„Był sobie gender …”

Kategoria gender w dyskursie „Gościa Niedzielnego ” – analiza pola semantycznego o analiza aktantowa

Authors

  • Maciej Bachryj-Krzywaźnia Uniwersytet Wrocławski

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.13.2016.43.14

Keywords:

gender, narracja, semantyka, język

Abstract

“Once upon a time there was a gender…” The term gender in the discourse of Gosc Niedzielny – semantic field analysis and actantial analysis

The year 2013 was a time of impressive media carrier of the term gender. From scientific niche the notion invaded fiercely the language of polish journalism and political debate. The Intensity of ideological debate, triggered by the word gender, is reflected by the semantic struggle. On the one side there is meaning worked out through years by the theoreticians, on the other, standpoint of those sceptical about gender, who refer to it as an ideology, which goals and content is fundamentally different from those declared by the theoreticians. The goal of this very paper is to reconstruct the content and the meaning of the term gender, as it appears in the discourse critical toward it. The task is carried out on the example of articles published in catholic weekly magazine Gosc Niedzielny. Two methods was applied to achieve above goal – semantic field analysis and actantial analysis, based on A.J. Greimas’ narrative grammar.

Downloads

Download data is not yet available.

PlumX Metrics of this article

Author Biography

Maciej Bachryj-Krzywaźnia, Uniwersytet Wrocławski

Adiunkt w Katedrze Studiów Europejskich Uniwersytetu Wrocławskiego. Początkowo zafascynowany psychoanalizą i jej zastosowaniem w naukach społecznych. Fascynacja ta poprowadziła go w stronę zainteresowania filozofią nauk społecznych, zwłaszcza w kontekście sporu naturalizm–antynaturalizm. Spotkanie z hermeneutyką Gadamera zaowocowało z kolei zainteresowaniem problemem języka i jego roli w poznaniu/rozumieniu rzeczywistości. Obecnie zagadnienie to eksploruje m.in. przy użyciu pojęcia narracji, zarówno w fenomenologicznym, jak i strukturalistycznym ujęciu.

References

Baer M., Najzdrowszy ze sceptycyzmów? Koncepcje płci i seksualności w antropologii społeczno‑kulturowej, [w:] Gender. Konteksty, red. M. Radkiewicz, Kraków 2004.
Google Scholar

Bradley H., Płeć, przeł. E. Chomicka, Warszawa 2008, Key Concepts.
Google Scholar

Calloud J., Structural Analysis of Narrative, przeł. D. Patte, Philadelphia 1976, Semeia Supplements, 4.
Google Scholar

Dudkiewicz M., Analiza pola semantycznego pojęcia „praca socjalna metodą środowiskową”, [w:] Pracownicy socjalni. Pomiędzy instytucją pomocy społecznej a środowiskiem lokalnym. Raport, red. taż, Warszawa 2011.
Google Scholar

Elliot J., Using Narrative in Social Research. Qualitative and Quantitative Approaches, London–Thousand Oaks 2005.
Google Scholar

Episkopat Polski, List pasterski na Niedzielę Świętej Rodziny 2013 roku, [online] http://episkopat.pl/list‑pasterski‑na‑niedziele‑swietej‑rodziny‑2013‑roku/.
Google Scholar

Gadamer H.‑G., Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, przeł. B. Baran, Warszawa 2007, Biblioteka Współczesnych Filozofów.
Google Scholar

Gender słowem roku 2013, Słowa na Czasie, [online] http://www.slowanaczasie.uw.edu.pl/?p=1919.
Google Scholar

Greimas A.J., Elementy gramatyki narracyjnej, [w:] Narratologia, wybór i red. M. Głowiński, przeł. Z. Kruszyński, Gdańsk 2004, Tematy Teoretycznoliterackie.
Google Scholar

Grzegorczyk A., Niekartezjańskie współrzędne w dzisiejszej humanistyce, Poznań 1995.
Google Scholar

Grzegorczyk A., Rekonstrukcja mitu o semiotyce A.J. Greimasa, [w:] E. Leach, A.J. Greimas, Rytuał i narracja, przeł. M. Buchowski, A. Grzegorczyk, E. Umińska‑Plisenko, Warszawa 1989, Metodologia Humanistyki.
Google Scholar

Grzelińska A., Jaworscy radni chcą chronić dzieci przed ideologią gender, Legnica – Nasze Miasto, 10 I 2014, [online] http://legnica.naszemiasto.pl/artykul/jaworscy‑radni‑chca‑chronic‑dzieci‑przed‑ideologia‑gender,2124400,t,id.html.
Google Scholar

Hawkes T., Structuralism & Semiotics, London 1977, New Accents. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203443934
Google Scholar

Hays R.B., The Faith of Jesus Christ. An Investigation of the Narrative Substructure of Galatians 3:1‑4: 1, Grand Rapids 2002, Biblical Resource Series.
Google Scholar

Herman L., Vervaeck B., Handbook of Narrative Analysis, Lincoln 2005, Frontiers of Narrative.
Google Scholar

Hinchman L.P., Hinchman S.K., Introduction, [w:] Memory, Identity, Community. The Idea of Narrative in the Human Science, red. ciż, New York 1997, SUNY Series in Philosophy of the Social Sciences.
Google Scholar

Hryciuk R.E., Kościańska A., Wstęp, [w:] Gender. Perspektywa antropologiczna, t. 2: Kobiecość, męskość, seksualność, red. też, Warszawa 2007. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323551300.pp.7-18
Google Scholar

Jahns M., Gdy mówi do nas język. Krytyczne spojrzenie na współczesne aplikacje hipotezy Sapira‑Whorfa w feministycznych teoriach językoznawczych, „Investigationes Linguisticae” 2012, Vol. 25. DOI: https://doi.org/10.14746/il.2012.25.6
Google Scholar

Jurkowski A., Lubelscy radni PiS chcą stanowiska Rady Miasta ws. ideologii gender, Kurier Lubelski, 3 I 2014, [online] http://www.kurierlubelski.pl/artykul/1080292,lubelscy‑radni‑pis‑chca‑stanowiska‑rady‑miasta‑ws‑ideologii‑gender,id,t.html?cookie=1.
Google Scholar

Kłosiński M., Semantyczna analiza pojęć „bezrobocie” i „bezrobotny” („bezrobotni”) w wypowiedziach prasowych, „Kultura i Społeczeństwo” 1994, t. 38, nr 3.
Google Scholar

Lyons J., Chomsky, przeł. B. Stanosz, Warszawa 1972, Omega, 230.
Google Scholar

Lyons J., Semantyka, przeł. A. Weinsberg, Warszawa 1984.
Google Scholar

Parlamentarny Zespół „Stop ideologii gender!”, Sejm RP, [online] http://www.sejm.gov.pl/Sejm7.nsf/agent.xsp?symbol=ZESPOL&Zesp=270.
Google Scholar

Podlaska gmina będzie chroniła dzieci przed ideologią gender, Samorząd LEX, 30 I 2014, [online] http://www.samorzad.lex.pl/czytaj/‑/artykul/podlaska‑gmina‑bedzie‑chronila‑dzieci‑przed‑ideologia‑gender.
Google Scholar

Polkinghorne D.E., Narrative Knowing and the Human Science, New York 1988, SUNY Series in Philosophy of the Social Sciences.
Google Scholar

Robin R., Badanie pól semantycznych: doświadczenia Ośrodka Leksykologii Politycznej w Saint‑Cloud, [w:] Język i społeczeństwo, wybór i red. M. Głowiński, przeł. J. Arnold i in., Warszawa 1980, Panorama.
Google Scholar

Rosner K., A.J. Greimasa semiotyka narracji, „Pamiętnik Literacki” 1976, R. 67, nr 2.
Google Scholar

Rosner K., Narracja, tożsamość i czas, Kraków 2006, Horyzonty Nowoczesności, 26.
Google Scholar

Rosner K., Semiotyka strukturalna w badaniach nad literaturą. Jej osiągnięcia, perspektywy, ograniczenia, Kraków 1981.
Google Scholar

Sapir E., Kultura, język, osobowość. Wybrane eseje, przeł. B. Stanosz, R. Zimand, Warszawa 1978, Biblioteka Myśli Współczesnej.
Google Scholar

Schleifer R., A.J. Greimas and the Nature of Meaning. Linguistics, Semiotics, and Discourse Theory, Lincoln 1987, Critics of the Twentieth Century.
Google Scholar

Seidman S., Społeczne tworzenie seksualności, przeł. P. Tomanek, Warszawa 2012, Socjologia Współczesna.
Google Scholar

Sturrock J., Structuralism, London 1986, Paladin Movements and Ideas.
Google Scholar

Vance C.S., Konstruktywizm społeczny. Kłopoty z historią seksualności, [w:] Gender. Perspektywa antropologiczna, t. 2: Kobiecość, męskość, seksualność, red. R.E. Hryciuk, A. Kościańska, Warszawa 2007.
Google Scholar

Związek Kontroli Dystrybucji Prasy, Wyniki kontroli, [online] http://www.zkdp.pl/index.php?option=com_content&view=category&layout=blog&id=8&Itemid=4&lang=pl.
Google Scholar

Materiały źródłowe
Google Scholar

Babuchowski S., Językiem w rodzinę, „Gość Niedzielny” 2013, nr 21, s. 52‑53.
Google Scholar

Bątkiewicz‑Brożek J., Będę walczyć z kłamstwem, „Gość Niedzielny” 2013, nr 40, s. 52‑53.
Google Scholar

Bątkiewicz‑Brożek J., Przebudzeni nad Sekwaną, „Gość Niedzielny” 2013, nr 25, s. 46‑48.
Google Scholar

Czaczkowska E.K., Come back edukacji domowej, „Gość Niedzielny” 2013, nr 38, s. 46‑48.
Google Scholar

Dziewiecki M., Ideologia nie chroni przed przemocą, Gość.pl, 1 I 2013, [online] http://gosc.pl/doc/1410045.Ideologia‑nie‑chroni‑przed‑przemoca.
Google Scholar

Gołąb T., Zatrzymaj gender przed Wigilą, Gość.pl Warszawski, 26 XI 2013, [online] http://warszawa.gosc.pl/doc/1793445.Zatrzymaj‑gender‑przed‑Wigilia.
Google Scholar

Gołąb T., Zdrada jest raną do końca życia, Gość.pl Warszawski, 30 XII 2013, [online] http://warszawa.gosc.pl/doc/1828293.Zdrada‑jest‑rana‑do‑konca‑zycia.
Google Scholar

Jakimowicz M., Naga prawda. Rozmowa z ks. Jarosławem Ogrodniczakiem, „Gość Niedzielny” 2013, nr 19, s. 32‑33.
Google Scholar

Jaklewicz T., Papież jest katolikiem. Rozmowa z George’em Weiglem, „Gość Niedzielny” 2013, nr 29, s. 22‑24.
Google Scholar

Jaklewicz T., O wykładach gender i katolickiej tożsamości KUL. Rozmowa z ks. Prof. Antonim Dębskim, „Gość Niedzielny” 2013, nr 26, s. 32‑33.
Google Scholar

Jaklewicz T., Pytania o rodzinę, „Gość Niedzielny” 2013, nr 46, s. 18‑21.
Google Scholar

Kowalski R., Doszliśmy do ściany, Gość.pl Wrocławski, 21 XI 2013, [online] http://wroclaw.gosc.pl/doc/1787585.Doszlismy‑do‑sciany.
Google Scholar

Kucharczak F., Mieszanie wiedzy, „Gość Niedzielny” 2013, nr 48, s. 39.
Google Scholar

Kucharczak F., Niech was zobaczą, „Gość Niedzielny” 2013, nr 43, s. 39.
Google Scholar

Kucharczak P., Poruszający list dziekana, Gość.pl Katowicki, 26 XII 2013, [online] http://katowice.gosc.pl/doc/1825340.Poruszajacy‑list‑dziekana.
Google Scholar

Kucharczak F., Robią nas we wróbla, „Gość Niedzielny” 2013, nr 50, s. 39.
Google Scholar

Kucharczak F., Społeczeństwo kościelne, „Gość Niedzielny” 2013, nr 26, s. 39.
Google Scholar

Kucharczyk F., Uwiązanie gadaniem, „Gość Niedzielny” 2013, nr 10, s. 39.
Google Scholar

Łoziński B., Gender jak marksizm. Rozmowa z o. Józefem Augustynem, „Gość Niedzielny” 2013, nr 30, s. 30‑31.
Google Scholar

Łoziński B., Nowa lewica, „Gość Niedzielny” 2013, nr 20, s. 40‑41.
Google Scholar

Łoziński B., Państwo niszczy rodzinę. Rozmowa z prof. Michałem Wojciechowskim, „Gość Niedzielny” 2013, nr 16, s. 40‑42.
Google Scholar

Łoziński B., Równość bez ideologii, „Gość Niedzielny” 2013, nr 36, s. 42‑43.
Google Scholar

Łoziński B., Równość bez ideologii gender, „Gość Niedzielny” 2013, nr 36, s. 42‑43.
Google Scholar

Łoziński B., Widmo gender nad Polską, „Gość Niedzielny” 2013, nr 15, s. 32‑33.
Google Scholar

Majewski M., Gender w przedszkolu, „Gość Niedzielny” 2013, nr 46, s. 46‑47.
Google Scholar

Majewski M., Gender i polityka. Rozmowa z Konradem Szymańskim, europosłem PiS, „Gość Niedzielny” 2013, nr 43, s. 22‑23.
Google Scholar

Majewski M., Kościół na straży rozumu. Rozmowa z abp. Markiem Jędraszewskim, „Gość Niedzielny” 2013, nr 48, s. 24‑25.
Google Scholar

Semka P., Feministyczna taktyka salami, „Gość Niedzielny” 2013, nr 1, s. 40‑41.
Google Scholar

Wencel W., Ten świat, „Gość Niedzielny” 2013, nr 48, s. 74.
Google Scholar

Published

2016-07-20

How to Cite

Bachryj-Krzywaźnia, Maciej. 2016. “„Był Sobie Gender …”: Kategoria Gender W Dyskursie „Gościa Niedzielnego ” – Analiza Pola Semantycznego O Analiza Aktantowa”. Politeja 13 (4 (43):345-62. https://doi.org/10.12797/Politeja.13.2016.43.14.

Issue

Section

Articles