Liberty, Enlightenment, and the Polish Brethren
DOI:
https://doi.org/10.12797/RM.02.2018.04.07Keywords:
liberty of conscience, liberty of expression, Enlightenment, history of ideas, dialogueAbstract
The article presents an overview of the history of the idea of dialogics and liberty of expression. This liberty is strictly tied to the problem of liberty of conscience. Since the 17th century, the development of the dialogics traveled from an apocalyptic – and demonising its opponents – discourse as in John Milton’s approach in Areopagitica, through dialogics of cooperation and obligations and laws (in the Polish Brethren, so-called Socinians, especially Jan Crell), through dialogics of deduction (transcendental deduction in Immanuel Kant), to dialogics of induction and creativity (John Stuart Mill).
References
A Declaration of the Faith and Order Owned and Practiced in the Congregational Churches in England. (1658). London.
Bachtin, M. M. (1975). Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa średniowiecza i renesansu (A. & A. Goreniowie, Trans.). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Bolecki, W. (1999). Język. Polifonia. Karnawał. In W. Bolecki, Polowanie na postmodernistów (w Polsce) i inne szkice (pp. 285-308). Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Cascardi, A. J. (1992). The Subject of Modernity. Cambridge: Cambridge University Press.
Cascardi, A. J. (1999). Consequences of Enlightenment. Cambridge: Cambridge University Press.
Crell, J. (1957). O wolność sumienia (I. Lichońska, Trans.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Guss, D. L. (1991). Enlightenment as Process: Milton and Habermas. PMLA, 106(5). https://www.doi.org/10.2307/462687.
Habermas, J. (2007). Strukturalne przeobrażenia sfery publicznej (W. Lipnik, M. Łukasiewicz, Trans.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hill, C. (1972). The World Turned Upside Down: Radical Ideas During the English Revolution. London: Temple Smith.
Huber, S. (2005). Logika i wiara w sporze Andrzeja Wiszowatego i Gottfrieda Wilhelma Leibniza o Trójcę św. Warszawa: Semper.
Kant, I. (2004). Krytyka władzy sądzenia (J. Gałecki & A. Landman, Trans.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kroński, T. (1966). Kant. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Locke, J. (1685). The Works of John Locke. (Vol. 5). (Four Letters concerning Toleration).
Locke, J. (1963). List o tolerancji: tekst łaciński i przekład polski (L. Joachimowicz, Trans.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Mendus, S. (1989). Toleration and the Limits of Liberalism. Atlantic Highlands, NJ: Humanities Press International.
Mill, J. S. (2005). Utylitaryzm; O wolności (M. Ossowska & A. Kurlandzka, Trans.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Milton, J. (1644). Areopagitica (1644). Retrieved October 18, 2018, from Online Library of Liberty: http://oll.libertyfund.org/titles/milton-areopagitica-1644-jebb-ed
Ogonowski, Z. (1991). Myśl ariańska w Polsce XVII wieku: antologia tekstów. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Ogonowski, Z. (2014). Leibniz and Socinianism. Odrodzenie i Reformacja w Polsce, 1(3). http://dx.doi.org/10.12775/OiRwP.SI.2014.01.
Pasek, Z. (1999). Wyznania wiary. Kraków: Media-Press.
Pask, K. (2004). The Bourgeois Public Sphere and the Concept of Literature. Criticism, 46(2), 241-256.
Płuciennik, J. (2006). Nowożytny indywidualizm a literatura. Wokół hipotez o kreacyjności Edwarda Younga. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.
Płuciennik, J. (2009). Literatura, głupcze! Laboratoria nowoczesnej kultury literackiej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.
Szahaj, A. (1996). Ponowoczesność – czas karnawału. Postmodernizm – filozofia błazna? In S. Czerniak & A. Szahaj (Eds.), Postmodernizm a filozofia: wybór tekstów (pp. 381-392). Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii, Polska Akademia Nauk.
Szczucki, L., & Tazbir, J. (Eds.). (1959). Literatura ariańska w Polsce XVI wieku. Warszawa: Książka i Wiedza.
Tazbir, J. (1973). Dzieje polskiej tolerancji. Warszawa: Interpress.
Wiszowaty, A. (1960). O religii zgodnej z rozumem czyli Traktat o posługiwaniu się sądem rozumu także w sprawach teologicznych i religijnych = Andreae Wissowati religio rationalis seu: de rationis iudicio in controversiis etiam theologicis ac religiosis adhibendo tractatus (E. Jędrkiewicz, Trans.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
