Lekarze z Polski z poradą u zagranicznych monarchów
DOI:
https://doi.org/10.12797/AHiFM.85.2022.85.03Abstrakt
Artykuł przedstawia sylwetki lekarzy polskich, lub blisko związanych z Polską, którzy zagranicą pełnili rolę lekarzy nadwornych, osobistych lub choćby jednorazowo, a nawet drogą korespondencyjną, konsultowali cudzoziemskich monarchów. Zebrano informacje zawarte w zachowanych dokumentach i dostępnych omówieniach. Pozycja medyków na monarszych dworach, wynikająca zrazu ze znacznej biegłości zawodowej, wiedzy naukowej czy możnej protekcji, wykraczała często poza obowiązki czysto lekarskie. Odgrywali oni jednocześnie ważne role polityczne i pełnili misje dyplomatyczne. Wszystkie te funkcje miały znaczenie prestiżowe, ale również praktycznie oddziaływały na korzyść Polski. Zatem kim byli owi medycy?
Bibliografia
Birkenmajer L., Marcin Bielica z Olkusza oraz narzędzia astronomiczne, które zapisał Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w roku 1493, odczyt na posiedzeniu Wydz. Mat.-Przyrodniczego Akademii Umiejętności w Krakowie dn. 7.03.1892, https://rcin.org.pl/dlibra/publication/131653/edition/108149/content.
Broda M., Lekarze w państwie Zakonu Krzyżackiego w Prusach w XIV i XV wieku, Kraków 2013.
Brzeziński T., Od empirii i filozofii przyrody do nauki, [w:] Historia medycyny, red. T. Brzeziński, Warszawa 2000, s. 124-126.
Dembowski E., Piśmiennictwo polskie w zarysie, Poznań 1845, s. 54-56.
Encyklopedia Gutenberga online, https://www.gutenberg.czyz.org./index.php?word=45016.
file:///C:/Users/admin/AppData/Lokal/Temp/6706-8310.pdf, dostęp 04.01.2022.
Gąsiorowski L., Zbiór wiadomości do historyi sztuki lekarskiej w Polsce od czasów najdawniejszych, aż do najnowszych, t. 1, Poznań 1839.
Grzybowski A., Sak J., Józef Struś (1510-1568) jako prekursor współczesnej wiedzy o układzie krążenia w 500. rocznicę jego urodzin, Archiwum Historii i Filozofii Medycyny 2011, t. 74, s. 37-46.
Herbarz Polski Kaspra Niesieckiego: powiększony dodatkami z późniejszych autorów, rękopismów, dowodów urzędowych i wydany przez Jana Nep[omucena] Bobrowicza, t. 8, Lipsk 1841, s. 12-13.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Marcin_z_Kłecka.
Internet, www. wodip.opole.pl/Opolszczyzna/gminy/grodkow/g2_htm.
Janakowski M., Michał Hanel from Lviv: the physician and legate of the Jagiellons, Res Historica 2020, nr 49, s. 180-202.
Kotnis-Górka E., Marcin Bylica z Olkusza: człowiek renesansu czy średniowieczny wizjoner?, Ilcusiana, 2011, nr 4.
Krajniak R., Jeszcze o lekarzach w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach i ich karierach, Zapiski Historyczne 2014, t. 79, z. 3. DOI: https://doi.org/10.15762/ZH.2014.08
Lisowski W., Doktor Bartłomiej z Boreszewa (1360-1426). Lekarz komturów krzyżackich, Skalpel 2007, nr 3, s. 12-13.
Lisowski W., Tomasz z Wrocławia-lekarz książąt śląskich, Skalpel 2006, nr 3, s. 22-23.
Łopata K., Józef Markowski (1758-1829). Lekarz i chemik [w:] Złota księga Wydziału Chemii, red. E. Szczepaniec-Cięciak, Kraków 2000, s. 116-120, [on-line:] https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/242890/lopata_jozef_markowski_1758-1829_lekarz_i_chemik_2000.pdf?sequence=1&isAllowed=y.
Łukaszewicz J., Obraz historyczno-statystyczny miasta Poznania w dawnych czasach, t. 2, Poznań 1838, s. 221-227.
Ochotny R., Pionier nauki o tętnie – Józef Sruś/Iosephus Struthius (1510-1568), Folia Cardiologica Exerpta 2006, t. 1, nr 4, s. 227-228.
Oleszczyński A., Wspomnienia, cz. 1: O Polakach, co słynęli w obcych i odległych krajach. Opisy i wizerunki, Paryż 1843.
Rejmanowski T., Lekarze włocławscy w służbie królów polskich, Meritum. Pismo Pomorsko-Kujawskiej Izby Lekarskiej 2007, nr 3.
Seyda B., Dzieje medycyny w zarysie, wyd. 2 zm. i popr., Warszawa 1973.
Skalski J., Medycyna w Polsce przedrozbiorowej [w:] Dzieje medycyny w Polsce, red. W. Noszczyk, t. 1, Warszawa 2015.
Skobel F., Wiadomość o stanie Wydziału Lekarskiego w Szkole Głównej Krakowskiej od roku 1809 do roku 1817, Rocznik Wydziału Lekarskiego w Uniwersytecie Jagiellońskim 1843, t. 6, s. 48-49.
Szumowski W., Historia medycyny filozoficznie ujęta, Kęty 2008, wyd. 4 popr. i uzup., s. 413-414.
Świeżewski E., Przyczynki do dziejów medycyny w Polsce zbierane przez Ernesta Świeżewskiego, Jan Radlica doktor medycyny, biskup i kanclerz, Pamiętnik Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego, 1878, s. 441-444.
Turos M. J., Medycyna w zamyśle Komisji Edukacji Narodowej [w:] Dzieje medycyny w Polsce, red. W. Noszczyk, t. 1, Warszawa 2015, s. 134-135.
Zdunek Maciej, Szymon z Szamotuł, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 50, 2014-2016, s. 285-287.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
