(Proto)nazwiska polskich Ormian na podstawie rzymskokatolickich ksiąg metrykalnych z Kresów Południowo-Wschodnich (XVII-XIX wiek)

Wybrane zagadnienia

Authors

  • Łukasz Trzeciak Pomeranian University in Słupsk

DOI:

https://doi.org/10.12797/LH.10.2023.10.05

Keywords:

Polish Armenians, anthroponymy, surnames, parish registers, Roman Catholic parishes, Southeastern Borderlands

Abstract

(PROTO)SURNAMES OF POLISH ARMENIANS BASED ON ROMAN CATHOLIC PARISH REGISTERS FROM SOUTHEASTERN BORDERLANDS (17TH-19TH CENTURIES): SELECTED ISSUES

The article is based on excerpts from Roman Catholic parish registers in Brzeżany, Kołomyja, Obertyn, and Żółkiew, serving as a significant source for anthroponymic studies of Polish Armenians. Criteria for including the collected anthroponyms in the study were defined: besides undisputed cases where the ethnicity of a person was indicated in the entry, other criteria of being Armenian were also taken into account – confessional (notes about the Armenian rite) and anthroponymic (the form of the name or surname used by Armenians). The dictionary includes 69 (proto)surnames covered in 63 entries.

Author Biography

Łukasz Trzeciak, Pomeranian University in Słupsk

Doktor nauk humanistycznych, językoznawca, polonista i rusycysta; adiunkt w Katedrze Filologii Polskiej Instytutu Filologii Uniwersytetu Pomorskiego w Słupsku, członek międzynarodowej Pracowni Onomastyki Słowiańskiej przy Instytucie Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego oraz towarzystw naukowych: Polskiego Towarzystwa Onomastycznego, Instytutu Badań Ormiańskich i Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego; autor prac poświęconych antroponimii słowiańskiej i polskiej oraz nazewnictwu osobowemu Ormian polskich.

References

Źródła drukowane

Majewski M. Ł., Metryka parafii ormiańskiej w Zamościu z lat 1694-1776, „Lehahayer”, 9, 2022, s. 7-68

Metryka katedry ormiańskiej we Lwowie za lata 1635-1732, wyd. K. Stopka (część kipczacka), M. Ł. Majewski (część polska i łacińska), Kraków 2020, Pomniki dziejowe Ormian polskich, 3

Wasyl F., Nieznana metryka zaślubionych ormiańskokatolickiej parafii w Kutach z lat 1868-1882. Uwagi źródłoznawcze i edycja, „Lehahayer”, 4, 2017, 149-233

Opracowania

[Adżarian H.] Աճառյան Հ., Հայոց անձնանունների բառարան [Słownik imion ormiańskich], Երևան [Erywań] 1942

Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku, 1-4, red. A. Cieślikowa, Kraków 2007-2016

[Awetisjan T.] Ավետիսյան Տ., Հայոց ազգանունների բառարան [Słownik nazwisk ormiańskich], Երեւան [Erywań] 2010

Buczyński M., Patronimika ormiańskie w XVII-wiecznym Zamościu, w: Wpływy obce w nazewnictwie Polski, red. M. Kamińska, Łódź 1993, s. 23-30, https://doi.org10.18778/0208-6077.27.04

Cieślikowa A., Szymowa J., Rymut K., Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, 1, Odapelatywne nazwy osobowe, Kraków 2000

Constantinescu N. A., Dicţionar onomastic romînesc, [Bucureşti] 1963

Dobrowolski K., Znaczenie metryk kościelnych dla badań naukowych, „Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie”, 5, 1920, s. 90-110

Florczak T. M., Księgi metrykalne jako źródło historyczne na przykładzie parafii skalmierzyckiej, „Archiwariusz. Biuletyn Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu”, 1, 2005, s. 105-131

[Garkawec] Гаркавец А. Н., Кыпчакское письменное наследие, 3, Кыпчакский словарь. По армянописьменным памятникам XVI-XVII веков [Kypčakskoe pisʹmennoe nasledie, 3, Kypčakskij slovarʹ. Po armânopisʹmennym pamâtnikam XVI-XVII vekov], Алматы [Almaty] 2010

Hanusz J., O nazwiskach Ormian polskich, „Muzeum”, 10, 1886, s. 565-573

[Hrinczenko] Грінченко Б., Словарь української мови [Slovarʹ ukraїnsʹkoї movi], [1-2], Берлін [Berlіn] 1924

Jop R., Metryki parafialne wyznania rzymskokatolickiego – stan wiedzy i potrzeby badawcze, w: Belliculum diplomaticum IV Thorunense. Dyplomatyka staropolska – stan obecny i perspektywy badań, red. W. Chorążyczewski, J. Tandecki, Toruń 2011, s. 143-157

Kopczyńska-Kłos H., Projekty genealogiczne Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich, „Lehahayer”, 5, 2018, s. 297-305, https://doi.org/10.12797/LH.05.2018.05.17

Kotecki R., Rejestracja metrykalna wiernych w świetle potrydenckiego ustawodawstwa Kościoła katolickiego, „Nasza Przeszłość”, 112, 2009, s. 135-179, https://doi.org/10.52204/np.2009.112.135-179

Kozłowska M., Słownik turecko-polski / Türkçe-Lehçe sözlük, Warszawa 2009

Kresa M., Księgi metrykalne i program EXCELjako źródło i narzędzie badań antroponimicznych, w: Badania historycznojęzykowe. Stan, metodologia, perspektywy, red. B. Dunaj, M. Rak, Kraków 2011, s. 399-411

Kufel R. R., Kancelaria, registratura i archiwum parafialne na ziemiach polskich od XII do początku XXI wieku, Zielona Góra 2005

Kuklo C., Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Warszawa 2009

Kulupa A., Księgi metrykalne i ich przydatność do badań nad historyczną antroponimią Poznania (na przykładzie najstarszej księgi kolegiaty św. Marii Magdaleny), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, 14 (34), 2007, s. 131-140

Kumor B., Jakim celom służyły księgi parafialne, „Przeszłość Demograficzna Polski”, 7, 1975, s. 299-304

Kurpas J., Początki ksiąg metrykalnych, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 2 (1-2), 1961, s. 5-42, https://doi.org/10.31743/abmk.6197

Lewandowska D., Księga metrykalna parafii ormiańskiej w Złoczowie (1685-1787) jako przyczynek do dziejów Ormian w Polsce, „Miscellanea Historico-Archivistica”, 15-16, 2008-2009, s. 145-152

Malec M., Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, 2, Nazwy osobowe pochodzenia chrześcijańskiego, Kraków 1995

Mnacakanian P., Księga zgonów parafii ormiańskokatolickiej w Stanisławowie 1715-1739, „Lehahayer”, 1, 2010, s. 123-133

Moskal T., Historia ksiąg metrykalnych Kościoła katolickiego na ziemiach polskich, „Archiwariusz.

Biuletyn Archiwum Archidiecezjalnego w Poznaniu”, 1, 2005, s. 55-83

Pisowicz A., Nazwy osobowe Ormian. Próba objaśnienia, w: Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, 7, Suplement. Rozwiązanie licznych zagadek staropolskiej antroponimii, red. A. Cieślikowa, Kraków 2002, s. 31-41

Rymut K., Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny, 1-2, Kraków 1999-2001

Rymut K., Słownik nazwisk współcześnie w Polsce używanych, 1-10, Kraków 1992-1994

[Sargsjan] Саргсян Т. Е., «Книга усопших за 1715-1739 годы» – новый источник по истории армян Станислава, w: Актуальні питання вірменознавства, 3-4, red. Д. А. Давтян, Л. В. Баженов [«Kniga usopših za 1715-1739 gody» – novyj istočnik po istorii armân Stanislava, w: Aktualʹnі pitannâ vіrmenoznavstva, 3-4, red. D. A. Davtân, L. V. Baženov], Вінниця [Vіnnicâ] 2016, s. 80-118

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, 1-15, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Warszawa 1880-1902

Słownik języka polskiego, 1-8, red. J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, Warszawa 1900-1927

Słownik staropolskich nazw osobowych, 1-7, red. W. Taszycki, M. Malec, Wrocław 1965-1987

Supranowicz E., Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, 4, Nazwy osobowe pochodzące od etników, Kraków 1997

Trzeciak Ł., Słowiańskie (proto)nazwiska Ormian lwowskich z XVI-XVII wieku, „Słowo. Studia Językoznawcze”, 13, 2022, s. 78-98, https://doi.org/10.15584/slowo.2022.13.6

Trzeciak Ł., Współczesne polskie nazwiska patronimiczne (z sufiksami -icz, -owicz-ewicz) pochodzenia ormiańskiego, „Roczniki Humanistyczne”, 69 (6), 2021, s. 155-170, https://doi.org/10.18290/rh21696-9

[Turecko-russkij slovar] Турецко-русский словарь / Türkçe-Rusça sözlük, red. Э. М.-Э. Мустафаев, Л. Н. Старостов, Москва 1977

Wasyl F., Ormianie w Horodence na przełomie XVIII i XIX wieku w świetle ormiańskokatolickich konskrypcji wiernych i rzymskokatolickich ksiąg metrykalnych (chrztów i ślubów), „Lehahayer”, 1, 2010, s. 135-146

Netografia

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, [on-line:] https://agad.gov.pl/

Published

2023-12-19

How to Cite

Trzeciak, Łukasz. (2023). (Proto)nazwiska polskich Ormian na podstawie rzymskokatolickich ksiąg metrykalnych z Kresów Południowo-Wschodnich (XVII-XIX wiek): Wybrane zagadnienia. Lehahayer, 10, 135–150. https://doi.org/10.12797/LH.10.2023.10.05

Issue

Section

Articles