Concepts of and Proposals for Constitutional Reforms in the Views of Polish Political Societies in Exile in 1830s: The Case of Young Poland
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.20.2023.82.17Keywords:
history of political and legal doctrines, history of constitutional law, constitutionalism, political system of the state, social reforms, women’s rights, partitioned Poland, Great Emigration, Young Europe, Young Poland, Giuseppe Mazzini, Joachim LelewelAbstract
The article analyses the concepts of and proposals for constitutional reforms put forward by one of the Polish democratic political groups, which was established in exile after the fall of the November Uprising (1830-1831). Young Poland, which was a part of an international conspiratorial organisation founded by Giuseppe Mazzini (Young Europe), an organisation marked by revolutionary democratism, which, according to Polish emigrants, meant primarily striving for national character, seeing its goal in regaining national independence lost by Poland as a result of partitions. In addition, however, the concepts of members of Young Poland strongly emphasized both Christian and Utopian socialist themes. The foundation of these concepts referred to republican ideas that arose from the Great French Revolution and were based on the principles of freedom, equality and fraternity.
Downloads
References
Archival sources
Północ, no. 1-4, 6, 9, 10-12, 14-16 (1835), Biblioteka Narodowa, sygn. P. 20226 Cym A.
Printed sources
Babeuf F.N., Pisma wybrane, transl. by K. Libera, Warszawa 1951.
Blanqui L.A., Wybór pism, transl. by I. Bibrowska, B. Wścieklica, Warszawa 1975.
Borkowski K., Pamiętnik historyczny o wyprawie partyzanckiej do Polski w roku 1833, Lipsk 1863.
Buonarroti P., Sprzysiężenie Równych, vol. 1-2, Warszawa 1952.
Condorcet J.A.N.C. de., “O znaczeniu słowa «rewolucyjny»,” transl. by E. Zgolińska, Doctrina. Studia społeczno-polityczne, no. 8 (2011).
Chrzanowski W., O wojnie partyzanckiej, Paris 1835.
Darasz W., Pamiętnik emigranta, prep. by A. Rynkowska, Wrocław 1953.
Domeyko I., Moje podróże. Pamiętniki wygnańca, prep. by E.H. Nieciowa, Wrocław 1962.
Heltman W., Demokracja polska na emigracji. Wyjątki z pism, Lipsk 1866.
Heltman W., Emigracja polska od 1831 do 1863. Krótki rys historyczny, Lipsk 1865.
Lelewel J., Listy emigracyjne Joachima Lelewela, prep. by H. Więckowska, vol. 1: 1831-1835, Kraków 1948.
Marx K., “Apel Mazziniego,” in K. Marx, F. Engels, Dzieła, vol. 9, Warszawa 1965.
Marx K., “Machinacje Mazziniego i Kossutha – Sojusz z Ludwikiem Napoleonem – Palmerston,” in K. Marx, F. Engels, Dzieła, vol. 8, Warszawa 1964.
Marx K., “Mazzini a Napoleon,” in K. Marx, F. Engels, Dzieła, vol. 12, Warszawa 1967.
Marx K., “Nowy manifest Mazziniego,” in K. Marx, F. Engels, Dzieła, vol. 12, Warszawa 1967.
Marx K., “Odezwa Mazziniego,” in K. Marx, F. Engels, Dzieła, vol. 13, Warszawa 1966.
Marx K., “Sardynia,” in K. Marx, F. Engels, Dzieła, vol. 12, Warszawa 1967.
Postępowa publicystyka emigracyjna 1831-1846. Wybór źródeł, prep. by W. Łukaszewicz, W. Lewandowski, Wrocław 1961.
Saint-Just L., Wybór pism, transl. by A. Ziemilski, B. Kulikowski, Warszawa 1954.
Saint-Simon C.H., Pisma wybrane, vol. 1, transl. by S. Antoszczuk, Warszawa 1968.
Literature
Baczko B., “Niektóre węzłowe problemy rozwoju polskiej myśli społeczno-politycznej i filozoficznej XIX wieku (do lat siedemdziesiątych),” in B. Baczko, N. Assorodobraj (eds.), Z dziejów polskiej myśli filozoficznej i społecznej, vol. 3: Wiek XIX, Warszawa 1957.
Barszczewska-Krupa A., Reforma czy rewolucja. Koncepcje przekształcenia społeczeństwa polskiego w myśli politycznej Wielkiej Emigracji 1832-1863, Łódz 1979.
Bartkowski J., Wspomnienia z powstania 1831 roku i pierwszych lat emigracji, prep. by E. Sawrymowicz, Kraków 1966.
Baszkiewicz J., Historia Francji, Wrocław 2004.
Baszkiewicz J., “Z zagadnień nowożytnej koncepcji prawa do oporu,” Czasopismo Prawno-Historyczne, no. 2 (1975).
Baumfeld A., Polska myśl mesjaniczna, Warszawa 1910.
Białynia-Chołodecki J., Patryotyczna działalność księży w latach 1833-1837. Epizody z czasów partyzantki pułkownika Józefa Zaliwskiego, Lwów 1912.
Bogdański H., “O tajnych politycznych związkach w Galicji od roku 1832 do roku 1841,” in Pamiętniki spiskowców i więźniów galicyjskich w latach 1832-1846, prep. by K. Lewicki, Wrocław 1954.
Borejsza J.W., “Rewolucjonista polski – szkic portretu,” in S. Kieniewicz (ed.), Polska XIX wieku: państwo – społeczeństwo – kultura, Warszawa 1977.
Borys W., “Wyprawa Zaliwskiego i polskie organizacje spiskowe w Galicji w latach 1832-1835,” in W.A. Djakow, S. Kieniewicz, W. Śliwowska, F.I. Steblij (eds.), Społeczeństwo polskie i próby wznowienia walki zbrojnej w 1833 roku, Wrocław 1984.
Bożek M., “Prawo do oporu w Republice Federalnej Niemiec,” Państwo i Prawo, no. 8 (2019).
Cygler B., Działalność polityczno-społeczna Joachima Lelewela na emigracji w latach 1831-1861, Gdańsk 1969.
Cygler B., “Dzieje i problematyka prasy lelewelowskiego Zjednoczenia Emigracji Polskiej w latach 1837-1839,” Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego, no. 2 (1967).
Dutkiewicz J.E., Francja a Polska w 1831 r., Łódź 1950.
Ehrlich S., Wiążące wzory zachowania. Rzecz o wielości systemów norm, Warszawa 1995.
Feldman W., Dzieje polskiej myśli politycznej w okresie porozbiorowym (próba zarysu), vol. 1, Warszawa 1988.
Fournier-Finocchiaro L., “Cultura francese e cultura polacca in Giuseppe Mazzini,” Kwartalnik Neofilologiczny, no. 2 (2016).
Gadon L., Emigracja Polska. Pierwsze lata po upadku powstania listopadowego, vol. 2-3, Kraków 1902.
Gałkowski A., Polski patriota – obywatel Europy. Rzecz o Janie Czyńskim (1801-1867), Warszawa 2004.
Gierowski J.A., Historia Włoch, Wrocław 1999.
Goddeeris I., “Spór o emigrację polską XIX w. – odpowiedź autora,” Kwartalnik Historyczny, no. 2 (2016). DOI: https://doi.org/10.12775/KH.2016.123.2.05
Grabski W.J., Karol Fourier (1772-1837). Jego życie i doktryna, Warszawa 1928.
Gründler T., “La République française, une et indivisible?,” Revue du Droit Public, no. 2 (2007).
Grzybowski K., Ojczyzna, naród, państwo, Warszawa 1977.
Handelsman M., Francja – Polska 1795-1845. Studia nad dziejami myśli politycznej, Warszawa 1926.
Handelsman M., Rozwój narodowości nowoczesnej, Warszawa 1924.
Handelsman M., Zjednoczenie Włoch, Warszawa 1923.
Hastings C.B., “Hugues-Félicié-Robert de Lamennais: A Catholic Pioneer of Religious Liberty,” Journal of Church and State, no. 2 (1988). DOI: https://doi.org/10.1093/jcs/30.2.321
Hobsbawm E.J., Nations and Nationalism Since 1780, Cambridge 1992. DOI: https://doi.org/10.1017/CCOL0521439612
Huggins M., “The Nation and Giuseppe Mazzini, 1842-48,” New Hibernia Review, no. 3 (2013). DOI: https://doi.org/10.1353/nhr.2013.0037
Jaworski I., “Konstytucja Jakobińska z 1793 roku,” Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne, no. 1-6 (1923).
Kalembka S., “Czasopiśmiennictwo emigracji popowstaniowych XIX wieku,” in J. Łojek (ed.), Prasa polska w latach 1661-1864, Warszawa 1976.
Kalembka S., “Polskie wychodźstwa popowstaniowe i inne emigracje polityczne w Europie w XIX wieku,” in S. Kieniewicz (ed.), Polska XIX wieku. Państwo – społeczeństwo – kultura, Warszawa 1977.
Kalembka S., “Polskie zabiegi dyplomatyczne między powstaniem listopadowym a styczniowym (koniec 1831-1860 r.),” in L. Bazylow (ed.), Historia dyplomacji polskiej, vol. 3: 1795-1918, Warszawa 1982.
Kalembka S., “Problemy państwa w polskiej myśli politycznej okresu międzypowstaniowego,” in W. Wrzesiński (ed.), Państwo w polskiej myśli politycznej, Wrocław 1988.
Kalembka S., “Projekty i postulaty konstytucyjne Wielkiej Emigracji,” in M. Kallas (ed.), Konstytucje Polski. Studia monograficzne z dziejów polskiego konstytucjonalizmu, vol. 1, Warszawa 1990.
Kalembka S., Towarzystwo Demokratyczne Polskie w latach 1832-1846, Toruń 1966.
Kalembka S., Wielka Emigracja. Polskie wychodźstwo polityczne w latach 1831-1862, Warszawa 1971.
Koberdowa I., “Kształtowanie się wizji socjalizmu w polskiej myśli politycznej w latach 1830-1886,” in J. Tomicki (ed.), Wizje socjalizmu w Polsce do roku 1948, Warszawa 1987.
Konarski M., “Challenging the Legitimacy of the Law,” TEKA Komisji Prawniczej Polskiej Akademii Nauk Oddział w Lublinie, no. 8 (2015).
Konarski M., “Konarszczyzna, czyli przygotowania do wojny partyzanckiej w latach 1835-1839,” Studia Prawnicze i Administracyjne, no. 3 (2017).
Konarski M., “Kwestionowanie legitymacji prawa jako forma ochrony godności człowieka i obywatela,” Prawo Kanoniczne: kwartalnik prawno-historyczny, no. 3 (2015).
Konarski M., “Myśl polityczno-prawna Louisa de Saint-Just (1767-1794),” Studia Prawnicze i Administracyjne, no. 2 (2016).
Konarski M., “Prawo i rewolucja: Rozważania jurysty o rewolucji francuskiej 1789-1794,” Studia Prawnicze i Administracyjne, no. 1 (2016).
Konarski M. “Program reform społecznych i ustrojowych Młodej Polski w świetle publicystyki jej przedstawicieli na łamach paryskiej «Północy» (1835),” Studia Prawnicze i Administracyjne, no. 2 (2019).
Konarski, “Radykalny demokratyzm i wizja rewolucji społecznej księdza Piotra Ściegiennego,” Kościół i Prawo, no. 1 (2018). DOI: https://doi.org/10.18290/kip.2018.7.1-5
Konarski M., “The Partisan Expedition Led by Józef Zaliwski in 1833 and the Legal Status of Partisan in the Light of International Law,” Studia Prawnicze i Administracyjne, no. 3 (2017).
Konarski M., “Zamach stanu w perspektywie prawno-historycznej na przykładzie Rewolucji Francuskiej 1789-1799,” in W. Lis (ed.), Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi publicznemu, Lublin 2017.
Kozłowski E., “Wojskowość polska w latach 1832-1864,” in A.F. Grabski et al. (eds.), Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864, vol. 2: 1648-1864, Warszawa 1966.
Kuligowski P., “The Patogenesis of the Public Sphere in Exile: Anarchy and Unity in the Political Thought and Mentality of the Great Polish Emigration,” Kwartalnik Historyczny, no. 3 (2019), ttp://dx.doi.org/10.12775/KH.2019.126.SI.1.03. DOI: https://doi.org/10.12775/KH.2019.126.SI.1.03
Lefebvre G., Termidorianie. Dyrektoriat, transl. by W. Bieńkowska, Warszawa 1959.
Le Goff P., The Militiant Politics of Auguste Blanqui, PhD thesis, University of Warwick 2015.
Lewak A., “Ideologia polskiego romantyzmu politycznego a Mazzini,” Przegląd Historyczny, no. 37 (1948).
Lépine J., Gracchus Babeuf, transl. by K. Rapaczyński, Warszawa 1950.
Limanowski B., Stanisław Worcell, Kraków 1910.
Łojek J., “Prasa w Polsce porozbiorowej,” in J. Łojek, J. Myśliński, W. Władyka (eds.), Dzieje prasy polskiej, Warszawa 1988.
Łopuszański B., Stowarzyszenie Ludu Polskiego (1835-1841). Geneza i dzieje, Kraków 1975.
Łopuszański B., “Ustawa «Stowarzyszenia Ludu Polskiego» z 1835 r.,” Przegląd Historyczny, no. 2 (1969).
Łukaszewicz W., “Wpływ masonerii, karbonaryzmu i Józefa Mazziniego na polską myśl rewolucyjną w latach poprzedzających Wiosnę Ludów,” in N. Gąsiorowska (ed.), Wiosna Ludów w Europie. Część II: zagadnienia ideologiczne, Warszawa 1951.
Markiewicz Z., “Mickiewicz i Lamennais,” Pamiętnik Literacki, no. 4 (1963).
Markov W., Soboul A., Wielka Rewolucja Francuzów 1789, transl. by E. Morciniec, Wrocław 1984.
Mathiez A., Rewolucja francuska, transl. by W. Dzwonkowski, W. Łukaszewicz, T. Landecki, Warszawa 1956.
Mehring F., Historia socjaldemokracji niemieckiej, vol. 1, transl. by E. Werfel, Warszawa 1963.
Piątkowski L., “Rosjanie o przywódcach włoskiego ruchu narodowowyzwoleńczego w latach sześćdziesiątych XIX w.,” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F. Historia, no. 38/39 (1983/1984).
Płoski S., “Działalność Zaliwskiego w wojnie polsko-rosyjskiej 1831 roku,” in Księga Pamiątkowa ku uczczeniu 25-letniej działalności naukowej prof. Marcelego Handelsmana, Warszawa 1929.
Podniesiński M., “Lamennais i geometryczna mowa. Materializacja języka jako ważny aspekt formalny rozwoju filozoficznego modernizmu wewnątrz Kościoła Katolickiego,” Łódzkie Studia Teologiczne, no. 19 (2010).
Popkow B., “Historiografia wyprawy Zaliwskiego,” in W.A. Djakow, S. Kieniewicz, W. Śliwowska, F.I. Steblij (eds.), Społeczeństwo polskie i próby wznowienia walki zbrojnej w 1833 roku, Wrocław 1984.
Procyk A., Giuseppe Mazzini’s Young Europe and the Birth of Modern Nationalism in the Slavic World, Toronto–Buffalo–London 2019. DOI: https://doi.org/10.3138/9781487531485
Procyk A., “Polish Émigrés as Emissaries of the Risorgimento in Eastern Europe,” Harvard Ukrainian Studies, no. 1-2 (2001).
Przemski L., “Zagadnienie wojny partyzanckiej w przeddzień Wiosny Ludów,” in N. Gąsiorowska (ed.), Wiosna Ludów na ziemiach polskich, vol. 1, Łódź 1948.
Rowley D.G., “Giuseppe Mazzini and the Democratic Logic of Nationalism,” Nation and Nationalism. Journal of the Association for the Study of Ethnicity and Nationalism, no. 1 (2012), https://doi.org/10.1111/j.1469-8129.2011.00501.x. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1469-8129.2011.00501.x
Rysiewicz M., Monarchia, lud, religia: monarchizm konserwatywnych środowisk politycznych Wielkiej Emigracji w latach 1831-1848, Kraków 2015. DOI: https://doi.org/10.12797/9788376386058
Ryszka F., “Programy ruchów rewolucyjnych i narodowowyzwoleńczych,” in J. Baszkiewicz, F. Ryszka (eds.), Historia doktryn politycznych i prawnych, Warszawa 1973.
Serejski M.H., Koncepcja historii powszechnej Joachima Lelewela, Warszawa 1958.
Skowronek J., “Idea niepodległości narodowej w polskiej myśli politycznej pierwszej połowy XIX w.,” in J. Maternicki (ed.), Idea niepodległości i suwerenności narodowej w polskiej myśli politycznej XIX i XX wieku, Warszawa 1989.
Smirnow F.A., Więzi rewolucyjne narodów Rosji i Polski w latach trzydziestych-sześćdziesiątych XIX wieku, Warszawa 1972.
Sobolewska B., Sobolewski M., Myśl polityczna XIX i XX w.: liberalizm, Warszawa 1978.
Sokołowska S., Buksiński T., “Uwagi o zjednoczeniu emigracji polskiej,” Kwartalnik Historyczny, no. 3 (1966).
Sokołowska S., “Geneza emigracyjna wyprawy J. Zaliwskiego,” in W.A. Djakow, S. Kieniewicz, W. Śliwowska, F.I. Steblij (eds.), Społeczeństwo polskie i próby wznowienia walki zbrojnej w 1833 roku, Wrocław 1984.
Sokołowska S., Młoda Polska. Z dziejów ugrupowań demokratycznych Wielkiej Emigracji, Wrocław 1972.
Spitzer A.B., The Revolutionary Theories of Louis Auguste Blanqui, New York 1957. DOI: https://doi.org/10.7312/spit94116
Stecka M., “Układy «Towarzystwa Demokratycznego» z «Młodą Polską» (1834),” Przegląd Historyczny, no. 22 (1919-1920).
Straszewska M., Życie literackie Wielkiej Emigracji we Francji 1831-1840, Warszawa 1970.
Szostakowski S., Z dziejów Wielkiej Emigracji, Warszawa 1991.
Świerczewska K., “Jan Czyński: działacz polityczny, literat i publicysta czasów Wielkiej Emigracji (1801-1867),” Prace Polonistyczne, no. 8 (1950).
Trzeciakowski L., “Idea państwa w historiografii polskiej XIX w. na przykładzie Joachima Lelewela, Michała Bobrzyńskiego i Bolesława Limanowskiego,” in W. Wrzesiński (ed.), Państwo w polskiej myśli politycznej, Wrocław 1988.
Tyrowicz M., Towarzystwo Demokratyczne Polskie 1832-1863. Przywódcy i kadry członkowskie. Przewodnik bibliograficzny, Warszawa 1964.
Ugniewska J., Giuseppe Mazzini – historia jako narodowa terapia, Wrocław 1986.
Walicki A., Filozofia a mesjanizm. Studia z dziejów filozofii i myśli społeczno-religijnej romantyzmu polskiego, Warszawa 1970.
Wawrykowa M., “Geneza powstania sabaudzkiego 1834 r.,” Przegląd Historyczny, no. 2 (1970).
Wierzchowski M., “Przyczynek do dziejów Zaliwszczyzny na Litwie,” Przegląd Historyczny, no. 2 (1960).
Wojtowicz J., Historia Szwajcarii, Wrocław 1989.
Zdrada J., Wielka Emigracja po Powstaniu Listopadowym, Warszawa 1987.
Zgolińska J.E., “Myśliciel a rewolucja – Jean Antoine Nicolas Condorcet,” Doctrina. Studia społeczno-polityczne, no. 8 (2011).
Żaliński H., “Wizje ustrojowe Polski odrodzonej w myśli społeczno-politycznej Wielkiej Emigracji,” in H. Żaliński (ed.), Kraj, emigracja, niepodległość: Studia i szkice, Kraków 2006.
Żurawski vel Grajewski R., “Jeszcze o Wielkiej Emigracji w Belgii – polemika na marginesie książki Idesbalda Goddeerisa,” Kwartalnik Historyczny, no. 3 (2016), https://doi.org/10.12775/KH.2016.123.3.04. DOI: https://doi.org/10.12775/KH.2016.123.3.04
Żurawski vel Grajewski R., “Wielka Emigracja w Belgii (1831-1870) – wizerunek bez heroizmu,” Kwartalnik Historyczny, no. 1 (2016), https://doi.org/10.12775/KH.2016.123.1.04. DOI: https://doi.org/10.12775/KH.2016.123.1.04
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
