Geneza Naczelnego Komitetu Narodowego w Krakowie
DOI:
https://doi.org/10.32030/Abstrakt
Brak abstraktu dla tego artykułu.
Bibliografia
1. J. Rzepecki, Sprawa Legionu Wschodniego 1914 r., W-wa 1966, s. 48. List S. Bauera „Burego” do „Norwida” Neugebauera z 26.07.1914. Prywatne zebranie u H. Śliwińskiego, na którym podjęto decyzję zwołania XXI nadzwyczajnego posiedzenia KSSN.
2. T. Pelczarski, Komisjariaty wojskowe rządu narodowego w Królestwie Polskim 6.08.–5.09.1914, W-wa 1939, s. 31.
3. Śliwiński proponował by razem z nim do Wiednia udali się M. Sokolnicki lub I. Daszyński. Wobec nieobecności Sokolnickiego i Daszyńskiego w Krakowie zadecydowano, że do Wiednia pojadą Śliwiński i S. Downarowicz.
T. Pelczarski, op. cit., s. 32.
4. Ibidem, s. 33–34.
5. S. Migdał, Piłsudczyzna w latach I wojny światowej, Katowice 1961, s. 40.
6. Pelczarski, op. cit., s. 34–35. H. Jabłoński, Polityka PPS w latach I wojny światowej, W-wa 1958, s. 71–75.
Migdał, op. cit., s. 40, pisze o niepodległej Republice Polskiej, wnioskując, iż hasło połączenia Galicji i Królestwa (trializm) było przekreśleniem wcześniej głoszonego hasła niepodległości.
7. Migdał, op. cit., s. 40, tej informacji nie potwierdzają badania innych historyków.
8. Pelczarski, op. cit., s. 35.
9. ibidem, s. 217, załącznik II „Z dziennika H. Śliwińskiego”, notatki z 6 i 7. 08.1914 r.
10. 28.07.1914 KSSN ogłosiła się kierownikiem przy gotowań do akcji wyzwoleńczej, aż do momentu po wołania Rządu Narodowego. 29.07.1914 na zebraniu galicyjskich organizacji wojskowych w Krakowie uchwalono (oponował Piłsudski) postulat utworzenia Rządu Narodowego. Zwrócono się do czynników po litycznych z żądaniem utworzenia jednolitej silnej instytucji kierującej opinią i czynami społeczeństwa, oraz dającą wskazania organizacjom militarnym. Rzepecki, op. cit., s. 51–54.
11. H. Śliwiński stwierdza we wspomnieniach że „największym jego sukcesem, jego osobistych zabiegów był układ z Austrią w lipcu 1914 roku o stworzeniu armii polskiej, sparaliżowany i sprowadzony w połowie sierpnia 1914 przez endecką konserwę do roli Legionów”, a dalej wspomina iż „genezy legionów i naszego stosunku do Austrii w czasie 25.07.–15.08.1914 roku nikt poza nim nie jest w stanie historycznie ustalić”. Z listu Śliwińskiego do M. Janika z 15.03.1929 r. (w) M. Janik, W służbie idei niepodległości pamięci H. Śliwińskiego wspomnienia, Kraków 1934, s. 68.
12. CKN oficjalnie powstał 5.08.1914. Głąbiński w Wiedniu dezawuował zapowiedzi Śliwińskiego i S. Downarowicza o możliwości wybuchu powstania antyrosyjskiego. Uzyskał obietnicę (warunkową), że polskie oddziały zachowują cechy zewnętrzne formacji narodowych.
13. Przedstawiciele CKN (Grabski, Surzycki, Strzemiński) wzięli udział w XXV posiedzeniu KSSN. Wysunęli propozycję połączenia obu organizacji.
14. Manewr taktyczny by kontrolować nastroje oraz, by skaptować dla koncepcji endeckiej Januszajtisa (komendanta Polskich Drużyn Strzeleckich).
S. Głąbiński, Wspomnienia, s. 193.
Jabłoński, op. cit., s. 70.
Rzepecki, op. cit., s. 52.
15. H. Śliwiński powrócił z Wiednia 29.07.1914 roku wieczorem. Na dworcu krakowskim oczekiwał go Wł.J. Joworski, z którym udał się do J. Leo, gdzie Śliwiński zdał relację z wyników delegacji KSSN.
16. 6.08.1914 r. „Kadrówka” wkroczyła na ziemie Królestwa Polskiego – wynik porozumienia zawarte go między J. Piłsudskim a kpt. J. Rybakiem (z grupy Kummera).
17. W. Suleja, Spór o kształt aktywizmu: Piłsudski a Sikorski w latach I wojny światowej, (w) Polska myśl polityczna XIX i XX w. T. V, Ossolineum 1983, s. 146–149.
18. K. Srokowski, NKN – zarys historii, Kraków 1923, s. 104–106.
19. Ibidem s. 110–111.
20. Ibidem, s. 122.
21. L. Biliński, Wspomnienia i dokumenty. T. I, W-wa 1925, s. 294.
Migdał, op. cit., s. 47–48.
Rzepecki, op. cit., s. 80.
Srokowski, op. cit., s. 122.
22. 11.08.1914 ppłk Nowak wręczył Sikorskiemu ultimatum:
– dotychczasowe organizacje strzelców zostaną rozwiązane – strzelcy wstąpią do c. i k. wojska
– Piłsudski w obu wypadkach złoży komendę.
Wcześniej, 10.08.1914 r., w prasie galicyjskiej zamieszczono obwieszczenie Namiestnika Galicji wydane na podstawie zarządzenia ministra obrony krajowej Georgie’go z 3.08.1914 r. o połączeniu organizacji strzeleckich w korpusy z czarno-żółtą opaską.
S. Arski, J. Chudek, Galicyjska działalność wojskowa J. Piłsudskiego 1906–1914. Dokumenty, W-wa 1967, s. 616, 647.
Rzepecki, op. cit., s. 71, 72.
23. Przychylnie do sprawy polskiej odnosił się premier węgierski Burian, ale głos decydujący należał do hr. Tiszy, który przekonał Franciszka Józefa by zrezygnował z wydania manifestu do Polaków. Biliński, op. cit., s. 293. Rzepecki, op. cit., s. 122. Srokowski, op. cit., s. 80.
24. Jabłoński, op. cit., s. 87.
25. Pierwsze próby porozumienia z konserwatystami KSSN podjęła w pierwszych dniach sierpnia 1914 roku. 11.08.1914 na XXX posiedzeniu KSSN uchwalono, iż będzie się dążyć do rozszerzenia podstawy politycznej (wspólne obrady z Kołem Polskim). Porozumienie stało się faktycznie możliwe dopiero po „zamachu” NKA na polskość oddziałów strzeleckich (patrz przyp. 20).
M. Sokolnicki, Rok czternasty, Londyn 1961, s. 197.
Jabłoński, op. cit., s. 88.
26. „Czas” z 13. 08.1915 nr 345.
27. Daszyński, Pamiętniki, Kraków 1926, t. II, s. 168–170.
Rzepecki, op. cit., s. 84–87.
Sokolnicki, op. cit., s. 199–201.
Srokowski, op. cit., s. 125–145.
28. Sokolnicki, op. cit., s. 200.
Jabłoński, op. cit., s. 88.
29. Uchwały NKN z 16.08.1914 r. AP w Krakowie NKN-1.
30. K. Srokowski, op. cit., s. 146.
BIBLIOGRAFIA
1. Arski, J. Chudek, Galicyjska działalność wojskowa Piłsudskiego 1906–1914. Dokumenty, W-wa 1967.
2. L. Biliński, Wspomnienia i dokumenty, t. I, II, W-wa 1925.
3. I. Daszyński, Pamiętniki, t. II, Kraków 1926.
4. A. Garlicki, U źródeł obozu belwederskiego, W-wa 1981.
5. H. Jabłoński, Polityka PPS w czasie I wojny światowej, W-wa 1958.
6. M. Janik, W służbie idei niepodległości – pamięci H. Śliwińskiego wspomnienia, Kraków 1934
7. S. Migdał, Piłsudczyzna w latach I wojny światowej, Katowice 1961.
8. M. Sokolnicki, Rok czternasty, Londyn 1961.
9. K. Srokowski, NKN – zarys historii, Kraków 1923.
10. W. Suleja, Spór o kształt aktywizmu: Piłsudski a Sikorski w latach I wojny światowej, (w) Polska myśl polityczna XIX i XX w., T. V, Ossolineum 1983.
11. T. Pelczarski, Komisariaty wojskowe rządu narodowego w Królestwie Polskim 6.08.–5.09. 1914, W-wa 1939.
12. J. Rzepecki, Sprawa Legionu Wschodniego 1914 r., W-wa 1966.
Pobrania
Wersja elektroniczna opublikowana
Numer
Dział
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Szczegóły zob. w zakładce Prawa autorskie i udostępnianie.
