Aleksander Trzaska-Chrząszczewski and the Polish Politics

Authors

  • Maciej Zakrzewski The Pontifical University of John Paul II in Krakow

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.18.2021.72.08

Keywords:

Aleksander Trzaska-Chrząszczewski, dictatorship, parliamentarism, conservatism

Abstract

The article describes life and political ideas of Aleksander Trzaska‑Chrząszczewski, one of the most distinctive political scientists and conservative thinkers of the interwar period in Poland. The essay contains many – earlier unknown – biographical details and Chrząszczewski’s political, international and historiosophic conceptions. In his essays Chrząszczewski criticised political system based on the democratic constitution from 1921 and political practise of authoritarian regime ruled after 1926 r. He precisely pointed out inconsistency of Pilsudski’s camp, which declared strengthening of the State as an aim of political activity and on the other hand very often ruled by informal instruments. In the international relations’ area Chrząszczewski was a follower of pro-French orientation. He observed evolution of German political system during Nazi regime and warned against rising of political and military power of Third Reich. Przypływy i odpływy demokracji (The Tides of Democracy), written in 1939, is still the most recognizable Chrząszczewski’s work. The Author proposed original vision of political changes stimulated by increasing or decreasing activity of masses. Chrząszczewski’s theory is one of the most interesting attempts to analyze social and political events of 1930s, that could be compared with the ones made by José Ortega y Gasset or Florian Znaniecki.

Downloads

Download data is not yet available.

PlumX Metrics of this article

Author Biography

Maciej Zakrzewski, The Pontifical University of John Paul II in Krakow

Ph.D. in Political Science, an employee of the Historical Research Office of the Kraków branch of the Institute of National Remembrance, and an assistant professor at the Faculty of History and Cultural Heritage of the Pontifical University of John Paul II in Kraków. He is the deputy chairman of the Centre for Political Thought and a member of the editing team.

References

A. Ch. [Aleksander Chrząszczewski], “Dzieło dwóch autorów”, Czas, 7 April 1935.
Google Scholar

Al. Ch. [Aleksander Chrząszczewski], “Niemiecki bluff gospodarczy”, Czas, 26 September 1934.
Google Scholar

Al. Ch. [Aleksander Chrząszczewski], “Liberalizm a parlamentaryzm”, Czas, 28 July 1934.
Google Scholar

ARB, Aleksander Bocheński’s letter to Ksawery Pruszyński of 28 March 1933.
Google Scholar

ARB, Aleksander Bocheński’s letter to Ksawery Pruszyński of 6 February 1939, ts.
Google Scholar

Bartula P., “Aleksander Trzaska-Chrząszczewski. Krytyczna filozofia polityczna”, in J. Skoczyński (ed.), Kołakowski i inni, Kraków 1995, pp. 77-87.
Google Scholar

Bocheński A., “Ukraiński Maurras”, Biuletyn Polsko-Ukraiński, no. 33-34 (1933).
Google Scholar

Bocheński A., Bocheński A., “Tendencje samobójcze narodu polskiego”, in A. Bocheński, Imperializm państwowy. Wybór pism, K.M. Ujazdowski (ed.), Kraków–Warszawa 2015.
Google Scholar

Bocheński A., “Dlaczego wydaliśmy Chrząszczewskiego”, Polityka, no. 23 (1939).
Google Scholar

Ch-ski A. [Aleksander Chrząszczewski], “Polski Maurras”, Czas, 14 June 1934.
Google Scholar

Chrząszczewski A., Wspomnienia, ts. fols. 1-407, Biblioteka Narodowa, ccc. No. 14081, vol. 1.
Google Scholar

Chrząszczewski A., “Prezydent Rzeczpospolitej”, in Z. Cybichowski (ed.), Podręczna encyklopedia prawa publicznego (konstytucyjnego, administracyjnego i międzynarodowego), vol. 2, n.d., pp. 779-785.
Google Scholar

Chrząszczewski A., Znaczenie i zmiana ustawy konstytucyjnej w naszym przyszłym ustroju państwowym. Studjum prawno-polityczne, Warszawa 1919.
Google Scholar

Chrząszczewski A., “Zagadnienie organizacji państwa”, Drogi Polski, no. 8-9 (1922).
Google Scholar

Chrząszczewski A., “Co nam dała konstytucja z d. 17 marca 1921 r.”, Drogi Polski, no. 10 (1922).
Google Scholar

Chrząszczewski A., “Zmierzch parlamentaryzmu”, Drogi Polski, no. 11-12 (1922). [reprinted as a brochure in 1923).
Google Scholar

Chrząszczewski A., Od sejmowładztwa do dyktatury. Studium polityczno-porównawcze, Warszawa 1930.
Google Scholar

Chrząszczewski A., “Z wysokości wieży Babel (III)”, Czas, 13 May 1934.
Google Scholar

Chrząszczewski A., “Głowa państwa”, Czas, 23 August 1933.
Google Scholar

Chrząszczewski Al., “Kryzys hitleryzmu (III)”, Czas, 18 January 1933.
Google Scholar

Chrząszczewski Al., “Dwa przeciwieństwa”, Bunt Młodych, no. 15 (1934).
Google Scholar

Chrząszczewski- Trzaska A., “Ze Szwajcarii do Szwajcarii”, Czas, 27 June 1934.
Google Scholar

Chrząszczewski-Trzaska A., Przypływy i odpływy demokracji, Warszawa 1939.
Google Scholar

Estreicher S., “Walka z partyjniactwem”, in A. Wołek (ed.), Konserwatyzm krakowski. Wybór pism, Kraków 2012, pp. 301-321.
Google Scholar

Korwin-Mikke J., “Przedmowa do II wydania”, in A. Trzaska-Chrząszczewski, Przypływy i odpływy demokracji, Warszawa 1981.
Google Scholar

Kumaniecki K.W., “Na powrotnej fali”, in K.W. Kumaniecki, W poszukiwaniu suwerena, Kraków 2006.
Google Scholar

Sobiela A., “Aleksander Trzaska-Chrząszczewski – zapomniany geniusz polskiej filozofii polityki”, Meritum, no. 2 (2010), pp. 161-173d. J. Skoczyński, Kraków 1995, pp. 77-87.
Google Scholar

Szlachta B., Wiech T., Zakrzewski M. (eds.), O praworządność i zdrowy ustrój państwowy. Zagadnienia zabezpieczenia konstytucyjności ustaw w polskiej myśli politycznej i prawniczej okresu dwudziestolecia międzywojennego, Kraków 2006.
Google Scholar

Trzaska A. [A. Trzaska-Chrząszczewski], “Od wypadku do wypadku”, Kurier Warszawski, 21 September 1934 [evening edition].
Google Scholar

Trzaska A. [A. Trzaska-Chrząszczewski], “Sądowa ochrona konstytucji”, Dzień Polski, 23 May 1928.
Google Scholar

Trzaska A. [Aleksander Chrząszczewski] “Nacjonalizm w Polsce”, Dzień Polski, 7 May 1928.
Google Scholar

Trzaska A. [Aleksander Chrząszczewski, “Dwie nie obce sobie polityki”, Dzień Polski, 29 May 1928.
Google Scholar

Trzaska A. [Aleksander Trzaska-Chrząszczewski], “Konstytucja jako umowa”, Kurier Warszawski, 3 December 1933.
Google Scholar

Trzaska A. [Aleksander Trzaska-Chrząszczewski], “Trzyletni dorobek”, Kurier Warszawski, 23 December 1933.
Google Scholar

Trzaska [Aleksander Chrząszczewski], “Armja a polityka”, Kurier Warszawski, 3 February 1934 [evening edition].
Google Scholar

Trzaska A. [Aleksander Trzaska-Chrząszczewski, “Połowa szczęścia”, Kurier Warszawski, 10 February 1934.
Google Scholar

Trzaska A. [Aleksander Trzaska-Chrząszczewski], “Prometeusz spętany”, Kurier Warszawski, 27 February 1934 [evening edition].
Google Scholar

Trzaska A. [Aleksander Chrząszczewski], “Historia pewnej mrzonki”, Kurier Warszawski 11 September 1934 [evening edition].
Google Scholar

Trzaska A. [Aleksander Chrząszczewski], “Kłamstwo imperializmów”, Kurier Warszawski, 8 April 1935 [evening edition].
Google Scholar

Trzaska A. [A. Chrząszczewski], “Kto będzie wybierał?”, Kurier Warszawski, 28 May 1935 [evening edition].
Google Scholar

Trzaska A. [Aleksander Chrząszczewski], “Przegląd zagraniczny”, Polityka, no. 7 (1939) and 9 (1939).
Google Scholar

Trzaska A. [Aleksander Chrząszczewski], “Przegląd zagraniczny”, Polityka, no. 9 (1939).
Google Scholar

Trzaska A. [Aleksander Chrząszczewski], “Duch Poczdamu”, Polityka, no. 12 (1939).
Google Scholar

Tyszka-Drozdowski K., “Fale cofają się w Coimbrze”, Kronos, no. 1 (2016), pp. 228-238.
Google Scholar

Zakrzewski M., “Adolf Bocheński i pułkownik Beck”, in A. Bocheński, Między Niemcami a Rosją. Wybór pism, Kraków 2020, pp. VII-XIX.
Google Scholar

Downloads

Published

2021-06-05

How to Cite

Zakrzewski, Maciej. 2021. “Aleksander Trzaska-Chrząszczewski and the Polish Politics”. Politeja 18 (3(72):149-74. https://doi.org/10.12797/Politeja.18.2021.72.08.