Ewolucja ustroju politycznego V Republiki
Kilka refleksji
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.17.2020.64.01Keywords:
France, political system, Fifth RepublicAbstract
Evolution of the Constitutional System of the V Republic. A Few Reflections
The Constitution of the Fifth Republic of France after the reform of 1962 (introduction of the presidential election in a general vote) establishes, on a legal level, a semi-presidential system. Depending on the results of the presidential and parliamentary elections – in particular to the National Assembly – their result pointed towards “presidentialisation” of the system, meaning that the President could have in practice full executive powers (the government was responsible) or periods of cohabitation (cooperation), when the parliamentary majority represented an opposition option to the President of the Republic and the constitutional system revealed its parliamentary characteristics. The domination of the president in the Fifth Republic resulted not only (though mainly) from the political forces active at the time. Its sources are elucidated in article 5 of the Constitution, defining the functions of the president as the guardian of the Constitution and ensuring, through its arbitration, the regular functioning of public authorities and the continuity of the state. It is a tradition of republican France that political practice gives constitutional shape to legal constitutional norms; this was the case in the Fourth Republic, and even more so in the Third Republic.
Downloads
References
Ardant Ph., L’article 5 et la fonction présidentielle, „Pouvoirs” 1978, nr 42.
Carcassonne G., Duhamel O., Duffy A., QPC. La question prioritaire de constitutionalité, Paris 2015.
Chantebout B., Droit constitutionnel, Paris 2009.
Chapsal J., La vie politique sous la Ve République, Paris 1984.
Disant M., Droit de la question prioritaire de constitutionnalité. Cadre juridique. Pratique jurisprudentielles, Paris 2011.
Duval H., Leblanc-Dechoisay P.-Y., Mindu P., Referendum et plebiscite, Paris 1970.
Duverger M., Le système politique français. Droit constitutionnel et systèmes politiques, Paris 1985.
Duverger M., Bréviaire de la cohabitation, Paris 1986.
Gdulewicz E., Parlament a rząd w V Republice Francuskiej. Sfera ustawodawcza, Lublin 1990, Rozprawy Wydziału Prawa i Administracji – Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Rozprawy Habilitacyjne, 50.
Granat M., Zakres zmian wprowadzonych w Konstytucji Francji ustawą konstytucyjną z 23 lipca 2008 roku, [w:] Aktualne problemy reform konstytucyjnych, red. S. Bożyk, Białystok 2013.
Israël J.-J., Droit des libertés fondamentales, Paris 1998.
Jakubiak Ł., Francuska izba druga na tle przekształceń parlamentarnego systemu rządów (od III do V Republiki), Kraków 2016.
Jamróz A., Prezydent Republiki Francuskiej jako gwarant przestrzegania Konstytucji, [w:] Konstytucja i władza we współczesnym świecie. Doktryna, prawo, praktyka. Prace dedykowane Profesorowi Wojciechowi Sokolewiczowi na siedemdziesięciolecie urodzin, red. M. Kruk, J. Trzciński, J. Wawrzyniak, Warszawa 2002.
Jamróz A., Ochrona praw jednostki w orzecznictwie francuskiej Rady Stanu, [w:] Racjonalny ustawodawca, racjonalna administracja. Pamięci Profesora Eugeniusza Smoktunowicza, red. D. Kijowski, A. Miruć, A. Budnik, Białystok 2016.
Jamróz A., Priorytetowe zagadnienie konstytucyjności jako środek ochrony praw podstawowych we Francji, [w:] Człowiek, prawo, państwo. Księga jubileuszowa dedykowana Stanisławowi Leszkowi Stadniczeńko, red. J. Jeżewski, A. Pawlak, Warszawa 2017.
Kruk M., V czy VI Republika? Rozważania wstępne o kierunku zmian konstytucji francuskiej i ich znaczenie dla doktryny polskiej, „Przegląd Sejmowy” 2008, nr 6.
Kubiak A., Francuska koncepcja kontroli konstytucyjności ustaw, Gdańsk 1993.
Loi constitutionnelle n° 2008-724 du 23 juillet 2008 de modernisation des institutions de la Ve République, „Journal Officiel de la République Française”, 24 VII 2008, texte 2 sur 149.
Loi organique n° 2009-1523 du 10 décembre 2009relative à l’application de l’article 61-1 de la Constitution, „Journal Officiel de la République Française”, 11 XII 2009.
Les grands textes de la pratique institutionnelle de la Ve Republique, zebr. D. Maus, Paris 1987.
Mangüé Ch., Stahl J.-H., La question prioritaire de constitutionalité, Paris 2015.
Mathieu B., Question prioritaire de constitutionalité. La jurisprudence (mars 2010-novembre 2012), Paris 2013, Actualité.
Pactet P., Mélin-Soucramanien F., Droit constitutionnel, Paris 2009.
Philip L., Reforma instytucji V Republiki, „Przegląd Sejmowy” 2008, nr 6.
Redor M.-J., De l’Etat legal à l’Etat de droit. L’Evolution des conceptions de la doctrine publiciste française 1789-1914, Paris 1992.
Stembrowicz J., Parlament V Republiki Francuskiej, Warszawa 1963.
Sur S., La vie politique en France sous la Ve République, Paris 1977.
Zwierzchowski E., Sądownictwo konstytucyjne, Białystok 1994.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
