Jest autorem ponad 200 publikacji z zakresu historii XVI-XVIII w., biografistyki oraz z dziejów edukacji i wychowania. Obecnie główne jego zainteresowania badawcze wiążą się z dziejami parlamentaryzmu polskiego XVIII w., czego wyrazem jest też ostatnia książka Obrady sejmu grodzieńskiego 1784 roku. Studium z dziejów kultury parlamentarnej (Częstochowa 2020).

References

Augustyniak U., Dwór i klientela Krzysztofa Radziwiłła (1585-1640). Mechanizmy patronatu, Warszawa 2001.

Augustyniak U., Jeszcze w sprawie tumultu wileńskiego 1639 i jego następstwach, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 2006, t. 50, s. 169-189.

Augustyniak U., Wazowie i „królowie rodacy”, Warszawa 1999.

Herman S., Wojna i żołnierz w okresie kontrreformacji (do roku 1648). Szkice z dziejów literatury polskiej i obcej, Zielona Góra 1983.

Karvelis D., Przymus wyznaniowy w „księstwie birżańskim” u schyłku XVI i w pierwszej połowie XVII wieku, [w:] Litwa w epoce Wazów, red. W. Kriegseisen, A. Rachuba, Warszawa 2006, s. 257-275.

Kempa T., Konflikty wyznaniowe w Wilnie od początku reformacji do końca XVII wieku, Toruń 2016.

Konopczyński W., Dzieje Polski nowożytnej, t. II, wyd. III, Warszawa 1986.

Litwa w epoce Wazów, red. W. Kriegseisen, A. Rachuba, Warszawa 2006.

Markiewicz M., Historia Polski 1492-1795, Kraków 2002.

Merczyng H., Czterokrotne zburzenie zboru wileńskiego (1591, 1611, 1639, 1682), Wilno 1901.

Moritz A., Müller H.J., Pohling M., Konfesjonalizacja Rzeczypospolitej szlacheckiej w XVII i XVIII wieku?, „Kwartalnik Historyczny”, R. CVIII, 2001, nr 1, s. 37-46.

Nowicka-Jeżowa A., Pieśni czasu śmierci. Studium z historii duchowości XVI-XVIII wieku, Lublin 1992.

Nowicka-Jeżowa A., Sarmaci i śmierć. O staropolskiej poezji żałobnej, Warszawa 1992.

Opaliński E., Postawa szlachty polskiej wobec osoby królewskiej jako instytucji w latach 1587-1648.

Próba postawienia problematyki, „Kwartalnik Historyczny”, R. XC, 1983, nr 4, s. 791-808.

Przyboś A., Radziwiłł Albrycht Stanisław, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 30, Wrocław 1987, s. 143-148.

Przyboś A., Żelewski R., Wstęp, [do:] A.S. Radziwiłł, Pamiętnik o dziejach w Polsce, t. I, s. 3-68.

Sajkowski A., Nad staropolskimi pamiętnikami, Poznań 1964.

Stroynowski A., Obraz śmierci w ujęciu Albrychta Radziwiłła – magnata doby kontrreformacji, [w:] „Śmierć w dziejach człowieka”. Nowożytność. Monografia oparta na materiałach z VIII Międzynarodowej Sesji Naukowej Dziejów Ludów Morza Bałtyckiego. Wolin, 31 lipca-2 sierpnia 2015, red. M. Franz, K. Kościelniak, Z. Pilarczyk, Toruń 2016, s. 85-102, Mare Integrans. Studia nad dziejami wybrzeży Morza Bałtyckiego, t. XI.

Świderska-Włodarczyk U., Homo nobilis. Wzorzec szlachcica w Rzeczypospolitej XVI i XVII wieku, Warszawa 2017.

Tazbir J., Kultura szlachecka w Polsce. Rozkwit – Upadek – Relikty, wyd. I, Warszawa 1978.

Tazbir J., Okrucieństwo w nowożytnej Europie, Kraków 2000.

Tazbir J., Polskie przedmurze chrześcijańskiej Europy. Mity a rzeczywistość historyczna, Warszawa 1987.

Taźbierski Z., Kontakty dynastyczne z Anglią od k. XVI do poł. XVII wieku, [w:] Studia z dziejów polityki dynastycznej od XIII do XVII wieku, red. J. Śliwiński, Olsztyn 1993, s. 124-126.

Taźbierski Z., Związki Polski z Anglią od schyłku XIV do połowy XVII wieku. Studium z dziejów polityki dynastycznej, Olsztyn 1994.

Trick D., Libellus chamorum. Protestancka elita mieszczańska a szlachta w Wilnie w XVII wieku, [w:] Litwa w epoce Wazów, red. W. Kriegseisen, A. Rachuba, Warszawa 2006, s. 239-255.

Wisner H., Likwidacja zboru ewangelickiego w Wilnie (1639-1646), „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1993, t. 36, s. 89-102.

Wisner H., Rozdawnictwo i sprzedaż urzędów w czasach Zygmunta III, „Przegląd Historyczny” 1970, t. 61, z. 3, s. 445-451.

Wyczański A., Szlachta polska XVI wieku, Warszawa 2001.

Zwolski B., Sprawa zboru ewangelicko-reformowanego w Wilnie w latach 1639-41, Wilno 1936.

Downloads

Published

2021-10-18

How to Cite

Stroynowski, A. (2021). Wiara a sympatie polityczne Albrychta Stanisława Radziwiłła. Studia Historyczne, 62(2 (246), 31–43. https://doi.org/10.12797/SH.62.2019.02.03

Issue

Section

Articles