Gospodarcze skutki dążeń niepodległościowych w Katalonii w latach 2010-2020
DOI:
https://doi.org/10.12797/SI.20.2021.20.04Palabras clave:
Katalonia, dążenia niepodległościowe, stabilność polityczna, sytuacja ekonomiczna, gospodarkaResumen
Katalonia traktowana jest przez kulturoznawców, naukowców i ekonomistów jako jeden z najlepiej rozwijających się regionów nie tylko Hiszpanii, ale także Europy. Dzięki bardzo dobrze rozwiniętej gospodarce wzbudza zainteresowanie inwestorów zagranicznych (niemieckich, francuskich, szwajcarskich), którzy decydują się nawiązywać kontakty biznesowe i umieszczać swój kapitał właśnie w tej części Hiszpanii, przyczyniając się tym samym do jej wzrostu gospodarczego. Ta sama świadomość ekonomiczna Katalończyków (obok świadomości historycznej i tożsamości narodowej) stanowi jedną z przyczyn niegasnących dążeń niepodległościowych. Wydarzeniami, które w ostatniej dekadzie znacząco wpłynęły nie tylko na stabilność polityczną, ale także na sytuację ekonomiczną Katalonii, były dwa „referenda” zorganizowane w roku 2014 oraz 2017. Ich korelację z wybranymi podsektorami katalońskiej gospodarki prezentują m.in. takie wskaźniki makroekonomiczne jak BIZ czy IPI, których wartości (szczególnie po roku 2017) drastycznie spadły. Decyzje Trybunału Konstytucyjnego o nielegalnym charakterze działań władz w Katalonii, wyroki sądu nakładające kary więzienia na polityków za rebelie i sprzeniewierzenie środków publicznych, a w końcu chaos informacyjny, wywołały niepewność partnerów biznesowych, doprowadzając w konsekwencji do pogorszenia się sytuacji gospodarczej w ostatnich latach w tym regionie Hiszpanii. W niniejszym artykule analizie ekonomicznej poddane zostały lata 2010-2020, w ciągu których największym negatywnym wydarzeniem było „referendum niepodległościowe” w Katalonii w roku 2017.
Referencias
Akty prawne
Konstytucja Hiszpanii z 27 grudnia 1978, tłum. T. Mołdawa, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1993. Tekst wraz z ostatnią zmianą z 27 sierpnia 1992 r.
Druki zwarte
CASTELLS, A. (1998), Les relacions fiscals de Catalunya amb Espanya. Algunes reflexions en el context europeu, Editorial Proa, Barcelona.
CLIMENT-FERRANDO, V. (2012), Immigration in Catalonia in Search of a Public Philosophy, Interdisciplinary Research Group on Immigration (GRITIM-UPF), Universitat Pompeu Fabra.
CUADRAS-MORATÓ, X. (2017), „The Catalan Economy. Crisis, Recovery and Policy Challenges”, mBank – CASE Seminar Proceedings 0145,
CASE-Center for Social and Economic Research, Warszawa.
CZARNY, B. (2011), Podstawy ekonomii, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
HUSAR-POLISZUK, W. (2020), Katalończycy. Od budowy własnej tożsamości do independentyzmu w regionie, FNCE, Chomęcice.
JACKIEWICZ, A. (2013), Kontrowersje konstytucyjnoprawne i polityczne wokół ustroju terytorialnego Królestwa Hiszpanii. Ewolucja czy stagnacja? w: Bożyk, S. (red.), Aktualne problemy reform konstytucyjnych, Wydawnictwo Temida 2, Białystok.
KOZŁOWSKA-SOCHA, Z. (2014), Krajobraz historyczno-polityczny separatystycznej Katalonii, Studia z Geografii Politycznej i Historycznej, Łódź.
KRUGMAN, P., WELLS, R. (2014), Makroekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
KULAK, E. (2016), Kształtowanie się poczucia tożsamości Katalończyków na podstawie piśmiennictwa okresu odrodzenia kulturalnego i narodowego (XIX w.–początek XX w.), TAiWPN Universitas, Kraków.
OYRZANOWSKI, B. (1997), Makroekonomia, Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków.
SPEARS, I. S. (red.) (2004), States Within States. Incipient Political Entities in the Post-Cold War Era, Palgrave Macmillan US, New York.
SYKULSKI, L. (2014), Geopolityka. Skrypt dla początkujących, Grategia, Częstochowa, Skrypty naukowe – Geopolityka XXI.
TUÑÓN DE LARA, M. (red.) (1982), Historia de España, t. 5: La frustración de un imperio (1476–1714), Labor, Barcelona.
WEBER, M. (2002), Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, tłum. i wstęp D. Lachowska, Warszawa.
WISZNIOWSKI, R. (2013), Przełomy państwa współczesnego. Przypadek Szkocji i Katalonii, Elipsa, Warszawa.
Druki ciągłe
BOYLAN, B. (2015), „In Pursuit of Independence. The Political Economy of Catalonia’s Secessionist Movement”, Nations and Nationalism, 21(4) s. 761-785, https://doi.org/10.1111/nana.12121.
GOLEMO, K. (2017), „Nowi Katalończycy. Tożsamość i integracja społeczno-kulturowa dzieci imigrantów w Barcelonie”, Pogranicze. Studia Społeczne, 29, Białystok, s. 123-167, https://doi.org/10.15290/pss.2017.29.06.
KALINOWSKI, Ł. (2016), „Prawne aspekty secesji Katalonii”, Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ, 3(25), Kraków, s. 182-198.
KOCHANECKI, A. (2018), „Dążenia niepodległościowe Katalonii w XX i XXI w. w kontekście referendum niepodległościowego z 1 października 2017 r.”, Przegląd Geopolityczny, 23, Kraków, s. 144-157.
KOSIENKOWSKI, M. (2008), „Quasi-państwo w stosunkach międzynarodowych”, Stosunki Międzynarodowe – International Relations, 38(3-4), Warszawa, s. 151-162.
KUCHCIAK, A. (2017), „Autonomia terytorialna w europejskich krajach śródziemnomorskich” w: Aktualne problemy ochrony wolności i praw mniejszości w Polsce i na świecie, s. 109-122, Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, [on-line] https://www.repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/94629/edition/89237/content, 26.04.2021.
LESIEWICZ, E. (2020), „Independence Referenda in Catalonia and Their Political Significance”, Przegląd Politologiczny, 4, Poznań, s. 73-85, https://doi.org/10.14746/pp.2020.25.4.5.
OSKAM, J. (2014), „A New State in Europe? Scenarios for Catalan Self-determination”, Futures, 64, s. 51-60.
PONS I NOVELL, J., TREMOSA I BALCELLS, R. (2005), „Macroeconomic Effects of Catalan Fiscal Deficit with the Spanish State (2002-2010)”, Applied Economics, 37(13), s. 1455-1463, https://doi.org/10.1080/00036840500109134.
SASOR, R. (2015), „Katalońska pamięć historyczna i kryzys hiszpańskiej państwowości. Przyczynek”, Studia Iberystyczne, 14(14), Kraków, s. 85-107, https://doi.org/10.12797/SI.14.2015.14.06.
ŚMIGASIEWICZ, M. (2014), „Uwarunkowania geopolityczne państw nieuznawanych – casus Tureckiej Republiki Cypru Północnego”, Przegląd Geopolityczny, 9, Kraków, s. 183-199.
WLAŹLAK, K. (2016), „Prawne aspekty autonomii regionalnej w Hiszpanii”, Przegląd Narodowościowy, 5, Zielona Góra, s. 7-16.
Artykuły prasowe
CARRERAS, F. (2012), „The Economics of Catalan Independence Don’t Add Up”, [on-line] https://www.theguardian.com/commentisfree/2012/nov/22/economics-catalan-independence-dont-add-up, 15.08.2020.
KAZIMIERCZUK, A., BARTKIEWICZ, A., MIKULSKI, J., „Referendum w Katalonii. 90 proc. głosujących opowiedziało się za niepodległością”, 1.10.2017, [on-line] https://www.rp.pl/Polityka/171009995-Referendum-w-Katalonii-90-proc-glosujacych-opowiedzialo-sie-za-niepodlegloscia.html, 26.04.2021.
„Kryzys w Katalonii i jego skutki dla gospodarki Hiszpanii”, Rynek Inwestycji (2017), [on-line] http://rynekinwestycji.pl/kryzys-w-kataloniii-jegoskutki/, 15.04.2021.
„MFW. Niepewność w Katalonii może podważyć zaufanie inwestorów”, Dziennik Gazeta Prawna 6.10.2017, [on-line] https://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/1076265,niepewnosc-w-katalonii-moze-podwazyczaufanie-inwestorow.html, 26.03.2021.
STASIŃSKI, M. (2021), „«Katalonia się zapada». Nacjonaliści kłócą się o zdalnego premiera”, 6.04.2021, [on-line] https://wyborcza.pl/7,75399,26952090,katalonia-sie-zapada-nacjonalisci-kloca-sie-ozdalnego-premiera.html, 2.05.2021.
Strony internetowe, słowniki, raporty
Cargill (2021), [on-line] https://www.cargill.com.pl/, 15.05.2021.
Catalunya.com (2021), „Catalunya Convention Bureau”, [on-line] https://www.catalunya.com/en/catalunya-convention-bureau-ccb, 22.01.2021.
Eures (2020), „Labour Market Information (Ragion: Cataluña)”, [on-line] https://ec.europa.eu/eures/main.jsp?catId=443&lmi=Y&acro=lmi&lang=en&recordLang=en&parentId=&countryId=ES®ionId=ES1&nuts2Code=ES11&nuts3Code=null&mode=text®ionName=Catalu%C3%B1a,25.04.2021.
Eures (2020), „Información sobre el mercado laboral”, [on-line] https://ec.europa.eu/eures/main.jsp?catId=443&acro=lmi&lang=es&countryId=ES&-regionId=ES5&nuts2Code=ES51&nuts3Code=null®ionName=Catalu%C3%B1a, 25.04.2021.
Eurostat (2019), „EU Population Up to Over 513 Million on 1 January 2019.
More Deaths than Births”, [on-line] https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/9967985/3-10072019-BP-EN.pdf/e152399b-cb9e-4a42-a155-c5de6dfe25d1, 20.04.2021.
Eurostat (2020), „Ośrodki turystyczne – liczba noclegów w turystycznych obiektach noclegowych, 2018 r.”, [on-line] https://ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/index.php?title=Tourism_statistics/pl&oldid=483854#Noclegi_wykupione_przez_nierezydent.C3.B3w_w_UE-27:_na_pierwszym_miejscu_Hiszpania, 7.03.2021.
Generalitat de Catalunya (2020), „Catalan Economy. The Strength of An Innovative and Outward-looking Nation”, [on-line] http://economia.gencat.cat/web/.content/70_economia_catalana/Subinici/angles/glimpse-catalaneconomy/the-Catalan-economy.pdf, 2.04.2021.
Generalitat de Catalunya (2021), „Catalonia Industry Suppliers”, [on-line] http://suppliers.catalonia.com, 25.04.2021.
Idealista News (2020), „Cudzoziemcy zainwestowali 29 miliardów EUR w hiszpański sektor nieruchomości w ciągu ostatnich czterech lat”, [on-line] https://www.idealista.com/pl/news/nieruchomosci-na-sprzedazhiszpania/2020/01/12/7205-cudzoziemcy-zainwestowali-29-miliardow, 22.04.2021.
Nota de Conjuntura Econòmica (2020), „Anàlisi de l’evolució de l’economia catalana i el seu entorn Informe anual 2019”, [on-line] http://economia.gencat.cat/web/.content/70_economia_catalana/arxius/publicacions_periodiques/nota_de_conjuntura/NCE-110/NCE-110.pdf, 28.01.2021.
Pirineus (2021), „La Pica d’Estats”, [on-line] https://www.visitpirineus.com/en/node/126, 2.05.2021.
Statista (2021), „Annual Number of International Tourist Arrivals in Catalonia 2008-2020”, [on-line] https://www.statista.com/statistics/447823/yearly-number-of-international-tourists-visiting-catalonia/, 28.04.2021.
Statistical Institute of Catalonia (2021), „Comptes econòmics anuals de Catalunya”, [on-line] https://www.idescat.cat/pub/?id=piba, 26.04.2021.
Statistical Institute of Catalonia (2021), „Foreign Investment. By Activity Branches”, [on-line] https://www.idescat.cat/indicadors/?id=anuals&n=10467&col=1&lang=en, 27.04.2021.
Statistical Institute of Catalonia (2021), „Industrial Production Index (IPI). By Large Industrial Sectors”, [on-line] https://www.idescat.cat/indicadors/?id=anuals&n=10504&lang=en, 26.04.2021.
Statistical Institute of Catalonia (2021), „Inversió estrangera. Per branques d’activitat”, [on-line] https://www.idescat.cat/indicadors/?id=anuals&n=10467&col=1&lang=en, 26.04.2021.
Statistical Institute of Catalonia (2020), „Population on 1 January. Provinces”, [on-line] https://www.idescat.cat/pub/?id=aec&n=245&lang=en, 28.04.2021.
Statistical Institute of Catalonia (2021), „Producte interior brut. Revisió estadística 2019. Oferta”, [on-line] https://www.idescat.cat/indicadors/?id=anuals&n=10438&col=1, 26.04.2021.
Statistical Institute of Catalonia (2021), „Unemployment Rate. By Sex. Provinces”, [on-line] https://www.idescat.cat/pub/?id=aec&n=318&lang=en, 26.04.2021.
The Financial Times Ltd (2020), „fDi European Cities and Ragions of the Future 2020/2021 Special Report”, [on-line] https://www.fdiintelligence.com/article/76767, 25.01.2021.
Descargas
Publicado
Número
Sección
Licencia

Esta obra está bajo una licencia internacional Creative Commons Atribución-NoComercial-SinDerivadas 4.0.