Myśl polityczna młodych polskich nacjonalistów w procesie przemian
Pomiędzy „dziedzictwem” Narodowej Demokracji a potrzebą uwspółcześnienia
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.17.2020.64.14Keywords:
nationalism, political thought, heritage, National Democracy, traditionAbstract
The Political Thought of Young Polish Nationalists in the Process of Change. Between the “Heritage” of National Democracy and the Necessity for Modernizing
The article aims to answer the question: what is the degree of advancement of the political thought of Polish nationalists? It refers to activists who admit to being ideologically related to the National Democracy (Narodowa Demokracja), i.e., a broad political movement that originated in 1893, and which has freely developed since the outbreak of the Second World War. Polish nationalists – continuing the historical national movement (Narodowa Demokracja) – must decide to what extent they wish to remain faithful to the more-than-a century‑old “heritage” of their predecessors, and to what extent they should eliminate the anachronisms incomprehensible to contemporary Poles and introduce new elements. To answer this question, the author examines the political writings of two leading centres of the political thought of Polish nationalists in the form of the periodicals Myśl.pl and Polityka Narodowa.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
ABC programu narodowego, „Tygodnik Narodowy Ojczyzna” 1991, nr 3.
Google Scholar
Berezowski Z., Polityka zagraniczna, Warszawa 1927, Wskazania Programowe – Obóz Wielkiej Polski, 6.
Google Scholar
Bielecki T., W szkole Dmowskiego. Szkice i wspomnienia, Londyn 1968.
Google Scholar
Chodakiewicz M.J., Mysiakowska-Muszyńska J., Muszyński W.J., Polska dla Polaków! Kim byli i są polscy narodowcy, Poznań 2015.
Google Scholar
Cugowski P., Myśl polityczna Jędrzeja Giertycha, Szczecin 2012.
Google Scholar
Deklaracja ideowo-polityczna Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego, druk luźny.
Google Scholar
Dmowski R., Kościół, naród i państwo, Warszawa 1990.
Google Scholar
Dmowski R., Myśli nowoczesnego Polaka, Wrocław 1994.
Google Scholar
Dmowski R., Niemcy, Rosja i kwestia polska, Wrocław 2000.
Google Scholar
Dmowski R., Pisma, t. 7: Świat powojenny i Polska, Częstochowa 1937.
Google Scholar
Dobrowolski R., Środowisko kwartalnika „Myśl.pl” i recepcja myśli narodowej na łamach pisma, [w:] Prasa Narodowej Demokracji, t. 2: Od roku 1939 do początku XXI wieku, red. A. Dawidowicz, E. Maj, Lublin 2011.
Google Scholar
Engelgard J., Testament Dmowskiego. Niemcy – Rosja – Polska, Warszawa 1996.
Google Scholar
Giertych J., Nacjonalizm chrześcijański, Stuttgart 1948.
Google Scholar
Giertych J., O wyjście z kryzysu, Warszawa 1938.
Google Scholar
Giertych J., Polski obóz narodowy, Wrocław 1996.
Google Scholar
Giertych M., Dmowski czy Piłsudski?, Wrocław 1995.
Google Scholar
Giertych M., Nie przemogą! Antykościół, antypolonizm, masoneria, Wrocław 1995.
Google Scholar
Giertych R., Lot orła, Szczecinek 2000.
Google Scholar
Gluziński T., Odrodzenie idealizmu politycznego, Warszawa 1935.
Google Scholar
Grabski S., Uwagi o bieżącej historycznej chwili Polski, Warszawa 1922.
Google Scholar
Graczyk R., Chrzanowski, Warszawa 2013, Autorytety.
Google Scholar
Grott B., Nacjonalizm chrześcijański. Narodowo-katolicka formacja ideowa w II Rzeczypospolitej na tle porównawczym, Krzeszowice 1999.
Google Scholar
Grott B., Światopoglądowe aspekty polskiego nacjonalizmu, [w:] Różne oblicza nacjonalizmów. Polityka – religia – etos, red. B. Grott, Kraków 2010.
Google Scholar
Hall A., Dziedzictwo Narodowej Demokracji, Warszawa 1984.
Google Scholar
Hrabyk K., Ideologia „Przeglądu Wszechpolskiego” (1895-1905), Poznań 1937.
Google Scholar
Jajecznik K., Próba integracji młodego pokolenia nacjonalistów wokół pisma „Polityka Narodowa” w latach 2008-2012, [w:] Prasa Narodowej Demokracji, t. 4: Lokalna, regionalna, środowiskowa, red. A. Dawidowicz, E. Maj, Lublin 2013.
Google Scholar
Jajecznik K., The Nationalist Movement in Poland: Third Evolution Phase of Polish Nationalism after 1989?, [w:] The Transformation of Nationalism in Central and Eastern Europe. Idea and Structure, red. K. Cordell, K. Jajecznik, Warszawa 2015, Etnopolityka, 2.
Google Scholar
Kawalec K., Narodowa Demokracja wobec faszyzmu 1922-1939. Ze studiów nad dziejami myśli politycznej obozu narodowego, Warszawa 1989, Historia Najnowsza – Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar
Kenar T., Wątki tradycji narodowodemokratycznej w programie działalności Komitetu Samoobrony Polskiej, [w:] Marzyciele i realiści. O roli tradycji w polskiej myśli politycznej od upadku powstania styczniowego do XXI wieku, red. T. Sikorski, A. Wątor, Szczecin 2009.
Google Scholar
Kozicki S., Historia Ligi Narodowej (okres 1887-1907), Londyn 1964.
Google Scholar
Kulak T., Jan Ludwik Popławski. Biografia polityczna, Wrocław 1994.
Google Scholar
Maj C., Maj E., Narodowe ugrupowania polityczne w Polsce. 1989-2001, Lublin 2007.
Google Scholar
Maj E., Rosja w publicystyce tygodnika „Myśl Polska” i „Nowa Myśl Polska” 2001-2010, [w:] Obrazy Rosji i Rosjan w Polsce od końca XIX wieku do początku XXI stulecia. Myśl polityczna, media, opinia publiczna, red. E. Kirwiel, E. Maj, E. Podgajna, Lublin 2011.
Google Scholar
Maj E., Związek Ludowo-Narodowy 1919-1928. Studium z dziejów myśli politycznej, Lublin 2000.
Google Scholar
Nieć M., Niemcy w publicystyce Narodowej Demokracji w okresie międzywojennym 1918-1939. Kwestie polityki międzynarodowej, Wrocław 1998.
Google Scholar
Niezbędnik narodowca. ABC nowoczesnego nacjonalizmu, Warszawa 2014, Biblioteczka Polityki Narodowej.
Google Scholar
Piesiewicz P., Myśl ideowo-polityczna Jędrzeja Giertycha, Krzeszowice 2006.
Google Scholar
Płoński M., Socjologiczny portret upadku aktora politycznego na przykładzie Ligi Polskich Rodzin, „Przegląd Politologiczny” 2016, Vol. 16, nr 1, https://doi.org/10.14746/pp.2016.21.1.4.
DOI: https://doi.org/10.14746/pp.2016.21.1.4
Google Scholar
Poradowski M., Katolickie państwo narodu polskiego, Lublin 1997, Biblioteka „Szczerbca”.
Google Scholar
Polska Jutra. Deklaracja Ideowa Obozu Narodowo-Radykalnego, [online] https://www.onr.com.pl/deklaracja-ideowa/.
Google Scholar
Program Polityczny Ruchu Narodowego „Suwerenny Naród w XXI wieku”, Warszawa, 10 XII 2016.
Google Scholar
Program Stronnictwa Narodowego „Szczerbiec”, „Głos Narodu” 1991, nr 6.
Google Scholar
Program wyborczy Stronnictwa Narodowego. Uwierzmy w siłę polskiego narodu, druk luźny.
Google Scholar
Radomski G., Antymodernizacyjne koncepcje prawicy narodowej w XX wieku, [w:] Koncepcje modernizacji we współczesnej myśli politycznej, red. A. Wojtas, R. Bäcker, M. Lisiecki, Toruń 2008.
Google Scholar
Rybarski R., Naród, jednostka i klasa, Warszawa 1926.
Google Scholar
Sawicki D., Roman Dmowski a Kościół, Warszawa 1996.
Google Scholar
Sikorski T., „Między Polską naszych pragnień a rzeczywistością PRL-u”. Ideowe imponderabilia Ruchu Młodej Polski przed sierpniem 1980 roku, [w:] Marzyciele i realiści. O roli tradycji w polskiej myśli politycznej od upadku powstania styczniowego do XXI wieku, red. T. Sikorski, A. Wątor, Szczecin 2009.
Google Scholar
Sikorski T., O kształt polityki polskiej. Oblicze ideowo-polityczne i działalność Ruchu Młodej Polski (1979-1989), Toruń 2011.
Google Scholar
Słownik współczesnego języka polskiego, t. 1, red. E. Wierzbicka [i in.], Warszawa 1998.
Google Scholar
Smolik B., Naród w polskiej myśli nacjonalistycznej. Problematyka narodu w ujęciu głównych nurtów polskiego nacjonalizmu w latach 1989-2004, Kraków 2017.
Google Scholar
Smolik B., Współczesne nurty polskiej myśli nacjonalistycznej – próba podziału w aspekcie kategorii „tradycji”, „Wrocławskie Studia Politologiczne” 2016, Vol. 15, nr 21, https://doi.org/10.19195/1643-0328.21.4.
DOI: https://doi.org/10.19195/1643-0328.21.4
Google Scholar
Śliwiński A., Na przełomie dwóch epok, Warszawa 1931.
Google Scholar
Terej J.J., Rzeczywistość i polityka. Ze studiów nad dziejami najnowszymi Narodowej Demokracji, Warszawa 1971.
Google Scholar
Tokarz G., Ruch Narodowy w Polsce w latach 1989-1997, Wrocław 2002, Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 2350.
Google Scholar
Tomasiewicz J., Ugrupowania neoendeckie w III Rzeczypospolitej, Toruń 2003.
Google Scholar
Tożsamość – Suwerenność – Wolność. Deklaracja Ideowa Ruchu Narodowego, 11 XI 2012, [online] https://ruchnarodowy.net/deklaracja/.
Google Scholar
Turek W., Arka przymierza. Wojciech Wasiutyński 1910-1994. Biografia polityczna, Kraków 2008, Arkana Historii.
Google Scholar
Wapiński R., Narodowa Demokracja 1893-1939. Ze studiów nad dziejami myśli nacjonalistycznej, Wrocław 1980.
Google Scholar
Wapiński R., Roman Dmowski, Lublin 1988.
Google Scholar
Wasiutyński W., Rozważania o nacjonalizmie, Gdańsk 1981.
Google Scholar
Wasiutyński W., Źródła niepodległości, Londyn 1977.
Google Scholar
Węgierski E., Fragmenty z dziejów ruchu narodowego i nie tylko. Stulecie pracy i walki (1886-1986), Warszawa 1988.
Google Scholar
Witczak A.T., ONR – powrót na scenę? Rekonstrukcja radykalnego skrzydła formacji narodowo-katolickiej, [w:] Nacjonalizmy różnych narodów. Perspektywa politologiczno-religioznawcza, red. B. Grott, O. Grott, Kraków 2012, Societas – Księgarnia Akademicka, 30.
Google Scholar
Wolański M.S., Europa Środkowo-Wschodnia w myśli politycznej emigracji polskiej. 1945-1975,
Google Scholar
Wrocław 1996, Acta Universitatis Wratislaviensis, no. 1858.
Google Scholar
„Zgorszenie rozlało się szeroko” – list otwarty Roberta Winnickiego do kardynała Kazimierza Nycza, 27 XI 2018, [online] http://narodowcy.net/zgorszenie-rozalalo-sie-szerokolist-otwarty-winnickiego-do-kard-nycza/.
Google Scholar
„Myśl.pl” 2006-2018.
Google Scholar
„Polityka Narodowa” 2008-2018.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
