Lizbona afrykańska

Trudne dziedzictwo, relacje postkolonialne i międzykulturowe wyzwania

Authors

  • Karolina Golemo Jagiellonian University, Kraków

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.18.2021.74.02

Keywords:

Lisbon, African cultural heritage, postcolonial relations

Abstract

African Lisbon. Difficult Heritage, Postcolonial Relations, and Crosscultural Challenges

The aim of this article is to synthetically capture African cultural influences from former colonies and various manifestations of the „African presence” in today’s Lisbon. This „African presence”, in a broad sense, includes a number of phenomena such as the living conditions and customs of the African diaspora in Lisbon, African elements in the cultural and tourist offer of the city, the activities of afrodescendentes (people of African origin) in the area of postcolonial relations, African traces in the topography of the city, and others. African cultural heritage is presented as dissonant, ambivalent, subject to various interpretations, also through the practices of post-memory. To illustrate these issues, I refer to a few examples of artistic projects and initiatives dealing with the topic of postcolonial relations in the Portuguese context.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

  • Karolina Golemo, Jagiellonian University, Kraków

    Dr nauk humanistycznych, socjolożka kultury, adiunkt w Katedrze Teorii i Badań Relacji Międzykulturowych w Instytucie Studiów Międzykulturowych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wykładała gościnnie na uniwersytetach we Włoszech (La Sapienza i Roma Tre w Rzymie oraz w Mediolanie), Hiszpanii (w Sewilli, w La Corunii i na UCLM w Cuence), Portugalii (w Coimbrze) oraz Brazylii (Uniwersytet Stanu Paraná w Kurytybie). Stażystka w Instytucie Etnomuzykologii na Uniwersytecie w Aveiro w Portugalii (2015). Od maja 2019 r. kieruje polską częścią międzynarodowego projektu sieci HERA: „European Music Festivals, Public Spaces, and Cultural Diversity”. Zainteresowania badawcze: różnorodność kulturowa Włoch, Hiszpanii i Portugalii; migracje a twórczość artystyczna; muzyka w relacjach międzykulturowych.

References

À procura da Lisboa Africana. Da encenação do Império ultramarino às realidades suburbanas, red. O. Grossegesse, H. Thorau, Braga 2009.

Bal E., Lokalność i mobilność kulturowa teatru. Śladami Arlekina i Pulcinelli, Kraków 2017.

Banaszkiewicz M., Turystyka w miejscach kłopotliwego dziedzictwa, Kraków 2018.

Belanciano V., Não Dá para Ficar Parado: Música Afro-Portuguesa, celebração, conflito e esperança, Porto 2020.

Bianchi R., Scego I., Roma negata: Percorsi postcoloniali nella città, Roma 2014.

Brito Guterres A., de Sousa A.N., The Invisible City: Existence and Resistance in the Peripheries of Lisbon, „The Funambulist” 2018, nr 16, s. 20-25.

Caldeira A.M., Escravos em Portugal: Das origens ao século XIX, Lisboa 2017.

Caldeira A.M., O tráfico atlântico de mão-de-obra escrava, katalog projektu „Testemunhos da escravatura. Memoria africana”, Lisboa 2017.

Carvalho C., Kalaf: „Lisboa é uma espécie de ‘sede moral’ para haver um Museu da Kizomba”, „A Mensagem de Lisboa”, [online] https://amensagem.pt/2021/03/27/entrevista-kalafepalanga-musica-lisboa-museu-kizomba/.

Carvalho F.A., O lugar dos negros na imagem de Lisboa, „Sociologia, Problemas e Práticas” 2006, nr 52, s. 87-108.

Castro Henriques I., A presença africana em Portugal, uma história secular: preconceito, integração, reconhecimento (séculos XV-XX), Lisboa 2019.

Castro Henriques I., Pereira Leite P., Lisboa cidade africana: Percursos de Lugares de Memória da Presença Africana: séculos XV-XXI, Lisboa 2013.

Eiras P., Vozes, margens, resistência, [w:] Vozes nas Margens: estudos de língua e cultura sobre temas marginais dos países de língua portuguesa, red. J.C. Dias, S. Figueira Cardoso, Warszawa 2020.

Golemo K., Zwiedzanie dźwiękami. Muzyczne podróże po Lizbonie, „Folia Turistica” 2016, nr 39, s. 171-198.

Hatton B., Os Portugueses: A história moderna de Portugal. O verdadeiro retrato de um povo único, fascinante e contraditório, Lisboa 2011.

Hirsch M., Pokolenie postpamięci, przeł. M. Borowski, M. Sugiera, „Didaskalia” 2011, nr 105, s. 28-36.

Juan E. de, Rodrigues D., Rap e Construção Identitária: Os Jovens de Origem Cabo-verdiana da Cova da Moura, Lisboa, „Ubiletras” 2012, vol. 4 , s. 5-21.

Klementowska I., Samotność Portugalczyka, Wołowiec 2014.

Kydryński M., Lizbona: muzyka moich ulic, Warszawa 2013.

La Barre J. de, Música, cidade, etnicidade: explorando cenas musicais em Lisboa, „Revista Migrações” 2010, vol. 7, s. 147-166.

Leite A.M., Formas e lugares fantasmas da memória colonial e pós-colonial, „Via Atlântica” 2010, vol. 17, s. 69-82, https://doi.org/10.11606/va.v0i17.50534.

Leite P.P., A imagem dos africanos nos museus de Lisboa, Salvador 2011.

Loude J.Y., Lisboa, na Cidade Negra, Lisboa 2005.

Łukaszyk E., Między litością a współodczuwaniem. O uważnym czytaniu świata, który już nie zawsze daje się uchwycić w postkolonialnych kategoriach, „Konteksty Kultury” 2019, vol. 16, z. 3, s. 324-335, https://doi.org/ 10.4467/23531991KK.19.031.11735.

Macedo I., Cabecinhas R., Abadia L., Audiovisual Post-colonial Narratives: Dealing with the Past In „Dundo, Colonial Memory”, [w:] Narratives and Social Memory: Theoretical and Methodological Approaches, red. R. Cabecinhas, L. Abadia, Braga 2013.

Martins M., Portugal: Relançado debate sobre símbolos coloniais após vandalização de monumento, Radio France Internationale, [online] https://www.rfi.fr/pt/mundo/20210812-portugal-relan%C3%A7ado-debate-sobre-s%C3%ADmbolos-coloniais-ap%C3%B3svandaliza%C3%A7%C3%A3o-de-monumento.

Nery Vieira R., Historia Fado, przeł. G. Jadwiszczak, Zarzewo 2015.

Purchla J., Dziedzictwo a transformacja, Kraków 2005.

Rocha E., Agualusa J.E., Semedo F., Lisboa africana, Lisboa 1993.

Sardo S., Proud to be a Goan: memórias coloniais, identidades pós-coloniais e música, „Revista Migrações” 2010, nr 7, s. 55-71.

Soares D., A última escrava portuguesa morreu em Lisboa nos anos 1930, Radio Renascença, [on-line]

https://rr.sapo.pt/noticia/pais/2017/03/25/a-ultima-escrava-portuguesa-morreu-emlisboa-nos-anos-1930/79112/.

Susete F., Quase 20% da população de Lisboa é estrangeira, mas só 2,8% podem votar, „Diário de Notícias” 2021, 1 VIII, [online] https://www.dn.pt/politica/quase-20-da-populacao-delisboa-e-estrangeira-mas-so-28-podem-votar--13994679.html.

Taviani E., Das políticas de habitação ao espaço urbano: Trajetória espacial dos Afrodescendentes na Área Metropolitana de Lisboa, „Cidades, Comunidades e Territórios” 2019, vol. 38, [online] https://journals.openedition.org/cidades/1133.

Tinhorão J.R., Os negros em Portugal: uma presença silenciosa, Lisboa 1998.

Tymowski M., Europejczycy i Afrykanie. Wzajemne odkrycia i pierwsze kontakty, Toruń 2017.

Valente A., Leite A.C., O projeto testemunhos da escravatura: Memoria africana, katalog projektu „Testemunhos da escravatura. Memoria africana”, Lisboa 2017.

Downloads

Published

15-12-2021 — Updated on 25-02-2022

Versions

How to Cite

“Lizbona afrykańska: Trudne Dziedzictwo, Relacje Postkolonialne I międzykulturowe Wyzwania ”. (2021) 2022. Politeja 18 (5(74): 23-40. https://doi.org/10.12797/Politeja.18.2021.74.02.

Similar Articles

1-10 of 627

You may also start an advanced similarity search for this article.