Interes i zainteresowanie jako kategorie analizy politologicznej
DOI:
https://doi.org/10.12797/Politeja.19.2022.77.02Keywords:
interest, attention, motive, intention, calculation, benefit, participationAbstract
INTEREST AND ATTENTION AS CATEGORIES OF POLITICAL SCIENCE ANALYSIS
The concept of interest is used in describing and explaining political activities in various aspects: in terms of motive, intention, calculation. An individual participating in political activity represents a tangle of interests requiring coordination and selection: self-interest (personal and separate), self-interest as its share in the interest of the community, common interest with partners, allies, superior interest of society, group, party, church requiring sacrifices at one’s own expense. Thus, following an interest is a choice in a situation of tension, conflict of interests, not only external, but also internal. Interest materializes in the decisions and actions of the subject on the basis of the fact that at a given moment and in a given case, he is interested in something. The willingness of individuals to participate in the community, to identify with it, to be active and to make sacrifices for the common good, and to perform common tasks, depends on whether it has a sense of influence, a satisfying share of the benefits. An individual takes action if there is a correspondence between what is expected of him and what he himself is interested in.
Downloads
References
Bauman Z., Prawodawcy i tłumacze, przeł. A. Ceynowa, J. Giebułtowski, Warszawa 1998.
Bentham J., Wprowadzenie do zasad moralności i prawodawstwa, przeł. B. Nawroczyński, Warszawa 1958.
Cetwiński O., Zjawisko polityczne i proces polityczny, [w:] Metodologiczne i teoretyczne problemy nauk politycznych, red. K. Opałek, Warszawa 1975.
Cooley Ch.H., Partykularyzm a pogląd organiczny, [w:] J. Mucha, Cooley, Warszawa 1992.
Człowiek w sytuacji. Nie tylko z perspektywy psychologa. Studia inspirowane teorią Tadeusza Tomaszewskiego, red. B. Bokus, E. Kosowska, Warszawa 2018, https://doi.org/10.31338/uw.9788323534464. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323534464
Dahl A.R., Stinebrickner B., Współczesna analiza polityczna, przeł. P.M. Kazimierczak, Warszawa 2007.
Drążkiewicz J., Interesy a struktura społeczna. Pojęcie interesu w marksistowskiej teorii struktury społecznej, Warszawa 1982.
Dymkowski M., Wprowadzenie do psychologii historycznej, Gdańsk 2003.
Ehrlich S., Wiążące wzory zachowania. Rzecz o wielości systemów norm, Warszawa 1995.
Elementy marksistowskiej metodologii humanistyki, red. J. Kmita, Poznań 1973.
Faliński A.M., Klementewicz T., Analiza sytuacyjna życia politycznego społeczeństwa, Warszawa 1991.
Filipkowski J., Interesy i wartości polityczne, [w:] Podstawowe kategorie polityki, red. S. Opara, D. Radziszewska-Szczepaniak, A. Żukowski, Olsztyn 2005.
Giddens A., Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przeł. A. Szulżycka, Warszawa 2001.
Gieorgica J.P., Pojęcie interesu w marksistowskiej nauce o polityce, [w:] Z zagadnień teorii polityki.
System polityczny, interesy, wartości, normy polityczne, decyzje polityczne, red. K. Opałek, Warszawa 1978.
Goffman E., Analiza ramowa. Esej z organizacji doświadczenia, przeł. S. Burdziej, Kraków 2010.
Gramsci A., Pisma wybrane, t. 1, przeł. B. Sieroszewska, Warszawa 1961.
Grzelak J., Konflikt interesów. Analiza psychologiczna, Warszawa 1978.
Habermas J., Faktyczność i obowiązywanie. Teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego, przeł. A. Romaniuk, R. Marszałek, Warszawa 2005.
Hegel G.W.F., Wykłady z filozofii dziejów, t. 1-2, przeł. J. Grabowski, A. Landman, Warszawa 1958.
Herbut R., Interes polityczny, [hasło w:] Leksykon politologii, red. A. Antoszewski, R. Herbut, Wrocław 2004.
Kaczmarek B., Polityka jako artykulacja interesów, [w:] Metafory polityki, red. B. Kaczmarek, Warszawa 2001.
Karwat M., Człowiek polityczny. Próba interpretacji marksistowskiej, Warszawa 1989.
Karwat M., Interesowna selektywność zainteresowań, „Dialog Edukacyjny. Kwartalnik pedagogiczno-społeczny” 2015, nr 3-4 (30-31).
Karwat M., Interesowność poglądów, „Dialog Edukacyjny. Kwartalnik pedagogiczno-społeczny” 2017, nr 1-2 (36-37).
Karwat M., Stereotypowa personifikacja polityki, „Studia Polityczne” 1996, nr 5.
Klimowicz E., Utylitaryzm w etyce. Współczesne kontrowersje wokół etyki Johna Stuarta Milla, Warszawa 1974.
Kojder A., Godność i siła prawa. Szkice socjologiczno-prawne, Warszawa 2001.
Kozielecki J., Psychologiczna teoria decyzji, Warszawa 1975.
Kozłowski S., Swoboda działania polityka, Warszawa 2006.
Kula W., Wokół historii, Warszawa 1988.
Łukowski W., Polityka jako wiązki transakcyjne, [w:] Metafory polityki (3), red. B. Kaczmarek, Warszawa 2005.
Madsen K.B., Współczesne teorie motywacji. Naukoznawcza analiza porównawcza, przeł. A. Jakubczyk, M. Łapiński, T. Szustrowa, Warszawa 1980.
Makarczyk W., Wspólnota uczuć i działań, przedmowa A. Kojder, Warszawa 1993.
Mannheim K., Ideologia i utopia, przeł. J. Miziński, wstęp J. Mizińska, Lublin 1992.
Marks K., Osiemnasty brumaire’a Ludwika Bonaparte, [w:] K. Marks, F. Engels, Dzieła, t. 8, Warszawa 1964.
Marks K., Walki klasowe we Francji 1848-1852, [w:] K. Marks, F. Engels, Dzieła, t. 7, Warszawa 1963.
Maslow A., Motywacja i osobowość, przeł. P. Sawicka, Warszawa 1990.
Merton K.R., Teoria socjologiczna i struktura społeczna, przeł. E. Morawska, J. Wertenstein‑Żuławski, wstęp i red. nauk. J.J. Wiatr, Warszawa 1982.
Mill S.J., Utylitaryzm. O wolności, przeł. M. Ossowska, A. Kurlandzka, wstęp T. Kotarbiński, Warszawa 1959.
Morawski L., Główne problemy współczesnej filozofii prawa. Prawo w toku przemian, Warszawa 1999.
Nemezjusz, O naturze ludzkiej, przekł., wstęp i przypisy A. Kempfi, Warszawa 1982.
Obuchowski K., Galaktyka potrzeb. Psychologia dążeń ludzkich, Poznań 2000.
Opałek K., Z teorii dyrektyw i norm, Warszawa 1974.
Ossowska M., Moralność mieszczańska, Wrocław 1985.
Ossowska M., Motywy postępowania. Z zagadnień psychologii moralności, Warszawa 2002.
Ossowski S., Dzieła, t. 3, Z zagadnień psychologii społecznej, Warszawa 1967.
Przesławski T., Psychika, czyn, wina. Wpływ czynnika psychicznego na zachowanie człowieka i jego winę jako podstawę odpowiedzialności karnej, Warszawa 2008.
Pszczołowski T., Zasady sprawnego działania, Warszawa 1967.
Reykowski J., Rozczarowanie demokracją. Perspektywa psychologiczna, fragm. przeł. A. Nowak-Młynikowska, Sopot 2019.
Sadurski W., Liberał po przejściach. Publicystyka i eseje 2003-2006, Poznań 2007.
Szacki J., Uwagi o Marksowskim pojęciu „świadomości fałszywej”, „Studia Socjologiczne” 1966, nr 2.
Szczegóła L., Między mistyfikacją a nieświadomością. O pojęciu świadomości fałszywej, Poznań 1999.
Szczepański J., Sprawy ludzkie, Warszawa 1980.
Szczurkiewicz T., Studia socjologiczne, Warszawa 1970.
Sztompka P., Teoria i wyjaśnienie. Z metodologicznych problemów socjologii, Warszawa 1973.
Tugarinow W.P., O wartościach życia i kultury, przeł. B. Janiec, Warszawa 1964.
Wendt A., Społeczna teoria stosunków międzynarodowych, przeł. W. Derczyński, Warszawa 2008.
Wiatr J.J., Polski interes narodowy. Refleksje o historii i współczesności, Warszawa 2012.
Wiatr J.J., Socjologia polityki, Warszawa 1999.
Wiliński K., Moralność i polityka. Społeczna etyka Helwecjusza, Warszawa 1971.
Włodarek J., Tadeusza Szczurkiewicza krytyka psychologizmu w socjologii, [w:] Krytyka rozumu socjologicznego. Praca zbiorowa wydana z okazji 100-lecia urodzin Tadeusza Szczurkiewicza, red. S. Kozyr-Kowalski, A. Przestalski, J. Włodarek, Poznań 1997.
Zabdyr-Jamróz M., Wszechstronniczość. O deliberacji w polityce zdrowotnej z uwzględnieniem emocji, interesów własnych i wiedzy eksperckiej, Kraków 2020.
Zieleniewski J., Organizacja zespołów ludzkich. Wstęp do teorii organizacji i kierowania, Warszawa 1976.
Znaniecki F., Relacje społeczne i role społeczne. Niedokończona socjologia systematyczna, przeł. E. Hałas, Warszawa 2011.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
