Nauczanie religii w szkole w Polsce – analiza wybranych debat medialnych
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.14.2017.46.11Keywords:
secular school, religion, public sphere, state, ChurchAbstract
Religious education in school in Poland – analysis of selected media debates
The aim of this article is to present an analysis of media debates on religious education in a public schools, conducted in polish opinion‑forming newspapers. In the spring 2015 citizen’s initiative “Secular school” initiated changes in a law which allowed to finance religion lessons from public funds. The author tackles a topic from the perspective of the presence of religious education in schools for 25 years. Such approach gives opportunity to confront contemporary views on this issue, presented over the past year in the media, with public opinion research on this subject, conducted since 1990.
Downloads
PlumX Metrics of this article
References
Biskup apeluje o krzyż w każdej klasie, „Rzeczpospolita” 2015, 14 IX, [online:] http://www4.rp.pl/Kosciol/309149973‑Biskup‑apeluje‑o‑krzyz‑w‑kazdej‑klasie.html.
Google Scholar
Borowik I., Religia jako element tożsamości w warunkach transformacji w Europie Środkowo‑Wschodniej.
Google Scholar
Perspektywa socjologiczna, [w:] Państwo – społeczeństwo – religia we współczesnej Europie, red. M. Mróz, T. Dębowski, Toruń 2009.
Google Scholar
Boskie i cesarskie. O stosunkach między państwem i kościołem(ami), oprac. M. Grabowska, Komunikat z Badań CBOS nr 48/2015, Warszawa, IV 2015.
Google Scholar
Darda M., Akcja „Świecka szkoła”. Organizatorzy zebrali na razie trzy tysiące podpisów, „Dziennik Łódzki” 2015, 21 IV, [online:] http://www.dzienniklodzki.pl/artykul/3832151,akcja‑swiecka‑szkola‑organizatorzy‑zebrali‑na‑razie‑trzy‑tysiace‑podpisow,id,t.html.
Google Scholar
Dobek‑Ostrowska B., Między politologią i komunikologią. Razem czy osobno? Przypadek studiów porównawczych nad relacjami polityki i mediów w Europie Środkowo‑Wschodniej, „Politeja” 2015, nr 4 (36), [online:] http://dx.doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.36.03.
DOI: https://doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.36.03
Google Scholar
Ewangelicki miesięcznik przyłącza się do akcji „Świecka szkoła”. „To troska o nasze państwo”, „Gazeta Wyborcza” 2015, 2 IX, [online:] http://wyborcza.pl/1,75478,18697564,ewangelicki‑miesiecznik‑przylacza‑sie‑do‑akcji‑swiecka‑szkola.html.
Google Scholar
Hallin D.C., Mancini P., Systemy medialne. Trzy modele mediów i polityki w ujęciu porównawczym, przeł. M. Lorek, Kraków 2007, Media – Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar
Hess A., Społeczni uczestnicy medialnego dyskursu politycznego w Polsce. Mediatyzacja i strategie komunikacyjne organizacji pozarządowych, Kraków 2013.
Google Scholar
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., [online:] http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19970780483.
Google Scholar
Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, Rzym, 4 XI 1950, [online:] http://www.strasbourgre.mfa.gov.pl/resource/fedf40b7‑3c0a‑42d2‑8bdf‑296772ce7295.
Google Scholar
Kozub‑Karkut M., Głuszek‑Szafraniec D., Miejsce krzyża w przestrzeni publicznej – analiza wybranych debat, „Studia Religiologica” 2016, nr 49 (1), [online:] http://dx.doi.org/10.4467/20844077SR.16.004.4904.
Google Scholar
Neuberger B. R., Religion and state in Europe and Israel, [w:] Parties, elections and cleavages. Israel in comparative and theoretical perspective, eds. R. Hazan, M. Maor, London 1999, Cass series – Israeli history, politics, and society, 15.
Google Scholar
Pisarek W., Analiza zawartości prasy, Kraków 1983, Biblioteka Wiedzy o Prasie, Seria A, vol. 16.
Google Scholar
Pisarek W., Nowa retoryka dziennikarska, Kraków 2002, Dziennikarstwo i Świat Mediów.
Google Scholar
Pisarek W., O mediach i języku, Kraków 2007, Dziennikarstwo i Świat Mediów.
Google Scholar
Projekt ustawy Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Ustawy o zmianie ustawy z dnia 7 września 1991 r. w systemie oświaty, [online:] http://liberte.pl/wp‑content/uploads/2015/03/Ustawa.pdf.
Google Scholar
Religia w systemie edukacji, oprac. M. Feliksiak, Komunikat z badań CBOS nr BS/136/2008, Warszawa, IX 2008.
Google Scholar
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 marca 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach, Dz.U. 2014, poz. 478, [online:] http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20140000478.
Google Scholar
Sroka J., Deliberacja i rządzenie wielopasmowe. Teoria i praktyka, Wrocław 2009, Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 3106.
Google Scholar
Stopka A., Stopka: To nie wyprowadzka religii ze szkół, „Rzeczpospolita”, [online:] http://www4.rp.pl/Publicystyka/309139908‑Stopka‑To‑nie‑wyprowadzka‑religii‑ze‑szkol.html.
Google Scholar
Świecka szkoła, [online:] http://swieckaszkola.liberte.pl.
Google Scholar
Świecka szkoła, profil w mediach społecznościowych, [online:] https://www.facebook.com/swieckaszkola.
Google Scholar
Terlikowska M., Terlikowska: Świecka szkoła niewypałem, Fronda.pl, [online:] http://www.fronda.pl/a/terlikowska‑swiecka‑szkola‑niewypalem,50402.html.
Google Scholar
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, [online:] http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19910950425.
Google Scholar
Wyrok ETPCz w sprawie „Grzelak przeciwko Polsce”, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, [online:] http://www.hfhrpol.waw.pl/precedens/aktualnosci/wyrok‑etpcz‑w‑sprawie‑grzelak‑przeciwko‑polsce.html.
Google Scholar
Analizowane artykuły – nagłówki
Google Scholar
„Rzeczpospolita” – 42 artykuły
Google Scholar
Sakramentalne życie niewierzących, 17 I 2015.
Google Scholar
Wysoka cena religii w szkole, 26 III 2015.
Google Scholar
Wilk: Lekcje religii powinny być w szkołach, w których chcą tego rodzice, 26 III 2015.
Google Scholar
Palikot: Wycofać religię ze szkół, 28 III 2015.
Google Scholar
Szkoła bez religii? Dlaczego nie, 31 III 2015.
Google Scholar
System nauczania religii trzeba przewietrzyć, 1 IV 2015.
Google Scholar
CBOS: Kościół nie powinien mówić, jak głosować, 2 IV 2015.
Google Scholar
Wiedza religijna zamiast katechezy, 7 IV 2015.
DOI: https://doi.org/10.18778/7969-410-5.01
Google Scholar
Czas zacząć budowę nowej laickiej lewicy, 7 IV 2015.
Google Scholar
Projekty SLD o in vitro, ale też edukacji seksualnej i aborcji, 9 IV 2015.
Google Scholar
„Nie chcę, ale muszę” chodzić na religię, 4 V 2015.
Google Scholar
Dotacje na dewiacje, 8 V 2015.
Google Scholar
Pastor będzie mógł pobłogosławić wakacje, 22 V 2015.
Google Scholar
Głódź: Polska musi odbudować zaufanie publiczne, 4 VI 2015.
Google Scholar
Kukiz w parlamencie? Będzie koalicja z PiS, 9 VI 2015.
Google Scholar
Miałeś, Pawle, złoty róg, 7 VII 2015.
Google Scholar
Tomasz Krzyżak: Politycy nie mogą żyć bez Kościoła, 21 VII 2015.
Google Scholar
Adam Bodnar Rzecznikiem Praw Obywatelskich, 24 VII 2015.
Google Scholar
Fikcyjne konsultacje PO z obywatelami, 27 VII 2015.
Google Scholar
Początek zimnej wojny religijnej, 2 VIII 2015.
Google Scholar
Dlaczego wszyscy chcą dobić Pawła Kukiza, 11 VIII 2015.
Google Scholar
Kukiza apel do prezydenta. O referendum, 12 VIII 2015.
Google Scholar
Zjednoczona Lewica: W referendum spytać o religię, 20 VIII 2015.
Google Scholar
„Referenda zabawką w rękach polityków”, 21 VIII 2015.
Google Scholar
Barbara Nowacka o stołówkowych gettach i miliardzie na katechetów, 2 IX 2015.
Google Scholar
Platforma? Szukam poważnych alternatyw, 3 IX 2015.
Google Scholar
Kościół w defensywie, 5 IX 2015.
Google Scholar
Jak komuniści zwalczali Kościół, 6 IX 2015.
Google Scholar
Stopka: To nie wyprowadzka religii ze szkół, 13 IX 2015.
Google Scholar
Trwa konwencja Zjednoczonej Lewicy, 13 IX 2015.
Google Scholar
Biskup apeluje o krzyż w każdej klasie, 14 IX 2015.
Google Scholar
Powstrzymać falę hejtu, 21 IX 2015.
Google Scholar
Kościół ma nadstawiać drugi policzek, 24 IX 2015.
Google Scholar
Jak zohydzić arcybiskupa. Tomasz Krzyżak: Fragment biografii abp. Józefa Michalika, 25 IX 2015.
Google Scholar
tys. podpisów pod inicjatywą „Świecka szkoła”, 29 IX 2015.
Google Scholar
Kluzik‑Rostkowska
Google Scholar
tropami PRL, 2 X 2015.
Google Scholar
Poświęcenie szkolnego sztandaru nie narusza dóbr osobistych nauczyciela, 4 X 2015.
Google Scholar
Które projekty obywatelskie ustaw trafią do kosza przed końcem kadencji Sejmu, 9 X 2015.
Google Scholar
Paweł Zalewski: Recepta na klęskę PO, 9 X 2015.
Google Scholar
Nowacka: Nie zabraknie nas w Sejmie, 15 X 2015.
DOI: https://doi.org/10.2166/ws.2015.023
Google Scholar
Przedwyborcza porażka Kościoła, 22 X 2015.
Google Scholar
Liczą się nie tylko starcia jedynek, 22 X 2015.
Google Scholar
„Gazeta Wyborcza” – 48 artykułów
Google Scholar
Coraz więcej etyki w szkołach, ale religii również. Nie ma jej tylko w 1209 placówkach, 19 I 2015.
Google Scholar
Rekolekcje w szkole. Z taką prośbą wychodzą księża, 19 I 2015.
Google Scholar
Hiszpanie kłócą się o lekcje religii w szkołach, 5 III 2015.
Google Scholar
W Polsce jest już ponad 150 szkół i przedszkoli „przyjaznych rodzinie”. Nie wpuszczają edukatorów seksualnych i walczą z gender, 7 III 2015.
Google Scholar
Konkurs z przyrody a pytanie z religii. „Który święty jest patronem ekologów?”, 11 III 2015.
Google Scholar
Chcą, by lekcje religii nie były opłacane przez państwo. Jest obywatelski projekt ustawy, 23 III 2015.
Google Scholar
Na ratunek religii, 25 III 2015.
Google Scholar
„Świecka szkoła”: Tylko pensje katechetów kosztują podatników 1,2 mld zł rocznie, 26 III 2015.
Google Scholar
Wylewanie religii z kąpielą. Polemika z prof. Środą, 27 III 2015.
Google Scholar
Katecheci do kontroli, 31 III 2015.
Google Scholar
Wiecie, czego wasze dzieci uczą się w rzekomo świeckiej szkole? Tak? To posłuchajcie, 2 IV 2015.
Google Scholar
Jan Paweł II – popularny patron szkół i przedszkoli, 2 IV 2015.
Google Scholar
Religia poza szkołą, 3 IV 2015.
Google Scholar
Szkoła powinna stwarzać warunki, które będą sprzyjać dobrym zachowaniom, 6 IV 2015.
Google Scholar
Kościołowi w polityce mówimy „nie”, 7 IV 2015.
Google Scholar
Ogórek na weekend. Zwątpienie w przedszkolach, 11 IV 2015.
Google Scholar
Więcej wiary, księża biskupi!, 11 IV 2015.
Google Scholar
Wykorzystają ciszę wyborczą, by zbierać podpisy przeciw religii w szkołach finansowanej przez państwo, 3 V 2015.
Google Scholar
„Świecka szkoła” w Sejmie. 3 tys. podpisów u marszałka, 6 V 2015.
Google Scholar
Uczniowie wyjdą wcześniej ze szkoły, żeby zdążyć na mszę, 11 V 2015.
Google Scholar
Język skolonizowany przez prawicę, 19 V 2015.
Google Scholar
Republika wyznaniowa. O taką Polskę walczymy, 22 V 2015.
Google Scholar
Pytania do Dudy, 12 VIII 2015.
Google Scholar
Nie chcą, by państwo finansowało lekcje religii. Zebrali już ponad 30 tys. podpisów, 17 VIII 2015.
DOI: https://doi.org/10.15199/46.2015.7-8.3
Google Scholar
Filozofia w szkołach. Minister Kolarska‑Bobińska ogłosiła program, 17 VIII 2015.
Google Scholar
Nowy arcybiskup na Warmii wprowadza katechezę w salach parafialnych, 21 VIII 2015.
Google Scholar
Biskupi warmińscy dają dobry przykład: religia wraca do salek, 23 VIII 2015.
Google Scholar
Laurka dla religii w szkole, 1 IX 2015.
Google Scholar
Ewangelicki miesięcznik przyłącza się do akcji „Świecka szkoła”. „To troska o nasze państwo”, 2 IX 2015.
Google Scholar
Jażdżewski ze „Świeckiej szkoły”: Niech Kościół sam płaci za religię, 4 IX 2015.
Google Scholar
Etyka czy religia? W szkołach można się uczyć i tego, i tego, 10 IX 2015.
Google Scholar
Świecka szkoła coraz bliżej? Mają już 95 tys. podpisów, 22 IX 2015.
Google Scholar
Religia tak, ale, 23 IX 2015.
Google Scholar
Beata Geppert: Wyprowadzić lekcje religii ze szkół publicznych [Ankieta Wyborczej], 23 IX 2015.
Google Scholar
Prezydent z PO zaskoczył konserwatywny Poznań: chce świeckiej szkoły i poszedł w Marszu Równości, 28 IX 2015.
Google Scholar
tys. podpisów pod inicjatywą obywatelską „Świecka szkoła”, 29 IX 2015.
Google Scholar
„Świecka szkoła” zebrała 100 tys. podpisów, 29 IX 2015.
Google Scholar
„Wynegocjowałam powrót drożdżówek do szkół” – chwali się minister edukacji, 1 X 2015.
Google Scholar
„Świecka szkoła” złożyła w Sejmie 150 tys. podpisów. Czy będzie odpowiedz przed wyborami?, 5 X 2015.
Google Scholar
Świecka szkoła – kropla drążąca skały, 5 X 2015.
Google Scholar
Złożono projekt obywatelski dot. zaniechania finansowania religii, 5 X 2015.
Google Scholar
Kto ty jesteś?, 7 X 2015.
Google Scholar
Agnieszka Pomaska: Lekcje religii nie powinny być finansowane z publicznych pieniędzy, 12 X 2015.
Google Scholar
PiS da Kościołowi egzamin z religii na maturze, 14 X 2015.
Google Scholar
Szkoła szczęśliwszych ludzi. Rozmowa z Robertem Kwaśnicą, 17 X 2015.
Google Scholar
Relacje z Kościołem i służba zdrowia głównymi tematami Debaty Liderów dot. wizji państwa, 20 X 2015.
Google Scholar
Piątka za znak krzyża i modlitwę, 20 X 2015.
Google Scholar
Jakiej „religii” powinny się uczyć dzieci w szkole? [List], 26 X 2015.
Google Scholar
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Funding data
-
Narodowe Centrum Nauki
Grant numbers UMO -2013/09/B/HS6/03076
