Pamięć o ofiarach zagłady Romów i Sinti a współczesny stosunek do zmarłych w społecznościach polskich Romów – podobieństwa i różnice

Authors

DOI:

https://doi.org/10.12797/Politeja.20.2023.84.09

Keywords:

Roma communities, Holocaust of the Roma, rituals, death and funeral

Abstract

REMEMBRANCE OF THE ROMA AND SINTI HOLOCAUST VICTIMS IN COMPARISON TO CONTEMPORARY ATTITUDES TOWARDS THE DECEASED IN POLISH ROMA COMMUNITIES – SIMILARITIES AND DIFFERENCES

Many contemporary scholars of Roma communities consider the extermination of the Roma during World War II as foundational to their contemporary collective identity. The commemoration of the Holocaust, which claimed the lives of over half a million European Roma and Sinti individuals, accounting for approximately 70% of their population, has now evolved into a transnational tradition that involves culturally diverse Roma communities around the world. This article aims to compare the commemoration of Holocaust victims with contemporary rituals associated with honoring the deceased in Polish Roma communities. By examining the similarities and differences between these practices, the article seeks to explore their underlying origins. In doing so, it contrasts the experience of postmemory, inherited from previous generations, with the current remembrance of the deceased in present-day contexts.

Downloads

Download data is not yet available.

Author Biography

  • Agnieszka M. Caban, University of Warsaw, Warsaw, Poland

    Kulturoznawczyni, doktorantka Uniwersytetu Warszawskiego w Szkole Doktorskiej Nauk o Kulturze i Religii, badaczka kultury mniejszości narodowych i etnicznych, specjalistka w zakresie wielokulturowości. Wykładowca i szkoleniowiec z zakresu komunikacji międzykulturowej, antydyskryminacji, Self-Advocacy i in. Laureatka nagrody im. Heleny Radlińskiej dla animatorów społecznych (wyróżnienie specjalne w 2014 roku). Autorka licznych artykułów, raportów; redaktorka książek i czasopism, m.in. Romowie – Przewodnik. Historia i kultura (2009), Romowie i Sinti w obozie pracy i zagłady w Bełżcu (2014, 2020), Z życia Romni. Tradycja a współczesna cywilizacja – rozmowy (2014). Autorka działu „Wielokulturowość” magazynu „Kultura Enter” (2008-2011) oraz „Kwartalnika Romskiego” (2010-2015). Wiceprezeska Radomskiego Stowarzyszenia Romów „Romano Waśt” (2009-2020). Kierowniczka oddziału Muzeum Dialogu Kultur w Muzeum Narodowym w Kielcach (2017-2019). Założycielka i prezeska Fundacji „Dom na Pograniczu”.

References

Caban A., Koper E., Zagłada Romów i Sinti w obozie pracy i zagłady w Bełżcu, Bełżec 2020.

Daróczi A., Bársony J., Pharrajimos: The Fate of the Roma During the Holocaust, New York 2008.

Dik na Bister, baza miejsc pamięci o Zagładzie Romów, [online] http://muzeum.tarnow.pl/na-bister/.

Ficowski J., Cyganie na polskich drogach, Kraków 1964.

Grzegorczyk A., Obóz w getcie cygańskim, „Zagłada Żydów. Studia i materiały” 2021, nr 17, s. 463-485, https://doi.org/10.32927/zzsim.888. DOI: https://doi.org/10.32927/zzsim.888

Halbwachs M., Społeczne ramy pamięci, przeł. M. Król, Warszawa 2008.

Hirsch M., Family Frames: Photography, Narrative and Postmemory, Cambridge–London 1997.

Hirsch M., Pokolenie postpamięci, „Didaskalia. Gazeta Teatralna” 2011, nr 105, s. 28-36.

Kapralski S., Naród z popiołów. Pamięć zagłady a tożsamość Romów, Warszawa 2012.

Kapralski S., Pamięć o Zagładzie Romów, [w:] Romowie, red. Barbara Machul-Telus, Wydawnictwo Sejmowe, 2019, s. 49-50.

Kapralski S., Talewicz-Kwiatkowska J., Martyniak M., Romowie w KL Auschwitz, Oświęcim 2011.

Kennrick D., Puxon G, The Destiny of Europe’s Gypsies, London 1972.

Kowarska A.J., Polska Roma. Tradycja a nowoczesność, Warszawa 2005.

Miejsce Pamięci i Muzeum Auchwitz-Birkenau, [online] https://www.auschwitz.org.

Mirga A., O godne miejsce wśród ofiar. Holokaust i eksterminacja Romów w okresie II wojny światowej, [w]: Dlaczego należy uczyć o Holokauście, red. J. Ambrosewicz-Jacobs, L. Hońdo, Kraków 2005, s. 93-97.

Mróz L., Cyganie, Warszawa 1971.

Mróz L., Niepamięć nie jest zapominaniem. Cyganie-Romowie a Holokaust, „Przegląd Socjologiczny” 2000, t. 49, nr 2, s. 89-114.

Mróz L., Od Cyganów do Romów. Z Indii do Unii Europejskiej, Warszawa 2007.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 kwietnia 2015 r., [online] https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-8-2015-04-15_PL.html#sdocta6.

Wróbel K., Romowie za murami getta, „Czas Kultury” 2016, nr 4, [online] https://czaskultury.pl/wp-content/uploads/woocommerce_uploads/2021/03/52-57_KWrobel_RomowieZa-MuramiGettaWarszawskiego_CzK_4_2016-xelwyx.pdf.

Zimmermann M., Rassenutopie und Genozid. Die nationalsozialistische „Lösung der Zigeunerfrage”, Hamburg 1996.

Downloads

Published

28-09-2023

How to Cite

“Pamięć O Ofiarach zagłady Romów I Sinti a współczesny Stosunek Do zmarłych W społecznościach Polskich Romów – podobieństwa I różnice”. 2023. Politeja 20 (3(84): 115-26. https://doi.org/10.12797/Politeja.20.2023.84.09.