Oflagi w pamięci indywidualnej
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.12.2015.35.18Keywords:
oflag, prisoners of war, second world war, social memory, cultural systemsAbstract
The Oflags in Individual and Collective Memory
The text presents basic historical data about oflags, and also sociological concepts useful for their analysis. Oflag, is a short form for Offizierslager für kriegsgefangene Offiziere, a German prisoner of war camp for officers which existed during the 2nd World War. Within twenty military regions of Germany, there were almost 800 different camps, where 10 million prisoners of war from Europe and United States of America were incarcerated (among them there were half a million of Polish officers and soldiers). Oflags are subject of many historical, sociological and psychological studies. Concepts of totalitarian institutions by E. Goffman, culture and its collerates by S. Ossowski, cultural systems by A. Kłoskowska and B. Sułkowski, social frames of remembrance by M. Halbswach, are all helpful in oflags description and analysis. The framework of this study is an analysis of social remembrance – individual and collective, and its carriers – cultural correlates, such as necropolises, sites of former prisoner of war camps, utility objects, artistic objects (graphics, sculptures, literary texts, songs), documents (photographs, letters). They operate in private and public circuits, where memory sphere abrades with non remembrance sphere – oblivion and exclusion.
Downloads
References
Barańska K., Muzeum w sieci znaczeń. Zarządzanie z perspektywy nauk humanistycznych, Kraków 2013, Biblioteka Zarządzania Kulturą, 13.
Bednorz R., Aby mogli przetrwać. Pomoc dla polskich jeńców wojennych w niewoli Wehrmachtu 1939‑1945, Opole 1989.
Bohatkiewicz J., Oflag II C Woldenberg, Warszawa 1971, Biblioteka Pamięci Pokoleń.
Brandys M., Wyprawa do oflagu, Warszawa 1955.
Czarnowski S., Kultura, Warszawa 1956.
Drut opasał w krąg. Antologia poezji jenieckiej z lat 1939‑1945, wybór, wstęp i oprac. R. Bednorz, Łambinowice 1984.
Dzienniki jenieckie polskich oficerów w niewoli Wehrmachtu, red. W. Lewicki, Warszawa 2007.
Fularski J., Według gwiazd na wschód. Moja ucieczka z oflagu i inne przeżycia 1939‑2009, oprac. W. Wróblewski, Międzychód 2009.
Giziński S., Szutowicz A., Oflag II B Arnswalde. Jenieckie losy, Wrocław 2013.
Goffman E., Charakterystyka instytucji totalnych, [w:] Elementy teorii socjologicznych. Materiały do dziejów współczesnej socjologii zachodniej, red. W. Derczyński, A. Jasińska‑Kania, J. Szacki, Warszawa 1975.
Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, przeł. i wstęp M. Król, Warszawa 1969, Biblioteka Socjologiczna.
Honka N., Życie religijne żołnierzy polskich w niewoli niemieckiej i radzieckiej podczas II wojny światowej, Opole 1998.
Kępiński A., Rytm życia, Kraków 2001.
Kisielewicz D., Oficerowie polscy w niewoli niemieckiej w czasie II wojny światowej, Łambinowice–Opole 1998, Studia i Monografie – Uniwersytet Opolski, nr 254.
Kłoskowska A., Socjologia kultury, Warszawa 1983.
Kuropieska J., Obozowe refleksje. Oflag II C, Kraków 1985.
Między Wehrmachtem a SS. Jeńcy wojenni w niemieckich obozach koncentracyjnych, red. nauk. V. Rezler‑Wasilewska, Opole 2010.
Matuchniak‑Krasuska A., Zarys socjologii sztuki Pierre’a Bourdieu, Warszawa 2010.
Mirecki W., Jeniecka Melpomena, Warszawa 1981.
Obóz jeniecki Oflag II C Woldenberg, folder Muzeum Woldenberczyków.
Olesik J., Oflag II C Woldenberg, Warszawa 1988.
Ossowski S., Konflikty niewspółmiernych skal wartości, [w:] Z zagadnień psychologii społecznej, Warszawa 1967.
Ossowski S., U podstaw estetyki, Warszawa 1966.
Piśmiennictwo – systemy kontroli – obiegi alternatywne, red. J. Kostecki, A. Brodzka, Warszawa 1992, Z Dziejów Kultury Czytelniczej w Polsce, 7.
Pollack J., Jeńcy polscy w hitlerowskiej niewoli, Warszawa 1982.
Półchłopek W., Wychowanie fizyczne i sport żołnierzy polskich w obozach jenieckich Wehrmachtu i NKWD (1939‑1945), Opole 2002.
Rezler‑Wasielewska V., Działalność naukowo‑oświatowa polskich jeńców wojennych w niemieckich i radzieckich obozach podczas II wojny światowej, Opole 2001.
Rokuszewska‑Pawełek A., Druga wojna światowa – pamięć i tożsamość, „Kultura i Społeczeństwo” 2001, nr 3/4.
Sałacki A., Jeniec wojenny nr 353, Warszawa 1973.
Sadzewicz M., Oflag, Warszawa 1958.
Sułkowski B., Społeczne ramy kultury czterdzieści lat później. Pięć modeli komunikacji kulturowej, „Kultura i Społeczeństwo” 2011, nr 1/2. DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2011.55.2-3.1
Szacki J., Tradycja, [w:] Pojęcia i problemy wiedzy o kulturze, red. A Kłoskowska, Wrocław 1991, Encyklopedia Kultury Polskiej XX wieku.
Przeszłość w dyskursie publicznym, red. A. Szpociński, Warszawa 2013.
Tatarkiewicz W., „Przeżycie estetyczne”. Zjawisko pamięci, [w:] tenże, Wybór pism estetycznych, wprow., wybór i oprac. A. Kuczyńska, Kraków 2004, Klasycy Estetyki Polskiej.
Tuan Yi‑Fu, Przestrzeń i miejsce, przeł. A. Morawińska, wstęp K. Wojciechowski, Warszawa 1987, Biblioteka Myśli Współczesnej. Plus Minus Nieskończoność.
Wykaz niemieckich obozów jenieckich 1939‑1945, oprac. R. Kobylarz, K. Sznotala, Opole 2010, Informacja – Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach‑Opolu.
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
