Kryzys humanitarny na granicy polsko-białoruskiej. Analiza zjawiska w perspektywie ładu społecznego
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.21.2024.88.3.04Keywords:
migration to Europe, humanitarian crisis, Polish-Belarusian border, social orderAbstract
HUMANITARIAN CRISIS ON THE POLISH-BELARUSIAN BORDER: ANALYSIS OF THE PHENOMENON FROM THE PERSPECTIVE OF SOCIAL ORDER THEORY
The article concerns the humanitarian crisis on the Polish Belarusian border. The author describes and explains the phenomenon referring to the concept of social order by Stanisław Ossowski. The entities that create the social order at the Polish-Belarusian border are described and analysed: the EU, the Polish state and its institutions, civil society, inhabitants of the region and migrants crossing the border illegally. In the summary, the author points to the relationship between the social order created at the border and the humanitarian crisis.
Downloads
References
Biuletyn Informacji Publicznej RPO, RPO: nieprzyjmowanie wniosków o ochronę międzynarodową w strefie przygranicznej to naruszenie prawa, 2021, 19 X, [online] https://bip.brpo.gov.
pl/pl/content/rpo-nieprzyjmowanie-wnioskow-o-ochrone-miedzynarodowa-w-strefieprzygranicznej-naruszenie.
Bodnar A., Grzelak A., In Poland, where is Frontex?, „Politico.eu” 2021, 4 XI, [online] https://www.politico.eu/article/poland-frontex-belarus-border-migration-crisis/.
Bodnar A., Grzelak A., The Polish–Belarusian Border Crisis and the (Lack of) European Union Response, „Bialystok Legal Studies” 2023, vol. 28, no. 1, https://doi.org/10.15290/bsp.2023.28.01.04. DOI: https://doi.org/10.15290/bsp.2023.28.01.04
Boimy się, że kiedyś strzelą. I to nie żart, to się może wydarzyć nawet przez przypadek, Sprawozdanie z działań antyrepresyjnych Grupy Granica, realizowanych przez Kolektyw Szpila i Helsińską Fundację Praw Człowieka od początku trwania kryzysu humanitarnego (jesień 2021) do końca grudnia 2022, [online] https://hfhr.pl/upload/2023/01/sprawozdanie-antyrepresyjne.pdf.
Cichocki R., O zasadach organizujących ład społeczny. Próba reinterpretacji typologii zachowań zbiorowych Stanisława Ossowskiego, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1990, z. 2.
Cykliczny raport Grupy Granica z sytuacji na pograniczu polsko-białoruskim, grudzień 2022 – styczeń 2023, [online] https://hfhr.pl/upload/2023/02/raport-grupy-granica-grudzienstyczen.pdf.
Cywiński P., Katner F., Ziółkowski J., Zarządzanie strachem. Jak prawica wygrywa debatę publiczną w Polsce?, Fundacja Batorego, Warszawa 2019, [online] https://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Forum%20Idei/Zarzadzanie%20strachem.pdf.
Decyzja Rady w sprawie tymczasowych środków nadzwyczajnych na rzecz Łotwy, Litwy i Polski, 1 XII 2021, Brussels, COM(2021) 752 final, 2021/0401(CNS).
Dziurawa zapora PiS na granicy z Białorusią, „Gazeta Wyborcza” 2023, 29 IX.
Europejski Trybunał Praw Człowieka w sprawie stanu wyjątkowego przy granicy polsko-białoruskiej, [online] https://hfhr.pl/aktualnosci/etpc-bada-stan-wyjatkowy-przy-granicy-polskobialoruskiej.
Graban A., W jaki sposób pojęcie „wojny hybrydowej” wykorzystywane jest przeciwko osobom uchodźczym?, [online] https://www.bbng.org/w-jaki-sposob-pojecie-wojny-hybrydowej.
Granica polsko-białoruska: Posłowie zaniepokojeni kryzysem humanitarnym i politycznym, Komunikat prasowy z sesji plenarnej PE, 10 XI 2021, [online] https://www.europarl.europa.eu/news/pl/press-room/20211110IPR17001/granica-polsko-bialoruska-poslowie-zaniepokojeni-kryzysem-humanitarnym.
Grześkowiak M., The „Guardian of the Treaties” is No More? The European Commission and the 2021 Humanitarian Crisis on Poland–Belarus Border, „Refugee Survey Quarterly” 2023, vol. 42, no. 1, https://doi.org/10.1093/rsq/hdac025. DOI: https://doi.org/10.1093/rsq/hdac025
Grześkowiak M., Praworządność wybiórcza. Wspólny Europejski System Azylowy w obliczu kryzysu, „Badaczki i badacze na granicy” 2022, [online] https://www.bbng.org/praworzadnosc-wybiorcza.
Jurek K., Działalność organizacji pozarządowych w kontekście kryzysu na granicy polsko-białoruskiej (2021-2022), „Wschodnioznawstwo” 2022, t. 16, https://doi.org/10.4467/20827695WSC.22.009.16758. DOI: https://doi.org/10.4467/20827695WSC.22.009.16758
Klaus W., Poza prawem. Prawna ocena działań państwa polskiego w reakcji na kryzys humanitarny na granicy polsko-białoruskiej, Warszawa 2022.
Komisja Europejska, Statystyki dotyczące migracji do Europy, [online] https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/promoting-our-european-way-life/statistics-migration-europe_pl#uchod%C5%BAcy-w-europie.
Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 28 stycznia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie granicy państwowej, Dz.U. 2022, poz. 295.
Odpychani siłą, „Gazeta Wyborcza. Tygodnik Białystok” 2022, 1 IV.
Ossowski S., O nauce, Warszawa 1967.
Potyrała A., Kryzys migracyjny 2015+. Między solidarnością a partykularyzmem, Poznań 2019.
Papko A., Polskie media wobec kryzysu na granicy. Rola Biełsatu, [w:] Raport IV „Granica dyktatora. Polska i Białoruś wobec kryzysu granicznego”, Warszawa 2021.
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 20 sierpnia 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego zawieszenia lub ograniczenia ruchu granicznego na określonych przejściach granicznych, Dz.U. 2021, poz. 1536.
Ruven M., Wystąpienie podczas posiedzenia Rady Bezpieczeństwa ONZ, poświęconego kryzysowi migracyjnemu na Morzu Śródziemnym, Nowy Jork 2023, 28 IX.
Rust M., Kryzys na granicy: czy zmiana „białoruskiej agendy” zagraża białoruskim siłom demokratycznym?, [w:] Raport IV „Granica dyktatora. Polska i Białoruś wobec kryzysu granicznego” Warszawa 2021.
Rydzewski R., Czym zajmuje się Grupa Granica?, [online] https://content.bbng.org/uploadsR_Rydzewski_Czym_zajmuje_sie_Grupa_Granica_6852f943af.pdf.
Tkachuk O., Znaczenie kryzysu migracyjnego na granicy polsko-białoruskiej dla polityki imigracyjnej i azylowej Unii Europejskiej, „Wschodnioznawstwo” 2022, t. 16, https://doi.org/10.4467/20827695WSC.22.008.16757. DOI: https://doi.org/10.4467/20827695WSC.22.008.16757
Tyszka K., Dwa paradygmaty kryzysu i ich społeczne konsekwencje, [w:] Dawne idee, nowe problemy, red. P. Śpiewak, Warszawa 2010.
UNHCR and IOM Shocked and Dismayed by Deaths Near Belarus-Poland Border, [online] https://www.unhcr.org/news/news-releases/unhcr-and-iom-shocked-and-dismayed-deathsnear-belarus-poland-border.
Usov P., Militaryzacja kryzysu migracyjnego, [w:] Raport IV „Granica dyktatora. Polska i Białoruś wobec kryzysu granicznego”, Warszawa 2021.
Ustawa z dnia 14 października 2021 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2021, poz. 1918.
Utonęło kolejnych 31 migrantów. Morze Śródziemne to najbardziej śmiertelna granica na świecie, „OKO Press” 2022, 1 VII, [online] https://oko.press/utonelo-kolejnych-31-migrantow-morze-srodziemne.
Wawrzusiszyn A., Kryzys migracyjny na granicy polsko-białoruskiej i jego wpływ na bezpieczeństwo Polski, „Nowa Polityka Wschodnia” 2022, t. 2, nr 33.
Wolontariuszka bez zarzutu, „Gazeta Wyborcza. Tygodnik Białystok”, 2022, 9 XII.
Wstyd za Usnarz Górny, „Gazeta Wyborcza. Tygodnik Białystok”, 2022, 2 IX.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
